장음표시 사용
31쪽
cina, PRAECEPTA. Vi l .: non se in optime docentur, verum etiam felicissime diei centur.
Qi ita, qua propositae definitionis do- lnd i a partitur, ut non solum generaliβ, etiam geheralibus subiecta artis capi-Dmnia Yplicet, Desinit tua appella Est j prae caeteris duabus ad artcni qm Hria comproeliendendam aptissima. EZcmplis, sec sunt illustrio La. Analytica seu resolutoria methodo, Xaxeolumi otione finis sic constituitur Medicina Pro Analysis politum est corporis sanitatem tueri, vel arte Me n Olbum propulsare dira.
Hic primum is, qui per ἁνάλυαν, id est, 'lutionem artem constituere parat, quidi Hi itas, quid item morbus sit,inquirendum putat. At cum sanitas symmetrii finiti .h: M 4tionem habeat, eaq; simplex multiplicin Orbo opponatur, prius ad sanitatis quam morbi cognitionem incumbit. Porro iςntu, Quantum fieri potest, duce, a posteri-Diibus statim finitatem considerat. Posteriora autem ac sensibus notiora sta- 'in occurrunt, salubria corporis P mpto' 'ata, id est sanita is effectus, qui, delicet
Hyaltatem. ceu umbra corpus sequitur-
Qui autem inprimis sunt integrae Probi in ii- ὸς uipatae functiones. Ab his itaque progre 'm'. 4 diens
32쪽
ν CONSTITUI ARTIS MED. diens constituit Sanitatem nihil aliud esse,
quam probarum actionum causam, siue recte operandi facultatem. Cum autem homo actionum varietate ac praestantia , animal sit perfectissimum, corpus habeat pro varietate actionum vari)s quoq; partibus instructum, actiones omnes, quales sint, diligentius expendio, earumq; disserentias mionum notat ac distinguit, Vt quaedam sint ani- semitiae males, quaedam naturales, atq; animalium actionum quaedam a sensili quaedam a motu voluntario, quaedam a mente prodeuntes. Ad sensum pertinent, Visiua , Olfactoria, Gustatoria, Auditoria actio,& sic de caeteris. Hinc iam progressus, quae actionum singularum sint instrumenta, inquirit. Intelligit enim corporis partes, non frustra, sed tactionum organa essent, fabricatas
esse. Et cum actiones, organorum actiones, Organa vero, actionum sint organa, secunctandum naturam correlativorum, utrumq; exaltero inuestigari debere Partium alitem inferiorum naturam non alia via cognoscere potest, quam Architectus domit cognoscit, quam ipse non construxit, nimirum ex dissolutione. Huiusmodi dissolli-Aναπμὴ tio est Anatonae, quae cum recte eXercetur,
varia& multiplex partium natura sese profert.
33쪽
es sint, crentias sint animalitina
fert. sert Ac quemadmodum actiones, ita Tartes comyi embra quaedam composita, qu dam sim p plici mo apparent. At composta omni simplices, pyius simplicia posterius occurrunt, prius, ct G Rcessum, motu cruris compositum, quam limpliciores motus, nempe musculorum Diatractiones,eae tensiones, e quibus inces ixis constat, percipimus Sic etiam crus to-yi mptatis cognoscimus, quam singulas e- partes, incessum vel efficientes, vel adita. 'dies Per Anatomen itaq, partium no
' i paratur, compositis ad simplicia pro 'uens, victi dum ad tensii simplicit sima ,r peruentum, quae iam alii plius diuidi nonae 'φβp-rticulas eiusdem rationisi tibilantiae. Compositas partes, cuius, *xi sunt, manus, pes, oculus,eriis, dissi i Qs de instri metarias vocant. Simplices oti. luales sunt, os, cartilago, nertius, caii. nkiς , similares, nominantur. Sed iii ' i' , sanitatis naturam scru- sis 'aςnere ita partium doctrinas conqui Vxisti x, quasdam esse simplices,ribi ς0mpostas, eas, quae perfectio-d si i 'δgi si compositis actionibus sunt illud ' him hi quoq; compostas esse,sed rii in gulis membris compositis inqui- quibus,m quomodo sint composi-ν tae. Hoc
34쪽
Compositia is ratio in quatuor
1 CONSTIT ARTI MEDIC. tae. Hoc studio prouectus statim deprae heu pindit partes, cluae compositionem perta clunt, itori Primum certo esse numero, Deinde singu- naatelas ipfas tantam magnitudinem,& talem fi calces guram esse adeptas, praetere ς loco Simpcollocatas, ita cum vicinis partibus On raniunexas, ut ad perficiendas eas quibus prae se hetae sunt adtiones, aptius accommod4tius ii se spini hi fingi possit. Alii inaduertit enim, cru' xii
iis, manus,oculi, caeterorumq; Cmposito duro, rum membrorum actiones ineptas, aut inu imo letiles ore, nisi musculi, ossa, ligamen a,n fusa tibi ante, caeteraq; ex quibus illa cQnstant,tot re quiesset numero, ranta S ita fguratai confor tametinata, praeterea etiam eo loco sta, ato ita itera ut sunt connexa Haec cum diligenter itona notauit, inuenit iam compositorum mem lacoibrorum sanitatem, quod videlicet ea con tasiliat in his quatuor, in iusto partium nu- ne a mero, in iusta cuiusq; partis magnitudi ne, ane, idonea figura, rapta collocatione, Recipi quibus, quintum illud accedit, vita esit
beat cum vicinis partibus connexionem -ysii aut continuationem. Ac ubi rursus an ina xate laduertit, ad integram corporis sanitatem , ueriti perficiendasq; actiones non satis esse, quod heribi composita membra habeant vana stru cuctutam, simplicium quoque naturam era Ridis, plorata
35쪽
u confori, at o ita liligenter
plorata plorat , non aliter quam Architectus , qui non contentus inspeXisse formam domus, naateriam etiam ipsam, lapides, ligna, ca- calcem, ferrum, cuius m C di sint, scrutatur salam par Simplices ita os partes dum intc sessi Cmpa iij ij sin iarantur, alia ossis, alia cartilaginis, alia car hi humiris natura esse reperitur. Dum vero perspectantur, multis alterationibus obno-γia , c nisi in dens, raro, tenui , cratio, duro molli, calido, frigidoda umido, sicco 'Oderationem habuerint, aegrae , adiunctiones ineptiae depraehenduntur Qua in eritia lati nauis sensu simplicia appareant, x4rnen ex pluribus non apparentibus gemi erariri constare ratio oliandit, eademq;
'Qualia ulla esse, quam simplicissima il-
-sorpora, quae communia rerum elemendicuntur, ex quorum varia commiXti- 'i et ac temperamento in prima generatio', similaria naturam ac substantiam sua na
ῆς ipiunt, pollea sanitatem suam obti-1'' Depraehensa autem iam per Ana- ac desinita trarumque partium sani
i arum quoque morborum genera in-
80mpositio, id est, numeri , magnitu' in , figurae , situs commoderatio, sanitas
36쪽
ra CONSTIT ARTIS II E DIGcompositorii membrorum est, mala quoq; compositio, id est, praedictarum rerum immoderatio, morbus erit. Si similarium a tium sanitas est botra, usta temperies et Intemperies certe earum, morbus erit. Si continuitas etiam requiritur, ad similaris partis sanitatem, solutio continuitatis morbus quoq; erit. Omnis enim deflexio a naturali statu, tanta, itidem, ut actiones manifeste ac sensibiliter cedat, morbus est. Si actiones obscure ac nondum sensibiliter laedantur, non morbus, sed neutralis dispositio vocatur. Nerum cum bonae in iones, alijs aliae sint meliores, constat sanitatem latitudinem habere, multasque esse eius differentias, alias alijs praestantiores Vna quidem optima est, qua optimas edit actiones,
reliquae ab ea declinantes, sed tamen inter salubres mediocritatis limites adhuc consistentes, bonas edunt actiones, secundum magis minus, prout ab optima sanitate magis minus ite recedunt Porio non satis est, Medicum communem naturam nouisse, quod scilicet homo constet ex quatuor communibus clementis, sed minus etiam communis natura noscenda est, quod videlicet ex illa elementorum mixtura, nouena existant salubrium temperamentorum for-peratqditabit
37쪽
us est. Si,nsibiliteriis dispo-
actiones, men interuc consi ecundum
sanitate Non satis in nouis quatuorus etiam od vide-
rum for- ANAL TSI M. quorum unum optimum est, ac tem-pstratum, reliqua octo ab eo declinant, 'xiartior una qualitate, reliqtia quatuor 'iabu qualitatibus, ita ut corporum qu Psia temperata, alia respectu tempera-ς lida frigida,humida, sicca, vel calida ' ut 'umida, frigida sicca Parti-ς ἰlares naturae, quum infinitae sint, per-pςtu mutabiles, arte comproeliendi non P0ssui. Neq; enim exacte sciri potest, qua- 'Risq; huius vel illius qualitatis excessii xςmperato recedat intanqua hic peritus perito multum differtii ad cogniti- 'φm particularis naturae, per coniecturasr, VCpius accedit is, qtii in genei. . pHV ben exercitatus. Simili- morbi suos gradus habent. CumhY a Rctiones magis minusue talea se Hςςςsistest morbos, qui proximae iiii . 'φ λψ arum actionum causae,magis miihi. Vip*xst, pro ut magno vel paruo iniit nitate recesserunt. Sed morbolae differenti: non nisi ex faniaco si 'ntia pritis constituta, nosci ac morbi sanitatis ac ad s. ''ςi ntid in intiali, quanto, quo-
iu P0'st,perspectas habuerit,is postea
ministratione causarum salubriu non faciu
38쪽
t CONST ART MEO PER INII. facile aberrabit, sed in praesenti anitate tuenda similia adhibebit, onaodo, quem natura requirit,in in praesentibus morbis profligandis, non solum contraria adhibe , bit, sed eorum etiam modum statuere sciet,
praesertim si medicinalem materiam non ignorauerit, hoc est, alimentorum d medicamentorum facultates exploratas habuerit,d quid aer, Xercitatio, quies, somnus,
vigiliae repletio, inanitio, animi passiones cicere in corporibus inicant, prius didicerit. Sed de his alius erit docedi locus. Nunc reliquum est,ut Cyemadmodum a fine proposito per analysin sanitatisi morbi naturam inuestigauimus , ita contrario ordine, nempe compositorio, singula quae inuenta sunt exactiusti diligentius explicemus, ab elementis exorsi, usq; dum omnes actiones
corporis,earumq; causas pertractauerimus.
Quod ubi perfecerimus, non solum maXi ma ac dissicit ima Medicinae pars erit nobis
absoluta, verum etiam compositoriae methodi quanta vis sit, facile apparebit. Definitiuae Methodi exemplum optimum Ytat,in perfectissimum apud Galenum in libro cui titulus est Ars medicinalis. Quare nihil necesse est, alijs exemplis commemorandis, institutu nostrum differamus-
39쪽
I 'i pons humani resolutione, sensuit simplicissima inueniuntur a
imitares Atratio longius progredi ur,' pia hendito; alia elementa similaribus bis ii 'in' pliciola De his nunc, cu comisi, ctrina ordinem instituimus,
ximen ;- ulus is autem in quam
40쪽
ELEMENTI.quam in certo numero, magnitudine figuia, di collocatione partium consillare diximus, hutic usum tantum praestant, ut illius praecipuae similaris particula actiones adiuuent de perliciant. Similaria limc sorpore reperiuntur Cutis, Caro, Vena, Arreria, Neruus, Membrana, Tendo Llgamentum,os,i praeter haec alia quaedam, tiae tamen partes proprie dici non possunt, ut Humores, Spiritus, Lac Semeia Medulla, Adep Pili, Ungues Hic igitur non illii dquaeritur, An ea, quae modo enumeratu-mus, e materia prima forma constent. Illa enim prima Physica principia, cum singula separatim non subtiliant, nec corpora omnino sint, nec partes corporum,elementa dici non possunt Sed illud 'ti arritur An aliqua prima sint, simplicissima corpora, qua senium effugiunt, ex quibus similarium substantia constituitur, numne sit aniliira, si phira, qualia, quot d quae sint, ἴ quis sit eorum in compositio ne modus Avicenna placet, ut Medicus Physico credat, Mab eo demonstratum ac cipiat quod quatuor sint inferiorum cor porum omnium elementa, IGNUS, AN EI, T EAE R sed cum Medicus iden