장음표시 사용
631쪽
quam nemini facile ademtum cense- Lot. t. ri debeat, hanc enim ob causam maXL 2. I, 3 me ut Da tenerentur , respublicae civi-'' 'tatesque constitutae sunt , intelligendum id tamen de eo jure , quod eX rerum inaequalitate nascitur, si ve in dominio, si ve in contractibus, si ve in delictis. De jure ad poenas & vindictam non aeque: nam id jus, quatenus inter ipsos reges aut populoS Versatur, remissum ideo censeri debet, ne paX non satis pax sit, si veteres ad bellum MaritissCausas relinquat. Quare ignorata
hic venient sub verbis generalibus: amus. isnam' optimae sunt conciliationes , quae ρ' iram & offensarum memoriam delent.
XIX. Luid si privati jus ad poenam
ante bellum habuerint PDe privatorum jure ad poenam Grat. d. c. non tanta est ratio, ut remissum centa O g
seatur, quia sine bello judiciis expediri potest: tamen cum hoc jus non ita nostrum sit, ut quod ex vera insequalitate nascitur & poenae semper aliquid odii habeant , levis verborum QA a con
632쪽
conjectura lassiciet , ut hoc quoque donatum intelligatur. XX. An jus, quod ex vera inaequalitate nascitur is ante bellum fuit ,
nunquam videtur condonatum Θ In privatorum jure firme tenennes, . Ilam est, quod non censeatur adem-23. g. 44. tum seu condonatum: in jure autem
V ' regum aut populorum facilius est, ut condonatio aliqua intelligatur facta, si modo verba aut congesturae non improbabiles suppetant; maxime Vero, si jus de quo agitur non liquidum erat, sed in controversia positum. Benignum enim est credere id actum, ut belli semina evellerentur.
XXI. Luid juris ,si post perfectas pa
ctiones capta quaedam sint ρGroi.d e N. Reddenda esse satis constat: suba*Q ἔ-χO- latum enim jam erat belli jus
XXI i. st uomodo pactiones interpres tandae, quae sunt de reddendis his, quae bello capta sunt Z
'. ' , chiones, quae mutuae sunt, quam quae pae. e. . claudicant, quia in illis par est utrius- . que
633쪽
C A p U T XIII. 613que conditio, secus quam in his. De- stare. inde quae de hominibus agunt plus
favoris habent, quam quae de rebus ; tb. r.& inter eas, quae de rebus, hae quae de 3gris, plus quam quae de rebus mobi Τ libus , de quae de his, quae penes publi- c. cum sunt, plus quam quae penes Privatos; & inter eas, quae penes Privatos , plus illae quae reddi jubent lucrativo titulo possessa quam onerose, ut qua emtionibus, quae dotibus tenentur.
XX l l l. ciuid juris es defructibus'
Cui pace res conceditur, & fru- ωοι. dctus conceduntur a rem Dore concessionis, non retro: hI enim ut at Ibi cl1- d. l. ali-inim pertinent ad possessorem prio- rem XXIV. Si regio si resiluenda ξ ι. M c. 9.M. Nomina regionum accipienda: ex usu praesentis temporiS , non tam ring. de Vulgi, quam peritorum: nam a per με 'tis negotia talia tractari solent. Me . de XXV. Luid juris pactio se referat ρβςς c. S. ad pactionem antecedentem Z ὰ Quoties relatio fit ad pactum an- .m. tecedens aut vetuS , toties repetitae '
634쪽
censentur qualitates aut conditione pyiore pacto expressae.
X A V l. M pactumst de faciendo '
Pro seciente habendus , qui facere voluit, si per alterum, qui cum controversia est, stetit quo minus fieret.
XXVl1. An mora purgari potes in
i ure stricto non potest, nisi im-πG pNvisa necessitas impedimento fue-
XXVIII. in senseus plane dubius si ρ
,. i , E Rgis est, ut contra eum fiat inad. so ' terpretatio, qui conditiones elocutus
est, quod esse solet potentioris. Haz, . bet enim, quod sibi imputet, qui non apertius locutus est: alter autem quod plures sensus recipit, id suo jure accipere potest in partem sibi utiliorem.
XXIX. Luid est ruptura pacis R
iv. Est injusta contraventio, qua paX
h. XXX. 2uando is quot modis pax
635쪽
CΑpuΥ XIII. 6 Istra id, quod omni paci inest, aut contra id, quod in pace dictum est aper-re , aut contra id, quod eX pacis cujusque natura debet intellio. Unde patet differentia inter rumpere pacem dc novim causam bello praebere, quod magnum usum habet, tum ad comis mintendari, metiam a peccante, tum ad liberandam in ca resis fidem ejus, in quem peccatum est.
XXXI. Inando fit contra id , quod omni paci infit 3
Si vis bellica inferatur, ubi nulla d. c. et O.
nova subest causa, quae si probabiliter adferet potest , satius est injustitiam G ;sine perfidia, quam cum perfidia ad-ς- missam credi. U. . XXXII. A quibus illata vis arma- χχ. β, ta pacem solist ρ . et M. Si socii tale quid fecerunt, rum- d. c. et . punt pacem , fi manifeste appareat , S δ' hoc fuisse actum, alias credi non de- IA P. Mi h est enim enorme & costa muni fa- - 3 3.
cientium voto non convenit; ergo in t I reos, qui vim intulerunt , non autem in cure. eos, qtii non adjuverunt, erit belli jus. A Sip 7os.
636쪽
Si subditi quid fecerunt sine jussu pu
blico, civitas non tenetur, nisi factum Privatorum probaverit ad quod triarc tu Truntur, scientia, puniendi potentia, & neglectuS. XXXII s. uuomodo haec tria probantur 'Scientiam evincunt facta manifesta & denunciata. Potentia praesumitur, nisi defectio appareat. Neglectit in ostendit elapsum temporis spatium, quale in quaque civitate ad crimina punienda sumi solet.
XXXIV. Quid juris, si alicuju sub
diti non per se arma moveant , sed altis bellum gerentibus militent 21χ Verius est,& hoc permittendum non esse, nisi probabilibus argumen-ris appareat actum aliud, ut nunc interdum fieri solet. XXXV. Luibus illata vis armata . pacem rumpit pN. Pax rupta censeri debet, non modo si toti corpori ci vitatis, sed & si subditis vii armata inferatur sine nova causa. N in ut omnes subditi tuti sint a
637쪽
sint, pax initur: est enim pax actus civitatis pro toto 8c pro partibus.
XXXV l. Si causa nova obsit , an se
licet defendere Pht. Per pacem licebit se suaque de-dfendere, naturale enim hoc est arma fi armis repellere. Ideo abdicatum inter pares non est ut facile credatur. XXXVII. An ulcisci licet PUlcisci aut ablata recuperare Per d.
vim non licebit, nisi postquam judi
cium erit negatum: haec enim reS moram fert, illa non.
XXXVIII. Ais subditoriis quorundam ita sit perpetuum maleficium, ut quod faciunt id credendi sint omniso facere rectoribus suis improbantibus , se judicium in eos postulari non possi, ut sunt piratae ' dΑ b his & res recuperare, dc ultio-εnem exposcere licebit, tanquam ade-'ditis propter delictum. At alios in- gnocentes eo nomine armis impetere, id vero est contra Pacem.
638쪽
618 LasER III. rumpit, si in pace comprehens sint, licet ipsi socii non pepigerint , sed alii
pro ipsis, modo postea pacem ratam habuerint. Aliorum sociorum, ut &Cognatorum & assinium , qui nec subditi sunt, nec in paco nominati , separata causa est: nec ad pacem ruptam vis in eos trahi potest, ilicet eo nomineeX nova causa bellom suscipi possit. XL. a uomodo rumpitur pax , faciendo contra id, quod in pace di-
23 6 34' Rumpitur, si ve faciamus quod Seh-i2d. non facere debemus, si ve non facia- nivis, quod & cum oportet: si ve fiatio. L contra capita majoris si ve minoris f. Tot c. momenti. Satis enim magna, ut ser- 2ι'' ventur, videri debent, quae pace com- . 8. Prehensa sunt. Sed quo magis paci '' caveatur, consultum erit, ut capitibus minoris momenti adjiciatur, ut siquid adversus ea factum erit, pacem non rumpat: aut ut arbitri prius ade .antur, quam arma inserri liceat.
XLI. An censetur hoc actum, spuena sit adjecta p
639쪽
W. Videtur hoc actum ob negotii Grex b.e. naturam , quamvis interdum possit Iasi esse electio ejus, cui injuria est facta., e. . s..1
poenam malit , an a transactione re- D. cedere.
X LII. Luidsi necessias aliqua in causa sit , quo minus pars una inpleat
a Si adsit necessitas, pota si res pe- G qt hc-rierit, aut ablata sit, sine facto ipsius, ' 'Τ7- aut factum redditum sit alio eventu impossibile , pax quidem rupta non censebitur, quia non solot pendere a conditione casuali. Sed tamen alter
Optabit, an exspectare malit, si qua spes sit impleri promisium serius poscse, an aestimationem 4ccipere, an mutuis praestationibus isti capiti respondentibus, aut aequum valenstibus berari.
XLIII. An postquam pax es rupta,
p ait simpliciter sectis posterior non stat, nςquς ossim reneb*tur, nisi subita. i. .
640쪽
6ao LIRER III. conditione , interim tamen post Iaersam fidem integrum est innocenti pacem servare , quia contra Obligationem faciendo nemo se obligatione eximit, & si additum sit, ut tali facto pax rupta habeatur, adjectum id censeri debet in commodum innocentis duntaxat, si eo uti velit.
X LIV. Muomodo rumpitur pax faciendo id, quod specialis pacis
natura repudiat PGf. . h.e. N. Si PaX sub lege amicitiae contra-ao g. o. cta, rumpitur per ea, quae fiunt con- ωh, h. tra amicitiam: quod enim inter caete-693. ros solius amicitiae ossicium exigeret,sii: I i hic etiam pacti jure praestandum est.
1 .lii e. Sed hic quoque detrahenda, quantum
p . : sistri potest, facto invidia. itaque per-
,6 3. Ο senae, quamviSconjunetie aut subditae n.1.Text. facta injuria , ipsi quicum pax inita 'u est, facta non censebitur, nisi aperte in G.ni. p. ipsius sugillationem facta sit. Sic 6O Fqt adulterium aut stuprum libidini po-
milit. tr. tius, quam inimicitiae imputabitur, &ao. tit. t. invasio rei alienae novae potius cupiditatis reum faciet, quam fidei laesae. XLV.