Georgii Gentii Speculum politicum. Sive amoenum sortis humanæ theatrum. Cum notis illustratum

281쪽

ias DE C o N v E R s. V I R T u T. secarnm lites dirimere. Neutiquam duo adversarii , juris divini & aequitatis memores,ad iudie m adierint. ' t i Si debitum aperte sciveris esse solvendum; Bona cum gratia itaque exsolvere praestat , Pani cum jurgiis & animi commoti

.Censum si quis bono animo non solverit 3Ιmperioseuli abstulerit praetor vel praei

ris assecla. ' Omnium dentes obtunduntur acore 3 Juducis vero dulcedine. 'l udex qui munus quinque cireumerum ac

In tui gratiam tibi decem peponum solum' adjudicaverit. ιDecrepita meretrix 'stupris quomodo non resipiscat Latque praetor inlinere suo dejectus,' a mortalium vexatione quomodo nωω dolia stat 3 . ,

J uvenis ansuli latebras in colens , leonis instar, divinis vestigiis insistit. Decrepitus enim per se angulo suo moveri

Generoso opus est juvenes; qui libidinis abstineat irritamentis lSenis enim, libidine languescente, ipsi membrum per se non iurgit. Sapientem quendam rogarunt: Inter tot praeclaras arbores, quas altissimus Deus cre vit proceras & fructiferas, nullam praeter Cy- press in appellant liberam, quae nullos tamen fructus edit: illud quodnam naturae incanuΠΙ

282쪽

C A p u T VIII. hsi est 3 Respondit sapieps: Quaevis arbor assignatos sibi edit fructus, .di praefixo quidem tempore : Quibus si modo instinicta fuerit,r cens est dc juvenescit: iis ruinas destituta lamguescit di moritur. Cui rei obnoxia minime eth Cupressus, quae tamen semper recens ubrescit:quae vera hominum liberorum facies a que descriptio est.. Rei fluxae animum. ne applicato; quia TL. gris multum temporis etiam Post Imperatores suos defunctos Babylouem perfluet. Si potes , Palmae ' instar liberalis esto; Sin minus , Cupressi instar liber ello. Duo obierunt, atque animi dolorem secum .abstulerunt. Alter, qui Opibus valuit; nec iis frui sper avaritiae viuunm potuit. Alter, qui scientiam habuit. nac eam bonis operibus

Nemo aspexerit sapietitem avarum a Quin grave illius vitium perstringat. liberalis etsi ducenta Gimiua admit

- Ipsius tamen liberalitas omnia vitia tegit.

LIBRI . CONCLUSIO.

Λ D finem perductus est R O s A R II LL ς ber, Numine seliciter aspirante : In hoc opere toto, prout scriptorum mos est, ex antiquorum. Carminibus nihil aliunde dςpromptum insertum fuit. Obsolutam propriam togam resarcire satius. Μ Σ cst

283쪽

tuam Perere.

Pleraque Sassi dicta suas animum mire oble- ctantes Veneres habent, admixtisque suavit tibiis pollent;illi vero, qui obtusa mentis acie, praecipiti judicio fervent , audaci lingua hanc Ipsam ob causam calumnias illi ita intendunt: Ingenii succum inutiliter impendere, noctu naequc lucernae sumum temere devorare prudentum haud est. Verum enimvero cordatos, illustri judicio praeditos, ad quos haec mea O-tatio dirigitur,minime latet,uniones morales, bonis con11liis illustres,hoc eloquentiae filo es.se consertos, & amaram Disciplinae medicidiam suavissimi mellis dulcedine temperatam, ne scilicet Lectoris ingenium taedio affectum, oblata bonorum consiliorum majestate si

stretur.

Nos bona consilia suo loco dedimus, Et bonam vitae partem huic operis impe dimus :Si quis ea pronis auribus non admisci iis Vates officium secit, ' si monuit. Tu vero, qui librum hunc inspicis, Dei mi- .sericordiam Ora Autori , , ct cximinum remissionem exscriptori. γOra tibi ipsi quoque bona, quae desideras rΡα tremo libri possessori divinam gratiam Finitus est liber ope R E .G I S omnium bo

norum datoris.

284쪽

ILLUSTRANDO AUΤORI

NECESSARIAE: iriim hic aer est , quem inalitrae imperio vel inviti

in viscera attrahimus,mo

- queo reddi nurs.: Attrastiis vitam producit; qui, simul ac incaluerit, redditus mire corpus reficit. Quae duo immensa, in uno halitu siuit beneficia; alterutrum si a getur, homo certo pereat, necesse est. - Pag. 3. h GνιInam bonori servorum ob turpastagistavi non rumpit. J Occulta scilicet more lium flagitia, eos ludibrio expositurus, minume retegit Deus.

Pag. . ς Igniso J Persis Cheber, Arabibus . Meschusi, a voce Meschus appellatur: Eth ai tem Meschus ipsis Arabibus idem ille qnom Graeci Magum vocant: qui illis gentibus v res longe antiquissimus, primus Numinis arcana revelasse dicitur ignis ue cultum Orienati induxit, cujus sacra in Phrside, Chaldaea, suere celeberrima, ignem per 'uater mille a nos continuum λveirant, qui tandem ab O- mero, tertio Muhammedis succe re, Perside subacta, extinctus fuit: acrius ignis vehe-M'; ' me

285쪽

mentia', etiam morbus quidam ardentissimus, Perlici ignis nomen forulus cit. Pag. . d Strat i Substino dixis: J Subses num ventum Natorem'appellat quia'per Orientem aulaeis, plerumque viridibus , aedes suas constemunt, & illum , qui ea stemit , se rasch stratorem vomui I eodem nominesλ- solanum , verno aequinoctio spirantem , quo totum terrarum ornem virestentibus herbis, veluti insigni aliquo aulaeo, obducit , vocare au tori placuit. . ς' naaragdinum leElam sterneret, J Smadagdinus est color viridis , a viridi smaragdi i gemma multis virtutibus praestante: Nam si quis medicato potu , aut venenati animalis. Ictu, corruptus duorum hordei ymonim pulverem hauserit, periculum evadit. Eadem se pentes, scorpiosque fugat: alias multas hujus gemmae dotes brevitatis studio praeterimus. . I trici vernin mobiJ. Uerna lnubes nutrici comparatur, quia uti haec tuis tes lactis, sta illa pluviae beneficio nutrire s lata . g Wa Κνbαν filias in remae ineunabulis edu- earet:J Filiae vocantur Fiasilia, Animalia, de Herbae. Ineunabula teπa,utpote in cujus gre- mio omnia recumbunt , Matres sunt quatuor elementa pater vero suprema coelorum side- ira , ut quae suo calore matres fovent atque -- cundanti, ut tantos & tam varios filios prod

cere possinto . ' ι

286쪽

AD Ros AR. POLITI uM 27Ia tempore Persarum Regis Schelu Eddin, filii Dipit Arsiani in Perside mos obtinet, ut statis. aequinoctio verno novi anni auspiciis, Reges proceribus regni, patres familiarum domestucis suis, novas splendidasque togas, quisque

pro modo facultatuin conferant. Hinc aequia noctialem diem, quo Sol Arietem ingreditur, Neurus, Novum daem appellant,unde novi anni auspicia sumunt, qui dies totius anni mnium festorum est celeberrimus, ubi omnes novi anni auspiciis novis vestibus induti, cimi ipsa terra, arboribusque, nova virescentique herbarum & foliorum toga obductis, novo

splendore S incredibili ceIeberrimi huj us sesti

laetitia certare vernale & ridere videntu z.

aequinoctium autumnale , cum Sol libram imgreditur, Mihirschan appellatur. Sucein arundinis ivius potentia scebarum factum est praestanii mum J Iite locus alia pariter iratione, nec dispari autoris studio & mente, non minori saltem te horis cum admiratione accipi poteth in hunc modum: Vox Nai signuficat arundinem, dc ob formae similitudinem quoque gulam,quam Arabes Halaum vocant:.Schahdon, inusitatius Schuhdon, proprie mel una cum favis suis ab apibus productum notat: si itaque per Nai arundinem capiamus, tum per Schah ni metaphorice faccharum , intelligitur: si vero gulam intelligamus per

Nai,tum ineaea. Vox propriam significationem tenet, de sensus talis emergit non minus admi

287쪽

G. GENTII N TAE .Eι signiferi J, scilicet Muhananae- dis. Quia gens illa, quae Mictam medem si

quitur,tergum illius nativo quo lain signo notatum suine credit:Τradunt quoque scriptores ipsoniin , qui res Muhammedis ambitiose extollunt, Buheiram Damascenum monachum, Μuhammedem puerum cum patruo suo Ab

talibo illuc venientem , hospitio excepisse γ dicum omnia suturi vatisligna in illo deprehen- disset, atque patruo ipsius , illum mi vatem esse, indicasset , tandem Multamineiana ex rasse,ut sibi retecto scapularum interstitio,nativam & plane prodigiosam notam illam, qua

verus Vates esse argueretur, ostendere vellet,

quam ipse cum a6exisset, plenam illi tam ruam vero vati a Deo misse, fidem habuisse icitur. Alii vero notam illam in fronte ipsius. collocant, cum in ea sapientiae divinae indicia Huxisse tradunt. Par. -gidui rempti Majestatis illius euia Dres. J Summum Μuhammedanae religionis anum Μeccae est, in quo plurimi assiduo v nae superstitionis suae studin Deum colunt: multi etiam recti de relligiosi cultus opinione, di sacerrimi loci amore, totam vitam suis saetis ibidem ultro promptissime impendunt. Loci religionem , di prima templi olim illic constructi sundamenta,ad Patriarcham Abra

hamum reserunta . , , c

g. 5.i Cordatorum qui mili nnaetonse L. turus, evite in togam demisso oraculoriam pelago immersus erat4 Per cordatorum. quendam

apse hujus.libri autor Sadus intelligendus est ,

288쪽

An Ros Α R. PILITI Cu M. qui ad, evitandam ambitionis & gloriae ces naniam, seipsum sub incerti nominis specie smodelliae ergo sapientibus, tamen satis prodi, diti. Ρα cordatos intellige viros vitae probit - te, caeteris virtutibus , integra & amica cum mortalibus conversatione insigniores , praese

tim vero illos , qui contemtis hujus mundi pibus , pietatis A divinae contemplationis sti dio, ruae vitae , tempori ite impendia faciunt, ipse scilicet religiosorum flos, qui per O rie

tem divina contemplaturus , ut mentis Vela . alto contemplationis pelago committit , ita

capite in togam demerso genibusque subnixά sedere & meditari divina solet. Pag.6. Ex horto illo, in quos illi, nobis quiaι xxvii mimeris inlisue J Ηortus ille est amplutumiis & fragratitistimus divinae contemplati nis campus, in quo inter varias Μajestatis divinae delicias & flores humanae mentis oculus ita affici& abripi solet, quemadmodum corpus noluum terrestitibus his hortoram volu

ptatibus recreatur. γ

Pag. 6. m Iuni quidem eonsilium erat, γομ- νμ' fruticem cum contigero , sinum rosis implebo.)Rosarum frutex eit ipsa divina Majestas, ipsius oracula , & revelationes , quarum se grantia mens humana satiari atque expleri po

Pag. 6. 'O lusimia verum amorem ex Drallide -d fias.J Hoc tacitum est respons uni amico petenti , ut sibi Majestatis divinae arcaua, & - velationis illius usuram revelet, quasi dicat.

289쪽

z G. G E N T I I N o T AE' superba, post mediani etiam noctem magno , strepitu & clangore divinas 'audes decantas , ejusque notitiam pleno ore quasi ebuccinas,

tu minime Deum vere amas , quia voce 'alta sid est compositis arte verbis, Dei notitiam di amorem jactas, revse & factis haudqua-- quam approbas: nam si tibi moriendum esset

amore illius , quem amare tantopere cantas sfigeres s Igitur rejectis verborum , Moriae t nociniis , verum amorem ex pyrallide dis as, quae lucis amore sine cantu & strepitu seipsam in laci, flammam praecipitat, sine murmurqexurit, de mero lucis amore perit.

Pag. 6ιο ostentatores isti in flagramiis Ἀσο tiatius desidino, sisne e notitia. J Oltentatoresisti,qui inanitas ampullationibus divinae Ma jestatis notitiam & amorem sibi ambitiose a rogant, serio ineptiunt: qui enim illius notutiae & amoris usuram habet ; iIle ejusmodi aDeanum nemini Vulgat.

6. P Consistin in siniιur, metam tetigit vita.JIn Oriente quando colloquia instimum

tur, accumbere solent: ideoque hic accubitus pro dissertatione de cognitione Dei, es essμ- etia ejus divina sumitur. - Pag. 7. ' oraeulorum illiuae ea lamumsaeetarii iamr mortales in desiem habendi. J Illius 3 scilicet autoris Sadi, de cujus vita di moribus satius' est tacere , quam pauca dicere: hoc unum obiter dicam, longinquae di variae peregrinationis laude virum esse notabilem , quadraginta enim annos , doctos viros per orbem quaerem do: ipsoriam coaebetio de variae doctrinaes

290쪽

A D RO s Α R. Ρ o T I et 1 c in M. 27 dio impendit , praeterea' quoque vitae longae gloria fuisse insignem , quid i centum viginti, alii centum , alii centum duos annos vuxisse tradunt: centenarium superasse cransti tiunt omnes.. Obiit' anno a fuga Μuhammedis sexcentesimo nohagesimo primota Fag. 7. y Charια dictorum illi- , perinde ut aurear titeras Hreumferunt. J reae titerae sunt in Perside illae, quibus aurum acquiritur.nam mos illic obtinet, ut Reges, quibus benefacere, volunt, iis liteias aureas vel aurit ut dicunt, in provinciam aliquam , urbelii, aut pagum la fiantur , quibus provinciae praesecto traditis , me singulis familiis, offcinas certam pecuniae , summam imperat, quam collectam Regis no- mine literarum latori confert; qui mos etiarn-

nugi per Persidem viget. . . Vag. 7. s Successori Satirhonis i J Autor Re-

gem suum Saloniortis successorem vocat, quia

schiras sive Cyropcdis, Salcmionis quoque r gia fuisse, illis tent1bm traditur & creditur: de cum Rex Molaster Eddin Abubehertis eat dem regiam post tot secula quoque ccderet, successiorem Salomonis antori appellare imbuit; Est autem Schiras , urbs persidos lolim iucundissima, vix ulla fit in ea dcmnis, quae suis hortin iam , 'a instrum deliciis careat, a- moenitatibus non alliciat, item limplissima, populo & mercatoribus frequentissima, patria nostri autoris Sadi, & aliomni praestantium ingeniorum genitrix stecundissima,p ta coci.

o Se mlo clamen in i S; toli tumue septua ginta trium natisam, triginis quinque minuia