De pernionibus : dissertatio anatomico-chirurgica, die Veneris 29â. Septembris, anno 1786, à sesqui-secundâ post meridiem ad septimam discutienda

3쪽

DE PERNIONIBUS,

DISSERTA TIO

Die Veneris 2sq. Septembris, anno I 786, a fesiui - secunda pos meridiem ad septimam

DISCUTIENDA

PARISIIS,

IN REGIIS CHIRURGORUM SCHOLI scpRO ACTU PUBLICO,

Dpi, MICHAE LIS LAMBERT, Regii Chirurgiae

Collegii, necnon Academiae Typographi, via Cytharea.

M. D C C. LXXXVI

4쪽

Frigus & enoetae revehunt infesta senectar Tempora, tristis hyems, ancepsque autumnus; hiantes Stringuntur tubuli pellis; coguntur & intus Tot variis pellenda viis excreta : cruoris Concrescit lento moles tardissima gressu.Geog ο , Entelae. Poema , lib. I , vers. fra

5쪽

DE PERNIONIBUS,

DISSERTATIO

uox & quantas edat strages immoderatum frigus probat quotidiana experientia. Homines, dum scelerato frigori sese subripere tentarent, veniente bruma, artium inventrix necessitas docuit primum ex silice scintillas excutere, ignemque foliis suscipere. Huic pabulum abunde ministrabant tunc immensa ubique nemora saltusque. Tempestatum etiam vicissitudini accommodata deinde sibi confecerunt homines vestimenta, optima adversus hyemis inclementiam munimenta. Non minus diro modo saevierunt morbi tum interni tum externi, a nimio perduranteque frigore producti. Inter externos vero frequen-

6쪽

tissimus, si non periculosissimus, merito dicitur Pernio, de quo

quaedam hic tradere praecepta tum pathologica tum therapeutica operae pretium duximus. Sed, ut in tractatione postea filo nunquam fallaci nostri regantur gressus, satius nobis visum est , si cutem ipsam , morbi a nobis describendi sedem, anatomice lustraverimus , siquidem inde laesionis causas, signa & symptomata ponderantibus magis elucescent, & ex his etiam sponte & ad Artis Magistrorum mentem sese offerent indicationes therapeuticae.

EX AN ATOMI A.

Generalia de Cute. Cutis, in cadavere potius pellis vocanda, corporis humani commune & universale involucrum , ita per omnem ejus ambitum externum diffunditur, ut nulla pars illa careat. Quinetiam per interiora corporis viscera porrecta , structuram ibi ac formam immutat, & in cellularem textum tenuissimum videtur abire , mutata quidem structura , mutatis etiam usibus , sed integra totius ejusdem continuitate. Vario in divers1s variarum regionum incolis colore insignita, nec eadem forma aut eodem decore in sexu utroque praerulgens, diversitates nulltiplices accipit a partibus suppositis. Non simplex involucrum , Organum constituit cum mira varietate conflatum , tum ad corporis

utilitatem, tam ad ejusdem formae pulchritudinem. I I. Cutis divisio. In cute partes aliae sunt ad ejus constituendam fabricam essentiales, quae scilicet semper & ubique reperiuntur et ali e

7쪽

an ipsa tantummodo nascuntur, potantque aut abesse aut adesse, illaesa ejus fabrica, & non discissa ejus integritate. Partes adessentiam cutis necessariae dc apprime distinetie tres sunt rinterna, sive coritim, cutim proprie dictam constituens; media, sive reticularis, Malpighiana, organum cuti superpositum, externa tandem epide iis vocata, duabus aliis superextensa& illas amiciens. Partes cutis accidentales, vel illae quae ejus structuram non constituunt, tres etiam sunt, nempe uta e

folliculi, de quibus nihil hic dicemus, I I I. Ubi primum intra uteri materni parietes jam aliquam

futurae compagis formam edit infantile corpus, partiumque adumbratur erigies , post primam illam organicam quidem gelatinam, membrana tenui partes jam formatae delineamur, vix sensuum externorum oculis deprehendenda. Haec tamen est nascentis cutis origo, cito crassitiem aliquam adipiscentis. Sed prompta & fere subita mutatione fit subrubra, simulque tenuibus vasis, vel, si velis , villis albicantibus horridula videtur. In illam vero , quae partium fere omnium mollium basis est , desinunt , teste imprimis Haltero, omnia corporis vasa; desinunt etiam, & proprietates suas deponunt nervorum stamina: sic in prima sua origine plures diversi generis partes cutem ipsam constituunt, nerveae scilicet, vasculosae-serosae, non unius tenuitatis, sed multiplicis ordinis, vasculosae-sanguinear. His si cellulas basim omnibus praebentes addideris , habebis totius cutis ideam prorsus adaequatam.

Epidermis, sive cuticula , tenuis admodum & transsiicida

8쪽

pellicula, e squammulis potius quam lamellis sibi superpostis

membraneis conflata, cutim , cui firmiter adhaeret, adeoque totum reliquum corpus exterius obvolvit. Sed quasi illa gel tinoso superponeretur textui, videtur in cute titubare & vaciulare, apparetque attentius & vitrorum opticorum ope rerum naturam lustranti, ab ipsa cute per tomentum leve, tenue ,

forsanque vasculosum separari & sejungi. Hinc in morbidis &languentibus infantibus, quoties epidermis sub farinae forma

solvitur , toties renascitur illa. Caveto tamen ne inde concludas in epidermide duas distinctas lamellas esse numerandas ; subtilior certe non habenda est illa divisio : non enim una aut altera lamella distingui potest. An vero cuticula sit ex fibris certo ordine contexta, an potius oriatur a materia viscosa a subjectis partibus exhalante, &per compressionem coiporum ambientium coercita, merito

dubitatur. Prius quidem apparet magis consonum Naturae legibus, quibus utitur in aliarum corporis partium structura : posterius probare videtur promptissima cuticulae regeneratio , cum in morbis quibusdam cataneis magna pars ejusdem ablata brevi temporis spatio restituatur. Quidquid vero sit, proximae cuti cuticulae lamellae erasae tenuissimas humoris guttulas emittunc. Inde vasa judices adusque epidermidem protendi. Hanc membranam, cutis & plicaturas & foramina ita subire&consequi constat , ut illa in detracta epidermide annotentur facile. Si vero epidermidem , quae inspicienti oculo nudo sicca atque arida apparet, oculo vitreo optice armato lustraveris, illa tibi quasi vernice obducta videbitur, splendente atque oleoSa, nec ulla pars illa caret, nisi quae cicatrice obducitur; si manus aut pedes aqua laveris, & linteis terseris durius , ob hanc causam vernix illa loco non cedit, licet inde paulo obscurior fiat. Videtur humor ille a subjecta cute exstillare, novumque

9쪽

ad occursus varios corporum laedentium offerre munimentum. Constat nullam esse e corporis humani partibus adeo facile reparabilem atque epidermidem, quae quotidiano usu deteritur ; quotidiano Naturae impulsu pariter reparatur. Constat etiam putrescente subjecta cute, ipsam perstare incorruptam, adeoque eam cutis putredini praepediendae aptam. Verum quam evia ipsam cutim retineant vincula, & quantum simul humorisa muco subjecto exstillet , aperte demonstrant vesicae illas combustionibus illico supervenientes, quae subito ab igne plenae exuberant muco, partim concreto, partim inconcrescibili.

inter epidermidem & corium textus invenitur, in pueris atque feminis multo distinctior quam in adultis, aut rugosa senescentium cutei ex concreti muci tenuissimi lemis compactus, reticuli in formam undequaque expanditur, mucoque obducitur. Circa rete illud filamentosum repunt varie complicata vasa tum arteriosa, tum venosa ; unde variis implicationibus apparent errantia. In illo reticulari textu, quem primo in lingua celeb. descripsit Malpighius, accuratius prosecuti sunt Staheliantis demisertis , quem suis injectionibus illustravit suo dignus nominexaw. Boerrhave, sese insignius deprehendi sinunt nervorum pulpota extremitates, nunc stratae & cuti parallelae, quandoque reclinatae, quandoque etiam arrectae, nunc dispositae in plicaturas ovales, nunc in spirae ordinem revolutae. Quae quidem , utut tenuissimae sint, atque oculis non armatis vix conspicuae, locum dubitationi relinquunt, an non fasciculis adhuc com

ponantur.

An vero rete illud a nervorum tunicis expansis & papillas

organum Cutis reisticulare, mucosum

S papillare.

10쪽

Corium. sve Cu. proprie dicta.

contendunt quidam recentiores Anatomisbe, nondum debnitum est. Id certe comprobatum, cutem adedque & retic tum & epidermidem eo tenuiores esse , quo propiora sunt origini corpora, ita ut a matre rubentes infantuli tractu tantum temporis albescant, pulposque sint , ac mucum exsudent undequaque ; sed siccantur atque arescunt cum aetate omnia ;senescentibus omnia hebetantur atque obtunduntur, ut sensuum

sic secretionum culanearum Organa.

Laxiori sine cellulari tela concipi non potest cutis structura: illa enim tela sensim brevioribus atque brevioribus cellulis textum suum in se adducens, fit strictior brevique strictissima,

sed adusque extremam cutis superficiem , naturam suam servat: unde tota cutis cellularis est, & vasorum multiplicata tenuitas multiformi glomeramine dum cellulas illas exteriores quasi implet, cavum dissimulat, ita ut in extrema illa cute, areae seu potius areolae tantum judicentur, quas cellulas Natura efformavit. In his vero acutius inspiciendis , atque ad limbos usque cutis sequendis, Opus erit micros copio, quod tibi cutem ita efformatam demonstrabit, ut quae corium efficiunt cellulae a textu cellulari substrato, sensim vario ordine arctent ut in tenuissimam fabricam ; pars vero extima, valis fibrisque netveis, δc praecipue nervorum tunicis textum mucosum essi cientibus formetur. Hanc omnem corii fabricam perspicue admodum deprehendes , si cutem puerilem recentem aqua tepida prius bene totam aliquantisper maceraveris. Nec illas cellulas in statu sano omni humore vacuas credideris : ut enim ampliores adipe implentur aliquando , sic