C. Valerii Catulli Carmina quae exstant omnia ex recensione F. Guill. Doering

발행: 1820년

분량: 553페이지

출처: archive.org

분류: 시학

371쪽

CARMEN I. XXVI. 307Εl, Dis invitis, desinis esse miser '

Dissicile ost longi tria subito deponere amorem: Dissicile est: verum hoc qualubet ossicias. I ita salus haec est, hoc est tibi pervincendum. 1 5IIoc facies, sive id non I ole, sive pote. O Di, si vostrum est misereri, aut si quibus unquam

ex MM. profert: Ouitu animo ossi mas, atque instinctoqui redueis, unda ille rescriliendum Pntat: Quin tu animum firmas, atque istinc usquctre eis. Scaliger veterem scripturam esse vit: Quin tu animo sit mus , atque instr uotoque re lucis , unde legeudum suspicatur: Quin tu animia aulique pro animum Dufrmas itaque . instructoque reduιcis. TIaeodoro Matellio Plaeehat: Quin tu animum obirmas itaque, in D numque reducis' Iano Meleagro: Quin tu animum ob mans instruetum atque at Iue reducis' li. e. celerrime retrahis. Vos io: Qui a tu animuim os,mas, atque istine te reducis' editt. Guarin. et Grypti. osserunt: Quin te ani/no Uirmas, teque instinetuque reduris p Muretus: Quin te animo syrmas, teque astringisque redueisque. Sed iam haec ad nauseam tisque scalis. Nostram lectionem, haud eerte ineommodam . exhibent editt. Ra Phelerig. Graev. Cantabr.

Gotting. Bi potit. nisi quod es,mas v. not. pro σῖrmas dedimu ; et sie in Sil. Ital. XII, 668. pro a irmans eum N. Heinsio legendum videtur est,mans. V. A. Verum hoc quod talet Getes Veueti. V. is. Hoemas. - irmare se vel plenius μιν mare se animo est in capio consilio ita se confirmare , ut ab O sequendo nullo modo noso Occiri patiamur. Exempla ex I lauto et Terentio allata vid apud Vulpium. adde Terent.

Iiecyr. III, 5, 4. Eodem modo

dicitur obdurare supra Carm. III, tr. Imitatus est Nostrum,nt notat Vulpius, Ovid. Metam.

IX, 44 : Quin animum firmas ,

t que ipsa recolligis, Iphi: Consiliique inopes et stultos excutis ignes usquc in perpetuum, ut nunquam illam revisas, V. ia. res in iis, licet contra deorum voluntatem hoc a te suscipiatur consilium ; Dam Venus

t Amor dii sunt nisi ii iis diis inuitis explicare malit:

sententiam expressit L , ichias

si e lib. I, Eleg. a. 64. Poner dissicile cat, quae Placuere diu. V. I . Verum hoc q, . idem

suadet Parmeno Phaedi tae apud Terenti Eunucli. I, i, 29. Quid agas ' nisi tit te redimas scutum quam queas Minimo: si nequctas Paululo , at quanti queas : Et ne te assictos. V, i5. Una salus haec est in

amore nimirum sunditus exsti Pando sita. Por incendum gnavitor pertendendum, perdolendum, ut loquitur Temitius.

tabis hoc certe, sive eveniat, ut id ab animo tuo impetres, si enori eveniat de usu potis et poto in utroque genere vid. Murci.

ad h. l.

372쪽

C. VΛLERII CATvLLI Extrema Iairi ipsa in morte tulistis opem; Me miserum adspicite, et si vitam puriter egi, Eripite lianc pestem perniciemque milii, 2 Quae mihi subrepens imos, ut torpor, in artus, Expulit ex omni pectore laetitias. Non iam illud quaero, contra ut me diligat illa, Aut, quod non potis est, esse pudica velit: Ipse valere opto, et letruin hunc deponere morbum. O Di, redilite mi hoc pro pietate inea. 26

festo Vossitis cum Vulpio. V. 18. φsam Venet. V. ar. Seu mihi subiaropens imos ut mutare ira artus Omnes lihri NM. Stati undo illo tentat: Haeo mihi subruens imos in m oris artus. Ianus Meleager volebat: Heu mihis stibi Fena imos, ut tot Por, in artus. Vossit liher vetustus suppeditabat: Pure mihi stibrestens imos Melut a ius in artus. sed nemo non in hae leetione manum tuterpolatoris agnoscet. nostram lectionem vet t. libro in tam scri Plorum quam exaratorum auctoritate niti testatur editor Cantabr. V. Ex tilit ex omnes Parum fuliciter eouileiebat Statius. Pro laetitiis offerunt Iihri V s. delicias. V. 23. contra me ut HSS. Stat.

V. I9. Me miserum ad AP. los, aures, vultum dii propitii, avertunt irati, inimici. vid. Brotic hus. ad Tibuli. III 3, 28. V. ai. Quae mihi subre ensimos, ut torPor , in artus, am ris enim venenum sicut torporti cite et sensim sensimque Perinteriores ossium medullas serpit et diminut. V. 23. contra vicissim, αμοι contra diligere redamare

V. a 5. morbum vid. supra ad Carm. XXX1X, 7. V. a6. reddite mi hoc Propietate mca, lioc beneficiuintamquam mercedem pietati de-hitavi inihi reuibuite.

373쪽

CARMEN LXXVII.

CARMEN LXXVII.

AD RUFUM. niueiam Rus, qui speciem amici prae se ferens puellam, Mitsumicari licet, Catullo rejureae, pariter accusat. - Numidem Rufus, cuius gra olentiam Minter Carm. LXIX --tiauit, an insignis iis tomyonibus Orator, M. Caelius oel ρο- tius Caecilicis Iliassus, tino dic teste Plinio Hist. Nat. VII, 4. cum C. Licinio Calis natus, inιelligendus sit, nemo facile pro certo sisrmarct auau.

Ruse, milii laustra ac nequidquam credite amice,

Frustra' immo magno cum pretio atque malo: Siccine subrepsit mi, atque, intestina perurenS, Mi misero eripuisti omnia nostra bona' Eripuisti. Heu, heu, nostrae crudele venenum 5 Vilae, heu, heu, nostrae pestis amicitiae l

v. l. eognite Pro credιlo iix Gryph. et Pithiisdam veteribus. sed MSS. Stati eousinu ter servant eredita, quod recte iam vindicatum est a Mureto ἔDum quae cognoscimus, sunt sere vera. at quae creduntis , non raro salsa.

emnite amico Alcl. an. Ibi S V. a. Hunc locum tacito vossius ita conis alituit: Si ins stiMepsti; meque intestina perurens Mi misero remuisti; minia nostra bona m*uisti. V. έ. Sio misero Parthen. Gryph. Muret. V. 6. melias amicitias ex libris antiquis profert V sius, ut sit vestronice sumendum vel olim a. Puondam subaudiendum; eamdem Ieetionem exhibet edit. Pariliensi, sed quis dubitet do vera luetioue ρεεtis, cum Menenum praecesseriti

V. a. Frustra ' seu serunti - magno cum pretio, eorrcctio, ut appellatur a rite- h. e. dispendio. sic passim in tori hus hoc concitatius dicendi inalatii partem et 1 erces genus. Aam Oct demum, ut olis apud Latinos, ut apud servat Murcius, proprie frustra Gi aecos. cf. V iap. addo Inter Sin dicuntur , quae netiue com- retes ad Callimach. Dyiuiu in modum Iieque detrimetitum a1- Diau. v. 263.

374쪽

C. VALERII CATULLI

DE GALLO. lignabatur Catullus Galio, quod illa delicias apud eius iam cam Iacere ausus fuerat, et hac indignatione lacessitus, turperitis, quod in foedo iungendo amore praeaturem, profert et dissert ministerium.

Iallus habet fratres, quorum est lepidissima coniux Alterius, lepidus filius alterius. Gallus homo est bellus: nam dulces iungit amores, Cum puero, ut bello bella puella cubet. Gallus homo est stultus, nec se videt esse maritum, SQui patruus patrui monstret adulterium.

Sed nunc id doleo, quod purae impura puellae

Suavia coniunxit spurca saliva tua.

V. S. Pro stiatio iterum io editione Parthenii legitur haud dubio

ex OPerariim errore. v. T. Purae stram metiae ex veteri Reriptura reposuit Maliger, et sie est in editione Partheu. V. Io. Hos quatuor ersus

V. 3. bellας proprie, qui In rum concinuitate, elegautia, hi hanitate , comitate, blanditiis, vel quocumque Obsequii genero Placco studet, quo pertinet belli hominis descriptio, quam ex Martiato dedimus supra ad Carm.

XXII, 9, sed Gallus in obsequii

Penere satis inhonesto nunc bolus dieitu - iungit ponsociat, eonciliat, coniungit, est proxen ta amorum. - dulces invidiose de foedo amoris genere. V. 4. Cum pureo ut brim etc. iit filius alterius fratris cum uxoI Patrui consuescat. V. 5-6. Sensus: Idem Gallus est liomo insipiens, Rui, diim fratris silio viam ad adulterium cum patrui uxore committendum aperit, non cogitiat, se quo que habere coniugem , quae Riratris silio constuprari possit. V. τ-8. Nexus orationis est soro Dic : Sed quamvis haec omnia nihil morer, latuen id nunc vel maxime mihi hilem movere debet, quod impuro tuo ore puram meam puellam deo

commiscuit spurcii saliva tua suavia impura cum puris puellac suaviis.

375쪽

CARMEN LXXVIII.

Vertim ut tion i plane seres: nam te omnia secta Noscent, et, qui sis, sama loquetur anuS. Io

Scaliger, cum eos dissimilis argumenti esse existimaret, invitis Ithris omnibus ah hoe epigrammate divuIsit et eum superiore coniunxit. Dd iisdem, an loco suo positi essent, iam duhitaverat Aeliit Ies Statius. Hi ne facile ab ingenio suo impetrare potuit Corradinus de Allio. ut eos Cirmini XCI. ussueret. Sed vii Ipius egregie eos eum hoe carmine e haerere pilicii iudocuit. - pra coniunxit in ersu 8. ex coniectura refinxit Maliger comis minati, sed quis verbum inhonestius Praeserni honestiorit quisve nova Catulli earminibus obscenitatem importare sustineati

V. IO.fama loquetru' anus. cf. supra ad Carmen LXVIII,

IN LESBIUM.Lesbeum quemdam cum tanti faceret Lesbia , ut eum Catu Praefercndum putaret, Plucrum illum quidem inde hiaberi posse concedit , sed eumdem, ut hominem murreum et i u rtim haud obscure deseririt. - mrolus, qui sui Lesbiae nomine Clodiam intelligi debere iani supra ad Carm. LVIII probare studuit, Per hirati quoque Lesbium intelligendum esse censet P. Clodium, huius Cladiae fratrem , qui et hanc et ceteras sorores constrer se dicitur. In qua quidem suspicione ille eo magis cons matur , quod additum sit nomem pulchri, quod ipsum Clodii cognomen fuerit , ita, ut Poetaν in ambiguitate Mocis i ari Moluisse uideatur. - Multum quidem πω me Malet Mureti in explicandis locis obscurioribus subtilitas et sagacitas, sed in hac re nolim cum eo in te bris

micare.

Lesbius est pulcher: quidni Z quem Lesbia malit,

Quam te cum tota gente, Catulle, tua.

V. l. Sunt. Di pro Le Mus hi nonnullis libris Geuius reperiri seritani; at Maliger in uno se deprehendisse Caelius ossirmat. Sed omnes libri Siatii et Vomi tuentur nostram lectioncm . et ale est iu edisionibus

376쪽

C. VALERII CATVLLIo IV.

Sed lamen hic pulciter vendat cum gente Catillium, Si tria notorum suavia repererit.

paruien. Gryph. Muret. Cantias r. V. 4. natorum, quod Iepide Vos ius de elatis et nobilibus Romanis explicat, male in lihris veti. reete igitur iam Maliger revocavi te notorum - tu nonnullis, v. g. in edit. Grylilia Nuret. legitur amatonum , quod haud dubie ex natorum confictitin est. M tria amatorum saseia surpuerit legit Ueinstas in noti ad Catuli.

V. 3 - έ. Sensus: sed tam nitio pulcher me cum tota familia mea tamquam pignus positum halinat et pro lubitu vendat, si

quisquam eorum, qui eum n runt, vel tria oscula impuro eius ori quod innuere poeta videtur impresserit. - Mendat respicere poetam putat Muretus ad veterem consuetudinem, qua interdum ol, cerui d/licta totae fatii iliae publice vendebantur. noto rum - noti sunt rimiliares, quibus aliquis notus est, nos B Drante. Sic Livius III. 45. Notos gratia eorum, turbam indignitas rei inroni conciliat. alia exempla posuit Vulpius.

AD GELU M. Quaeris de earua mulati in Gellii Ialellis coloris, eamque a nefando, qua ille se contaminabat, libidinis genere r.erit.

'uid dicam, Gelli, tiliare rosea ista labella I Iiberii a fiant candidiora nive , Mane domo cum exis, et cum te Octava quiete Ε molli longo suscitat hora die 'Nescio quid certe est. An vere fama susurrat, 5

V. A. Et mollis nimis argute oorrigit Maliger. V. 3 - 4. Mane domo cum es supra Carmen XXXII, 3. exis etc. Tam mane, quam post longo die aestivo. meridiationem. ocimis sub V. 5. Noscio quid certe cat, meridiem sive post pranilium , est certe aliquid in causa, Mulubi mollioles meridiari solebanti quid sit nescio. cs quem laudat

377쪽

Grandia te medii tenta vorare viri' Sic certe clamant Virronis rupta miselli Ilia, et emulso labra notata sero.

V. 7. Sic evie Goph. Μureti Si inrite eri Parth. Gmo. Sed certeolamant in libro S Iigeri. Sio aerte Mat. Vom. Vesp. Gotting. Bistonia quod, sublata tantum inter ricti me. dedimus. pio Virroinis in mutua editionibus Victoris, in Donnullis Unctoris, inepte, ut iudieat Nuretuso inroris ruta Viseui ex ingenio Maligeri. V. 8. Ilia. demtitio Veneta Gryph. Muret. in NM. Stat . erat: me te mulso vel ma te undo iam Pierius Valerianus et Gabriel Faertiris recte secerant: LIM . et emulso. Achilles Statius suspicabatur: Iliaque et mulso vel Lliaque et mutio.

de hae sormula Vulpius Virgil. Eel. V ΙΙ , io 7. V. 6. Grandia te - ὐiri ' te esse sellatorem. tenta medii Mirie is tendere in obscenis. praeter Statium et Muretum adeat, cui volupe est , disertum nequitiarum interpretem Scioinpium in Lusibus V, 5.

V. 7. clamant, aperto testantur. Cinmare de rebus inanimatis viae supra ad Carm. VI, 7. rupta ilia cf. supra ad Ciaem. X , IO

AD IVVEΝTIVmmiratur, quid sit, quod Iuperuitis misere pallescentem quemdam hominem Pisaurensem dignum hiabuerit, quem ipsi et aliis in amore PraePOnerri. - De gente IuMemia Wide P r. iuni su-yra ad Carm. XXIV.

N hmone in tanto potuit popula esse, Iuranti,

Bellus homo, quem tu diligere inciperes: Praeterquam iste tuus moribunda a sede Pisauri

V. 3. Ianus Meleager, cum pro a sede me ratiae Pulatio . haberent

V. i. in tanto populo, in tanta animadvertit, diligere inciperes Populi frequentia. pro diligeres. V. a. iuc eres, in animum V. 3. moribunda a sede PGinduceres, vel, quod Scali r muri. Fuit Pisaurum oppidum

378쪽

IIospes, inaurata pallidior statua 'Qui tibi nunc cordi est, sitierri tu praeponere nobis 5 Audes. Alii nescis, quod facinus facias.

ad sede et Commetiui ab . legendum censet alis pro sede vero e rrigi sepe . Oxpliean smenu morib/indam de dentibus senio en riosis et ea laver , is, Dimis argutei v. 6. At nescis Gryph. Muret. Graeu. haud iti tuus commode. puto, quam ah, quod exhibent editt. recentiores Cantabr. Vos . Vulp. Gotting. Bistoni.

Umbriae maritimi ina, quod piram rem corpora, vitium. terlabitur illivi iis cognomen- V. 4. inaurata Pallidior stato Pisaurus; vocatur sciles ms- tua. tribuitur auro color Pali rihunda haud dubie ob aeris, dus . . CL Supra Ril quo male assiciebantur incola- Carmen LXIV, Ino.

AD QUINTIUM.

Quintι una, sodalom stium , si utere studet Precibua, ne, quod aniamo suo longe etirissimum sit, intellige Puellam sibi Praeripiat. - Eloganter hoc migrammo c ressit Ioann. Ni I. Goela Vermischte Gedictite Tom. D. P. a ita

Quinti, gi tibi vis oculos debere Catullum,

Aut aliud, si quid carius est oculis, Eripere ei noli, inullo quod carius illi Est oculis, si quid carius est oculis.

V. 4. seu quid in omnibus editt. veti et plurimis recentioribus, eontra sensum et orationis ilexum. nam xi quid iam est multo carius oculis. qui. quaeso. adiici Potest seu quid eamus est oculis; ut taceum. particulam seu non quid, sod quod in hoc orationis nexu postulare. Hiii mete Rehilles Statius pro seu quid legeudum susPicatus eAt: si quid. quem Praeter Vossium et Volpium nemiuem Leeulum esse mireris.

V. I - a. Sensus: Si vis, mi nobilissimum illum adolescen- Quinti, diutullum tibi aliquid lcm Veronensem, cuius Incratio accPptum referre, quod aeque sit iii si a Carmine i . suspicassur RiqME OCulos sucis umet, vel plus I ulpius. adeo oeulis suis, si quid plus V. 3. ei monos vllabum perocidis amari pol est. Noli et c. - sinnae Sinῆ exenuata congessit poruui uti uni tutelligeridum esse Statius. Duiligi

379쪽

CARMEN LXXXIII.

IN MARITVII LESBIAE.

Ili Iet stolidum Leviae maritiam , qui, cum eius uxor Catullum conseiciis coram OSO P scinderet es causam rixandi cum eo quiaereret, imperabo de eius fide et castitate, quam inde coli gehiat, l-tabatur. At Catullus, mi inerum indolem melius ρω- mectam habens, longe aliter de hoc Gahiae se gerisuli mors sentit ac iudicat. Conferendunι omnino cum hoc Epigramma

Lesbia mi praesente viro mala plurima dicit: Hoc illi fatilo maxima laetitia est. Muis, nihil sentis. Si nostri oblita taceret,

Sana esset: quod nunc gannit et obloquitur, Non solum meminit; sed, iluae mullo acrior est res, SIrata est: hoc est, uritur et loquitur.

V. 3. pro Muti in Ilatavino exemplari apud Stali Miae, cpiod reetius videtur Statio, ΛΩiliam de xiiii ido, nihil audietile et sentiente, tuleris pretanti. V. 4. pr a Sana in NM. Statii Sarma vel Sannia, unde le- gelidum fortasse optuatur Sanna, I . e. irrisio. quusi dicat: irrideri maumantem ab ea putarem. Planeque coiitemui, si de Ine taceret. in editt. Parthen. Grypti. Mure L sod nemo uou ro gannit Praeseret; et sic est in MM. Statii. eodem modo in garrie et garime variaut libri apud Persium V, 3 S. V. 6. M tur et coquitur coniecit N. Heiusius. et

V. I. mesa Plurima dicis eoit vicia Tibull. 1, α, ii. Et mala si qua tibi dixit dementia nostra. V. 3. 4. nostri oblita taceret , Si me negligeret, ne lignum, quocum Ioquatur, ha-I3eret, Mna esset, I Cte illa vi-c et i posset amoris furore lihi ra; vul: tieutiqua tu in illam caderet tiatioris insania. Infra Carmine AClI: Ledia mi dicit semPormast, nec tacet unquam Demo: Lesbia me, dispeream, nisi amat. quod nunc, iam vero

quod, νυν ri, gannit canum more ruigitur. obloquitur, Ohla

tirat.

V. 5. Non solum meminit hoc non solum probat, minime eam nostri oblitam esse, et uos I egligere. V. G. Irata est, uam ira apud

380쪽

xie legit Iam Iustus Lipsius apud Ianum Dousam filium ; quis Itoe ferat Oh versum primum et quartum r

amantes serventissimi amoris est indicium; tritum et in vulgus notum ost illud Terentianum: Amantimu irae, aranoris iniri Vatio est. cf. Viap. inprimis cum hoc loco pomparancius ruet Propertius III, R. io seqq. adde

DE ARRIO. Arrium quemdam , qui miri De sibi placetas inno et ridiculo Derba non ita cum admiratione Prontintiantii studio , festi in hoc epigrammate depictram aliorum risui e Onit. - Cum idoneis an mentis , quis furrit hic Arrius , minci nequeat, alitis aliam coniecturam sequitur. Achilles Statius qtiidem inliniguQ. Arrium, praetorem Siciliae designatum, qui exorto bello semili missus est contra Crixum et Spartacum, quorum illum Pros auit, ab hoc νωιus est. Mid. Lis. Dit. 96. U. Cic. Vere. ΙΙ, IS. M IV, 2o. - At Vu*ius cogitat de C. Atrio, ius mentionem iniicit Cic. in Astic. I, et i 5. - Quidni cogitare quoque Possumus Ne illo Q. Arrio, Q. Arrii Praetoris Siciliae designrati, cui uidetur Eruestio in Claoe Cic. sub h. n. Ilio , qui in honorem patris maguiscum illa , ut auram Poρuli capta rei, dedit mulum, de quo Horatius Sat M. II, 7. cf. Ge. Orat. in I alim. ia. - Sed quid interest, rescietur, quia fuerit hie Arritis, nec ne tCliommoda dicebat, si quando commoda vellet Dicere, et hinsidias Arri. insidias: Et tum mirifice sperabat se esse locutum, Cum, quantum poterat, dixerat hinsidias.

V. 2. Libri veteres apud V sium non Arrius, sed Arelius habent. unde ille AEt ua fortasse seri hendum putat. V. 3. 4. Hoe distichon , nescio quo errore, in editione Parthenii Post versum decimum : Chun actito

quantum stolerat, quanto poterat spiritu vel oris hiatu.

SEARCH

MENU NAVIGATION