장음표시 사용
561쪽
rata prohilate, eireum poetione ae doctrina praediti. quem praodietas Ecclesias Aersordensi praesulatu dignissimum iudieavimus. Ideoque eundem D. Caro istum vestro Sanetitati eommendamus, rogantes, ut eum Melesie supradicto Nersordensi lut diximus 3 impraesentia vastanti praeseero, ae pastorem constituere dignetur Quod et Boo gratissimum et dieto Eoeleste utilissimum suturum eertissimum habemus. Et Lolieissimo valeat eadem Vestra sanetitas, Quam Deus dierum longitudine repleat. Ex Regia nostra apud Grenmieum die xxviii. Maii N. D. XII. E iusdem V ostrae ancilia)iis
sane o Benignissimoquo D. N. Papae Boalme pater, deoseulatis sanetissimis Vestrae Beatitudinis pedibus. et humillima Commendatione praeposita. Defunera nuper Mido in Christo patre Dtio Iohanno Episeopo Nigroponiensi, qui mihi in ANehiopiscopatu meo Eboracensi suffraganous erat, meque in ossieio Caneellariatus ae totius Regni negociis vel supra viros meas oeeupatum, in supradietas meaeseelesias onora serendo adiuvabat, maturo mihi alius Eufiraganeus est prouidendus: ideoqua Rndum D num Ricardum Priorem do Drax, hominem eruditum et praum. veterem mihi familiarem, maximo idoneum mihi suffraganeum suturum existimans, ipso libenter onus suscipiente, modo una cum dicto suo Prioratu, ast nonnullis dispensationibus ab ista Saneia Sada iam tontis, praedicti Nigroponiensis Episeopatus titulum sibi pἡr Vostram Sanetitatem liceat habere, obdem Vostro Sanetitati humillime supplico, ut eundem Duum Priorem commendatum habere, et predictum ltitulum si henigne tradere, saeuitatemque in meo Arehiepiseopatu Potitissealia exereandi eone ere dignetur. Quod aliis Vestras Sanetitatis in me heneficiisaeeumulabo, cuius sanetissimis podibus me etiam ab quo otiam reverentissimo commendo, optatamque mmnem suelieitatem preeor. Ex meis aedibus Londinidio m. Iunii N. D. xvr. E i dom) V ostrao s anetitatis
Humillima ae devotissima ereatura
Is Dei nomine. Anno a Nativitata Domini Mil. legimo quingentesimo sexto decimo, indictiono qua ta. dio s Novemhris. Sanetissimi vero in Christo pales A et Domini. Dsi Loonis divina providentia Pape Decimi anno quarto. Bmus in Christo pater et D minus. Dsus meus Iulius divina miseratione saneto Mario in Domniea Diaeonus Cardinalis, da Medicis vulgariter nuneupatus, retulit mihi Ioanni Matthaol GDerto apostolim authostato Nolario et Merolario
suo, olapsis diebus Sanctissimum Dominum nostrum vivae voeis oraculo et eommisisse, ut super existentia Eeelesie Cluanensis, nee non do qualitatibus et in destis Venerabilis frat is Quintini Ohygim ordinia Minorem diligautae inquireret, et deinde in suo Gnsistorio secreto, ut moris est, referret. Eadem vero
dio predieta volens dietus Dos meus hane commissionem Smi D ni nostri e qui, mandavit mihi Ioanni Matthaeo, elefieo Panormitano predieto, super praemissis et aliis in huiusmodi eonquetis testos pro- dueendos reciperem, ae eorum dieta in seripla redigerem, sorvata in his sorma curiae consueta. Igitur pro vera eause instruetions die s. N vembris anno praodicto Nicolaus Houran eleeseus Hy-bornieus Horisortensis di e , testis ad hoc productus, interrogatus a me super qualitatibus D. fratris Quintini medio iuramonio dixit, se eum nosse in Hybernia in provineia Tua mensi, et esse litteris eruditum, predieatorem, bonis moribus ot sima, aliisque multis virtutibus praeditum. De existentia vero Aeetesias interrogatus Moerespondit: In Hybernia Insula orientom versus inprovineia Tua monsi esso Cluanonsem ei vitatem, sitam inter sylvas, easarum ex palea et viminibus sere
duodeeim, a cuius parto leva labitur fluvius, qui e eum lingua sinin appellatur, at distat a mari per iteri unius diei.
A parto sinistra oecidentem versus esse eeel aiam Cathedralem dirutam, sine laeto, eum uno tantum altari parvo, stramino laeto, cum uno paramentol vili, eraeo ox aerp. habona unum eam panilo eum dual hus eam panis, et parvam meristiam, valoris triginia talesum dueatorum, qui eonstant ex frumento et o deo, ex quo eonfieiuntur eorvosa Beatissimo pater. cum per translationem Blidi P. D. Thomas Episeopi Cluationsis ad metropolitana in peelesiam Tuam ensem. ip a Cina nongis Gelesia vaeet, suppliearitque humilitor Sanetitati Vestrao devotissimus eius silius Serestus Henrieus Angliae etc. Rex, ut Oidem eeelesiae de persona resigiosi viri Quin-titit Ohnyim provideratur: Sanctitas Vestra die . . . mihi eommisit, ut do existentia seelosias, noenon do qualitatibus et meritis promovendi diligonior inquirerem, et deinde do omnibus bono informatus in hoosaero loco rasor rem. Super quibus ex depositione unius tostis, modio iuramento examinati, invenio, quod In Hyhornia Insula in provineia Tuameusi est Cinanensis eluitas, posita inter vivas orientem versus. easarum sero duodecim ex viminibus et palea. propter quam a lova labitur quidam fluvius, qui e tum lingua Sinin dieitur, at distat a mari per iter unius diei. A dextro latero ad oeeidentem est eeelogia cathedralis somidiruta. sine isteio, eum uno tantum altari eooporto stramina, habens parvulam meristiam cum uno tantum paramento et eruee ex aere. Habet eam panilo cum duabus campanis. Raro celebratur missa. In m est eorpus unius Beati Hrborniet, euius nomen testis ignorat, et sub eius invoeationuest ecclesia, quae est valoris trigintatrium dueato
562쪽
rum. ad quam summam est taxata in libris cinertio, patris et domini, se domini Edimundi Cure1 Epi- fruetus eo tant ex hum snto et ordeo j seopi Rosensis, in manibus supraseripti sanetissimi Ad oam petitur promoveri venerabilis frater in Christo patris domini, ae domini Leonis papa Quintilius, in presbiteratus ordine constitutus. ordi- deei mi, ad iusta ne iam sui harissimi fratris Abhulianis Minorum, vir doctus. praedieator. bonis moribus i antedicti, sigillo promissi domini Edi mundi Episeopiet tama aliisque virtutibus praeditus. quom multi ex sigillate . se sua propria manu seripse, ae me me lioribus modo, via et forma, quibus melius et eff- eius potuit, eum instaneia rogavit, poetit pariter et requisivit, qualens pro eompetenti salario ad fiadem indubiam tam in iudieio, quam extra iudicium DCCCCXV. l eoram quibuseumque oportunis et necessariis ae con-
originali I -- uise l. I libus, nee non Roge Anulio. sumus in Hibernia do-
sanetissimo Clemenim us D tio nostro Papae. l putato. aliisque ometariis prefati inuietissimi et in-Beatissimo pater. post humillimam commenda. t e liti Rogis. ubi et quotiens opus et oportunum sue -tionem, ot devotissima pedum Oseula beatorum. Cer- riissid. Quoniam ea, quo rite seeundum eano earum soros nuper saeti. Cathedralem Eoelesiam Landa von. et sacrarum legum exige iam sunt, do sae illi ab hu- m in hoo nostro Rhano per obitum Rodi patris Dtitimana et labili solet recedere memoria, nee linearum Milonis novissimi eius Episeopi vastare, subiit nos ordine recte observato momotio ordino seripture eom. reeordatio obsoquiorum et meritorum venorabilia ae mendarentur. Cuius quidem resignacionis forma se- religiosi viri Magi Atei Georgii do Aloea ordinis Prae-iquitur, que est talis. Patoat Beatissimo ae sanetis dicatorum, sacrarum litterarum doctoria, Serenissime simo in Christo patri domino ad domino Leoni papa Consortis nostrae iam multos annos eonsessoris, viri decimo. ad suorum pedum lieot absons Oseula hu- quum integritato vite, singularique modestia et pro. militer inclinatus, ae omnibus aliis et singulis probitato, tam eruditione et cireumspections oximia prae diti. ae de praedieta Serenissima Consorte nostra et nobis optimo meriti. Hune igitur VoAtra Sanetitati eommendandum delegimus . nostro iudieio maximo idoneum, qui ad Episeopalem dignitatem, ei quam disimus. Landauensem Ecclesiam evehatur. Quoeirea Vestram Beatitudinem rogamus, ut eundem Magistrum Georgium dieta Landavensi eeelesie praescere, pastoremque et praesulem constituere dignetur. Quod ut aiugdom Magistri Georgii virtutibus eongruere adibitramur. sie eidem Melegiae utilo honorifieumque soronon dubitamus. Et teli eissimo valeat eadem Vestra Sanctitas, Quam Deus Altissimus longaevam tueatur. Ex Palatio nostro Grenwici dio xviii. Ianuarii
IN Dei nomino Amen. Tenore praegentis publiei Instrumenti eunetis evidenter appareat et sit notum,
quod Anno Inearnale Deitatis secundum cursum et computacionem Anglicano et Hybernieano Oeelesi tum M. cec. xvii. Indietiona quinta, Pontis eatus San.
etissimi in christo patris et diti nostri, domini Leonis papa de imi Anno mi. Monsa vero Marcii, dio
quoque risui. in loeo vulgariter nuneupato lamolae-ghe, In preseneia subscriptorum testium personaliter eonstitutus ae mea discretus, honestus et Umnerabilis vir dominus Iohannes Horulo Abbas Monasterii beato Mario de Fonte vivo MAgensis diocesis, exhibens ae presentans mihi infrageripio Notario formam resignationis Reverendi in Christo
i sentes litteras vissuris, lecturis et audituris, quod
ego dominus. ae dominus Edimundus dei et apostolies sedis gratia Episeopus Rosensis, mentaliter me- eum per longinqua dierum curricula ac eum magna deli heratione motus et induetus, seneiens me vitiisl bus meis corporalibus et sensibuq dobilitatum, quominus possim in regimine lanto eure dignitatis mpiseopalis, et iantarum animarum, ut onus et iuris
disposieto exili, in mao ipso senio et quasi seiatd dmerepita impeditus ministraro. quod eonsiderando, ael ad ipsam summi mei rodemptoris eontomplae ionem aspirando, libere, quiete, voluntario et paeifiea in manibus antelati Leonis papo beatissimi meo Epige, pali dignitati ea et vorbo resigno, maxime in favorem
l εi intuitu dilaeti mei spiritualia siti ae fratris domi ni Iohannis dei paeleneia Abbatis Monasterii beato Mario de Fonto vivo Cistoreiensis ordinis Rogansisl dioeegis. eui deliberato et libenti animo de provit deneia sedis apostoli eo do eadem dignitato Episeo- pali Rosensi plaeet nobis providere. In quorum
omnium et singulorum fidem et testimonium ad ma- ius testimonium maiorOmqua ovidentiam sigillum nostrum, quo utimur, una eum signo predicto notarii
publiei progentis apponi secimus. Hiis testibus praρ- sontibus, videlieet Domina Abnoria filia Comitia lidare, ae fratro Cornelio Cathalani Gardiano eon
ventus fratrum Minorum de observandia saneti Moalagii, Maurieio Mur ly elerieo, voeatis et requisitis. Daia sunt hee et habita, prout supra scribuntur. sub anno, Indietione, mense, die et loeo qui
blinensis dioe is, publieus saera apostoliea et imperiali lauetoritato in notarius, premissis omnibus eis singuli si videt ieet resignae ioni in forma premissa sal ete per eumdem dominum ae dominum Edi mundum
Duis meis Rihis viderunt: petit dispensari super defeetu natalium, et derogari privilegiis ordinis etc. Seribit Box et eum commendat.
563쪽
antedietum. ae sua manu seripto, et ad manus supradicti Iohannis Abbatis tradito eum imploraetonomoi ossieti do huiusmodi seri plura, praesens pere naliter intersui, ea omnia et singula sie fieri vidi et audivi, publieavi, seripsi, subscripsi signoque et nomino meis solitis signavi rogatus ot requisitus in fidem et testimonium promissorum. Et non vleiat rasura in sne secunde lineo in verbo Tymolam inter verbum nuncupato et verbum in presentia, quia ego
idem notarius eadem mea manu seripsi.
Beatissima pater. Post suavissima podum os labeatorum. Cum nos, tuo beatitudinis et saerosanete sedis apostoliee deuotus filius Iaeobus divina A. gente clementia Motorum Rex, more prodecessorum nostrorum solitam vieinis Christi pontifieibus madii. mis obodientiam prostare debeamus, Idque propter teneram et pupillarem etatem, eo quod nondum ad firmum consilium ae essimus, sponto nostra apte sa-eero non possumus: Idei reo devotus etiam Sanetitatis tuo et eiusdem fodia si ius. Carissimus consanguineus nosior, Iohannes dux Albanis, marebia Ga. Hoth. Bolonio et Alvernio eomes, Vallis Amiandio et Mannio dominus, nostri nune minorem etatem agemiis tutor legitimus, ae Bogni nostri seotie Rogens. gubernator et administrator generalis, de nostro et trium Statuum Romi nostri predicti eonsensu et auetoritate, nee non Miam suo gubernatorio et tutorio nomitis to vorum Christi Virarium . heati Ρωiri Catholieum Suee sorem adorahit et venerabitur, ae dehitam tuo Sanetitati obodiantiam nomino quo supra prestabit, sicut copiosius per os Secretarii per eum nominandi plenius exponet. quem Sanetitas tua benigne audire, atque hiis patentibus litteris magno no,tro Sigillo munitis fidem adhibere dignetur, quam omnipotens Deus ad sui laudem, et toeius ecelesie utilitatem diutissime eonsorvet. Datum Edinburgi in Palaeto noxtro Regio die primo mensis Maii Anno domini millesimo quingentesimo decimo septimo.
Sanetissimo clementmoque DBo nostro Papae. Beatissimo pater, post humillimam commendationem, et deuotissima pedum Oseula beatorum. Exposuit nobis Reverendus in Christo pater Episeopus Rossensis in Dominio nostro Hiberniae, se quihu dam indoneis gausis moveri, ut suam Bossensem Ecclesiam Boverendo patri Domino Iohanni Abbati Mo. nasterii Beato Mariae de Fonte vivo resignet, quibuseausis a nobis cognitis et probatis, intelloetis prae. toroa egregiis dieti Domini Iohannis virtutihus, et imprimis preeipua modestia, probitate ae doetrina, Vestram Sanctitatem rogamus, ut praedictam resignationem admittore, eundemque Dominum Iohannem ad supradietam Ecclesiam provehera dignetur. Praeterea, ut honestius ae deeentius Episeopaismdignitatem sustinore queat, quoniam die lao Eeelesias
Rossensis reditus et proventus admodum tenues et perexiles esse eognovimus, Vestram sanetitatem rogamus, ut una eum eodem Episeopatu Rossensi prodie tam Abbatiam s. Maria eum nonnullis allia b nesciis in eommendam ei eoneedero dignetur. Quod ut gratum nobis e fit, sie eidem Eeelesias utilo suturum non duhitamus. Ei selieissime valetit Vestra Sanetitas. Quam Deus Altissimus diutissimam eonservat. Ex Buia nostra apud Biehemoni ein die xvii
Sanetissimo Domino . nostro Pape. Beatissime Pater, solitia pedum os in. Maiorum privilegia Seotis Regibus ex sua in apostoli eam se dem de voelono eoncessa repetontes, ut vaeantes inhoe regno prelaeie ad regum litteras nee aliter eonis serantur ae pium nobis familiarem, magistrum Androam Ste Wart. eanonicum Dunheldensem, commendamus sit nominamus, ut ad Cathan ensem eeelesiam deeessu Andree moderni Episeopi nunc pastora d stitutam assumatur, qui domo clariis, et ami eis et propinquis illie potens, gentem adhue rudem et etiferam, alioquin diocesim ad humaniorom ritum deducere. Ecelasio ius tueri, ae robelles cohere re possit et volit, sanetitatem vestram rogantes, ut onn-dem in Castanensis Oeelesio Episcopum proseiat. Id quod duo in presens preserti in nos hortantur, alterum quod, quem diximus, Andreas, Regis sanguino Illustris, eeelesio libertatem tacito et eommode suis stinera valeat; aliorum ut quam ex episeopali Dun-holdonsis ecelesie mensa annuam pretendit ponsi nem, sua ad Cathanensem ecelesiam assumpeione vansseat et extinguatur. Id quod in eiusdem promo- elono simul eavori et deeerni vestram pariter oramus Sanctitatum, que selieiter agat. Ex Deippa xxvii. die monsis Iulii Anno deeimoseptimo supra millesiis mum et quingentesimum.
sanetmo Clementissimoque Diio nostro Papas. Beatissime pater, post humillimam Commendationem, et douotissima pedum Oseula beatorum. Ex.
564쪽
positum nobis suit, cathedralem ecelesiam Ardaha- densem perexi i eensus ae proventus . in dominio nostro Biberniae, per obitum Andi in Christo patria Osi Willoimi eius novissimi Episcopi impresentia vacare. suoquo pastore esse destituta. ot eogitanti ithus tum nobis ei providero, propositus suit Venerabilis vir Magi Ater Rogo ius omole . Cathedraliseeelasias Cluatiensis Canonteus. vir modestus, eir- eum spectione, probitato et doetrina non mediocriter probatus, quem et nos idoneum extillimavimus. cui diete Eeelesino Ardahadongis eum eommittatur eique praesolatur. Quocirca Vostro Sanctitati eum eommendamus, ut eundem Mogistrum Bogerium prae- diere Eeelerio praeseero ae Episeopum et pastorem constituere dignetur, quod et honori atque utilitati eiusdem Ee elegio suturum putamus. et nobis erit admodum gratum. Et selieissimo valeat Vestia Boatitudo, Quam Dous Altissimus longevam conservet. Ex Palatio nostro Gronwiei die xxvi. Iulii M. D. xvi.
Pater saneto. Cum Eeelosia Ardalia densis per lannum iam vaeasset per obitum bo. mem. Willelmi Episeopi Arduhadensis. qui Oxtra Romanam Curiam debitum naturas persolvit, devotissimus Sanetitatis Vestrae et s. R. E. stius Henrieus octavus Anglie Box Illustris litteras seripsit, Ritio D. Iulio iit. s Laim rentii in Damaso .... S. R. E. Vicetaneellario, Maiestatis suae eiusque Begni in Romana Curia Proto-etori, ut Sanetitati Vestras suppliearet, quatenus eidem eeelesiast sie vaeanti da porgona devoli vestriRogori odiolo in s mole l. Canoniel Clonensis, provideretur. Sanctitas V. . ad quam etiam idem Rex super hoe se ipsit, eidem Rmo mo Vieeeaneellario vivae vocis oraculo commisit, ut de existentia et qualitatibus dietae Oeelesiast, ac vita et moribus ipsius Rogorii se diligenter informaret, et domum inhoe saero loco, ut moris est, referret. Super quibus Dominatio sua Ama ires testes diligenter medio eorum iuramento examinari Leit. Cum autem idem Bogerius sit presens in curia, et degyderet ad propria remigrare, ipsequo DiIus Vieeeqneella ius ali quantulum impeditus, ut ipsius Rogorii dosyderio satissaeeret, misit ad me heri vesperi praeessum, ut relationem hane facerem. Testes enim imi me/io eorum iuramento ἐρ- posuerunt, quod Civitas Ardali ad ongis est in Insula Hiberniast. in spiritualibus sub Arehiepo Annaehano totius Hiberniae Primalo, in temporalibus vero sub Rogo Angliae. Egi autom Insula Hiberniae, a Plinio autem Iu. verna appellata. dimidio minor quam Britania. hodio Iesanda a barbaris nuneupata. pars vero ipsius, quae Angliae proxima est, humanior, reliqua vero seri noeultu, ligneis ae stramineis utons aedisetis. Bona etiam pars simul eum pee ore in eampis ac cavernis dogunt: disese tali sera omnes, ae latroeiniis dωditi. Tollus ipsa nihil omnino seri, praeter humem
tum, et equos vietorios praestantissimc s. quos Ebinos voeant, eptoriores Anglieis, quorum molliores imgressu candidioresquo sunt. Astureones antiquitus vaeabantur. quod ex Asturthns Hispaniae populis venirent. Nunc vero ex proxima ala Britania soli
Deeoratur Ingula ipsa sane lis Episeopis Mala-ehia. Cathaldo et Patrieio, qui eos ad fidem Chriclieonvertit, et deindo suit Se illo Praesul; nee non Guillelmo Ochan ordinis Minorum, eri errimo di loeileo, qui sub Ioanne XXII. Papa floruit; insuperet Cardiuato Armaeliano, qui anno Dili la53. multa doetrina, multisque elaris voluminthus relietis enituit. Refert unus testis, quod ecclesia praefata vacat per obitum Dili Willermi per annum vel cirea, prouta eonvieinis intellexit: constat etiam per littoras praω
sati Rostia da obitu dieti Willemi.
Alii vero duo testes deposvorunt, quod dicta eivitas Ardahadensis est in loeo montuoso, atque inter vivas posita, in qua non sunt ultra quatuor casae ligneae, et pauci admodum eas ineolentes, ob eontinuas inimi eitias et simultates. quas eum vicinis habent, prastsertim autem temporo dieti Millemi Epi, qui eum vellet ibi exereero dominium temporale, nee hoe ferrent aliqui ex gnitimis . reliquias civitatis Lpsius, quae per se parum orat habitabilis, una eum Cathedrali Oeelesia se uius vix extant parieteri penitus destruxere. In eaque unum tantum altare, et quidem sub divo eonsistit, in quo per unum tantum praesisterum et raro etiam missa eelebratur. Non habet saeristiam, non eampanilo, non eampanam, sed vix neeossaria paramenta ad unam mim sam eelebrandam, quae in quadam capsa in ecclesial reponuntur. Nahet Demnatum valore dueatorum T. Nahet Arehidiaeonatum valore dueatorum m. In ea consueverunt esse seclesiae Canonici xu. .
pauet tamen Praebendati et praebendas valde exi
Diocesis vero potest esse magnitudinis unius distias, quaa nonnulla habet heneficia ruralia ac ad Episeopi eollationem pertinentia. Ex dietis tamen testium reperio, omnia ad pristinum statum prudentia st doxuritate promovendi reduci posse, si eeelesia tantum eurae vaeare V luerit. Quodquo praelatus Rogerius est ex legitimo matrimonio atque honestis parentibus natus, aetatisi sual annorum sero xL. , sanus mento et corpore, ae
bonae eonversationis et Amas. in iure eanonico henol is strueius et literatus, ae in saeerdotii ordine eo, stitulus. et ad ipsius eeelegiao regimen et gubernal tionem aptus ot idoneus. Qui quidem Sanetitati Vmstrae una eum praefato Soreuissimo Anglias Rige humiliter supplieant, ut ipsum eidem e eelesias sic vastanti in Episeopum et pastorem praeseera dio . tur, una cum retentione Canonieatus et probendae
565쪽
pra letorum, praesertim eum fruetus dictae eeclesiae, qui constant ex quibusdam decimis, nune redaeti sint ad summam annuam ducatorum T. In libro autem Camerae reperiuntur taxati ad duratos pa et tertiam. Votum. Pater sanete, eum appareat de vaeationo
praelatas oeelesias Ardahadensis. et quod die tua Ro-gerius est idoneus, ut illi praefietatur, mihi videtur, quod optima sit sutura provisio. Designatus Epus Ardahadensis eonfirmatus in consistorio fuit dio 4. Deeombris 151
Sanetiistino domino nostro pape. Boatissime Pater, Felix eeelesie moderamen. Coneessa maioribus nostris, et ex iis nasei turis Sem storum regibus ad perpetuam rei memoriam privilegia repetimus, ut regni prelaeto per odio mensos post vaeaeiones ad regias litteras, nee aliter isti e promoveantur. Cum igitur monasterium ordinis Bea inedietini δε Caleo Sancti Antico diocosia. in fini-hus regni situm, decessu quondam Andros Epi oteiusdem eommendatarii in presens vacet, et nos dudum non tam loeo huiuseemodi prospicere, quam ro-gni snibus providere eupientes, dum gravo hellum nobis eum vicina Anglorum gonte staret. Sanctitati Vestra familiarem nostrum magistrum Thomam Car, virum litteris ae vita spectatum. ad idem monasterium. translacione Castanensis Episeopi ad Ahirdonensem Oeelesiam, ut sperahatur, vaeaturum, per nostras littoras superiores annos bie), eomuni eonsilio commendatum secerimus, et is potenetore illie sa- milia natus, defensandum loeum et eos fines nostro cepisset mandato, ae provisionem ex Urbs expeetans, lut roesus euneta gereret et monasterio preesset, re- lgularem induissot habitum et professionem in mani. hua Prioris elaustralis ac conventus solemnem emi sisset, absquo commendatarii requisito aut prestito assensu, quin potius eodem reluctanto et dissone lenio. eum aulam, quam diximus, castanensis Episcopi ad Abirionensem seclesiam translacio postea cessasset: non parum questionis subortum est, Episeopoeodem et eoae mendataeso exeeutorios sorte proeessus et censuras movente, pretiis Thome antea professoloeum et fines illos nostro iussu tenente, et qui equid habest fruetuum Ahbastis ad onera eiusdem et hostium ineursus propellendos applicanto. Quamobrem ad vaeantem, quam diximus. Abbaeiam ipsum Thomam S. V. rursus nominamus pariter et eommenda. mus, ut eundema quibusvis censuris premissorum oe. sione quovis modo in ursis absolvens. et quatenus opus sit. reabilitans, monasterio tu Abbatam prosea re, administrationem sibi committere eum suspensione et derogae tono necessus quihusvis personis coneessi. signanter Episeopo olim Moraviensi, nune Arehiepiseopo Saneli Andree, per Ossum vel decessum Episeopi ut supra commendatarii sine hiusdem expresso consensu ad nostras preces Sanetitas Vestra in presens dignetur. Ex Civitate Rostomagensideeimaseptima die mensis Augusti Anno Diti mille simo quingentesimo decim optimo. E iu dom anctitatis) V ostravi
Sanctissimo domino nostro pape. Beatissimo Pater. Folicia podum oscula. Quas intor Bogni prelaeias personis per Regem nominandis sepius commendavimus, Abhaeia dixi Thome ma
Regni Caneollario, do Rege, Regno et nobis optimo merito, in presens designatur: quod equidem monasterium Iacobus. naturalis Regis Seotorum filius per resignationem Arehiepiseopi Saneti Androo pridem in
commendam asseeutus, nune in Sanetitatis Vestro manibus resignaro proponit et intendit. Oh id Cloamenciam vastram oramus, ut quem diximus Are hist piseopum et Caneellarium. Sanctitatis Vestre ereaturam, ad nostras preces commendatum habere, resignationem admittere, Bullaa desuper expedire, administrationem sibi committoro, presensos quorumvis regressus sine Regis litteris et nostro assensu practi toseussare, et 1isdem derogare dignotur. Id quod ex animo rogantes, et a Sane litatis Vestro elemeneia pro tanto viro exorare eonfidimus. Beatissime pater. &lieiter valete. Ex civitato Rostomagensi xxv. Augusti Anno Domini millesimo quingentesimo doeimo septimo. E iusdom S an latis) V ostrari
Sanetissimo domino nostro pape. Beatissime Pater, Felieia pedum oscula In eau. sis Regni Seoelo submisimus familiarem nostrum Magistrum Iaeohum Cottis, Canonicum Glas ensem. ut Sanetitati Vestra nostras litteras super Motorum Regum privilegiis presentet, ae clemeneie sue responsum reseret in regio nomine, nee alii euiquam nisi per nostras ad te litteras e tedere Vestra dignetur Sanestas. que selieiter eceleste moderetur. Ex eivi
566쪽
Baatissitna Pater, felix e celeste moderamen. Pia Motorum Regum in apostolieam sedem de voeio promeruit, ut regni prelacie, si ducentos exeesserint ducatos, per menses octo post vaeaelonos ad regias litteras et non aliter istic promoveantur. Id quod Innoeentius VIII. Alexander VI. Pont. Max. observavit, et
nouissima Iulius II. oeiam do vaeantibus intra L is inenia filio suo Iae obo quarto Seotorum Rego Serenissimo plonina progiiiit. Sed eo prothdolor anta diemat immaturius sublato, ulmus Iambus quinius Seolorum Rex modernus, alterum vite annum agens, Beunabilia indueitur et eoronatur. Privilegii huiuseemodi at Sanei itatis Vestra proteetionis longe egentissimus, ut sua insaneia regno initiata paeaeius pubo Merst. Id quod vaeanies in Regno prelacio nominatis personis eollata non parum inuerint, ubi Melesiasti-eus ordo pro Regni copia non infimus flatus adeo presidet, ut ad prelatos prima indueendo et consulendo
partes deserantur, quo argumento nedum prelatorum preseneiam, verum sdem eorum et industriam requiri manifestum est: atquo in presens maxime, dum prin- eops tenerum Regem agit, ut vitam ot Rognum in firmiorem elatum suorum vigiliis et consilio producat
qui tanto lihorius inservient, quo se Regum gracia et
eommendaciona promotos noverint. Nos ad Motorum
Regis tutelam et Regni guhemaeula ex Galliis pridem
evocati, Sanctitatem Vestram harum rerum feeimus certiorem Indo Seociam et Regni moderamen ingressi graviorem offendimus questionem, qua magnam nobis inieeit sollieitudinem sanetliati Vestro obsequi, et susceptam mos prolectionem non ham dare , suborta de prelae iis eonteneto non parum tumultus exeitaverat: Illine nobilitato eum plebe, po- tenetoribus Oetam viris ecclesiasticis pro regio Iure et privilegio nitontibus, istine Vestra Sanctitato pro Divi Andrea Arehiepiseopatu et monasteriis aliquoteontra Ius regium imperante, unde profecto multa nos eum diu tenuit. Verum post alia super aliis consilia diesque et menses revolutos eonfirmato tandem animo, quamquam indignantibus bonis quam pluribinis, in Sanetitatis Vestro postulata eum non modica teneri rugis iaetura defrendimus, ut Sanetliatis sueseeundum earnem Reverendissimo nepoti ex eausa Biturie ensis est lesie gratularemur. et ex admisso Sancti Andrea Arehiepisopo Regis privilegium feeundum
Sanctitatis Vestre ad nos brevia et mandata reponρ- retur, et repositum iugiter observaretur: quod nos et eduli nimis pro eorto expediantes, priora hee quantumvis dura ioloranda duximus et tulimus. Eeeo autem insantulus Rex rursus oppugnatur, suum Ius et
privilegium prorsus irritatur. et alius bie) alias Regni
prelaetas dentio istic aueupantur, presertim Sanetitatis Vestra Dalarius prioratum Candidee o Premonstratensis ordinis. per obitum Prioris novissimi, eum sit tamen ex eausa defensionis illius Regni sinus, qui Hibernos speetat, ad fratrem nostrum delatus,
divi Eusabit eardinalis Abi roth oh ordinia Bonodi.
etini monasterium ex pretenso regressua iuro por Archiepiseopi satieti Andree resignaetonom, eum sit tamen idem monasterium ex eiusdem resignaeione filio
rogis eonsistorialiter commendatum, lices utriusquo expedieiones nune prepediant, ut suis litteris non obstaro testantur. Identidem laeturi in Arellissatu Diui deeo. in Abirdonon si eeelesia, in monaste iis
vaeaverini, quo omnia superiores dies eontra regis privilogia praetieasse gloriantur. Pater saneto, ad provide nesam apostolice s is pro sua auetoritato speetat devotos sibi ex atavis Regibus sitos, et here- reditaria suorum Regna per manus dedueta a teneris vero et firmaro, non in ruinam impellere, aut pes-vilegiorum vitibus vaeuaro. quo per Romanos pontifiees ex deuoeionis affoetu et fidei firmitate regibus onee Asa, Sanetitatis Vestro usque dominatum integro fuerant servata. Sed ute umqua Roma agatur, eum regui auctoritas ot rei summa, nobis iam in manu, nostris humeris in adultam Regis Otatem imeumbat, atquo exigenda racio a nobis suetit, si quid damni in nostro duetu tenera regis otas tutetit; cum- quo universus regni eotus suo Regi priuilegium et Ius eripi uno ore non esse serendum, et nobis, no id fiat, eavendum semel et iterum deero verit, et pro Ro-gni quiete transaetionem omnem eum quovis impetrante, ee iam Binis patribus supremi ordinis et senatus. non iniuria vetuerit, nee in ro tanta diueius spe vana dotineri reges salus paelatur: ad elemen.
eiam vestram seribere et rogare eoimur, ut teneri
prineipis ex atavis regibus editi raelonem habens, Regnum illud ab ultimis torrarum finibus religione
antiquissimum, et ex eo natos non quesitos reges indulgoneius tractaro, indulta per pontifieos maximos ad perpetuam rei memoriam, atque vae ante sede, Ius patronatus regium ex eo uetudine induetum observare, regressus, accessus, Gadiutorias, reserva ioves, cessiones. p nsiones, commendasque
et retoneiones in prelaetis et latet patronatus benessetis, ae reliqua id genus promoeionum per regias litteras nee alitor istie fori insantulo mi ad suum
prosidium sanetitas Vestra prestare dignetur, ut sub Leone pontifice maximo puerulus Rox Loonis alumnus ad solitam maiorum pietatem matureseat, et v stea opera in auseepto tutelo regia ossieto pateseat.
qui Sanetitatis Vestro paruisse mandatis in admittendo Divi Andies Mehiepiscopo contra Ius regium pro magno habuimus. Confisi, quo supra postulamus pro tenero rege privilegia, nobis reponi et ampliari, eertiores seri rogantos, ut ad prestandum Sanelitati Vostro obedieneiam regii ablogentur oratores, et de
ista merosancta gedo quam optime mereatur. Interea elemene iam suam exorare eupimus, ut Castanensem
Episeopatum, Candideeaso Prioratum, de Abi r th oh ot caleo monastoria pro nostris littoris ad hec
datis expediri, aliorum prevaneiones η, necessus quo qua et regressus sine regiis litteris praeticatos eas-sari. In presens mandet, ut solita expediesonum onerarito persolvantur, frustra profecto regni prelaciis aeu
567쪽
ullam ex eis eompensarn eonsequi. dum stolarit regnum incolume, per alios contenditur. Beatissime pater, selieiter valete. Ex eivitate Bothom agongi vigesimoquinto Augusti Anno domini millesimo quingentesimo deeimoseptimo.
Altati a dum potiti ei praeea pro eoaserodia prior tu Candia ae M tea. - .iso innovat. Ea oria. Ina rem. Nis it.
Beatissime Pater, felix eeelesie moderamon. MΑrehiepiseopo Divi Andros multa questions involuto Sanetitatis Vestro brevia aecepimus, quibus, ut ipso reciperetur, Clemeneia v ira nobis addixit et promisit Begni Seoete prelacias seeundum nostras littoras et non aliter conferre. Undo ad frequentiores Saaelitatis Vestro commondaeiones eum regis et regni laetura bonis seiam quam plurimis non parum indignantibus, tandem admissus suit et receptus. Vaeavit exindocandidecaso prioratus, prima ora. Premonstratensis in hoo regno prelaeia, et primum eiusdem ordinis loeum in eonsilio regio obtinens, qui in extremo reis igni sinu ad oceanum situs a Borea Hibernos. ab oe- leiduo Anglos habat: proptarea virum exigens et sa- lmilia et auctoritato multo potentiorem, ut piratarum et hostium incursus propellat. Ob id fratrem nobis ex eodem patro naturalem, Alexandrum Stomari, San-etitati Vestro par ruinas litteras ad prionatum infra privilegii regii terminum nominavimus pariter ei commendavimus, prout capitulum se lesio eundem
si hi in prelatum postularunt, induxerunt hi habent,noe divelli illine paruo diserimino poterit, seri si possit: quamvis prioratum huiuseemodi sanetitatis Vestre tum Datarius, nune in sacrosancto eardinalium collegio asellus impetraverit, Brevia et eommendatietas priueipum littoras pro assequenda possessione ad nos dederit, id quod Sanetitatis Vestre promisso et suis per Divi Andreo Archiepiseopum allatis ad nos brevibus ad Begis privilegio longo adversatur. Taceo, quod nobis stator est. quodque pro Boverendissimo Sanelitati vestre Meundum earnam nepote ex causa Bituri consis ecclesio de Iure regio non parum Arellisso Saneti Andreo remisimus, quodque prior tua illa fidissimum et presentem exposcat propugnatorem. In hane senteneiam ad sanetitatem Vestram antea littoras dedimus, responsi nihil aeeepimuAt in presens oxpoetamus Clemon iam vestram nostro sta. tri prioratum huiuseemodi paratum reddero. Conssi Sanetitatem vostram in fratris nostri causa exorarenos posso, etiam si nihil privilegii aut promissi subesset, ut aliquid apud vos esse videremur. Beatissi- lme pater, felicitor valete. Ex civitato Rothom agensi xxv. Augusti Anno decimoseptimo supra millosimum let quingentesimum. itiadem) S anetitatis Vso,trao
Is nomine domini, amen. Anno a nativitate eiusdem millesimo quingentesimo doeimo septimo, Indictions quinta, dis vero seeunda mensis Oetobris, Pontifieatus Sanetissimi in Christo patria et domini nostri, 4tii Leonis divina providentia pape decimi anno quinto. Remus Dominus meus. Dtius Petrus tit. saneti Engehii presbiter Cardinalis Anelisnilanus . dedit micti Foliet Trosno, publieo notario et foere aso suo, littoras Illini mi Dueis Albanio Gubornatoris Regni Motorum, ad se seripias ox eivitate Bothomamnsi xxv. Augusti, subseriptas manu ipsius Ducis, et regio sigillo signatas, quibus idem Dux et Gubernator rogavit, ut velit favere musa et Oxpaditioni Abbatiodo Arbi roebi pro Revorendo domino Arehiepiseopo Glas ensi. Regni cancellatio, eommisitque Melii idem RomuA Dtius mous, ut da premissa causa et moritis ipsius Rouerendi domini Mehiepiseopi, ae dereliquis ad huiusmodi causam spectantibus me diligentissime informarem, ad omnia et singula produeenda reciperem, et testes, si Fdonei essent, admitterem, medioquo iuramento examinarem, et omnia sacerem, quao in predietis et circa ea essent quomodolibet necessaria et opportuna, deniquo, cuncta in formam processus redacta, Riuo Duo meo traderem, ut possit suis loeo et tempore plene ae fidelitor Sanetissimo Duo nostro in secreto eius evnsistorio. ut moris est, saeero relationem. Quod ego ita seel. Dio xv. mensis Oetobris eomparuit eoram monotario et seerelatio antedieto magister Iaeobus Cotitis canoniens Glasguensis, procurator et soliditator dieto eausa, oi produxit ae exhibuit micti tria pu-l bliea instrumenta in membranis geripta. non aholita. non rasa vel in aliqua sui paris suspeeta, Finmos recognita et approbata per duos iuratos testes eorum Venerabili domino Petro Alexandro, secretariol Mi domini cardinalis Grimani, sicut apparet a tergo
ipsorum instrumentorum manu ipsius seereiarii, quorum instrumentorum unum est renunciationis, en aiationis et extinctionis annue ponsionis mille duelliorum, seu mille librarum usualis Regni Seotis supor monastorio do Arbroelii, quam serit Boverendus do minus Andreas Archiepiscopus Sancti Andrea, qui etiam perpetuo dimittit ac cedit aeeessui et regre sui, quem habet ad die tum reonasterium. et hoc in eventum mortis aut resignationem Illustris domitii Iaeobi Stewari Comitis Moravio, meti monastarii eommendatarii, et constituit certos procuratores adeonsentiendum omnibus supradictis in manibus papas, vel alte ius ad id potestatem habentis. Boe instrumentum est subseriptum inanu propria publie rum notariorum et eorum signia signatum, ut test
Aliorum instrumentum ast eonstitutionis eert rum procuratorum per Illustrem dominum Iaechum comitem Moravis, commendatarium predietum, ad
568쪽
resignandum es dimittendum dieium monasterium de Arbeoelit in manibus Sancimi Domini nostri papae aut alterius potestatem habentis. in favorem Mundi domini Iaeolii Arehiepiseopi Glasguensis, roservata
tamen annua pensiona millo librariim usualis monota Seoti e super Duelibus dieii monasterii. Πoe seeundum instrumentum est similiter inhaeriptum et signa. tum manthus et signis trium notariorum. ut dixerunt et recognoverunt testea. Tereium est instrumentum seu mandatum vididni Iaeobi Αrehiepiseopi Glasguensis, qui eonstituit
certos preeuratores ad eo entiendum diete annua
ponsioni millo librarum super liuetibus dies monastorii do Αγhroelit in favorem dieti domini Iaeohi Comitis Moravie, in eventum tamen, quo ipso dominus Archiepiseopus Glasguensis dietam Abhatiam de Arhroelii vaeantem per dimissionem ipsius domini
Iseohi Comitis a sede apostolica in commendam o tinneriti sieut melius et latius omnia supradieta indietis tribus instrumontis seu mandatis continentur, ad quae in omnibus habeatur relatio. Et hoe ultimum instrumentum est subseripium et subsignatum manibus et signis duorum notariorum.' Eadem die xxi. oetobris magister Iacobus eo, iis sol ieitator dieta ea e produxit eoram me testes inhascriptos, et petiit illos reeipi et oraminari: qui sunt Venerabilia esius Ariurus Boetius eloricus Bre-ehinensis dioeesis, magister in artihus et lieontiatus in iuro eivili, statis xxxv. mnorum D. Miebasti Cuti han. elerieus Sancti Andreo dioeosis, magister in artibus, realia xx. annorum vel eirea; D. Adam sinison, elefietis maeldensis dioee-
D. Arturus Boetius testis supraseripius productus, admissus et iuratus medioquo iuramento exanimaius, respondit ut infra.
Imprimis ei rea littoras Ili mi Dui Dueis Albanis re gnovit sigillum Boium et subscriptionem, aemanum dieii Dueis Bogii Tutoris. et dixit so bena
cognoscere et eredere eas veras littoras, of a dieto Domino G ornatore emanatas. Reeognovit etiam subscriptiones et manus proprias, ae signa notariorum in dietis tribus instrumentis, et dixit illas essa manus et signa propria eorum, et essa illos notarios legalea et fidem os, et eorumae ipturis publieis planam fidem haberi. Agnovit etiam personas Reverendissimorum dominorum Arehiepiscoporum Saneti Andreo et Gla mensis, et Illust is domini Iaecti Comitis Morauiae. commendatarii ipsius monasterii de Arbroth, et dixit illas osso insignes et notabiles personas, ac bonae famae, et sanae mentis, et dixit quod Ravsidus diius Andreas Archiepiseopus Sancti Androe est elatis circiter xui. , Illustria uero domini Ia hus Comes voravie. filius naturalis Regis Motorum defuncti,
est elatis xvi. aut Tm. annorum.
Interrogatus de titulo, ordine, situ et eonditione ipsius monasterii respondit, quod monasterium de
Astrost ual Α iebroth est sub invoratione sanes Thoms martitis Arehiepiseopi Cantu ensis ordinis saneti Benedieti. Situm est aulam in Regno Seolisiti Tesbu seu Vieoeomitatu Anguste in dioeoti me
tropolis A. Andrea meridiem vereus a mare Oeeano Germanteo distans dumtaxat, quantum laetus est Ragitta ab Meu: iuxta monasterium fluit parvus io rens, qui eorum lingua Brodet appellatur, a quo et villa Arbroth apposita monasterio, et monastefium ipsum eiusdem nominis voeabulum deduxera. Villaeapit eireiter eo. lares, et ost sub rugali iurisdietions Ahhalis, eam ineolunt agri te, operaesi et mercato. res pauci. Fundatum fuit monastetium, iam sunt eirciter eccL. anni, a Guillelmo Motorum Rege, qui sanes Thome martiris fuit socius in Molis, et etiam tribulationum eius in Anglia partieeps. Templi forma est instar ecclesia saneta Nais me da Populo, sed magnitudine in duplo sere maior. oblonga est eum duplici ordine columnarum, tota forme ex quadratis lapidihus subes s. Parimentum stratum est otiam ex simili lapido quadrato , et tomplum vero eat pulsthram si regium
Porias habet quatuor, una et pesneipalis est in saeto templi ad oee identem, duo ad me idiem, per
quarum utrumquo oritur ad elaustrum, quarta adhoream, quo trahit ad eimit um. Navea habet tres, unam maiorem in modio, re liquas duas ad latera, et hae minores duo sunt ex eodem quadrato lapido Armatae, sicut et caput o elesiae, ubi est ehorus: media vero navis est labrueata ex eontignatione at textura trabium Toetum est pro maiori parto plumbeum, in reliquo ox li sis angulis. Tor im h et egregiam quatuor laterum, aliquanto altiorem eampanila sancti Pales da Urbe, eth sit quamplures et optimas campis A. Altare maius situm est in capite ecclesia orientem vorsus, parum distans a pariete, super eo quotidie eelabrantur canendo duo misse, et plerumque tres.
Super altari est labernaeulum ligneum deaur tum pro ornamento, in quo sunt he imagines in-goulpter Imago Salvatotis, habentis mundum in manu, Imago S. Mario matris Dei eum Ihesu puero in sinu. saneti Thome martiris et ipsius Guillielmi Brugis offerentia oeelesiam. Cirea altare est chorus ligneus et antiqnus eum
Sunt preterea xII. allaria eum suis capellis galia ornata, super quibus quotidie misso leguntur. Saeristia est ad latus ehori versus austrum, erues argentea, quampluribus ealicibus, at aliis vasis, ae sanetorum argenteis imaginibus. Item se ribus paramentis ex auro et se leo ornatissima, in ea asservantur etiam haculus pastoralis et mitra. Ad dexterum latus eeelesie est organum ma gnum et pulcherrimum. Extra seelesiam, horream vorsus, est timiu-l rium septum humili muro.
569쪽
Contra tamitefinm ad austrum sat claustrum, seu monachorum edes amplissima, quadrata forma et eireumdata perallis muris. In hiis sunt relaetoria duo, seriato unum, alte
Loeus capituli, et loca pro insermis, et pro peregrinis et hospitibus multa et bono parata. At etiam bibliotheca, quo ad dueenta et amplius librorum volumina habet. Hortos plures habent latos si pulet, ros. Ahbatis domus. heet est in eodem elaustro. est
tamen n monachorum habitatione segregata.
Mensa tamen Abbatis et Capituli sunt unito, et Abbas pleno omnia administrat, et ipso suggerit
commoditates suas monathis secundum eonsuetudinem monasterii.
Nonasurio subsunt plures occlegio etiam par-roetiales, in quibus Abbas habet ius presentandi, et ex illis percipit census et deeimas, ac quedam iura
a Metoribus seu Vicariis earum. In monasterio solet esse Abbas. Prior elaus lis et suppesor ad nutum halis amovibiles, at preterea monaehi M., qui honeste ibi vivunt et religio. sissimo deum eolunt. In ocelesia nocturnas vigilias media noeta et alias horas eanonicas suo tempore
Interrogatus super fructibus monasteKi respondit, estimationem eeriam neseire, sed putat ascendere ad duo millia dueatorum vel eirea. Consistunt in eensibus et Melesiarum frugibus, et huetihus agrorum et possessionum. Interrogatus, quomodo se iret supradieta omnia. respondit. se intertuisse in monasterio, vidisse, intellexisse ae audivisso tum ab ipsis monaehis, tum ab ineolis singula singulis reserendo. Interrogatus de persona. meritis ot virtutibus
Archiepi Glas ensis, Regni Sectio Caneellarii, eui
petit commendari monast Hum, respondit, quod est vir dignissimus, nobilissimis natalibus, et do legitimo matrimonio ortus, litteratus et valde prudens, eteonstans vir, et toti Regno imprimis eharus Interrogatus, quo pacto hoe Miret, respondit, se hominem sepissimo vidisso, alloeutum esse, et hone nosse, et ex aliis etiam, sieut supra da illo to. ati Matus est, audivisse. Super generalibus vero reeis respondit. Duus Miehael Cunighan alter testis admiasus, et iuratus ut supra interrogatus Primo reeognovit dietas litteras nimi Domini Dueis Albanio unaeum et subseriptione eius et Regium sigillum eo uetum, propterea credit illas esso veras, et Meias et fidedignas. Boeognovit etiam instrumenta predicta, manus et signa notariorum, et dixit. so illos omnes bono cognoscere, et esse legales et fidedignos, et eorum
seripturis publieis habe H indubiam sdem.
Interrogatus de nomine, statu, liuetibus et aliis qualitatibus monastorii, respondit idem. qnod alter testis, addens, quod post altare maius inter ultimum
parietem ecclesie et altare in illo parvo spatio est
parva ara, apud quam servantur in vasis argenteia quedam reliqui e sancti Thoma martiris, et aliorum sanetorum. et ibi est magna deuotio si sepo ibi eo-lebrantur misso, et ipso ibidem eelebravit. Dixit etiam, quod edes monasterii sunt capaeissime. adeo quod possint eommode eapere et hospitari Mo. et amplius equites. In reliquia contortat per omnia
Interrogatus. quomodo sciret omnia supradieta, respondit, se suisso hospitalom in monasterio eum Rege Seotias desuaeto, et lata eius euesa, et heno vidisse omnia et audivisse.
De persona et meritis mili dtii Arehiepiseopi
Glasguongis eoneordavit pleno in sensu eum superiora teste, ot dixit eredere utilem fore hane provisionem monasterio.
In aliis recto respondit. Dnus Adam sun ison iere ius testis admissus, et iuratus ut supra, interrogatus p um supor littoris Dueis Albanio. Seotie Gubernatoris, reeognovit sigillum , subseriptionem et manum, sieut alii duo
Idem instrumenta et manus ac signa notariorum inrmavit, etiam notarios instrumentorum esso legales et omni Oxceptione maiores, eorumque publieis seripturis habees eertam et indubitatam fidem. In aliis omnibus eoneordavit in suis eum duo-hus superioribus testibus, videlieet tam do statu, situ et eonditionibus monasterii. quam de meritia et qua. Eiatibus vidi dui Glas ensis Super generalthus recto respondit.
In nomino domini amen. Anno a nativitate e
iusdem millesimo quingentesimo deeimo septimo, Imdietione quinta, dio vero nona mensis Oetobris, pontistatus Sanctissimi in Christo pattis et domini nostri Leonis divina prouidentia papa decimi anno quinto. Reverendissimus in christo Pater at Dominus, Dominus meus, Petrus tituli sancti Eusebii presbiter Cardinalis Anehontianus, dedit Mehi Feliei Trofino, pictis eo notaeso et Meretatio suo, littoras Serenisabmi Domini Iacobi Motorum Regis ad se datas ex
Bostomago xvi. Augusti, m. d. x M. . subseriptas
msinu Illust issimi Domini Iohannis Albanis Dueis, Regis Seotorum Tutoris ad Regni ipsius Guhematoris, et Regio sigillo signatas, quibus idem Rex seu
eius nomine Gubernator rogat, ut velit eurara et adiuvare eausam et promotionem Venerabilis xiri
Magistri Thoma Car ab eodem Rege, sive eius Tutora in Abbatem monasterii do Caleo ordinis saueii Benedicti . di egis Saneti Andree, Sanctissimo Domino nostro nominati et commendati. Quod quidem monasterium vaeat per obitum bono memoria
Andrea Episeopi Castanetisis in Seotia extra curiam delaneti. Commisit protorea idem Reverendissimus Domitius Cardinalis Mehi ipsi, ut de promissa ea a
570쪽
si meritis eiusdem Venerabilis Beligiosi Magistri lTliome, ae de reliquis ad huiusmodi eausam pertinentibus me diligentissime informarem, ei omnia aesingula producenda reciperem. Et testes, si ydonei ossent, admitterem, medioque iuramento examinarem, et omnia sacerem, que in prodietis et eirea ea essent quomodolibet necessaria et opportuna, cunetaquo in formam proeessus redaeia, Reverendissime Dominationi suo traderem, ut posset suo loco et tom-poro ad Sanetissimi Domini nostri commissionem et mandatum pleno sit fideliter eius Sanctitati tu seereto Consistorio, ut moris est, sacere relationem: quod ogo
Eadem dio nona oetobris comparuit coram me notario et Meretario antedieto Venerabilis vir do. minus Iohannes Duucane, cleri a Glasguensis dimeesis, Sanetissimi Domini nostri scutiser, preeurator ot soliditator dieto eause, ae petiit recipi et examinari testes infragoriptos, videlieet Venerabiles vires: Dominum Iohannem Canture, presbiterum Aher.
donensis diocesis, elatis xxxv. annorum, Magistrum
in artibus et Viearium parroch. e celeste de Leelinot. Dominum Iaeobum II althurtim, clericum eoniugatum Sancti Andree diocesis, elatis xxxius. Ru-norum, Magistrum in artibus. Dominus Iaeobus Italiburtim testis supraseriis plus, productus, admissus medioque iuramento examinatus et interrogatus respondit, ut sequitur: Primo super litteris Regis respondit, se agnoscere manum et subseriptionem dieti Dueis Athanis, Regii Tutoris, at sigillum consuetum ipsius Regis. Deinde interrogatus super vaeatione monasterii
de caleo respondit, quod vaeavit ei reiter priueipium mensis Iunii proxime proteriti per obitum Andree Episeopi Cathanensis, Commendatarii, qui mortuus est in Ibeo, qui dieitur Sehibu , in dioeegi sua Castanensi. Interrogatus quomodo seiret, respondit, scire
ex publica voce et fama per totam Scottam, ubi ipse testis tune erat, et quia vidit et intersuit, quando Executores testamenti dilati Commendatarii conveniebatitur eoram Regio Consilio a ereditoribus ipsius de laneti commendatam, et cogebantur mittere testa mentum exeeutioni, et satissaeero ipsis ereditoribus, set quia vidit aliquos induet in possessionem eastro. lrum, et bonorum ae hereditatis ot heneficiorum e. ius tanquam vacantium per obitum ipsius. Interrogatus de nomine, statu. conditionibus et lqualitatibus dieii monasterii respondit, quod oeelesia alvo monasterium de Caleo dedueit nomen ab eius nominis parva villa, cui apponitur. Titulus est Satieta Maria, ordo et institutio est lmona horum nigrorum saneti Benedicti. est in dio- leest Saneti Andreo, ab Archiepiscopi tamen iurisdi- letione omnino exemptum, et sedi apostoliee imme
situm est in limitibus Rogni Seotia in regione
occasus, vergit inmon ad austrum prope Angliameidieiter duo milliaria Italica in planteio ad ripam eu.iuadam torrentis, qui eorum lingua nune dieitur Tuid lsivo Tueda, et qui hodie dividit partim Seotio ab
Anglis, fluitque otientem versus in oceanum mare Germanicum, a quo et monasterium distat semaxmi. millibus passuum. Fundatum suit et dotatum a Bogo Motorum David, iam sunt circiter c e. --ni. paueis annis ante martyrium saneti Thome cantuariensis: qui Rex ediscavit m. alia monastefia opulentissima. Monasterium ipsum est duplex, non solum enimost convenitiale, habens conventum monachorum, sed etiam curatum: nam habet latam parroetiam, et annexam animarum curam, quam Abhas per Vie fium Meularem pre Iterum exercere eonsuevit, qui ad nutum Abhatis ab administratione amovetur. Ipse vero Abhas in parrochianos suos mercet Episcopalom iurisdietionem. Templum magnitudine et forma est instar ει-
clesie Sancti Augustini da Urbe . nisi quod fleui insito ita et initio habet utrinquo duas eminentiores capellas, quasi alas, quo templum constitnunt in similitudinem geminae crueis. struetura eius est ex lapido quadrato subnigro .
et est vetusta admodum et annosa.
Portas tres habet, unam ad oceidentem in antefore parte. reliquas duas a latoribus. Distinguitur in tres naves eum dupliei ordinacolumnarum. Testudo templi tota est lignea. Tectum vero est ex plumbeis laminis. Parimentum partim lapidibus, partim nuda hu
Turres habet duas, altaram in ptimo ingressu templi, alteram vero in interioΚ parta apud ehorum, quadrato ambo sunt et fastigiato, qualis est furia Basilies Saneti Patri. P ima sustinet multas et bona
sonantes ampanas, altera, quo est ad chorum, v
cua est, propter debilitatem ac senectam. Eeelesia divisa est pisela transverso in partes duas, pars anterior omnibus patet, presertim parro-ehianis iam seminis quam matibus, qui ibi audiunt
missas et recipiunt omnia sacramenta a Vieaeso suo parrocelliano. Pars aliora, posterior oeelegio, reeipit tantum psallentes et rem divinam celebrantes monaehos. Laici
vero illuc non ingrediuntur, nisi divinorum temporo et solum viri, semine autem in quihusdam tantum solemnioribus testis anni. In hae postrema parta ad caput Melesie est
Aliato maius est ad eaput ehori oesentem speetans, super eo quotidie duo saltem missa cantu celebrantur, una pro landatore, altera vero do sesto seu do laesa. Sunt preterea in tota oeclesia m. vel m. autaria , super quibus quotidie plures misso tum per
monachos. tum per se eulares capellanos die tur.
In medio Melesio super illo pariete, qui distinguit monaehos a parrochianis . est solum quoddam lignum, ubi ost Venerabilis Ara Crueis, super qua diligentissima asservatur et Glitur Corpus Christi, at ibi est magna religio et devotio parrochianorum.