장음표시 사용
111쪽
immediate usum nobis praestant , uti sunt domus, & tandem reS Per naturam citra industriam humanam productae, ut sunt agri , ex usu & necessitate uniuscujusque occupatae sunt: reliquae Vero vacuae manserunt, Ut eas inposterum occupare potuerint, qUibus id visum erat. Unde videtur factum, ut qui agri alicui essent assignati, aut quibus caeteri tacite cessi flent, quod unum solum istis frui quiete paterentur , ii ad eum solum pertinerent ι& qui reliqui essent, illis cederent , qui deinceps eos occupaturi essent.
VII l. An in primo satu etiam labore
N. Non admittendum, primos hio Vsi M. mines terram non coluisse, Sc citra ar- . tium exercitionem & usum exegisse i α. vitam, aut in sylvas excurrisse instar. it brutorum , ut vescerentur tantum sponte natis & antra habitarent ; eadem enim tunc fuit artium necessitas& utilitas, ut & judicium humanum & industria, quibus inventae sunt, quae nunc est; ut scriptura sacra loquia
112쪽
'O LIBER II. tur, Adamus non debuit tantum lio tum Paradis inhabitare, sed & cole
re, ut eX cultura viveret. Gen. a. v. Is
quid es dominium ξN. Dominium est jus de rebus pro ambitrio proprio nomine disponendi, &eas a quocunque alio possessore vindi
Gror.I. i. DupleX. Vulgare seu commune, , quod privatis; & dominium eminens , Bb. I. ibi. quod reiP. competit in res privato-H. mrn. rum ad reip. utilitatem dc necessita-
ti in res privatorum competere dominium eminens P- is Probatur l. quia Deus majestati, L Me. 4. quae eli vicaria ejuS potestas , illud justribuit, quod ex creatione in personas& res est consecutus. a. Majestas de rebus privatorum pro utilitate 8c necessitate reip. proprio nomine & pro
arbitrio disponere potest. 3. Majestas producit effectus dominii in rebus
113쪽
privatorum, eas optimo jure alienando, dum negligentibus aufert , vel indignis , ut in usucapionibus, confiscationibus, iis, qui vel abutuntur vel ad. ministrare non possunt, curatorta constituit, ut prodigis , minoribus &c. . Sacra scriptura hoc testatur 1 Sam. 8. p. Io. & seqq. Matth. 22.st. ΣΟ.& a I. ubi dicitur , reddite Caesari, quae sunt Caesaris, quando tributum erat solvendum.
XII. At vero, majesas haberet domianium in rebus privatorum, ipse daretur faculi, in iis grassandi vel etiam unius rei duo e sent domini, is a privatis nihil acquirere possiet, quia quod meum es , ampliuS meum
N. Hoc dominium non exercet, nisi ubi reip. utilitas & necessitas id exigit. a. Majestas habet dominium summum& eminens, privati subalternum,& sic sunt domini diverso modo. 3. Acquirere potest a privatis hoc dominium subalternum ; non autem ac
quirit eminens, quod jam ejus est. XIII.
114쪽
in totum seu integrae P ζ Res, quarum tanta est magnitudo,is. ω' ut ad Usumumnibus populis lassiciant, 1. Ut mare ad aquam hauriendam, ad navigationem : idem dicendum de aere, siquis ejus usus esse posset, ad quem terrae usus non esset necesiarius, ut est ad aucupia: nec aliud censendum de
Syrtibus, ubi nihil est, quod cultum
ferat, & usus unicus petendarum arenarum eXhauriri nequit.
XIV. An ergo mare non potes esse in domino ρPin. ἰ- - 8t. Vastus oceanus magnis contineni '' tibvsEuropae, Asiae, Africae, Americae, Bo. l. ad terrae Australi & incognitae interje-
i , . ctus iussili in universum, aut pauciS,
exclusis reliquis, acquiri non potest: quia ab ejus promiscuo usu alioS arcere moraliter impossibile est, imo illicitum; neque enim Deus uni vel alteri, sed universo hominum generi terrarum Orbem concessit, simulque naturaliter homines aequales esse voluit ;b unde gravis esset injuria & dura servi-
115쪽
C Α Ρ Ο Υ- II. 9Itus, si quis dominium maris universalla sibi seli vindicaret.
occupari se in dominis e se tW. Distinguendus est usus maris in iis , ubi exhaustus esse potest , ut in cer- 'I tis piscium generibus, gemmis, & si quae sint alia, & in his occupari & in dominio esse, & ubi est inexhaustus seu exhauriri non potest , & omnibus
innoxius est, ut in navigatione, commerciis exercendis, in quibus in proprietatem unius venire non potest.
av. Quia illud demum est in dominio, quod I. usum aliquem mediatum vel immediatum hominibus praebere &a. custodiri potest: quod ultimum in priori usu , non autem in posteriori
incapax dominii ξφ. Non. custodiri quidem univem B. ais sum ab uno populo non potest, tamen magnitudo ejus in omnibus non ob stat, quo minus in quibusdam alii pos- F. sint
116쪽
sntabula ejus arceri, Vel ex terra, ubi per angustum fretum in nostras terras sinus maris infunditur, Vel per na Sssand. armatas. Quo accedit, quod conces-- sioni divinae , qua hominibus in terram capessere imperium permittitur, etiam mare jungatur. aeque enim dicitur, dominamini piscibus maris, quam animalibus terrestribus , in animalia autem imperium non competit, nisi simul jus in illud elementum, quod inhabitant, concedatur.
XVIII. 2uae sunt res , quae in totum seu integrae propriae fieri possunt, sed nondum factae sunt P
Gνο . G. IV. Sunt loca multa inculta adhuc, G S insulae in mari, ferae, pisces, aves. V de tamen quaest. 2 .
XIX. Muoniam, ut diximus, propriae sunt per occupationem, quotuplexes occupatio pGrol. 4. N. Occupatio est duplex: alia per F ε' universitatem, quae fit per Populum, aut eum, quae populo imperat; & per hanc occupationem omnia sibi acquirit , quae in singulos dominos descripta
117쪽
CAsu T ILnon sunt, ut flumina, Iacus, stagna, sylvae, montes asperi: alia per singulos , quando a populo singulis vel expresse assignatur, quantum debeant
Occupare, Vel tacite, dum permittit, ut Unusquisque occupet , quantum excolere potest. XX. Ferae, pisces is aves, an non viis M. Hom.
dentur per universtatem occupatae e lverius est, per occupationem, Ziegi. ad
quae facta est per universitatem in elementis, quae inhabitant, etiam dominium earum bestiarum esse acquisi- t. s. c. s.
tum populo, Vel ei, qui habet jus in
populum , adeo ut si quis contra legem ipsorum eas capiat, furtum committat. Et sic lex civilis non tantum Grea. d. dominium ipsarum naturaliter acqui--λs'rendum antevertit, sed per universalem occupationem jam adquisitum defendit & tuetur.
XXI. At ,sprinceps haberet dominium ferarum, eas posset vindicare si ex uno territo rio in aliud aufugerent ξφ. Dominium est restrictum ad tem alitarritorium principis, ergo simul ac trans Z Ut
118쪽
Grol. d. c. Σ. 6.raliter. Grol. d. c. 2. g. 7. Sela. d. I. N. ErG. l. 6. c. 6. in a
eunt in aliud territorium , desinunt esse principis , dc cedunt occupanti seu domino istius territorii,sicut quando fera bestia evadit custodiam privatorum.
XXlI. Bando lex civilis lata de venatione , an etiam obligat exteros pΑff. quia ad gubernationem populi moraliter necessarium est, ut qui ei vel ad tempus se admiscent, quod vit intrando territorium, ii conformes se reddant ejus populi institutis, tanquam subditi temporarii. XXIII. An hominibus jure communi seu jure naturae competit aliquod
jus in res eas , quae jam fa- Liae sunt propriae Z
Quia jus naturae praecipit, ut proximum diligamus uti nos ipsos, eumque juvemus , in gravissima necessitate habet jus in meas res , perinde ac si a me occupatae inon essent. XXIV. An ergo me invito eas mihi
Non semper. primoenim omnimodo tentandum est, an alia ratione
119쪽
C AD UT II. . 97 necessitas possit evadi; puta magistratum adeundo , aut etiam tentando, an rei usus a domino possit precibus obtineri, inprimis laborando; subveniendum enim necessitati , non instruenda est pigritia. a. Requiritur, ut si rem ipsi concedam, Postea non Grol. d. tenear pari necessitate ; melior enim' est causa suum non tradentis, quam B. . sed
poscentis alienum , & prima causa est sui ipsius, secunda prΟXimi. XXV. Si mihi moto hoc in casu auferat , an committit furtum Z N. Non quia dominus negando Gossicium humanitatis suo dominio ς ε S- . ipso jure excidit, & sic res , ut vacua,
XXVI. Si cessante necessitate possit geri restitutio , debetne fieri ρ
Verius est jus hic non fuiste absolutum, sed restrictum ad onus resti- Grol. d. tuendi , ubi necessitas ces at : tale F ' enim jus lassicit ad juvandum Proxi- g. 1.mum & ad servandam naturalem ae- h quitatem, quae vult, ut alius cum meo ' 'μ' damno non fiat locupletior.
120쪽
98 LIBER ILXXVII. An is, qui bellum pium gerit , potest locum occupare , qui situs
Vt in solo pacato, si certum sit
periculum, ne hosis eum locum invadat, is inde irreparabilia damna det Θωot. d. Si omnino periculum sit certum, ς. α g. 30 & aliter hostis impediri non possit, ne-
Com. b. ceu itaS JUS Iacit ; alias adversus incer-ι. Frid. tos metus a divina providentia & i 'ΠΟXia cautione, non a vi praesdium petendum : in primis cum sic transferatur bellum in ejus territorium, qui . hostis non est, dc nec laesit, nec laedere voluit.
XX VIII. Luando talis Iocus occupatur , quid sumitur e
. d. V . Nihil quod ad cautionem non est S i o. necessarium ι puta nuda loci custodia,
relicto domino vero jurisdictione &fructibus, & cessante necessitate redisditur custodia. XXIX. An praeter caseum extremae necessiatis homines habent alia
quod jus in res, quae aliis factae sutit propriae jure naturae ξφ. Affir-