장음표시 사용
181쪽
Itaque non ab hoste et Proelio magis Poeni, quum suomet ipsi tumultu turbati, tentata Veri US pugna . quam inita, in fugam averterunt Classem. Et quum Adversi amnis Os 3 lato agmine ac tam multis simul venientibus haud sane intrabi Ie esset, in litus passim naves egerant: atque alii vadis, alii sicco litore excepti. partim armati , parti an inermes, ad instructam por litus aciem suorum perfugere. Duae tamen primo
concursu captae erant Punicae naveS, quatuor suppressae.
XX. Romani, quamquam terra hostium erat x, armatamque aciem toto praetentam in litore cernebant, haud cunctanter insequuti trepidam hostium classem. naves omneS, quae non aut perfregerant proras 4 litore illisas, aut carinas fixerant vadis, religatas puppibus in altum, extraxere. Ad quinque et viginti naves ex qundraginta cepere: neque id pulcherrimum eius victoriae fuit, sed quod una levi pugna toto eius orae mari potiti erant. Itaquo ad ΙΙOnoscam: classe profecti , exscensione ab navibus in terram facta . quum urbem vi Cepissent, captamque diripuissent,
amnis dixerat ), lato agmine ete. . ex Emend. Cronov. Ohas. lv . 26.-Dat etiam 'er lutis aciem; cons. prin-eipitim rapitia. Car. XX. r. Terra hostium erat ;vide ad XXI, 3o, v. b. a. Aelem itilo praetentam in litore; vide ad x. 2. n. 3. Mox is non ante e Perfreger ι delendum , aut ante perfregerant potieti iuui putabat D ri mἰiis. 3. Pror a liιore illisas, sorte lisori. Religatas praepibus in alatim , mare, extraxere naves; eous. Polyb.
5. Ad Honoseam , quam Urti m . non aliis memoratum . in Tartae. Hispania, inter Carthaginem Movam et Iberum sitam sui, e putant. In NM. et tiniti edd. n aiam . Oniastam , hOntiatam. O iuriam, aut politis Oseam eoni. I. Fe. Gmn. Et itaque moriasam oppidum, inter thertim et Carthaginem D vam situm reetina . o. inor: lae. Cron. eoli. XXI. 22. - Cartha
182쪽
Carthaginem inde petunt: atque, Omnem agrum Circa depopulati, postremo tecta quoque coniuncta si muro portisque incenderunt. Inde iam praeda gravis ad Longunticam 7 pervenit Classis: ubi vis magna sparti ad rem nauticam congesta ab Hasdrubale. Quod satis in usum fuit, sublato, ceterum omne incensum est: nec continentis modo proiectus Oras' praetervecta , sed in Ebusum insulams transmissum. Vbi urbe, quae' caput insulae est. biduum ne quidquam sumino labore oppugnata, ubi in spem irritam frustra teri tempus animadversum est, ud populationem agri versi, dirinpiis aliquot incensisque vicis, maiore, quam EX COI tinenti, praeda Parta. quum in naves Se recePissent.
ex Baliaribus insulis legati pacem petentes ad Scipionem venerunt. Inde flexa retro classis, reditum quo in citeriora provinciae, quo omnium populorum, qui Iberum incolunt v, multorum et ultimae Hispaniae
legati concurrerunt. Sed, qui vere ditionis imperiique
s. Tecta quoqua eonitincta muro, vieitia. Alii itineta . probante Crono-vio. et ini viri; vide ad I . 44 . n. . Ad Lon niteam , urbem Norantionde notam. - Vbi Ois magna sparti et .. quod spartum Graeeis dieitur frutex, in pr. genista, at Romania itineus hispanicus, cuius maxima erat copia in eampis Carthngini novae viis cinis et unde ea quoque Darliaria et
ε. - Quod salia in usum D t, sublato pro eo, quod eie. Cf. XX V, ε, N. 7.
8. Neo e ntinentis modo terrae res i etas oras , ut in altum exetirretites
5s: vel eminentes XLI v, rar procurrentes ete. Proieera loen et res plerumque dieittitur, quae vel in altum eminent. vel longe lateque extendisti tur, ut rem ela. Notanda h. l. variatio an hieeii in verbis praelo, es s Mille. elussis . . . transmissum et
Merai; vide ad II. 16 . n. r. s. Sed celiam ; vide ad I o. n. i in Ebusum instilum; vid. ad XXVIII, 37, n. 4. Mox displieet eo tibi dupliei
sensu positum , primum de loco . deinde pro postquam. to. i. erum ineoliant. ut votiatustatauo, pro παρὰ πατα-v Doer. -- eo tint , uel eis Ibertim ineolrint coni.
183쪽
romani iacti sunt , obsidibus datis, populi amplius
fuerunt centum 1 iginti. Igitur terrestribus quoque copiis satis fidens Romanus usque ad saliunt Castulonensem est progressus: Hasdrubal in Lusitaniam ac
XXI. Quietum inde fore videbatur reliquum aestatis tempus, suissetque per poenum hostem; sed, praeterquam quod ipsorum Hispanorum inquieta avida quo in novas res sunt ingenia, Mandonius Indibilisque, qui antea Ilergetum regulus suerat, postquam Romani ab saltu recessere ad maritimam oram concitis popularibus, in agrum Pacatum sociorum romanorum populandum venerunt. Adversus eos tribunus militum cum expeditis auxiliis 4, a Scipione missi, levi certamine, ut tumultuariam manum 4, sudore omnes: Occisis quibuSdam captisque magna pars armis exuta. Hic tamen tumultus cedentem ad oceanum Hasdrubalem Cis Iberum ad socios tutandos retraxit. Castra Punica in agro Ilercaonensi uin ,, cari. Ditionis imperii a rom. sueti sunt; e . M XX l. M. n. 5. - Populition petites. aed singulorum oppidorum incolae; Doer. t a. Ad satium Castulonensem; es. id XXI. I t. n. s. et Cic. Ad Dio. X. 3 i. Et ea eo dea odit Baetis su Dieu, . t in eo fuere argenti metalla; vid.
Cap. XXI. t. Hissetque permemini: vid. ad V, a . n. s.
rvm in Ora. - Castra romana ad ns. iam euasem: immo ala No mcla .aem, aut forsan classieam: certe classisa errat oppidum Narbonensis provinciae prope. Forum tulium . i in sorte appellatum, quia navale suit classis Augusti; viae Sirah. IV, 1. 3, P. 8έ. et Plin. lli, 4. seu fi, ibiqnotia M. ). et urbem tutelligendam esse
patet, etsi verum non ea ignoratur
Siroth. Nihil de iis . quae hoe eapite
184쪽
s tra Tomana ad noVam Classem erant, quum fama ropens alio avertit bellum. Celtiberi, qui principes regionis suae legatos miserant, obsidesque dedorant Romanis, nuntio misso a Scipione exciti, arma capiunt, provinciamque Carthaginiensium valido exercitu invadunt: tria oppida vi expugnant. Inde cum
ipso Hasdrubale duobus proeliis egregie pugnantes quindecim millia hostium occiderunt, quatuor millia cum multis militaribus signis capiunt. XXII. Hoc statu rerum in Hispania, P. Scipio in provinciam venit , prorogato post consulatum imperio ab senatu missus, cum viginti longis navibus, et octo millibus militum, magnoque commeatu advecto. Ea cIassis ingens agmine onerariarum procul visa, cum magna Iaetitia civium sociorumque, Portum Tarraconis ex alto tenuit. Ibi milite exposito, prosectus Scipio fratri se coniungit: ac deinde communi animo consilioque gerebant bellum. Occupatis igitur Carthaginiensibus celtiberico bello, haud cunctanter Iberum transgrediuntur, ne ullo viso hoste, Saguntum pergunt ire, quod ibi obsides totius Hispaniae custodiae traditos ab Hannibale fama erat modico in arce Custodiri praesidio. Id unum pignus inclinatos ad romanam societatem omnium Hispaniae populorum animos morabatur, ne sanguine liberum suorum culpa desectionis lueretur. Eo vinculo Hispaniam vir unus, Sin
traduntur. sed alia apud Polrb. III, longis naribus e disobus NM. et Po-ιγε. Mox miserant Geon. adierit e cod. lyhio recepi pro eum triginta l. n. De Ptit. Illud omitti posse putahat Strotii. na,ibus longia et onerarias vide ad Oh res rei ad illud locutionis genua I XXI. i . n. S. te quo Wid. ad I, 33, n. 7. a. Portum Turraeonis quod caput soli Hispaniae Tarrae. in ora Catal CAP. XxII. r. P. Misio in proin niae. hod. Turragona; vide ad Sil. eiam Menie etc. Con . xl. a . αε . IlI. 36sὶ ex alto tentitu' vido ad l . 3α . et Polrb. III, 97. - tam Diginti , ii. 8.
185쪽
lerii magis quam fideli consilio, exsolvi L. Abelux orat Sagunti nobilis Hispanus J, sidus ante Poenis: tum qualia pleramque sunt barbarorum ingenia cum
sortuna mutaverat fidem. Ceterum transfugam, sine
magnae rei proditione venientem ad hostes, nihil aliud quam unum vile atque infame corpus esse ratus , id agebat, ut quam maximum emolumentum novis sociis esset. Circumspectis igitur omnibus, quae fortuna potestatis eius poterat sacere =, obsidibus potissimum tradendis animum adiecit: eam unam rem maxime ratus conciliaturam Romanis principum Hispaniae amicitiam. Sed quum . in tu Ssu Bostaris praesecti , satis sciret, nihil obsidum custodes iacturos esse, Bostarem ipsum arte aggreditur. Castra extra urbem in ipso litore habebat Bostar, ut aditum ea parte intercluderet Romanis β. Ibi eum in secretum abductum , velut ignorantem , monet, quo statu sit
res 7. Metiam continuisse ad eum diem Hlvanorum mimos, quia ProcuI Romani abessent: nunc cis Iberum castra romana cSSe, arcem istam Perfugiumque nopas colentibus res '. Daque, quos metus non leneal s, bene-
s ianua: non, ut in antl. edd. Ahelox.
Mox iam pro tum coni. Doer. 4. Infama eorma pro homine . tit
s. Quae fretina potestatis eius ρο- orae fa re ; vide ad II l. 62. n. S. De malara vide Polyh. l. I. s. sci assi tim ea parte intereluderet Romanis: ita pro vulg. ex portu NSA. Pet. et Cantabr. exporte Flor. et duo Ileaenii) quos sequutus um. anadentelae. Cron. qui hene monet. Sagunto. ra scis mille a mari sitae eotis XXI, pr. γ, non fuisse portum , eerte eum nusquam memorari. Cons. ad XXlII. 7, 2. 7. Monet. quo statu ais res ; vide .d III. 68, n. g. s. M a Molentibus res; vide ad I. SI , n. r, et XX l . 39, n. 4.
s. Quos metua non loneae. Ηiαρο- nos . qui a Poenis non amplius metu teneantur in sue ; paulo ante metumentisinuisse animns, sellie. in sue. xen
n. r. similiter eont nere diseiplinam XXX lx . i. pro operam dare, ne degenerui, et in peius mutetur: Drah.
186쪽
feio et gratia deuinciendos esse. Miranti Bostari percunctantique, quodnam id subitum tantae rei donum possit esse 2 Gobsides, inquit, in civitates remitte. is Id et privatim parentibus, quorum maximum n is men o in civitatibus est suis, et publice populisis gratuin erit. Vult sibi quisque credi, et habita is fides ipsam plerumque obligat fidem. Ministerium
is restituendorum domos obsidum mihimet deposcora ipse, ut opera quoque impensa consilium adiuveniis meum, et rei Suad te natura gratae, quantam in- is super gratiam Possim, adiiciam. D IIomini, non ad cetera punica ingenia callido , ut persuasit, nocte clam progressus ad hostium Stationes, conventis quibusdam auxiliaribus Hispanis, et ab iis ad Scipionem perductus, quid uiserret, expromit. Fide accepta dataque , ac loco et tempore Constituto ad obsides tradendos , Saguntum redit; diem insequentem absumpsit cum Bostare mandatis ad rem agendam accipiemdis. Dimissus, quum se nocte iturum, ut Custodias hostium salleret, constituisset, ad Compositam cum iis horam excitatis custodibus puerorum prosectus . veluti ignarus in praeparatas sua fraude insidias ducit: in castra romana perducti. Cetera omnia de reddendis obsidibus, sicut cum Bostare constitutum erat, acta per eundem Ordinem , quo si Carthaginiensium nonii ne sic ageretur Maior aliquanto Romanorum
hi apud Polyh. lib. III. e. 33. προς
187쪽
gratia fuit in re pari δ, quam quanta sutura Carthaginiensium fuerat. Illos enim, graves superbosque in rebus secundis expertos, fortuna et timor mitigam videri poterat. Romanus Primo adventu, incognitus ante, ab re clementi liberalique initium se erat ra: et Abelux, vir prudens, haud frustra videbatu socios mutasse. Itaque ingenti consensu desectionem omnes βspectare: armaque extemplo mota serent, ni hiems, quae Romanos quoque et Carthaginienses concedere in tecta coegit, interveniSSet. XXIII. IIaec in Hispania quoque secunda aestate
punici belli gesta, quum in Italia paulum intervalli
cladibus romanis solera cunctatio Fabii fecisset. Quae ut Hannibalem non mediocri sollicitum cura habebat, tandem eum militiae magistrum delegisse Romanos cernentem, qui bellum ratione, non sertuna, gereret; ita Contempta erat inter Cives, armatos Pariter togatosque; utique postquam, absente eo, immeritate magistri equitum, laeto verius dixerim, quam prospero eventu φ, Pugnatum fuerat. Accesserant duae res ad augendam invidiam dictatoris: una fraude
Norum ampleetendam ineit M.Livius paulci obseurior est. 5. D feci. om. spe ἔ v. I, 94 n. 3.
belli, ut magister equitum et reditum. Inter erues, armatos par er ι M-loaqua vide ad Ilia III . eap. fio. n. a. - Vtique; vide Il. M . n. a. a. Laetri Maritia diaerim. quam mv- vero ευ- : nam rea felicitia cesserati quam exspectari potuerat a ieme. itato Minueti: MA -emtis non propria diei poterat promer . quia . ut
p. aeq. narratur. Parem prope ela-
dam Roma vi experti suerant; mer. 23. Maior aliq-nto uido ad II 39. n. r) Romanorum gratia fir in
re pari, una eademque; multo maio
rem gratiam sibi eoueiliarunt Romani , quam Poeni sibi luissent eo illaturi: Doee. - Mox illos pro hos; vide ad III. 72. n. 3. 4. Ab ra eumeriti tiberaliqua in rium feo l. Cons. Pol b. Ill , ss. ubi traditi obsides in suam quemque
patriam restitutos esse. et Abelucem, tum elementiam et magnanimitatem Romanorum . tum dissidens et atrox Poenorum ingenium. Mumqtie exem
DInm Ob oeulos omnibus ponenda . intilio, Hi panos ad amicitiam Roma-
188쪽
ac dolo Hannibalis, quod, quum a perfugis ei mom
st Datus ager dictatoris esset, omnibus circa solo ae-
hostium abstineri iussit, ut occulti alicuius pacti ea merces videri posset: altera ipsius iacto , primo so sitan dubio, quia non exspectata in eo senatus a uel vitas est ; ad extremum haud am hi gue in maximam laudem verso. in permutandis Captivis: quod, sicut primo punico bello factum erat, convenerat inter duces romanum Poenumque, ut, quae Pars pluS reciperet Α, quam daret, argenti pondo bina et selibras in militem praestaret. Ducentos quadraginta septem quum plures Romanus , quam Poenus, receΡi Met, argentumque
niam non consuluisset Patres, tardius erogaretur, inviolatum ab hoste agrum 7, misso Romam Quinto fi
lio , vendidit, sidemque publicam impendio privato
exsolvit. Hannibal pro Geronii moenibus η, cuius urbis, captae atque incensae ab se, in usum horreorum pauca reliquerat tecta 2, in stativis erat. Inde Du-
3. At tino eo dictatoris agro Ier riam ignemque et Mim obstineri . areexi, prohiberi s vide ad l, r. n. a. et lI, n. 3 . iussit ' eotis. Plutaretium in Fabio; Frontin. I, 8, n. 2, et Silium, VII. 26o sq. 4. Quae pars plus reeiperet, Milicet raptivorum. - APgenii pondo ἔinari ael. br- . libras dimidiatas. CCL apud Piutareb. Fah. p. a s. Νi ametiti libra aoqualis est minae Ceaeeorum, valehit paulum supra arilialeros; Stroih. Ceterum de hae sumisina Hannibal, eaptiuis abnussans. aliisqnid remisit po t vietoriam ad Cantias. si Cellio vis, i 8. sdea habenda,
189쪽
mentatum duas exercitus puries mittebat: cum tertia ipse expedita in statione erat, simul castris praesidio, et circumspectans, necunde impetus in frumentatores
XXIV. Romanus tunc exercitus in agro Iarinati erat: praeerat Minucius magister equitum, Profecto, sicut ante dictum est, ad urbem dictatore. Ceterum castra, quae in monte alto ac tuto loco posita suerant,
iam in planum deseruntur ' agitabanturque pro ingenio ducis consilia vlidiora, ut impetus aut in Dumentatores palatos, aut in castra, relicta cum levi praesidio, fieret. Nec Hannibalem sesellit, cum duce mutatam esse belli rationem, ct ferocius, quam Consultius , rem hostes gesturos. Ipse autem quod minime quis crederet , quum hostis propius esset, tertiam partem militum frumentatum, duabus in castris retentis, dimisit: dein castra ipsa propius hostem, movit, duo serme a Geronio millia, in tumulum hosti conspectum; ut intentum sciret esse ad umentatores, Si qua vis fieret, tutandos. Propior inde ei atque ipsis imminens Romanorum castris tu-
a. In Ptiantim deseruntur, cons. ad
&ρυος, θερμουργος et . , eodem sensu diei monet. 3. Otioci minime quis erederes . M. exeretium tam valde imminutum. ter. tia parte dimissa, quum hostia in propinquo esset; Sirothius. Crediderim potius . haee verba glossatori tribuenda . et Livii metitem esse hane: θae
autem, qtitim hostis propius esset, Non. ut auiea. duas exercitua partes Dis mentatura misit c vide cap. 23 Exte. , sed tortiam tantum partem eie.
4. Propitis hostem , vide ad II, 48. n. 5. - Duo ferme miltia ; vide ad
190쪽
mulus apparuit: ad quem capiendum si luce palam iretur, quia haud dubio hostis breviore via praeven
turus erat, nocte clam missi Numidao ceperunt F. Quos tenentes locum, contempta paucitate, Romani
castra. Tum itaque, ut exiguum spatii vallum a vallo aberat, et id ipsum totum prope Compleverat romana acies, simul et per aversa castra a Castris Hanni-
mentatores . late Caedem fugamque hostium palat rum iacit. Nec acie certare Hannibal ausus; quia tanta paucitate Vix castra , Si oppugnarentur, tutari poterat. Iamque artihus Fabii pars exercitus aberat s ), iam sermo sedendo et cunctando Q bellum gerebat receperatque SUOS in priora Castha, quae pro Geronii moenibus orant. Iusta quoque acie et collatis signis dimicatum, quidam auctores Sunt : primo concursu Poenum usque ad castra susum; inde eruptione facta repente Versum terrorem in Romanos; Num. Decimii Samnitis deinde interventu proelium restitutum. Hunc, principem genere ac divitiis non Boviani modo, unde erat, sed toto Samnio , i ussu dictatoris octos. Melo eum mnia Numidae everent: delendum eo e Domni . Grono . Πιρὲ διοιχιους Hs 1ογχορορωv missos dieii Polith. III, ro . 6. Postero die quum aiecisserit: immo deletassent; Gron. . AMersa evistria a eastris Nann. . . ide ad III. 5 . n. 3. et v , as . n. g. s. 'titeraltis . eum Din armatum ete. Et gravem armaturam in aciem edu-elam tradit Polrb. III, loa. s. Pars eaereum Meral frumenta tum dimissa, quod ieritum ineuleari vix erediderim ; Str. Iamque virta a Fabii , dum pars exere tus aherat . Ierme sedendo ete. Cotii. idem et Croncivius. Io. Sessendo et eunetando; vide ad
at. Quidam avetores sunt vide ad II. 58 . n. a J. verbi eausa. PolIh. . qui tamen de 2 ιn. Derimit in ementu