Opus de finibus imperii germanici, quo jura finium, quibus illud continetur, a primo ejus exordio usque ad haec nostra tempora illustrantur

411쪽

-s D FiNigUS IMP. GERMANICI quam ex debito itaque simon potest, necessum est ut pars quaeque serat quod nutari non potest ob reliqui corporis salutem. IV. Myamvis vero ea sit libera alienandi facultas aut pcnes unum aut pene paucos aut penes multitudinem , si in manu aliqui horum rempublicam teneant si quasi divisa tamen meritmajestatis ratio ut pars elus sit penes populum Data penes unum aut multos, aut si illi qui in dimittate sunt non nisi magistratu fungantur, nul- istia tunc injussu populi, aliorum quorum terest fieri alienatio poterit quippe quum ad illos quoque pertineat. Descquid igiturconisa fit ut&quicquid non fit in rebus 'ublicis melioribus ad communem usum, id omne ipso lus is nullum irritum est, adeoque populum omni no non obligat. . V. Perimpeditum praeterea videtur, num iste reuo ita tacito quodam consensu eorum ouorum est summa in republica potestas bona x iura civitatis amitti queant, sta ut illa uro tan- ei fiant aliorum praecipue vero dubites, ciuibus indiciis ille tacitus consensus sigi moe

rii Caeterum id quidem quod derelictum

412쪽

Li3ER II CAp. L 233 est tacite concedi occupantibus , videtur natura omnibus notum. Atque hactenus tacite amittere posse & summas potestates varia publica bona non potest negari nisi elusimodi bona naturalibus amittendi juribus obnoxia non esse dixerisci quod sine pronunciatu nimis fuerit abirdum. Observandum autemeli nos loqui diserte , de tacito consensu eo. rum quorum vero est summa potestas, non eorum quibus titulo tenus forte a dignitas tribuitur. Sunt autem illi plane iidem cum iis, quian ditione atque adeo quas in patrimonio rempublicam tenent; quales non se pertile illos, qui Reges aut Principes audiunt, is ultro latemur. Posse autem imperia in homines imo populum urbem regionemque aliquam derelinqui, fatendum utique venit,

' λ. in occupari' acquiri posse velis ne-

ό perio consensi saepe inte rara i gyQR diu latin mas ditissima ue

Mil relinqui, idque nunc sponte ac ultro mera interdum donatione, nunc maioris mali eVL

V 2 ': mnium seculorum gentium

que historus&us passim etiamnum recepto usque

413쪽

, D FiMAU IMP. GERMAMCluique est adeo compcrium, ut neminem auebitrer superest qui vocet in dubium Posse autem dc tacendo nos ita in aliquid consentire itidem natura omnibus est notum Consequens

proinde es etiam imperium in populos iaccnd , aliis relinqtu interdum posse , nec ad eorum derelictionem expressum consensum temper

'in' v. iiii,senti quidem expedita saxi i

res est: dinficilius cfinit , quemadmodum fiat illa tacita consensio , unde ac qua Milone de illa certo nobis quoa constare. vero id uno ut ita dicam verbo licet pronum clare nec magistris fortasse satis tuto cur omnia sunt tradita Nos nonnullis uuasi undamenti loco positis . intricatum negocium brevibus exponere tentabimus. Primo igitur notandum, nonnulla quae poni' dentur nisi ijs utaris perire statim , alia non item. Illius genetis sunt imperia omnia a rotim civilia quae dixeris h. e. ea, quae instituta sunt commodo imprimis eorum qui obici inperant. Anima enim quasi talis civitatis ci oqui imperat itaque illo sublato civitas cor

414쪽

ruit. ' At nec uehi quidem imperium is ini

tante donlino potest istes V. Irin

in pam dilabitur eritoti puti duobus enim malis id uod immi

i mitim ori cedere natura iusti

a caenultur. Iure naturae obsti eius est

cians omnis, quoad licti a ta

st ij e per alios tantundem valentes rempubli

puum cari in s opum tale ollicium in non antibus, est sole clatius. Cum omini etiam debeant suis servi, aruum

dum habere , utpote quum rarissime ci-

415쪽

6 DE FINIBVS IMP. GRMANICI.

ntas aliqua inlimam servitutem serviat, sed nium picerceque in liberati lores leges dominos patiantur, prout varii sitiat sit ostionis liberi, iisque gradus arto. Id credendum cst, hominem nolle, quod vir bonus ac prudens no ς iit, non quod improbus aliquis ac stultus. tenim viri demum Donidi prudentis volunta ni turae est iuri consentaneaci quae illi adversatur

cupiditas iniqua est , eoque jure merito haud

attendenda. At vir bonus non vult quidquana I 'cum injuria alterius nec vir prudens aliquid cum suo majore damno conjunctum sivinio In re dubia existimandum est, quemlibet id velle aut non nolle quod vir bonus S pudens velit. Hic vero velit utique sibi tribui quod suum est usoque nec quis temere existimandus est res suas jactare velitantii necesssitate coactus aut alio aliquo commodo inductus secus enim agere ininus prudentis fuerit.

Hisce possitis consequens est princi' οpio qui lam, imperium , illarum ivitatuna, quae salutis publicae omnium caussa coierunt, quando amissum fuerit, recuperari lure non polk, sud fieri nequeat absque civita

416쪽

tum illarum summo detrimento , adeoque teneri quemvis illarum recuperandarum curam dimittere , imo existimandum in illam dualitiam esse. Alioquin cnim commodum, dominantis praeferretur usi populi' quod

est contra naturam illarum civitatum, nec a viro bono probatum. At non licet ita colligere, factam derelietionem in civitatibushentibus. In ij enim etiam cum incommodo

plubditorum licet dominantium jura tueri. Atq; eapropter licet illa amissa etiam cum eorum noxa recuperare. Si noxa tamen illi Coniuncta fuerit cum manifesto periculo extremi damni omnium subditorum, merito derelin is quendum est imperium illud mec enim hoc vir bonus ac prudens egerit Secundo Derelinquit die imperium in civitatem quamvis, qui sciens volensque patitur illam perire aut in sun mum discrimen adduci , nec in salutem elusi, quid illam movet dignum memoratu. Nec caim ita se gerit erga rem quam pro sua vendicat vir bonus aut prudens, sed erga rem alicium. Multo maxime hoc locum habet in civitatibus illis melioribus D utpote cum

Aa a carum

417쪽

fg D FiNlgus IMP. GERMANICI.arum curam diligentissimam si etiam cumiacommodo gerat princeps bonus ac sulens Quod ii vero desin herilibus cura ea, qua-em dominus' prudens, bonus adhiDet, lane omittatur, etiam ibi id pro argumcnto spotest esse derelicti dominatiotiti. Etiamsi girur fortassis longo post tempore, curam velis denuo suscipere id nimis sero est utpote cum ratio rerumpublicarum non patia tur ejusmodi sit ita loquar si,mnolentiam. οTertio illud imperium est dei elictum , quod ab alio exercetur te nullo nutu adversantc. Nec enim profecto vir prudens aut bonus Vel rem levem ita curavarit, quam sui juris credit. longe maxima vero cura debetur ci-Vitatibus 'Sunt qui requirant in illo ita a 'icente scientiam rei liberam voluntatem. At vero nec supina nidem inscitia tolerabitur in viro prudente. Ideoque si nescia cum possis a debcres scires, etiam illud ps ibindicio est insuper habiti adeoque derelicti imperii. Nec vir prudens ac bonus omni

rio tacebit ad suarum rerum occupationem

alienam, nisi in eam consentiat. Et vero satis cli

418쪽

Liar II CAp. I scis consensio it in octae ut loquuntur voluntatis, quamque expressit maloris vel mali metus, vel bona exspectatio. Nisi enim illae actiones habeantur pro voluntariis, plerique hominum contractiis fuerint irriti, verteretur si scias humana. Si pro derelicto auton habendum est imperium quod penes mi est te laaud adversante, multo magis eo censu habendum est illud, Z super quo inter

Omnino iuris tui mention tacta. Nec enim hoc Commiserit vir bonus prudens o Dus exigui momenti , tantum abest ut id scicini in iis, quorum curatio perpetua exacti Wipi quasi natum lege imperatur. uarto

quod ita derelictum ostiinperium , . ametsi

mitio bona de non erit occupatum , ta-

'ς illud Quod furto fortassis est

419쪽

6o De F1Nigus IMP. GERMANI Cist si nova causa juris haud , essetit Sexto. lenique manifestum cx superioribus est, non equiri ad indiciunt derelicti imperii tempusiliquod perlongum' tDote quum respublicae biones citam L sedulam postulent curatl-3nem naturali instituto inua: si negligatur ipsa rerumpubi natura illam ad alium quasi Gobvit. Cumprimis sane id verum est de rebus publicis illis melioribus. Nec vero centum annis videtur opus ad indicandum illas derelictasio

esse. . .

IN hunc modum videtur mihi per tacitam derelictionem jure aequissimo' quasi naturae lege, ut alias res ita imperia ad 'ios transferri Nee enim possum adsentiri illi , i, Qui omnem usucapionem vel naturali ea uitati adversari, vel solo civit Romanorum jure introductum existimant. Et vero cum priustum posterius illud nescio an ulli populo uim quam fuerit persuasum Videre enim utiquet, est illam moribus gentium quarumvis pii marum approbatam, receptam , idque ipsismet imperiorum controversiis ceu innu

meris testimoniis facile est ostensu. Usuue

adco

420쪽

Lias II Ap. I 36radeo illud est manifestum , ut hinc tuto colligere sit, si non naturali saltem gentium a bitrario iure , eiusmodi neglectorum imperiorum iustam occupationem constitutam &4a, tam sic redditam. Et sane ut ad cujuslibet civitatis ita etiam ad gentium quietem pertinet, nequa dam rerum diu, fere sem Hi certa dominia flat, ut aliquυ btiun L. D id Quod unice praestare potest eiusmodito quaedam usucapio. Haud ignoro a Romanorum urisconsiliis, inuidem ab Ulpiano

ipso, unicipionem interpositivas civiles acquirendi dominii modo relatam Nerum pari ra-xης Sonario in eum ordinem computata, di, Nempe non quasi naturali aequitati ad Nictu aut ouasi natura non pernus erit usuc piendi vel donandi facultatem , sed quod R Brani nos modo acquirendi cregrinis invid unt, iniis Quiritibus voluerim esse pr apros perinde ut in multis aliis duro sese πduerunt erga peregrinos , vetita ipsis omni instamenti actione Chereditatio aditionem impii multorum imperiorum posscssionem