Americae pars quinta

121쪽

MERCATORES QUIDAM CUM DEESSENT ILLIS CIBI XII

quibus vescerentur in regione vasta,noctu ex insperato quo

rundamIndorummapalia ingredi coguntiir. CHLAinsinuriabasito oppidulo Hieronymus Beneto cum mercatoribus quibusdam mutalas ad Panamam perducentibus, terrestri itinere proficiscitur, adscito sibi itineris indice, &mancipijs quae mularum curam agerent, atque commeatu ad tale iter quantum aestimabant necessario. Sed cum ob viarum difficultatem diutius opinione in itinere haererent,&abstinatis cibarijs multum itineris adhuc restaret, nec in desertis illis, cultis tamen aliquando, locis, quidqua in uenirent, atque mercatores mulam unam mactare constituissent, cuius carnibus in reliquo itinere vesce risitur: forte e vertice montis fumum in convalle conspiciunt. Quam exhilarati fuerint ea re, quilibet co ψtarepotest: sed nocte intempesta, tuguria demum accedere visum est ubi fumus fuerat conspectus, ne In di ipsis animaduersis diffugerent, metuentes ne in servitutem traherentur. Descenduntitaque ad medium

montem &istic magnam noctis partem haerent, deinde ad tuguria perueniunt. Indi strepitu expergefacti, atque eos videntes magna voce Guacci Guacci inclamant animal id est quadrupes noctu oberrans &prὰ dam quaerens illo nomine Christianos appellantes, & reliquum noctis ejulatu Auli alatu complent. Chri stiani quacunque ratione eos placare student, atque significant, Regio edicto sancitum, ne amplius in ser uitutem traherentur: atque ita panem, pisces, fiuctus, aprugnas carnes nacti sunt ad reliquum iter cona

123쪽

BEN ZO CUM COMITIBUS, PREMENTE FAME

testudines venatur secundum littus, Quae

in ea regione praegandes sunt.

XIII

tillime eo appellens,Cacicos,munera adserentes ς stimata circiter septingentos aureos impurioris auri,comiter excipit,& Vnde id aurum accipiant,quςrit. Procul inde peti,di erui ex asiperet referunt,deinde domum abeunt,aliquos ex suis subditis interdum ad Prest ctuna Hispanum ablegates cum ferina carne,pi cibus & fructibus. Sed cum raro id fieret,& milites videret quotidie commeatum imminui,eum deferunt,solum cum nepote,quatuor famuliS,& nauta, relinquentes. Rebus suis dissidenti prςfecto, Tr1bunus Bariento cum naui militibus & commeatu onusta aduenit. 5 Vero ad Nomen Dei remittit,cui nepotem Alphonsum deP1siasivum nepote preficit,1 ubsidij maioris adducendi gratia. Alphonsus de Pisa subsidium militum,inter quoS BenZo erat, adducens,magnis tempestatibus excipitur,ita ut cogeretur nauem exiis locis deduceret' ad littus aliquod appellere,in quo reperirent Indos & aliquem commeatum. Excendunt io itur &octo dierum emenso itinere, cum nihil nisi sylvas, paludes & asperrimos montesinuenirent,re redi coguntur terrestri itinere, littus maris legentes in quo nihil quod ederent repererunt, preter agrestes quosdafructus,&cochleas tandem tamen ad Pr fectum Cotierez peruenerunt sed nauis qua vecti fuerunt,ince- limo demum post die apparuit, quam illico 'ςfectus ad Nomen Dei remisit ut plures milites adueheret. Dum 1mc hq rent nauis reditum expectantes,testudines,quas isticrepererunt prodigiose ma nitudinis,Venati sunt,quadrimestri enim spatio magna quatitate in littore reperiuntur, quia istic in arena ova ponunt instar Crocodilorum, q uete deinde solis tepore excluduntur. Earum testudinum partem dum recentes erant, abstinebant, partem in doliis ad conseruandum ,sese condierunt,sed eae breui corruptae: pin medi

125쪽

Caciquos seu Regulos Suer Chiuppa atque alios qui sa

ritandi gratia aduenerant,ad prandium inuitat.

RAEFECTU S Gottierea cum omnibus militibus aduersb flumine nauigat circiter trigin- millibus passitu a portu, &rmionem Suerensium ingreditur excensione facta, diuertit in aedes Reguli eius prouinciς, quae erant ouali figura costructae quadraginta quinq; passibSin longitudinem,&paulo pluribus nouem in latitudine,patentes circumseptae arundinibus, &palmarum frondibus fatis artificiose contextis. Istic haerentem,Dominus Suere ,& Chilippa,alijq; Caci ci,salutatum ad Iniunt, & fructibus quibusdam duntaxat illum donant. Ille miratus auri nihil esse allatu per Interprete Hisipanum,qui mediocriter Indorum idioma callebat & intelligebat actiones corii, significari Iubet, hanc ob causam se eo venisse, ut res magnimomenti cum ipsis conferret, quae magnopere illos conIolarentur,atque ut secum prandercnt retinuit, menisque admouit cum sacerdote & interprete: sed Indi toto eo prandio vix cibum gustarunt,quia nihil adpositum erat praeter gallinaceos pullos, &sirillam 1ale conditam,cibum illis insuetum atque quando illis quidpiam adponebatur,dabant id suis ministris penes eos humi sedentibus,atque illi porro,ridentes,canibus obij ciebant. Sumpto prandio,Praefectus huius me orationem ad eos habuit. Veni in has regiones,amici carissimi,ad extirpadam idololatriam, in quanactenus Vos Sathan destinauit,& docendum veram salutis animarum vectaearum viam. Iesiis enim Chri-1tus Dei filius δc noster saluator, e coelo in terram descendit, ut genus humanum redimeret, quemadmΟ- -hOcSacerdote,qui nullam aliam ob causam ex Hispani js venit,quam ut vos instrucretin nde & religione Christiana. Itaq; preparate vestra corda ad excipiendam legem Diuinam, & vos stabij ciencium Imperatori Carolo Regi Hispaniae&orbis Monarchete, Illixaciti attente b*ς audierunt,&caput inclinarunt,quasi annuerent ue deinde domum rei tersi sunt.

Praesectus

127쪽

ΟSTRIDIE Praefect iis Hispanum militem comitibus duobus Indis ablegat aa binos Ca-

cicos ex altera fluminis parte habitantes,ijsq; significari iubet,ad se illico veniant,fide data, nihil sinistri illis euenturum parent,licet inuiti erant vero ij ipsi,quiPraefecto in eam regionem primum aduenienti,septingentos aureos donaram) Praefectus eos in penu deduci iubet, atque eo rum ceruicibus cathenas iiiij ci,deinde in suum cubiculum productos,ad spondae poste religari,substratis noctu folijs supra quae recubarent. Qusrit ab illis quid sale & melle factum quae vicino loco defoderat: negant se scire, Pr fectus ira accensus, ait si1bi restitui velle minacibus verbis utens: iunior illorum cui notamen Camachire,perterritus,aurea vasa donat,in suum tigridum,piscium,assium,alteriusq; generis animalium formam conflata,&pendentita plures quam bis mille aureos. Sed id exiguum prae eo quod Presectus cupiebat: magnam igitur lignorum struem incendi iubet,atq; illum ipsum Camachire ad se adduci: ma gnum deinde corbem inseri i,quem,nisii intra quatriduum sexies auro expleat,viuum flammis iniecti irum minitatur. Ille metuens pollicetur se,quae Pr sectus imperaret,iacturum: verum nocte quadam perfractis vin iis effugit. Propter eam fugam,tanto dolore affectus est Praesectus, ut in morbum incideret:kdnodum recte a morbo recreatus,alteri Cacico appellato Corori,minitatus est,nissi aurum petitum adferri iu- heret se illum mactaturum. Id cum saepius minitaretur,&semper constanter negaret Cacicus sibi aurum esseaerssectus ira exardescens,tu me ludibrio habes,ait,at nisi curaueris aurum quod peto,te canibus lacerandu obij ciam. Ille imperterritus, tute me inquit ludibrio habes & mendax es, qui toties mortem minitatus,non me tamen necas. Sed illud intelligere nequeo,quod genus hominum sunt Christiani,quiquacunq; iter faciunt,tot sceleraperpetrant, seque mirari est,terram tales pestes sustinere.

Moli Hispanos

PRAEFECTUS HISPANVS CACI QUOS VINCULIS AD- X vstringit,& si iccense igne se eos crematurum minitatur,nisi

corbempropositam sexies auro explerent.

129쪽

MOLI HISPANOS ADGREDIUNTUR, PRAEFE CTUM EORVM

csdunt: tandem tamen sugantur. Sed a recentibusIndis oppressi de

nuo vincuntur, accepto tamen substidio, qui ex praedo inc olumes 'euaserant, discedunt.

NDI in Hispanos annonae inopia per deserta Ioca iter facientes , e 'lua impetum faciunt, Praefectum eorum caedunt, atque Hispanos etiam nonnullos. Commissa tamen per qua .drantem pene horae partem digna, in qua etiam multi Indi ceciderunt, reliqui fuga suae salua ii consuluerunt Aduenientibus tamen nouis subsi1dijs, Hispani iam defessi praeliando, paratim caeduntur , partim fuga praecipiti periculum evadunt, donec in Alphonsum Pisanum Viginti quatuor Hispanos adducentem , ut Praefectum quaererent, inciderent. Simul iuncti ad mare iter instituunt, ut ex his periculis se subducerent: interea magna hostium turba fit illis obuiam, armatorum gladijs, scutis, balistis quas Hispanis caesis ademerant. Illi autem saltantes, ut acclamabant Hispanica lingua, cuius eorum nonnulli erant periti, Accipe aurum Christiane, accipe aurum. Animaduertentes tamen Christianos non contemnendo esse numero,terga verterunt. Christiani tandem non sine maximis dissicultatibus ad mare peruenerunt. Ceciderunt in ijs congressibus 3 .Hispani &duo Nigritae,atque soli 6.euaserunt.Ex Indis vero qui quater mident fuisse qstimabantur, longe plures caesi sunt. E Ferdinandus