Georgii Gentii Speculum politicum. Sive amoenum sortis humanæ theatrum. Cum notis illustratum

261쪽

D E C o N V, E R s. V I x Tu T. Impotens, sui contra potenti emmagna or titudinem exerere volueriti in mai randa sibi periauciebostis sui afutor est. r. . Sub umbra nutritus quomodo poterit, Ut cum Athletis in arenam descendat 3 . Debilis lacerto stolide conserit . Manus cum viro,seri eis unguibus praedito. S eumque bonum eo lis non admittit , reprehensiones audire studeι. Qvi,d si consilium, auribus non admittas

Sr postea te perstrinxem , conticesco. Ignavi virtute praeditos oderunt , perinde ut e nes domestici, in macello culinisque laterues , ω-nem venaticu- alpiciunt, maevoque lairatu prosequumur ue sed in eampnmprodire non audent. Correctio : . fectus , qui minute comatis contendere nequis, vilitate quadamvilia ipsim δε- madere coeptat. Omnino vituperat invidus, contemtus , a

quest abiectus , Cujus, cum res Vitiir , Ioquendum que est,

lingua torpescit. . Accusatio : Ni vener cui pestu gulis oracitas foret , avis in laqueum non rueret : imo ne anceps s idem laqueum tenderet. Exemplum : Sapientes eomedunt tamder pilia mediam satietatem: δενοιi ι tum , ne ine dia enim mur : juvenes donec patinac Aufer tur: senes donec sudem:. sed Calendetrini tansum , ut ne insomebo quidem νεθirandi locus relinquatur , neminique in mensa buccella rem

262쪽

. Cuticulana saginans duas noctes non dormit 3 Unam, ex stomachi oppletione 'gravit te,alteram ex. animi,de novo victu clqaerendo,solicitudine. Consil : Cum muliereum eonsilium captare, . Prodigisque liberalemst praebere ,

Vili si multa praestiteris , eumque evexeris 3 'Tua potentia evectus scelera admittit , te

Nisi illum intersererit; sibi ipsi inimisus eris. Si saxum in manu, serpentisque caput super

saxo fuerit; , -

Nihil in festinanda ipsius caede , vir ingenio

praeditus cunctabitur. Misereri tigris dentibus acutissimis praeditae , , Oaribus en injuriam facere. Alii contrarium consultum esse duxerunt diacentes : In interficiendis servis cunctari satius elis : hoc argumento, quia arbitrium seinperintegrum est, interficias, an absolvas Sin vero remere quispiain peremtus suerit, fier, t- est , ut res aliqua pereat, quae nullo postea

consilio restitui queat. '. Perquam facile est, vivum anima privare e -- Interfectum vero visa reddere nemo pot-

J udicii lex cunetationem imperat sagie

263쪽

i nquam redit.

Morale: Sapiens , qui in omnium rerum rudes inciderit; . r Nullum honorem sperare debet. Si bomo inurrin loquacisare Sapsentems ne id misum videatur illa em axum est, quod gammam frangit. Num mirum fuerit, si dulcis lusciniae cantus superetura; ' A corvo eidem caveae incluso ZSi artifex a perdito nebulone vexatus sue-- l

Ne ideo animo turbetur,maeroremque con trahar. Lapis vilissimae materiae eis vas aureum

' Ideo lapis pretio nou augerit neque aurum t' minuitur. iMorale: si oratio Hri' sapientis in consertio lperditorum non audiatur, noli mirari, sum is lenim pandurae vox tympani strepitu obtundutur. Odor brae suavissimus 'alitistriore opprimitur . linams rabula collum superbe extendit, Cum Sapientem impudentissime procaeca. l

Obrui strisitu tympani acriter pm i Gemma eth in sordes inciderit semper ut stilo praeclara manet: pulvis veroetsi ad coe- sum tollatur; abjectus esse, ut fuit, tamen non

desinit. l

264쪽

CAPuT VIII. desivit. Praeclarasitigenii dotes, iusta iustit tione destitui, miserum est: Instructio vero in hominem ineptum collata , vana eri Cinis etsi serte originem . habeat illustrem , ignis enim res est nobilissima; ipse tamen, cum nul- ia praeclara virtute polleat, tetrae similis est. Pmium saretari mnest ex na-; sed aeseipso, a praeeia νμ--ιMN.. Musiue quod mineum oleir non quia aromatopoti dieit. Sapi similis spatiane ' ο ισγω, ο biu fructibus amomia is piae; ix inae: vis iuris exerim a piarinisque Laiora edint. Disipiens Umpano 3πινο mur res pisanti in tuo ν--.; sempe viis eo,

Sapiens inter .aros , similis est, dixere coritati, Pulchello in medio caecor polito; Aur) s me iri iὰ domo Epicureorum.

dant.

frangas.

Morale: Ingenium inmanii affectus hae . . L 6 .ptivum

265쪽

1s1 DE COR VE R S. VI RPu T. ptivum detinetur 3 ut vir uxorius in manus- miliae impotentiS, . Laetitiae fores illi domui occludas; , In qua audiverti seminae vocem soris res a

Consilium sine potentia fraus est atrie de- .

. '. mentia: ' is ,

. Tistentia taeconsilio insipientia &, dein

rium. .

Opuet enim est: primo itidicis , prudenti ta . coissilio; deinde opibus: . Opra enim atque potentia insipienti sunt. ι. arma, quibus ille si ipsum oppugnM. . Liberal, qui dederit &4om ederit, praestat :

Qui jeiunaverit, dc reposuerit. - . Quicunque delicias fugit, mi mortalibus gratior esset, Is con fias delicias fugiendo, in inconces sis miti , Resipiosus, qui Dei amor in angulo quin - dam non conse rit , r Maser in specillo& tenebris quidnam vid rit' ., b Pauxillum pauxillo iunctum , suerit pluri-

266쪽

C A Phu D UMI D 7 Si: vilem benignis comibusque Verbis tra- .ctaveris; . . Superbia & pertinacia ipsius invalescunt. Morale et . Fretira a quocunque patrata fuerim , . detestabilia sunt. Si vero a Sapientibus patrem tur a etiam detestabiliora o qmasilentια telum . ad iabellandum diabuum a. atque si virum, telis bene armatum,in semιutem abfuerint, maj- .ri probrao is dignus est. . Imperitus plebeius, moribus dissolutus , . Ρraestat Sapientia ad Catonis normam non . viventit

Quia ille caecitate viam perdidit;

Hic vero miroque oculo videns in puteum , ruit. Morale: Cuiuscunque vivi panem non c- ederint ; mortui illius nomen non celebrav - ,rint. Uvae guttiim paupercula vidua novit, non ipse dominus fructuum. Josephus justissu: mus, pax sit super ipso bi sicco anno in AEgypto, ipse ad satietatem non comedebat,ne esurie tium oblivisceretur.' Qui semper in rerum omnium Guentia de deliciis vixit , Ille quid novit; quis sit esurientis status Μiserorum conditionem ipse noverit , Qui ipse miser suerit. . O tu , qui celeri equo veheris , ad animum

Egeni asinum, spinas portanten in aqua &

ὸ . coeno haerere. , '

267쪽

αs Con. v E R P. VI R Τ u T. tura sumus cordis

. Moestum: Pauperem debilem sterili sicc qire amo voli rome: Quomodo veses 3 nisi ea lege , ut Vulneri ipsius. unguentum, imas, ipsique necessaria praestes. t is Alimim si videm clitellis oneratu in luto haerentem , nec enim j uvare poliis, Animo iplius miselearis 3 sed ne ia eum acis

i si vero eo procedens ineum rogaveris . quomodo ceciderit; Tum vestitum ruccingas: ut vitum decet , , prensa pinasini auda, eum luto extra

duo in rerum natura nequeunt fieri , plura comedere, qu- benignitas divina concesim rite remori, ante iam destinariun tempus. adsuerit.. Fatum n minutatur, e e si milIe gemitus det suspio ,. Laudans vel queribundas me es--

Anselus praesectus est inuti thesauris; Quid vero moratur si circalampadem py alsis moriatur o tu, qui opes quaeris, conside, ut com das :Tu vero, quem 'sata petunt , sugere noli ; quia antinam non inera opes sacro missio sive quaesiveris , fixe non

Largitur eas Deus optim maximus.

268쪽

si vero 'eris in ore leonis Non te voraverint, nisi fatalis adsit hora. Illud , quod divino munero non suerit assi--

gnatum, manus non conti t: ali natum v

Audivitiine Alaxandrum usque ad cym - .rias tenebras ivisse, Multis molestiis, vitae aquam tameainou,

Monitum : Piscator sine satali selicitate puseem unum nom-rit: neque piscis sine fato vel in ipso sicco morietur.

inser avarius totum terrarum orbem curiit a r

isse iacto studio festatur opes, istum v

ro a temo sectatur ipsun. Monitum a Dives moribusKorruptus, auri est caespes & manus: pauser ,ero, pretate praedi- tus,ipsa pulchritudo est Iuto respina: hic lace- rata Mous toga.ille vero coronati pharaonis .

Iucus est. MPaupertas bonorumta animum hi vetitia . conservat: opulentia. malorum c'ruo intra . storacem deprimit. . ', Notum sit tibi, qui umiindigiutarem p tentiamque habet, Ettrities oppressosque animos non visit

Illi indicato, .ipsum nullam porentiam dis

gnitatemque

269쪽

Qui viri Ag itate. praediti vitia perstringe

vexaris , - . '. Vir ille bouae sortis quid criminis habet 3 itaque invido supplicium ne votis

tergo habeat . . Monitum : Invitus opuluae, amatre Ursine .rinrs. Peregrin tor seientia i avis sine alis.

Sapiens sine b,nis operibis, arbor sine retiosus sine doctriina, Δmur sine foribus. - Monitum : Hunc in finem coelo.demistas est GDranus, ut scilicet inoi talas bonos mores duscant;non vero ut ips1 Coraniuia splendide depingant; Religiosustudinus , pedessst pringremens. Sapiens otiosus, eques est dormiens. Peccator, qui manum supplicem tollit, in , Iior est Religioso Numinis cultore, qui ca-

.put extollit. , . t

270쪽

siae melle. . t Guperbae ignavaeque dicas api: ' -Mel cum non faciat D purgere quoque desia

natis

Monitum : Vir sine humanitare femina est :Istissur avaruss praedo. Heus tu, qui magno relgionis studiosestem tuam deadbasti, . Ut vulgo pius esse videaris;hoc ipso nomen

tuum denigrastI: . Manus bre is 1 retracta esse debet a mu do ; . Ora vestis lata , an angusta sit, nihil refert. Monitum : Duo hominum genera dolorem ex animo nunquam delent, nequc luctusdem ex luto extrahunt: Mercator, qui navim

fregit: & opimus) haeres, qui cum Calendi,

iiisa familiariter vixit. Monitum :Toga regia etsi sit ni agnifica;pa nos a tamen propita vellis, magnincentior est. Epulae magnatis quamvis sint suaves; proprii itamen pau=s stultillum multo suavius est. . , Acetiun ex mauu proprii labbris & Cartha-

Μstior est donatitio magnatis pane. Μonitum : Rectae rationi contrarium est, atque cordatoriam consilio ad effatur Medie nreisumsumere auceps: usque uer ignotum elat

miratu ingredi. -

Mouit: Muhananedem filium Muhamm di , Galalensem Antistitem sacrorum ill strem rogarunt: Hoc scientiarum fastigiuna va