D. Matthaei Curtii ... In Mundini Anatomen explicatio

361쪽

CVRTIL

V H. L I I. 3 3 vari potest hunc vomeni Ut ita dicam esse de re Tebri substantia cum sit pesticulosus.Praeterea di Gum est eκ Galeni ipsius sententia, quod quscunque sunt de alicuius membri substatia,ad eius Osae

rationε conueniunt, de opitulantur. inuod igitur mori couenis ad cerebri operationem, illud non est dicendu esse de cerebri s ibstatia .Hoc. n. modo argumentationis uritur Galenus aduersus eos qui dicebant conarii esse eandem utilitatem in cerebro, qualis est ianitoris in stomacho, ait ita patet huc vermem non esse de cerebri substantia. Distat autem cerebrum a primo ventriculo adeo ut dissicile fit ventricidos vulnerari. de hac autem re videtur sibi ipsi contradicere Galenus: qui sexti libriaphorisinum octauum exponens, inquit, vulnera in cerebro si ad uentriculos usque penetrent esse Iethaliaesi non penetrent sanari posse. octauo autem libro de usu pari.cap.ro. quendam ait adol scenae. cui ventriculus anterior vulneratus fuerat, sanatunisse.haec dissensio tolli potest,si meminerimus eorum quae a nobis iam dicta sunt,dc qus a Galeno

eodem cap. libri octaui De Usu pari. dicuntur.o ganorum,qus gemina a natura facta sunt hac esse maxime comunem utilitatem: ut si alterum e patiatur,alterum famuletur. Minime vero viransit,ambobus simul vetriculis vulneratis. Post liscinquit Mundinus apparere cauitatem quandam, quae descendit ad os,quod vocatur colatorium,dicitque hanc cauitatem esse magnam,per quam a scendunt arteris.vertim lacuna est concauita ex

hasi ventriculi descendens:& per diagonum ad os palati tendens quod vocant latorium, per eam

Y que

362쪽

que expurgari panem mediam posteriorem cerebri:ameriorem autem per vias nia. Notada ve ro est hoc loco Galeni sententia,quam refert octauo libro De usu pari.cari. quod, cum duo tanqua cannales expurgando cerebro saetisnt,qui per palatum in os deferunt excrementa qui duo QIi sumcere possunt quandiu id recte valet,& alimentum vincit dc percoquit,tamen quoniam ventriculi cerebro subiecti excrementa ex continentibua eos coisoribus confluentia o raro exciperent ex qua re frequenter amplexia occuparetur animal, Pernarium meatus excremeta esseruntur.& si primo

facti sint pro odorum sensibus percipirdis. Est quσmo nunquid os palati perlaratum sit, nam de osse narium nulla est dubitatio quominus cauum sit ac

tanquam sin rigia cauemosum Galenus nono Devsu patet.cap. i.inqtat naturam no fecisse commis suras in cute quoniam res mollis facit e cedit. per ossa autem fieri non posse ut superflua mnetrent,nia diaucta sint aut perserata:necesse est igitur hoc

etiam os quosdam habere poros,quib' cerebri excrementa deserantur. Praeterea Galenus nono libro De usu pari. ca. . aperte dicit hoc os esse ἰ3μοhoc est cribro simile. quod sensu potes perci pi,si quis caput hominis an pridem mortui, carnibus nudatum ies ciat . Sed his omissis vidiam duomodo ventriculi cerebri procedant,de quomoto festantur anatomici recentiores. Solent passim ostendi ambo anteriores ventriculi ita ut post primum sequatur secudusNui,vr inquit Galenus, via est a primo ad posteriorem,deinde ostendunt c0neauitatem quam dicunt esse viam a medio, ad pol serio

363쪽

ste rem v&riculum:sed falso: nam Iisc nil aliud est, quam tertius ipse ventriculus, neque alium iri ueniri tertium ventriculum a mero,nam & ego diligentissime hanc rem si numero sum perscrutantii dicitur autem posterior quia tendit ad posse ioerem patrem,cuius causa est, quoniam ab eo oriuntur duriores nerui qui prshent motum: ideo duis tisculus S ipse factus est.hunc vero Mundimis ait figurae esse pyramidatis,ut a basi recipiat, in suml mitate retineat. Veriimseratio nulla estinam, ut concedam, hanc e me concauitatem inuam tamen non vidi non debet esse Brinae pyramidalis. ete

nim ut inquit Galenus octauo libro De usu par.

nesque ventriculi sint sphaerae similes, sed propter explantationes,implatation ue certitudo dc per sectiq sphaerae corrumpitur, rotunda vero figura

adhuc permanet.constat igitur si esset concauitas, futuram eam esse non pyramidalem. neque vero possum satis intelligere quid sibi velit Mundinus sua illa rationemam si una esset concauitas opor teret ut tota contineret,ac non basis quidem reci Peret,cuspis autem concineret. hic etiam posterior ventriculus,ut Galenus declarat, non habet par 'tes admodum crassa inuolutas dura mensnge. Sed

videre est anfrictus quosdam & reuoluti s moliis meningis in quibus spiritus continentur, qui postea inde ad totum corpus transmittannir. usta stat,quae Mundi.nihil attigit ut de ea parte, quae νιν dicitur.De conario tracta a Galeno octata' De Vsia paricap.ra. quo in loco reprehendit eost Qui dicebat factum esse ut transitum claudat, qui

v a est

364쪽

s o ANATOMIA.

est ad posteriorem ventriculum. est autem eoriarium caro glandulosa,quae facta est,ut Venas Sc arterias servet,quae a posteriori ventriculo in ante viorem feruntur, ne inter eundum dispergantur.

De anatomia duarum carucularum.

His expeditis oportet eleuare cerebrum 'leuiteriita ut Q rumpatur aliquis ne uus.5 me eleuare a parte anteriori: ectunc statim tibi apparebunt duae caruncuts similes capitibus mammillarum: oc in su stantia apparent similes substantiae cerebri, ec ideo a medullari substantia sunt ortae,velais subtilissimo panniculo, qui dicitur pia

mater:&ideo fi agiles sunt satis, quia non debent in homine extra penetrare: & hoe quia cerebrum eκ odoribus confortatur ecfortificaturiquia cerebrum est complexi nis frigidae Ochumids excedenter. Odor autem cum sit fumalis evaporatio vel non sit isne firmati evaporatione habet exiccare de calefacere:quare remittere habet lapsum cerebri: Sc ideo ipsum habet iuuare:quare natura ordinauit.ut non elongarentur a cereohro:sed intra craneum remanerent in concauitate emunctoriisiue collatorii narium :& i

365쪽

UM organa odorationis sint Intra erantumaeum aliorum sensuum sint extra, rationem reddit Gale.libro octauo in usu particap.6. Oportebat enim inquit huius quoque sensus proprium se hile,ac obiectu alterare cerebri portionem. Aue mes aute secundo lib.collect .cap. proprio huiusce rei.cutim narium,no carunculas illas,esse vult odoris sensorium.neque, de ipsius mente, ratio Galeni valet.Etenim,ut cerebrum odores perciperet, non opus fuit sensorium esse intra cranium. nam nihil pinhibet etiam si seris sit, cerebrum odores percipere.ossa autem harium,quae a quibusda cxijι δ, dicuntur,Galenus autem appellare mauult,maxima naturae prudentia ostendunθ. post quam enim propugnacula haesiquae spongiis am-milantur primum tacta sunt ad cerebri tutelam:

riculum erat, ne propterea odoratus Organum in

validius Bret, nisi etiam respirationem acquisiuiseset per Ongisermia enim nihil facit egratilire pote stsi QIa eorporis sui latione feraturinisi aut comprimatur undique,velut a manu spongia, aut attrahatur violenter,aut propellatur Spongiis i-hus igitur illis ossibus inspirationis, Sc expiraticis nis actio bene perficitur.illa quidem cerebro aerε

intus attrahente,haec vero seras pellente.vnde etiam arrem per inspirationem attrahimus. inua emre pote st λlui quaestio illa inter Galenum & Auerosim an sensorium odoratus intra erantum fit, an exterius. Nam si esset ut statuit Aueroes, nil opus esset inspiratione odori attrahendo. sponte enim sua ingrederetur odor,si senistium esset in cuti narium.Nunc vero c- videam ad odorem attra

366쪽

hendturi opus esse vel longa nonniinquam InspIiuitione: non video quomodo sit aliter statuendi, de hac re, quam ut voluit Galenus.

De anatomia neruorsia cerebro ortori L5 retis mirabilis,oc ossis basilaris.

P Rocede postea oc videbis neruos duos

maiores,quis tua corpore nostro v . catos Opticos: quorum origo est a substantia cerebri: dc si bene .pcedas, videbis quos . continuati sunt cerebri substantiae inventriculis anterioribus: oc extra panniculum pia imatrem antequam craneum ingrediantur coniungsitur:quia adinvicem applicantur: i. vel quia cruciatur existentes perforati in I co cruciatmis ecunionis ipsorum ut eis sat' unus locus comunis,ut species unius rei r cepta a duobus oculis:& desata fiduos nere uos ad unitatem redeat,ut una res no uideatur duci sed una sicut debet: &post cruci tione eorum ingrediuntur craneum & quislibet eorum ad proprium uenit oculum: cuius anatomia postea declarabitur. Post illos eleua tantum cerebrum secum dum medietatem eius: θc uidebis secundupar neruoru subtiliu 5c duroris,qui tradui ad oculos ad mouendis mis motu uolutario. Postea est tertium Pax neruorum cuius

367쪽

343 una pars vadit ad membra faciei,ad danda sensum oc motum uoluntarium:et alia pars eius admiscetur quarto pari.

Et istud quarum par,simul in eo quod

ei admiscetur ex tertio pari descendit inso rius ad loca diaphragmatis, & dat sensum membris inferioribus ec uisceribus. Et isti ueniunt ad stomachum, re excis oriuntur reuertai:quom iuvameta sunt dicta supra: et isti priminenti sunt nerui uocis communes,sicut reuersiui sunt nerui proprii uocis. Postea sunt nerui quinti paris,qui uadiit ad os petrosum quod est in radice auris ad rius foramen per panniculum cotextum exsilis horum neruorum: ct sic sunt instrum

tum auditus.

Postea sunt nerui sexti paris subtiles,qui

vadunt ad palatu ad dandu sesilum palato. Ultimo est septimum par neruorum,qui vadunt ad linguam ad dandum senium in stus,ta motum linguae. Et ex his procedendo eleua totum cer hrum: dc tunc apparebunt duo panniculi inferiores existetes supra os basilare,quod est hasis oc fundametu cerebri oc totius capitis.,. Et tuc eleua hos paniculos duos ab esse dei in medio basilaris indirecto collatorij inu

368쪽

ANATOMIA.34 nies rete mirabile, textum textura serim sima,ct miraciliose duplicata vel multipliscata ex arteriis subtilissimis adinvicem Gotextis quaesunt rami arteriarum apopleticarum ascendentium:ec in isto reti siue in v nis istius retis continetur spiritus vitaliscendens a corde ad cerebrum,ad hoc ut fiat animalis,& quia spiritus hic melius alteram tur diuisus ad minima:& tunc maxime diuiditur ad minima, quando est contentus in

arteriis paruissimis oc subtilissimis:ssi istud

rete fuit contextum ex uenulis siue arteriis nummis ec subtilissimis, ut spiritus in eis c5tentus a cerebro iaciliter alteretur oc temperetur,ec ad formam animalis spiritus con uertatur licet formam perfectorem acquis rat in ventriculis cerebri,sicut sanguis in vetriculis cordis. Et haec est una ex caussi:quare rete miram hile filii contextum sub cerebro: ut ponit

Est etiam alia causa:quia membrum hoc est dignu multa custodia:quare ipsum natara locauit in loco tutissimo: oc forte etia hoc fere natura: ut ex vaporibus ciborum Sc pomum condensatis a complexione cerebri et

cadetibus deorsum: ut aliqua oppilatio ad

369쪽

tempus geret in hoc rete mirabili ex qua os Pilatione causatur somnus: 5 istiud rete suis stentant duae carnes glandes, faelat princio paliter ad ipsum sustentandum ec ad repto, dum vacuitates, re ad siistentandum duas

venas ascendentes ad cerebrum ec duas aristerias ascendentes ad ventriculos cerebri.

Post haec omnia videbis os basilare quod durius est caeteris: qa debet esse basis oc fundamentum ec sustentaculum omnium aliorum:quod autem debet alia sustentare dohet esse durum. Durum fuit etiam vias perfluitatibus quibus submittitur non pu trefiatised putrefacitioni resistat. Illud os diuisum est in ossa petrosa nam rium,et oculorum:et ossa duo lateralia,qus vocantur ossa paris: Sc sic sunt,quinque: ochoc melius discernes si decoquas verum tamen est quod ossa narium sunt multum cauernosa porosa:ut superfluitates polsint descendere,& vapor subieeius odori ascendere ad cerebrum.

Neriti optici sunt manifesti possint sensu per

cipi sunt enim satis crasti, & eaui. oriuntur autem unus a dextris, alter a sinistris, deinde in acutum, procedentes se mutuo intersecar, dupliciter autem

370쪽

ANATOMIA.

tum quM se inuicem tangat quomodo considerat tur a Galeno decimo libro de usii pari. cani Mab Atac. ca de anatom.ψculorum.ea autem qus sim,quare debeant hi nerui ita iungi. Galenus e dem in loco tres a fleri quorunda rationes. nnia Ii enim aiunt ipsam eorum priorem, & inremam conuersionem, deinde rursus externam ob id facta

esse quo ipsi minus pariarur,quam si secundum re Etitudinem siti essent. Alii autem, ut secum inuice affectus cornunicem mestimque alterius in vires que diuidatur. inuidam autem eos ita divaricari S uniri dicebant, quod ad unum principium co-

Pulari oportet omnium sensuum principia. has autem omnes rationes refellii: Galenusaron enim necessarium est ad unum principium copulari omnia sensuum principia:cum duae fini aures, neruiss auditus duo, qui ad aures delati nullibi se contin - gunt: unus tamen est audiendi sensus. neque enina unus λnus,duo esse apparet. Altera vero ratio penissime est aduersias naturae institutum.dictum e st enim naturam geminare membra, ut Uno infecto,alterum tamen integru remaneat.Hinc illus est notandum membra dextra non communicare cum sinistris quemadmodum ea quae sunt in dextris mutuo communicanr,ne scilicet laesb uno mεhm,laedatur itidem alterum. Qua ex re colligitur venam non esse ex opposita parte loci affecti feri. endam,quoniam mal e evacuatur materiae per ali. am partem,quam per eam quae t aesa e s . quemadmodum etiam crises oppositae pariis non sunt bonae,ut ab Hippocra. de Galeno declaratur. Prior alitem uo placet Avicenns, captae anat . ner