Fragmenta tabulae antiquae, in quis aliquot per Rom. prouincias itinera. Ex Peutingerorum bibliotheca. Edente, & explicante, Marco Velsero Matthaei F. Aug. Vind.

발행: 1591년

분량: 79페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

11쪽

VIRO ILL ET NOBILI

IACOB OCVRTIO

A SEN FTE NAV

PRO CANCELLARIO

Marcus Velserus

T ibi hanc expositionem inscriberem Vir Ill multa me

impulere.Mitto externa. Intra te sunt Virtus , etiam ignotis non ignota Prudentia a natura indita praestantissimarum disciplinarum doctrina,& maximarum rerum usu exculta: Auctorita tanta, quantam necesse fuit excellentem uirtutem, Mert

ditam prudentiam consequi Amoro studium in elegantiores litteras uehemens adeo, ut profecto in incredibili diuersissimorum negotio- rum

12쪽

rum mole, plane sit incredibile Impulere ist*, Perpulit mirifica humanitas, qua una reliqua illa ita exornas, ut singula per se magna, maSi ia

&praeclarissima persiaias Hanc omni tam recelebrem, ut ante annos piginti coram cognOsces em melior mihi fortuna indulsis t. Neque me eius exinde obliuio cepit, aut erit ut in pC-sterum capiat Fatebor tamen proximis liebus illustriorem solito ob oculos uersatani Cum intellexi tam diuturno decurso tena pore, tibi non modo recentem memoriam, sed ex ueteri consuetudine propensam adhuc in re nostras uoluntatem constare. Cui gratiam referendi quoniam quam aliam rationem in eam non uideo , Hanc tabellam, AN OMIS O B- SERVANTIAE GR AT VINDI NISMONUMENTVM tuo nomini dicatam

pendere patieris: Ego laetus lubens merito suthabet uetus formula consecro Vale. Augusti Vindelic.

at ira

13쪽

PRAEFATIO

Tabulae itinerario antiqtiae

EMINIT B. Alenanus in Lbris rerum GerAnanicar aliquoties tabule antiquae , quam apud Chunradum Peutingerum amicussum Augustae uiderit Chartam prouincialem, itinerariam,militarem, diuersis locis appellat: Ait sub Dimis Imperatoribus epibam a Celte in quadam bibliotheca repertam esse plane ueterem. Ex ea cum te- simonia nonnul produxi et ter que illius uidendae desiderio uehementi incendit. Existimabant homines era. si , hoc inium retundorum iudice , qui omnem exceptionem superaret, mictas tantum non immortalesgeographorum dissensiones componi , multos inextricabiles in hi oricorum libris nodossoluiposse Verum Peutingeras dum uixit tabulam non emis tu neque illa eo mo tuo, quo mihi constet niui quam conspecIum uenit,quamuis saepius diligenter quaesita Inuenta sunt autem , inter reliqua litteraria cimelia scheda dua, quas ex tabula

14쪽

3 PRAEFATIO

huo ista delineatas appareret ita , ut altera, altrove sum plus Pati exprimeret , neutra totum autogra phum referret quod certis indicidis liquet Hae cum

a manus meas peruenissent, committendum non existi

maui ut publico inuiderem. Vulgaui itaque ea de qua alicui nimia uideri possiti nam maxima minima pari diligentia exprimenda curaui , etiam errores manifestos, in explicationibus quam in schedis corrigere malui Sed profecto , reddendis antiquis monumentiae nemo satis religiosus es , qui superstitiosus haberi metuit. Editionis consilium non es cur pluribus commendem Siue autographum peridit , siue delitescit, aliquando lucem uisurum quod minari placet interim fragmentis hisce frui , gratiae apponent docIi omnes , certo scio . Explicatianem addere uisum necessariae. Non quod de icis rebus hariolandum sit quae nullis uecte sindagari possunt, qualia pleraque nomina nunc primum in lucem rediuiua , quae fere intacta transmitto: sed quod mihi attente cogitanti nonnulla in mentem

uenerint , quae tum in uniuersum sum per partes monitae lectores eo labore uidebantur leuare. Et periculum fuerit si schedas nudas emitterem , ne permulti quibus illa iam usui erunt , uix inspectas ab cerentui aedium non laturi corrigendi , quae a descriptoribus emrata , commode explicandi, quae ab auctore inconcinnius positi, consirmandi quae in speciem dubia incerta annotandi deniquest qui ab autographo errores uiderentur. Nam aut ego fallori aut his ipsis salebris impeditus Peuti erus , quo nemo antiquitatis udia promouit cupidius, ab editione ab inuit Monebo itaque non pauca paucis sine ossentatione sine insectatione. Cur enim aut mihi nimis placeamus his ducibus uiam te-

15쪽

IN FRAGM. T. A. Tm ero , aut aliorum leuem diligentiam, si ictis de Liati , in tam densis antiquitatis tenebris interdum ab

errauere' idquid huius , profecto neque i, fraudi , neque mihi laudi erit, diam adeo non capto, ut me uberrimos fructus percepisse existimaturus si m si commentatione is schedarum inspec/oribus aliquam

lucem praetulero . Dicam autem primo loco quae de auctore, de tabula, de schedis, de lineis, O numeris mea sententia Adsingulorum deinde locorum nomina accedam. Auctorem geographiae imperitum , mathematicas litteras in uniuersum non AZIum fuisse , necessario fatendum , res enim loquitur: Cum neque prouinciarum circumscriptiones, es figurae , neque littorum extrem tales , neque fluuiorum decursus , neque locorum intersuasi geographicis canonibus respondeant. Inde sit ut non temere fusice , haec in turbido carere in potiusquam erudito scholarum puluere nata, manu Metatoris alicuius Fripta esse Metatores sunt Vegetio lib. a. c. q. ti praecedentes locum eligitiat castristi eum deinde Mensores militibus ad pod um dimetiuntur. Verum usus obtinuit,ut Metatores dicantur, etiam qui in ciuitrilibus diuersoria,s hospitia designant. Ita o lib. a. tit.

mus attributae Metata, per totum huncpostremum tum tam Metatoribus autem necessaria cognitio Itinerum Traiectuum ciuitatum, Intersitiorum , Et quae mucia praeterea ad id institutum pertinent. Nam mihi desbium nullum es, designanda itinerum rationi Metatores ducibus consilio adhibitos. Exempli caussa producamus Lampridi verba ex Alex. Seuero , Itinerum autem dies publice proponebantur, ita ut edictum penderet ante menses duos, in quo scriptum esset, Illa die o

16쪽

8 PRAEFATI odie, illa hora ab urbe sitim exiturus , si dii loIti' rint, in prima mansione mansuriis. Deinde perordi nem mansiones, deinde statium, deinde ubi annona esse accipienda . Huiuscemodi edicta non nisi a perito

Netatore in rutpoterant, qui mansiones, earum V in erualla, magnitudInem, b annonae copiam in numerato haberet, quo Praescriberet quanta exercituspars in unaquaque commode manere posset. Et ea Otid me ueri millima es opinio, Itinerarium prouinciarum quod Ant. Aug. tribuitur, cuius auctoritate persaepe usuri sumus, a Metatoribus originem ducere. Nam id quod Lampri-

Eius edictum appellat, a D. Ambroso ferm in suis.

IIS. Itinerarium dicitur Placet totum locum exseribe

re , mire enim ad insitutum notirum facit Miles qui ingreditur iter,utandi ordinem non ipse disponit sibi,nec pro sito arbitrio uiam carpit, nec uoluptuaria captat compendia, ne recedat a signis: Sed Itinerarium ab imperatore accipit, iustodit illud Praescripto inc dit ordine, cum armis suis ambulat,rectaque uia con cit iter, ut inueniat commeatuum ibi parata subsidia.Si alio ambulauerit itinere,annonam non accipit, mansionem paratam non inuenit; quia imperator his iubet haec prete parari omnia, qui sequuntur,nec dextra nec sinistra a nescripto itinere declinant Meritoque non

deficit qui imperatorem sequitur suum, moderat enimam stilat , quia imperator non quod sibi utile, sed quod omnibus possibile considerat Ideo satiuas ordinatu triduo ambulat exercitus, quarto requiescit die, eliguntur ciuitates in quibus triduum , quatriduurn, plures interponantur dies, si aquis abundanti omni rciis frequentantur. Et ita sine labore conlicitur iter, donec ad eam urbem perueniatur, quae quasi Regalis eligitur,

17쪽

IN FRAGM. T. . eligiltur, inqlia fessis exercitibus requies inhaistrottir. Hatac legem esse praescriptam, Christo ducento,sailiatis commeantibus, recognoscas uelim Profeci i sunt enim patres nostri de terra Aegypti, per longa spatia te rarum,quorum stativae omnes,mansionesque descriptqsunt, donec Cades, id est ad suactorum terram perueniretur. Vides quis itinerari usus, qui etiam ab alijs es

obseruatus Verum enimuero, honiam Segnius irritant animum demissi per aurem,

Quam quae sunt oculis commissa fidelibus, quae Ipse sibi tradit spectator.

Hinc credibile libecto itinerarios quandoque delineatis tabulis explicatos . eo nimirum itinerum,s mansionueon stitutio in tabulis uno intuitu sub imperatorum oculos ueniret. Neque id nuca de caussa , quando haec inprimis imperatoribus cura curanda fuerit exercitus Lugduno Batauorum Nouiomagum mouendus , ob magnitudinem, uel alia quavis occastione diuidendus , Multum intererat hanc cognitionem oculispraecipere, Binas esse

vias quae illo ducant , Dexteriorem sex mansionibus L Finctam dextro flumine , sin eriorem nouem mansionum, Duo flumine uti , huic ultra alueum hosticum , illi pacatum esse . Et, ram tabulam huic si paratam, nos dubie innuunt diecta actinus Clarius adhuc mendunt seneae uiarum, numeri spatiorum indices: O quod in tantum mansiones expressae,quae in uias delineatas incidunt,praeteritis alijs non obscuri nominis urbibus. rum nihilcommisisset auctor si asprouincias,non cer

ta inprouinci, itinera describenda sumpsi et Aipriua

tum inclitutum respexit metatorem non geographum praesitit. diuelidcirco animaduertendum, ne antiquitatis nomine decepti, tabuia auctoritatem quam auctor nora

at ira

18쪽

non petit non meretur,tribuamus. Si quis enim linc eum usum Perat, quem ex geographicispinacibus diligentissime, fientissime confectis,fallitur squis item hanc delineationem Ant itinerario , O nudis mansionum nominibus in eo pers riptis, nihil praestare iudicat, non minus errat Commodissime sentit qui medium locum tabuo tribuit , Eius modi sibi Asriptionem promittens, cuiusnodi ab homine illarum disciplinarum quas initio diximus rudi,proficisci potuit. Magnitudinem ex fragmentis ita aenimo, ut mihipersuadeam,tabulam integram, totius Occidentalis imper, praecipua itinera complexam Nimis certe in aperto eLI, perexiguampartem in noris apographis reliquam multo maximam desiderari . Rhenanus satis mendi Ah num ab oujs ad fontem usique descriptum: et ex fhedis, illa quae in hanc partem se longius porrigit , Coloniam Traianam non excedit . Francisus renicus meminit Itinerari cuiusdam Augusani, quod ab Aot. itinerario disserat ego elenchum ex hac tabula, riptum significari interpretor in quo, prater pler que ad Rhenum urbes , contineantur anusiana omnes,quascumque antiquitas uidit Aomina multarum, quae in Raeti s Aorico, Pannonidis Ma Asribit, Sirmium, que. In schedis supersunt reliquia itinerumper Galliam, Britanniam, Hispaniam, O Africam Iam ergo,Cum Raetiae ad Italiam, Noricum , o Pannoniae ad Illyricum pertinuerint Occidentale autem impertum, ex quo Contiam

itus, Galerius rempublicam diuisere primi inquit Orosius utaliam , Africam , uispaniam Galliam, Arntanniam, O styricipartem comprehenderit , it ut ex

gulis hujus imperi partibus uesigia ad indicinam reliqua sint Ideo taran magnopere dubitandum existi

19쪽

IN FRAGM. T. A. mem , a quoque qua inter tam misere discerpta membra media, in autographo expressa esse. Eo grauior

acerbior tam insignis monumenti iactura accidit quod cum Ant di Notitia prouinciarum coniuncyum , incredibile quantum ad omnem antiquam historiam illustranaeum, si re tuendam subsidium acerre poterat.

In aetate condicienda lentior Rhenano , qui de ultis timet imperatoribus sensit. Sunt plura ei rei et mcntata Vnum a feram et Francicum nomen , quod in priori scheda extat, fro Romanis cognitum , ante Trebellium Vopiscum a nemine in litteras relatum , O falluntur egregie qui Ciceronem eius meminisse asseuerant , VtietIam In errore uersantur, qui manifestarium se emarecipiunt in Iosepho ex Hebraeo verso lib. s . a uero sfuneri interfuit satellites Germanoso Gallos , qui sint

Francigeniae. VItimos autem imperatores capio , non qui

postremi imperatorio nomine in occidea te usi s qui po-Fremoprouinciarum , quarum hic itinera , potiti. Ad quam rationem , dicam obsolet uerbo , postremorum curemissimi censendi Theodosius maior,et AEA . Neque Feri potest ut ista des riptio Theodosi s I s sit recentior . Theodosio enim mortuo, barbari pler questro mcias,o ab Honorious Arcadio, alias non multo posI in potestatem redegere. Dod certis hi portarum tesimones consignatum. Cum uero nemos Ficaturus sit , Romanos itinera per prouincias a barbaris iam occupatas descripsisse, omnino confiicitur quodposuimus. Ex schedis , ea quam primo loco damus uenuse eleganter altera rudi ura negligenter scripta erat. Atque hac non di culter caruissemus si quae comtinet , in priori omnia expressa , o si locorum nomina clara firma fuissent , neque acterius lectionis collatione

20쪽

eguissent et Verum preterquam quod quaedam calliae

I saniaeo Africae itinera in priori non extanti Conferenda etiam in reliquis erat scripturae ratio . Haec in P rsque incredibiliter deprauata, pue ipsius tabura , siue descriptorum , siue utrorumque uitio. Nam in tabula quaedam errata esse cur negemus ' Sed alia a Friptoribus uulnera addita significat inprimis ci hedaram Ff uae faciliorem ueniam meretur, quod originem ducere videatur ex litteris in autographo obscuris est ubi su vetu Bate exolescentibus . Nos his, Acandi s restituendis quam fleri poterit diligentissimam operam nauabimus.

L earum ductus, quibus attones aut mansiones uni ea solennia Metatoribus nomina coniunguntur, Vias publicas exprimunt quas Consulares, Praetoria Militares appellabant. U. lib. s. it. 8. l. a. tiblicas vias dicimus, quasi ci BAEIA IRAE, nostri Praetorias, alii Consulares appellant. Militare dicuntur lib. e. tit.

. l. 1. Vt earum usus describitur Viae militares cxitum ad mare, aut in urbes , aut ad flumina publica, aut ad aliam uiam militarem habent. duas singulas exitus Fecies in notiris schedis obseruabis . Publicae autem non omnes his nominibus comprehensae Ait Vlpianus lege quam priorem adduximus, Quae post consularem excipiunt, in uillas, uel alia colonia ducentes, putem etiam ipsas publicas esse. Verum ego in schediae nutatam non consularem , aut quod idem es , militarem delineatam opinor. Hasce tribus modis munitas reperio Siae ratis lapidibus, siue iniecta glarea pue comesis terreis aggeribus. De lib. 3. tit ii l. i. Neque t Tiorem, neque longiorem, neque altiorem , neque humiliorem uiam, sub nomine refectionis, is qui inter

dicit

at ira

SEARCH

MENU NAVIGATION