장음표시 사용
21쪽
Ismenter increscit motus; facile per bicitur, consolidationem partium solutarum sub hoc corporis statu fieri nullo modo posse. Quibus addi adhuc et illud poti st, ipsum concretionem partium solliturum coeptam, quia par es laesae tenuiori adhuc, nec satis insipi se scito glutine vinciuntur, per corporis sub vomitu concussionem iteram po se dirumpi. Non deliint obseruationes , unde haec enunciatio satis superque firmatur. Iam contraindicans phi X. superfluum videri posset, et comprehensum sub contra indicante sphi praesentis esse, quia, Deria maiori continui solutione, haemorrhagiae contingunt. Ro Eic , si nanchaemorrhagiarum causam spelleb. Quiduero, si haemorrhagia non a continui solutione, sed orificiis vasoruin dilatatis oriaturi Tunc sub continui solutione completii eam non licet; ideoque libemorrhagia mihi visa est peculiare constituere vomitus
qto. Pertiacior viscerum vel alui obseructio variis ex causis, partim antea allatis, partim adhuc proferendis, dissuadet vomitum. Visceribus quippe obstructis, liberior in eis sanguinis circulus impeditur, ut humores non rite permeare possint, sed
retardentur aliquo modo. Fiat ergo per vomitum vehementior humorum appulsus, et subito propter iter impeditum orietur humorum congestio , indeque diuersi generis mala. Alui velo pertinacior obstruestio vomitum contraindicat cum ob causas modo dites s , tum propterea , quod vomitu invertatur motuS primarum
viarum peristallicus, ideoque efficiatur, ut omnia supra locum ob-
22쪽
sinicium 1ita contenta, ob excitatam validiorem intestinorum contractionem eοῦ impeditum materiae descensum , sursum moueantur, sicque facile oriatur ilexis aluiue obstrudito periculosior.
Cum itaque, vomitu indicato, pertinacior adsiit alui obstructio; aluus ante emetici sumtionem clysmate, fomentatione, cataplasmate, remedio narcotico cet. , pro morbi causa varia, reseranda est. Quo faeto, tuto celebrari potest emesis. Leuior alui obstructio emetico saepius tollitur.
sto. Diarrhesea critica vomitum prohibet excitandum, quia salutare est naturae molimen, materiem morbificam e corpore eliminandi, ideoque nullo modo vel sistenda, vel turbanda est. Ab vomitu vero, teste experientia, saepius tollitur alui prosia uium vel imminuitur fallem, quia emesi motus peristallicus inversus, ideoque diari ho eae contrarius, excitatur, eaque ratione intestinorum sordes per longius retinentur tempus , plUSque humo rum corruptorum transit ad sanguinem. Varii inde generis oriri posse morbos, Neminem fugit. Attamen, licet critica sit diari hoea, vomitus fortunate instituitur, si magna sordium copia sursim simul turgescat, et post vomitum alui profluuium restituatur, quod saepe ip i emetica fit medicina, e . gr. Tartaro emetico. Saepe etiam diari hoea, aegrum alleuans, a Parte quadam faburrae , in ventriculo stabulantis. ad cauum intestinorum delata, cum interim in ventriculo napio adhuc
23쪽
adhuc impuritatum haereat copia, qua per Vomitum euacuata, sponte et salutariter cessat frequentior haec alui excretio. .
sto. Hernia dissuadet vomitum ob corporis concussionem compressionemque Viscerum abdominis, quo facile fieri potest, ut status ille morbosus multum increscat, aliaque adhuc viscera essitu suo naturali moueantur, vel herni e fiat in carceratio quae .
dam cuius ambiguum etallum perpendere huc non vacat. Interim tamen et hoc contraindicans non absolute tale est. Licet enim in hernioso tutius evitetur emeticum; in eo casu tamen, ubi euidentissima et magna eius est utilitas. quoque potest exhiberi, ea modo adhibita cautione, ut hernia, quae reduci amplius non potest, Vel manu, vel suspensorio fulciatur idoneo. Tunc enim tutius vomitus citari potest. 6. XV. mo. Graviditas emeti repugnat ob metum abortus, qui sub vehementiori sanguinis impulsu, corporis concussione, viscerumque abdominis et pelvis compressione potest contingere. Emeiaticum itaque, nisi insignior eius iit utilitas, vel summa necessitas urgeat, tutius omittitur. Interim reS admodum frequens est vomitus in grauidis spontaneus, ut plurimae forsan sub tempore grauiditatis vomuerint sine ulla foetus noxa. Emetica ergo in grauidis non adeo sunt periculosa , uti multis videntur, et ipse C HIPPO
24쪽
Hippoc 1 Trs h) grata is magis mettii se videtur a copio οalui fluxu medicament f iu cIo, quam moto πρmitu. Satius tamen semper est, sub ipsa grauiditate, si res circumflantes poscitant vomitum, minuS frequentem et moderatum excitaxe, cumque in grauidis ad abortum pronis et ad mensem tertium, qastrium vel septimum progressis, nisi urgens ad siit indicans, plane euitare. Id quoque perpendendum est, Vomitum spontaneum f. cilius plerumque, quam arte excitatum contingere, ideoque illius effetius secundarii, a violentia vomitus nascent QS, vel fere cellare, Vel multo est e minores, Dum vero vita matris in pericul0 haeret, et emesi forsan potest seruari, hoc contra indicans plane evanescit. Satius enim
eii, vitam matris cum incerta iactu S morie redim cr , quam sinere, ut mater una cum foetu pereat.
g. XVI. svo . praegre si vos immitaens apoplexi et in contra indicantium numero quoqUC cit collocanda. Supra pho I di bain et large cxplicetum fuit, maiorem sub vomitu copiam sanguinis ad ca- .put deferri, eiusqne quodammodo impediri reditum. Cum zutem in iis , qui iam laborarunt apol le Aia, Vel quibus ea minatur, Omnia ea, quae sanguiniS caput Versus faciunt conge tiones, sollicite sint evitanda; facile intelligitur, emetica hisce hominibus non esse exhibenda.
Dantur tamen 2poplexiae, qua a non contraindicant vomitum, sed indicant Totius, Etenina per ob eruationes medicorum
constat, b) Ap. Kxo Eanor Hist. Epid. a. IJ I. p.
25쪽
I'colnstat, a primarum viarum saburra si) oriri posse apoplexicim, cui, praemissa venaesectione, per medicinam emeticam cito et tuto medemur. SwIETE NIVS h) talis mentionem fecit a Po-
plexiae, ab ipsa natura, praemisia Venaesectione, vomitu spontaneo perlaetissime sanatae. S. XV . 9no, Angusta pharyngis vel oesophaginimia, e. gr. a Polypo , tumore aquoso vel inflammatorio intus haerente, Vela com . pressione partium vicinarum intumescentium cet. huc referenda est. Facile perspicitur, hac via nimis angustatae, vomitum non posse bene cieri, materiam sursum motam relabi iterum, aegrum excruciari inaniter, diraque inde oriri symptomata, ut emesis nec tuta, nec salutaris ecte queat.
tomo. Virium eo peris grauior de fenus et am accusandus est, modo is sit, nec auarens. Fieri enim potest , ut corpus viribus adhuc abundans, admodum debile vide atur et stadium, quale quid accidit, si neruorum vis suppressa vel quasi fas cata est. Sic obseruatum est, homines, sub vino fermentes cente in cella ab aere non perdata aliquamdiu commoratos, subito conci
26쪽
di se ona est vi corporis et animi Ita priuatos, ut de eorum re sustitatiniae prorsus dubitaretur. Aeri interim puro et frigidiori expoliti mox ad se redierunt, inllum roboris sui decrementum cxnerti. Simile quid in lipothvmicis occurrit. In tali calacerto non admit vera corporis debilitas, sed tantummodo appa rens, seu potius virium suppressio. Sic homines saepras languent. Quorum praecordia impuritatibus scatent. QuibuS euacuatis, corvoris vinor restituitur iubilo. oportet terret metu insimi. tatis , inquit magnus BALLONI US Vm ea potius a copia aut cacochylia humoris LPudet, 'Vam ab iuauitione. Urimus erς debilitatis casas is est , qui emesim nota solam non interdicit, se
potius iubet. Verae itaque et apparentis debilitatis signa, quae in semio.
tica considerantur, omni animi intentione probe Vomitum interim insignior tantummodo verae debilitatis gracontraindicat, qui paululum adaut ius ab nixu corpJrIS inter vomendum validiori, vireS aeUri adeo consitamit, Vt Vel ' Morbum mo- dat periculotiorem , vel, vi vitali plane eXhausta, morti ex debilitate succumbat. Hinc vacuandum, redie monetate FZRNΞ-Li O m), quantum et quourque vires patiun tur, cumque iam dij
flui apparent, etiamsi restent superuacua, protinus Aperseden
dum, dum illaς recreentur. f. XIX. IImo. Praecognita quaedam corporis constitutio, secundum quam in hominibus quibusdam vomitus πς ρ δνς πρη,
27쪽
'Pinime tantis Hori potest. Tunc necessie est, ut tales emeticam medicinam saepius experti sint, a sed sine ulla vel tarda vacuatione. Neque enim, ubi nec vomitus, nec alii steti emetici essectus subsecuti fuerint, illico ad talem idio syncrasiam concluderelices. Haud raro enim dosis remedii nimis parca vel subita causa adfui sievidetur. Excitatis vero ad vomendum conatibus validis, et spasmo. dica ventri uti contractione, vomitu vero non subsequente, pro
pila quaedam corporis constitutio, quae vomitum impediat, erit a lamenda. At vero, quae causa subsit, saepenumero non E-quet. Proxima vicetur consistere in spasmo cardiae, sub contractione ventriculi oborto validiori, quin a fibris ventriculimus cularibus, etiamsi sese vehementer contrahant atque constringant, possit superari. Vnde vero haec intensitor cardiae contractio ducat originem, iudicare non audeo; forsan a maiore huius partis sensibilitate et irritabilitate, vel eius fibrarum muscularium struesura firmiori, vel pras gressis spasmis vehementibus, vel alia quadam causta obscura. Status hic ad idiosyncrasias referendus esse videtur, quarum causas singulares et abditas fere ignoramus. Satis est, nosse tali id iosyncrasia praeditos, ne inani vomituritione ac doloribus noxiis misere eκcruciemus, corporis vires sub hoc nixu vehementi frangamus, multisque aliis alasiam praebeamus malis. Hoc itaque ex omnibus contraindicantibus unicum erit, quod absolute vomitum excitandum contraindicet, quia emeticum, Cnquam emeticum, hic nunquam prodeste potest, semper nocere debet. Si vero vomitus, sed difficillime tantum, peragi potest, non quidem absolute contra indicat, sed tantum emeticorum usum ad caium summe urgentis necessitatis revocat. Sub tali enim vomitu Iolento varium vomenti semper imminet periculum, quod probe
28쪽
cum illo, quod ex ornisso vomitu potest oriri, comparandum est, vi malis e duobus eligamus minus. q. XX.
1 amo. Immobilitas materiae morbosae in ventriculo cet. sabulantis vltimum contraindicans praebet. Est hoc quidem commune omnibus euacuationibus contraindicans, eliminationi per vomitum non in specie contrarium, ideoque eius hoc loco, ubi in specie de vomitu sermo est, mentionem facere inconcinnum videri posset. Non putarim. Etenim in hac euacuationum forma, de qua iam loquimur, ad hoc contrairi dican praecipue attentum esse medentem oportere existimo. Ingrata res est emesis, multisque ob noxas, quas phantasiae Vis fingit, valde detestabilis, hinc ardua, quae in aegris, praesertim delicatioribus, perfici queat,
vi nec rationes aliquid valeant, nec eloquentiae vis adflectendos animos. Debet itaque medicuS , voti sui compos factus, sollicite in eo allaborare , ut vomitus vere, cito ac facile eueniat. Raro enim licet, vomitu semel irrito, nouum iterum excitare. Quanta vero aegro ex omissa emesi, vere indicata, mala queant accidere, supra pluribus dixi. Vt ergo in aegri salutem vomitus cedat, contraindicans hoc prius remouendum est. Saburra enim Ventriculi cet. parietibus tenaciter adhaerente, per vomitum saepe nihil materiae morbificae reiicitur, vel saltem non ea copia, quae faticiat ad reddendam valetudinem. In tali ergo casu soluentibus saburra tenax mobilis reddenda est, antequam cieatur vomitus. Interdum quidem accidit, ut etiam immobiles sordes, non adeo firmiter inhaerentes, emetico remedio soluantur et euacuen
tur simul. Tutius tamen prius, in delicatioribus saltem, esse puto. g. XXI
29쪽
. XXI. iReliquum est, ut, quibus in morbis potirmum emetica pro sint, paucis ostendam. Sunt vero ex acutorum familia febres cum delirio a sordibus intestinorum sis , intermittentes, remittentes, biliosae, putridae, malignae, variolosae, morbillosiae, miliares, erysipelatosae, vermis octae , catarrhales , pleuritides et perip neumoniae biliosae; e longis vero, quicunque aut primarum viarum saburrae debentur, aut certe cum intesti inio maclam sym' pathia copulantur quales sunt voreiso, dolor capitis, tussis et catarrhus, asthma pituitosom. Homoploe biliosa , vitia digestio-Nῆς, in ranci Horatias mensium fluor, irierus, hypochondriasis et hysteriasis, conuulsi es' quoque a saburra, vermes, lipothymia stomachica ce . Vnde quam late emeticorum vis et Potestas pateat, retie perspicituri
Sed finem nunc labori impono. Restant forsan quaedam co itintraindicantia, quae addi posse Videantur . e. gr. gibbo1itas cet. Sed partim sub allatis comprehendi, vel minoris momenti ea esse autumo , grauiora a me in medium prolata esse persuasus. Patet ex antecedentibus, multa esse vomitus contraindicantia , sed simul quoque elucet, ullum Vix esse, quod absolute contra in diis
30쪽
iraindicet, quod vel tolli non possit, vel exceptio nos non admittat. Omnia praeter id, quodsipho XIX. scriptum est, huic cedunt ex ceptioni, summae et vas e urgenti ventriculum euacuandi neces . si tari, dum aegri vita ob moram materiae, in primis et iis saί tantis , periclitatur X e. gr. assumti Per os veneni, in ventriculo vel duodeno adhuc haerentis. Praeterea experienta docet quoti diana, naturam, sub omnibus ante distis contraindicantibus, vo mitum saepius excitare spontaneum sine ulla aegri no Xa, quin potius magno cum 'o myrame dio. Non ergo n e celso videtur, ut theoriae de vomitu non e citando an X le inhaereamus , per e XPC lientiam, magistram Optimam, COHUicii de contrario, modo illam. imprudenti ac coeco quodam consilio ducti, non prorsus negligamus. Perpendendum enim semper erit, vomitum spontaneum eo, qui arte eX citatur, debiliorem ac inferiorem esse existimandum.
p. 3 l. 17 Ieg. eorroboretur p 6 l. 7 leg. demonstraturus e . pag. l. s. leg. cor. in Ptos. P. 3. 7.-cῆsu, P. 39. l. 7. leg. oesophagi nimia. Errata.