Conjecturae de origine, prima sede et lingua Hungarorum

251쪽

S. g.

Non minor est obscutitas 5 Autorum sensu. de mominibus lunnus . iunga Magyar. 4 parte quidem Im Conjeptu rer Ethiopica Lingua posse derivali O C. meditatus vero Iouum Cl. me serieii LilCap. 5. qui Sic sonat: Illiid etiam de Sebae speciatim majoribus nostris , Hunnis 'Attilanis, Ammianus Marcellinus , ei seqLaliique prodidere, quod videlicet, nedum

equino, verum Sanguine vesci On Suevel

semicrudam ae subter aphippi calore i carnem manderint: ssors melius e Persica gua deducendum conjicio, iam us, apud ersas Sanguis nominatur, unde OHunnu S, quia vero eadem in Lingua Og exercitum signi is eat, iungur exercitus

minari potuit, qui Sanguine ad solemnia victum uteretur, nam ct ad fidelitatem se tuo pol Sanguine, e XStimulasse legimus Cum militem cogerent. Trameam multo guine tinctam, solito per tribu mittere, eo ne clamante, sic illius undendum sang taliqui non paruerit. Iidem Persae dicunt os, . Hunnhawari sangui vorus is uegbita munis anguinis effusor , Tyrannus Nomen Maἔa Populo Scythiae Magy derivandum S Seseo, de hoc opulo hae arte . Cap. 2. dictum est, vocula Ar in me addita, m

252쪽

significat, ct Ethiopicae est Originis ut arte

Conjecti 2 Cap. . r. 74 Stendi, hane voeulam ad multorum nominum compositionem in ungarica Lingua in me adjici, sit . . Bodnar, ad-ar, aSZtn-a TS Zis Zar, olm a , Tim-arrae. ut ex his Templis apparet, ubique qualitatem , proprietatem, Statum significare intendit, hine itaque Magyar a MagyScythiae Populo derivandum es Se certissimum puto.

Nomen Var non minoris est perplexitatis, interim Persis vocula a frequenti in usu est, quotie Seunque habitum denominationem aliquam, mactorem, S OSSeSSO rem Significare volunt, eadem ratione , qua Hebraei vocem bya Baal in usum vocant, vel ut Arabes voculam d fetu I. e. e. seM p ai S Za vara uri- laber initta, ZOhan var, qui verba facit, in quo exemplo po Steriori advertat eruditus Lector Setoli an cum ungarico eo vos contendat; sic quoque Hunua I s -- possessorium Hunnorum, Temes-var Possessorium ad Temes signisi eat.

253쪽

dirimit, spertis in Germania Iontibus, alio

quam si sinit nomine exoritur, nam per immania magnarum Gentium diu Danubius est deinde aliter eum appellantibus adcolis sit Ister Cluverius Pag. 375 inquit Ister fluvius, omnium Europae maximus in Germaniae jugis Abnoba montis oritur Abnoba est Hebraeorum Para A princeps noba scaturgio, hine post ei ipse fluvius, collectis jam aquis dives rra Dei copia, noba, sopiarum fumem Umpositum nomen, accepit Danubius Ister vero a Scythis, Ethiopum Lingua utentibus nominatus est

ab sin dices naim aeri Gara, ut sit Ister

Piscium Gaza ob multitudinem 4 varietatem sic dictus lector eruditus indvertat, utrumque hoc nomen Danubius aster, quam multum ad idem meis Conjecturis dandam in sinu foveant, Hebraeos supra vidimus, antiquis valde temporibus in Germania .Pannonia habitasse,

Seythas Hunnosque lingua Tthiopum fiu

vium eum ad se pertingeret, denominaSSe. Multorum non num Hebraeos fuisse Autore S , Stendunt Nomina, Tibi seus, avus, Dravus. Tibisci nomen videtur Tiba navis rin: sche facie natare compositum se, F Sit Tibiscus et vim naviger Si nempe

254쪽

mettaer, ravus Darar libere larariterfluere: Si quoque Carpathus Hebraicae est O ginis a II Car agnus, nes Peali plaga provincia ut multitudo vilium in illis oris

dedisse videatur ocea Sionem ad nomen IXUID

Carpe ali agnorum laga vel provincia angulus. Si Provincia gathmar go exundatio dem a tristis, dicta est in rothmar obexundationes tristis, Provincia Marmaros Uiu ς' u Marmaro tristiis ob Montes Provincia Bilia 'n Bilia Provincia ad Montes , Provincia gabolis r VI Sabolis, note ad circum eundum Tibi seu quondamis Titia die ius est Tu Limus, quod aquae ejus Limium vehere ob Servatae essent, δε athissus a Plinio est a 'Inἰκῆ Pathissus in ostio majestuose se movens. Nomen quoque Horvalli a in I Η orbat in monte domus derivandum esse videtur. Nomen olgavet apud ungaros de Germanos in Su est, dum Res sub publica Basta venduntur, Licitatione mediante, haec vox AEthiopica est ψ Φῖ OPA Ottavette es VOH-oionis causis in medium localx, coacervat .

255쪽

domittant, omnes illi ruditi, qui in comparation 3 Linguarum, Iudicium ab auribus, a na tura constitutis judicibus, ad oculos deserre conantur Erant, inquit amaenissima ruditione dives Herder, ruditi, qui admirantur, quod soni omnium nobis notarum Linguarum, viginti Maliquot Litteris comprehendi possint: sed erroris plenum post factum, concluSi Osalsa est: omni quippe in Lingua ut Lamberti

in Germanica ostendit, multo pauetores sunt

Litterae, quam soni, 'ac de causa, quam vago modo hi, ab illis pronuntientur, in aprico est quaenam illa est Lingua, quae ex Libris,

suis cum sonis ' accentibus rite discitur quaenam mortua idcirco Lingua iterum in vitam revocari potuit asser postea . Claumontexemplum , qui cum o annis inter urone S, vixisset, de gutturalium tamen Litterarum Accentuum dissiculiatibus queritur: ait nempe binas voces iisdem plane chnstantes LitterIS, significationes tamen pronuntiatione diversisSimas acquirere eadem prorsus dicuntur Το- mine

256쪽

mine . Rasles, arcit asso de Vega, de laCondamine la Loabere de addit: quid opus

est, ut ad tam di Stantes, cujus causa Populos progrediamur, opuli Originis Europecte, Estlandi, appones, ita obseura articulata, clitteris non parentia, proserunt, ut Hurone ,

Quod si propterea fidum nulla ratione est

indicium , illa, quae oculis Surpantur, Me On similia judicantur, inuribus quoque immiSSa, sine vinculorum, quae Litterae circu Dpotiuerunt modificationibus, similitudinem quandam reten tura, mirari Oportet, qua ratione , tam insido

manu duetori se comittentes Eruditi, de Lingua, ω Originibus mungarorum decernere conati sint. Fateor quoque me etiam Lingua ab Ethiopica invitatum , de Originibus ungatorum meditari caepisse, ata nunquam penitus huic concredidi viae duci, sed illico ut me Alymales Mundi Historia Regni Hungari se Omia tarentur sedulo adlaboravi , d cum dissi ei liSane labore invenissem, qua ratione lingua Ethiopum Linguae Scytharum admisceri potuit, non me fugit 4 alias Linguas Orientales e num Linguae ditasse, praeterea etiam VOees Decidentalium Linguarum in texturam LinguM applicitas esse, scivira perspectum habui.

257쪽

Non haec aliter Cl. Nicol Reva in suo

opere de Antiq. Lit L . comparata esse en Set,

dum inquit , ,Verum manu Scripta OStra Vetera, volumina impressa, partem maxiniam Latinis, satis copiosa vero etiam Gothicis Litteri sunt exarata expressa. Utrasque Majores nostri a Monachis , suis olim praecipuis in Religione Christiana magistris acceperunt. Et cum hae neque suffecerint, quod a Veiores Sint, quam Sermo noster exigat, ex iis ipsis,

quae praesto Sunt, quaedam non omni cubuidoneae repertae fuerint quanto remotiora Sunt

a nostra aetate scripta hujusmodi, . iuri, typis expressi, licet enim vero, in iis animadvertere, tanto magis ab duetos Scriptorum ani. mos simul & calamos , inconcinnamque, Sio Γ- .risonam Litterarum confusionem, sequenti ad primum enim Scriptores nostri, tentando sere, modo hanc, modo illam arripuerunt Litteram Latinam, cui peculiaris aliquis sonus IIungaricus in voce aliqua ex Scribenda auditus, propius aut paululum accedere visus e St: deinde auxilio vocata est, medio cum primi Stempore imitatio Orthographice, aliarum gentium, apud quas soni quidam Aungarie Sparsim audiuntur, ab his coepit sensim ad nos deduci, duarum pluriumque Litterarum , ad

unicunt dumtaxat sonum rectius exprimen d Um,

258쪽

srtiquens conneXio, ci ignor ut praeterea usus, seque non raru in Litte iis , ad proprium Hungaris Onum proxime aecedentibus, Q. . non sine Stomacho audiuntur multorum, qui ad ista advertere negiligunt, non probatae noquid acerbius dicam, de iit dole Linguae nostrae

antiquae' opiniones CSententiae , - - - veterem Linguam ungaricam, tam impeditam, tam hiuleam , tam Speram, A tam horrificam volunt reddere, quali eam unquam esse potuit &S. . Sed miror magis alnovit si , non idem hic succurisse, ad conciliandam, cum hodie in Sermone o Stro unebrem hane allocu- tionem , quod ille ipSe in celebri demonstratione sua, quae Oeet Lapponam inungaro-.rum dioma idem esse, ultro animadvertit,

ante omnia praestari oportere -- nam Lapponum

gratia Lee maniana, usus est Orthographia, Lapponicas illas voce I 5O, Uie cum O- Stris congruere demon Strantur, nostri quidem Hungari, sola hac orthographiae reductione peΓ-

Suadentur revera convenire.

Non solum Lingua ungari ea, diuturna opus habuit cura, ct naulta arte in poliendo industria, Parte Conjdet. i. Pag. 6. olim a Latina Lingua, non minorem suisse di Tieultatem, ut Soni Litteris nil fierentur Exeniplum in Serui, in

259쪽

in Gallie Lingua idem obtinuisse nune Ostendere animus est, Cl. luche in suo opere, quod spectaculum Naturae rartium inscribi. tu Tom. 7. Discursu et o de alleo graphia inquit , , a generatione in alteram scriptura. 'ejus modus variarunt. Scriptura Saeculi 6 des nem 5. omnium dissicillima est, quo magis ascendimus, inscriptiones ' manu scripta lectu saciliora surit, scriptura magi magis . Senumismatum Scripturae accomodat, o Stea

ab antiqua Romana non differt haec Eruditus

Autor exemplis illustrat, a Saeculo i6. SqUe6. productis Litterariis monumentis hujuS O--

sterioris Saeculi vo dueit Epitaphium , quod si e sonat: Assi a lo Com te Bernard sis et crediere a san sacrat qua sem pre prudylio me es Stat, regi en a Divina boniat, v'a quela si que o tua pos qua sol arm' habe salvat:

Haec quis nisi valde in Lingua Gallica exercitatus significare putet Hic jacet Comes er-

nardus , testatus est per sanguinem Jesu Chri. Sti, quod vir semper honoris amans fuerit, oremus 'divinam bonitatem, ut ille , qui illum enecuit, salvam possit habere animam. Non itaque productis monumentis ungaricis arbaries objicienda est, nec Artes nec Litterae primum cum nascerentur illum quem po Ste Racceperunt persectionis gradum habuerunt, habent haec, Suam in tantiam, puertiam, viri eta te mi Senectutem, sedis hoc accidit, ut OXvidς-

260쪽

dos languescere, Mere emori , postea ad se redire citerum X Splende Seerq.

Nam attentos quoque esse oportet antiquitates Linguae ungaricae in 'medium collocantes, ne ita illa in ei dant velut genuina commendent, quae Status Litterarum tristis, qui Europam a Saeculo . Usque 2 tenuit, non avente Lucina in orbem protulit. Crevit, inquit Cl. Cellarius in sua is t. nae dii aevi: Ju Stitia paucos liabuerunt Ecclesia , Litterarum Respubliea, quorum ingenio illustrarentur, ' Saeculo . non elicior fuit Res. publica litteraria, ad paucitatem redactis, qui consultum studiis irent , ubique gentium barbarie invalescente, Neu lo O. Occidens sterilior fuit, nec sere quemquam habuit , qui scribendo nomen adeptus Sit ,,Si hueu Sque dicta aequa lane expendantur, barbarum illud horrificum, quod in monumentis a Revajoproductis primo obtutu inesse videtur, facile

concedemus, post Litterataim tantam Ecelipsim, hos conatus suis se giganteo , Ut ero pripareat, ungaros ne dili cillimis quoque tem poribus, Litterarunt suis Se immemores, rite in Sero locum ex Andrea Reythe, qui sine Ee-

euli 16. vixit, quo in Saeeul, vel in Gallia eripturam