장음표시 사용
1쪽
Isseram de Belli Iure, quatenus ad iana pertinet et ,
sepulchra Versaborque in hoc 'egotio ita, Utas 'summa solum illius capita attingam.
II. Esse vero vel in anteces una de origine obe horum cum cura quadam atque diligentia agendum, nisi iamdudum alii suscepissent huius argumenti dignitatem. Sus
fecerit mihi, ostendiise , bello non restagari naturae ius , nec praecipere tamen quicquam de eo. Sistitur intra concessionis lines Praecepti nec vis, nec vestigium apparet Est fane dictatum naturae iuris, insitum omnibus et omnium sensu atque confessione firmatum,de suo cuique tribuendo. Si non tribuatur, suppetit tribunal restae rationis. In hoc iudicatur de iusto, in hoc tribuitur, quod tribuendi ira est. IlI. Haec itaque decidendi ratio iuri naturae, qVatenus
per Iesumpto, nota atque animis ipsis inscripta. me cruentis certaminibus, nihil illi cognitum nilis perspectum. Acquiescit luc, contentiam rationis iudicio disceptasse. De reliquis nil disponit, aut praecipit. Neque tamen ossicit iuri, an tum abest, ut evertat ius ipsum Satis hic et ad iuris laudem et ad iustitiae exemplum est, si non repugnet sanitum illud naturae ius,imo si de e quod agitur perperam, informatum, assentsatur VO-que et suggerat vindicandi iusti rationes. Esto quis et esto Drte Clasticus eripiat alii, quod suum est delitescat sub specie iuris Ostendatur in iudicio rationali sucus, detrahatia , larva decidatur iis pro merito atque ex dignitate causae. Sed elah sturciis velit,quaesito hinc inde pristi elabendi Interpelletur serio, moneatur semes iterumque,et id serio quidem atque graviter, reddat restituat repta. Primo tergiversetur, mox recuset plane atque detrectet. Satisfaciendum certe praecepto
2쪽
cepto triris naturalis est de suo cuiqx tal Euendo. Et nolit ille tribuere, nolit esse audiens dictato lita iii : irris. Reseratur ad tribunal naturae iuris Hoc ita conforn ,concedet licitum, neque reiiciet hanc viam repetendi eius, quod iniuste est ablatum. Nullum enim aliud remedium superest recuperandi eius, quod ereptum intelligitur ex eo facile remedium hoc recuperandi extraordinarium esse, eoque non prius allulis dumo, quam omnibus modis monitis racem coni j aTUS, nec aliud nisi hoc restaurandi no di i uris instrumeta . . T sup
IV. Ceteroquin arduum Imperii Civilis nomen, ac tanto excelsus, quanto maius versari circa sacra, quibus Dei honor continetur. Est sane Princeps Numen quoddam mortale, et Dei viceres terrenas iuxta et divinas curat dirigitque Age ergo, quod Deus vult, et quod agendum interpretatusipso est. V. Atque id adeo argumento est summam illam, quam
obtinent Principes potestatem, non ol lolim Deo, eamque nullo in crie sto ab Pird i dii in
fonte derivari. Ganniat et garriat quorundam temeritas nil inoramur. Xplosa iam olim Pontificii dominatus ient is est. Utinam vero malum statim intra sua primordia extin tum fuisset. Noto hic Sec IIX. et XI in quorum altero Gregorius III Zacharias et Stephanus, altero Gregorius VII. Reges sibi atque imperatores in tantum obnoXios esse voluerunt, ut aut ex- - orat, aut interdicerent communione sacrorum uxo lim. Polon. Chron. A. 38. Ania Pith An. 73r Ottobria si liis L s .a; Gotti rid. iter b. Chron pari. I. De Boni
facii lX conatu nil addo Iam diu notavit Thuanus Hist. lib.
VI. Sed redeundum ad incepta, et videndum de eo, cui comperatius belli, et quam late id in cilludqviden
3쪽
VIL Ceterum ista pote has vel est simpliciter summais, vel summam imitatione quadam repraesentat, eoque analoga vocatur,et mentione territorii definitur. Haec aut respicit Principes sigillatim, aut universe consideratos. Hoc pacto ius belli sine dubio habent universi, quatenus universi: quatenus sing Ii,non habent. Si haberent,non esset Civile corpus,sed genti uiri inde societas redundaret. Habent tamen belli ad defensionem comparati ius, habent resistendi potestatem, cum violantu ipsorum iura,cum privilegia tolluntur.
Ita iure belli pergimus ad ius dirigendi sacra, quod publica ImperiiLegum auitoritate a territorii potestate dependet, idque eo valet, ut recte intelligatur, ex quo fonte derivetur potestas circa mutanda, instaurandave sacra. Esto Ecclesiae Patronus habeat potestatem statuendi de plurimis rebus non tamen continuo audebit vindicare ius mutandi sacra, neduri Lis
abolendi. Causa ostenditur facile, si ostenditur indoles ac vis nativa potestatis in territorium competentis qui gaudent gaudem autem finguli ordine. iure disponendi circata sacra fraudari non potiunt nisi forte paEho, aut lege disponendi illa libertas fuerit circunscripta Sed hic Nobiles, qui Imperatori et Imperio tantum obnoxii sunt, excipias merito Asserunt enim sibi ius dirigendi sacra confirmant publicae tabulae Vindicant adeo sibi in hac parte, quod Imperii ordines. Et ordinum tamen dignitate carent. An potestate, qua territori urinis comprehenditur,una careant,non perinde est liqvidum. Alii abrogant potestatem territorii iure competentem alii concedant. Nobis sufficiat, monuisse ius disponendi circa sacra iis fallenia, convenire privilegii iure si vel maXime non conveniat habita , tertitorii ratione Verba sanctionis Augustae manifesta sunt:
Tibe- et Imperi Nobili in omniaque et hi ruta ritu membra, V Iore paci religio re, etpraesentis Don .ntionis in or bra religionem concyrnent bus beneficiis inde proman.mtidis idem im habe insi solsti ibus, Principibus et Stat bio competu. Dabo formulam,
et dabo sinae iuri dictionis ipsorum argumentum. Nomen
4쪽
vulgo notum, et hic non omittendum ii sepeli desithe obtic' scit. Nbmen dicam an auctoramentum quoddam potestatis inditiones competentis Certe illo ipsis continetur eorum digni tas, ac distinguitur. IX. Latius diglandendum est, quod auspicati stimus .FI-nitur limitibus suis regimen sacrorum. Hos non egreditur, neque profertur ultra. Tribuitiar Principi, excatria imperii Civilis. Sed an hoc copulari cum sacerdotio postsi,digna 'lo et cura , sapientum quaestio est Libare aliquid iuvat. Cetera aliis relin quemus. Esto Bruno Praesulis munus gerat impertiatur ei Principis iura, qui ius impertiendi habet Praei ut idem et Princeps erit. Regimen Civile atque Eccles asticum ipse sustinebit. Sed iure sustineat ansecus valde est controversum ordiamur a naturae iure. Hoc sicut in hac causa nil disponit, ita nil prohibet. Satis habet dii lare Deum pietate, priticipem oble lesio colendum esse. De administratione utrius ficii, sacri et civilis,nil praecipit, nil definit Concedit ergo rati in inlecst,ne que turpe interpretatur, eundem impcrio isti oscingi.
Gentium consensus eo minus dubitare nos init quod culti barbarique populi sacrorum Praefectos rebus Civilibus imposuissent. Recito Germanorum vetustissimos facerdotes Civili Oia scio perfunctos Silentium, inquit Tacitus,per sacerdotes qVibus tumet coercendi ius est,imperatur. Apud Romanos Pontufices non modo religionis praeluxerunt exemplo, sed etiam cum Imperio sit runt Laudatus emos Ciceroni est, dum arbitratur, nil pi ventum atque institutum ecth, quam quod Pontifices iidem et religionibus et summae Reip praee S, sent, Ora pro domo sua ad Ponti Nemo etiam ignorat, ant
quissimo viritium more Pontificibus lus Ci. ile perspectissimum acm conis Valerius 1 post hu
manis a persuasio fuit. sed latius ivit illa colis Litido,
5쪽
tium et regimen sociari. Sed instruamus hanc op iraeXemplo sanitae gentis. Videbimus ludaeos, unde vel primum, auspica ri oportuit, hunc servat se morem Saepe eosdem et tenuisse Rem p. et administratie sacra. Revertor ad Romanos appello Augustum Romanorum Imperatorem. Is Pontificatum Imperio iunxit, exemplo ad successores transmisib. Κirchmannus lib.ῖ.c. 2'. de Fun. Rom. Iota inlcriptio .et veterum tabulis inserra Caesar Divis .imp. Pont II. Viris P. C. vid. Ad Occo in Aug. Mittamus eXtera ,ac ad domestica perveniamiis Fato quodam Germanicarum rerum primus omnium Bruno, Heinrici Aucupis filius, Pontificis idem ac Ducis ossicium gestit Coloniae Archiepiscopus et Lotharisagiae prorex fuit. Huius rei testes gravissimi sunt V Vittechindus orbeiensis Annal. i. Frodoardus iris Chronico AEmilius UeronensisHist Franc. lib. 3.Auctor Chronici Laurishementis. His initiis stetit processitque consuetudo
ista ad nostrum usque aevum. Contra quam tempore Carolingorum receptumi cierat, quo sacra et servili negotia diversia plane ac suis disparata ossiciis fuerunt. 11uic seculo IX. Ansegi sus produxit constitutionem Caroli M.et filii eius Ludovicii ii, qua Episcopis dignitate sacra interdicitur, qui res seculi curarent . Verba egregia sunt et digna, quae ascribantur. Sirpis Episcosu
Presbytir, aut Diaconuι, via Subdiaconi a sectam'roce, erit, erarma bellica indutinfuerit ad bessigi ranaetim,ab omni officio deponatur in tantum, ut ne laicam comminionera habeat. Sed proximo statim seculo
ab illa constitutione discessum est. Sacerdotium cum regimine copulatum eidem Antitistis Principisque munus concessum .
Nec multo post late dis usum exemplum, et ad posteros usque
continuatum, ac tanto amplificatum magis, quanto suum Ro.ma extulerat caput. Sed iam diu ante Leo Imp. No constit 68.etivo διi,mqVit - τοῦ ι -- μους O b. - .dis γα γε τω εξωθε φαῆι - μων, π, αχΘα idem provisum prohibitumque accepimus a Concilio Ephesino. Addatur Codex Can. Ecci uni ex rec Christoph. Ivitelli, nuper a G. T. Metero ccitus es inpri-
6쪽
inprimis cons. celi. .:ler. in egreg. animadu ad Lancellot. l. a. it. a. Non attinet plura afferre, cum satis iam constet de gentium conscias u. X. Acce . quid liceat perius innatum et fas populorum. Nunc Udntimus ad tramitem constituti iuris praese tim illius, quod Deum auctorem habet. Atque hic duo ob ocu- In si in t ponenda: unum est potestas Dei, alterum libertas eius. s mortalium universas complectitur et regit sustinetque s. Hac pro nutu disponit fgit leges et refigit, promulgat idem abrogatque Adeo familiare Sanctissimo Numini est iam concedere ut quid fiat, iam prohibere ne quid fiat. Quatenus id , odita concedit prohibetque ex numero eorum ein, quae concedi prohiberiue per naturae suae indolem possunt. acadeo subiacent imperio voluntatis, neque vero sic repugnant, ut libere de iis possit constitui atque disponi. Malignitas est .non eqvi arbitrium summi Legislatoris. Nos imitabimur pro alio ait Deus. Voluit autem saepe et concessit in foedere antiqvo, numeundemque diversis ossiciis stangi In Novo prohibuit, quominusquis utroque munere, id est sacro profanoque fungatur. Desiit adeo Leviticum illud aevum Imperium atque fari, tantam res sua natura dissociabiles, et nullo adeo conirtior Nin n. lae .Hoc sanxit Christus hoc Doctores gentium Apostoli approbarunt. Vt maxime igitur a iustitia naturali et gentium consensu non recedat illud sacri profanique ossicii copulandi institutum, recedit tamen a iure divino per tabulas novi foederis constituto, recedit pietate quam Christo Legislatori debemus. Dabo ergo, non esse con tricia, Ecclesiasticum et Civile Dabo latum
utrumque arcit Sli Idae societatis esse capacem.Non tamen con
cedam post latam a Christo legem, clandem summae rerum et sacro officio pracesse posse. Non quod officia per naturam contraria sint, sed quia sic dixit, sic voluit sic ordinavit I cus, qui sequendi obediendique necessitatem omnibus hominibus iure divinae potestatis, qua omni lectitur imponit. Atque inde iam colligamus, haec ossicia lac suis finibus discreta esse ut
7쪽
conciliari in uno homine non possint, que Unum eorum retineatur, alterum necessario relinquendum s re. Sed confrago Iahic via est.Videamus, ne in lubrico ambulemus. Premita tergo Pontificis caligo.Sed tenebras has expedivit magni nominis Theologus Balth. Meisnerus Phil obr. Seli. r. q. pol. r. Sa tem addimus,resipectuEcclesiae duplicem assignari potestatem unam exterius versari, et dirigendo occupari alteram diffundi ad interiora eius, ac competere notione interpretandi verbi sacratioris, ac dispensandorum adeo Dei mysteriorum. Priorem eamque solam vindicamus Imperio Civili, naturae ac gentium, et divinitus constituto iure. Legis naturae sane praeceptum est, obedire Deo, et propter Deum summae potestati. Gentium uoque omnium sancta hactenus opinio fuit, regimen Maie- atis contineri potestate suprema disponendi res omnes societatis Civilis ambitu comprehensas: Sacras, an profanas nil interest A natura enim imperii quasi fonte manat iurisdictio ir Rempubi iuxta atque Ecclesiam. Ecclesiam dico, quod haec Reipubi quasi fulcimento suo innitatur. Divinae leges sic clarae sunt atque e. identes ut vel solum Nutriti nomen summis Magistratidus a Deo ipsomet scriptum argumento sit huius rei Persignificanter id sanctissimo etRegiae stirpis Vati exprensum vocabulo est, EL. XLIX. r Nec abludit interpretatio Thargumica LXX. reddunt to distinctione perconvenienti. XI. Sed haec plenius disquirendi argumentum prac beando
iis, quorum curam excitat cura sacrorum Verb0rum. XII. Aut fallit me animus, aut certe indicavi, quo valeat sus
ceptus hic labor Sufficit meminisse, quod diximus de Imperio
circa Sacra Nunc ex praescripto innati gentiumque iuris reddere iuvat in praesens, quousque liceat exercere Imperium circa sacra quousque etiam circa religios, Moliatur bellum Princeps ex iusta causa oppugnet urbem in hostico OccupetqV i. Omnia solo aeque securitatis finium gratia. Res plena disceptationis, plena dubitationis est . utrum eadem opera,et ceri L eodem iure diruere aedes sacras,evertere templa.demoliri fana,
lastruere delubra atque simulacra liceat Angras ari in sepul-
8쪽
clara an delicere montimenta sit concelsum'Aulpicabimur sacris. his naturae in hac causa nil disponit Sinit dii pone e homines, homines, inquam . quibus iure dc minii data disponendi potestas est. Fortius loqvar Sit templam oppugilatur,troili profuturum, contra nociturum castro quod defendere velimus. cssabit res erentia sacri ritus, dictabitque aequitas et ipsa iustitia naturalis, perire illius loci venerationem. Nihil hic evidentius, quam non refragari ius naturae, et ivadere in iiii er, informetur, quid exterius agatur, imo dictare tandemi non aliter nostrum nobis conservari retinerique possit. De mero gentium iure ni lictat dicere idemcta, facere. Non vacat mihi esse prolixo Dicam quod res est Aut contemnitur religio alterius iit hostis, aut locus religioni consecratus extremam Rei p. perluciem minatur utroque modo desinit esse a sacrum, quod hactenus fuit sacrum. Esto Carolus M. destruat fana Saxonum, ut Eresburgense quidem olim destruxit diruat statuam Irmensulae nomine dedicatam, ut revera diruit.Aran .Franc. 77a et Praeses in eo Hist. V Vittehind. M not. f. Nil religio impedire potuit, ut pro qua faciat veneratio, cligionis, At vero Carolus ut Christianus non habuit venerationem erga sacra non-Christianae gentis, qualis per id tempus Saxonica nostra erat. Pro v ne ratione contemptus erat,ex contemptu ratio oriebatur,quae faceret pro iure belli in sacra ut facere ipsi liceret,quo desinerentesie sacra Nempe efficere potest iustus religionis contemptus, ut loca religioni consecrata cessent se sacra cessent habere sacrorumis venerationem. Neque id fraudi est Divino honori, quippe quem, animis metimur,si iustis pretiis metimur. Consecrantur inpla, ut Deo serviant, non Deus ipsis opera hominiam sunt, quibus nolo includitur sanistissim rim Numen. Deseri ergo iuxtaque destrui pos uiat, si aut nulla servandorum spes affulget,aut ex scrvatis certissimum impendet Reip. damnum. Praeclare Zieglerus noster pronunciat, consecrationem usu populi, quasi fundamento suo
fusciri Sicubi igiturpopuli loco acroamplius usin gare Acum
o, os L. 3. c.F. o. Nempe ibi Dei delitiae sunt, ubi mens in pieta emconversa, animusque In Deum revolutus est inutile accersere ex
9쪽
go XLm DISPUTA TIct, empla. Ipsi memoria tenemus, quid actum sit superiori bello.Cuius rei tanto maius apud nos momentum , si iam tum ante excussa veneratio est: si extinctus divinior usiis, si tecta, si parietes iam tum ad profanas operas compositi fuerint atque comparati. Si is hostis: arma disponat in templo muni atque insuper operibus, ac inde se et suos defendat. Credam, licere alii in templum, quod ho ni licuit. Licere, dico iure, quod hostis utitur adversus hosterr . Fuerint olim Iudaei Propugnaverint urbem ex templo Nil dubitaverit Titus aggredi templum et expugnare, expugnatumqVe postea vertere ad profanos usus. Ac id quidem omne salvo gentium, salvo belli iure. Neque vero hic praeterire debemus, venire usu posse, ut paria faciamus hosti, neque indulgeamus,ut impune ferat, quod ausias est in nostra templa. Fecerit damum fanis, everterit simulachra. Non video cur nobis idem non possit licere,et ultionem iustissima rependere ultione Proseram Graecos Deiecerint templa Persarum, perniciem delubris attulerint merito γbitrabuntur Persae, idem facere sibi integrum esse. Tametsi nolim dissimulare,Graecos ad reverentiam templorum primis temporibus sic excultos fuisse, ut etiam, viam maxime ferveret bellurro, parcerent templis, abstinerentque a sacris domiciliis manum Neaabsunt tamen, qui id institutum magis aratione utilitatis, quam a veneratione prosectum putent. Reddere huius rei argumentata non attinet. Satis quippe manifestum, saepe temperatum esse templis, non tam Veneratione templorum, aut amore rerum divi narum, qVam respectu utilitatis,et proserendae securius domina tionis.Vt mirer, cur accusent Xerxen violati gentium iuris Scilicet vastabat sacras domos, ignem subiiciebat templis, nil denique relinquebat intactum Seu ferro, seu flammis saeviebat. Neque id tantopere redarguendum fuerat .Quae Graecis sacra,ipsis profana erant. Dedignabatur venerari eorum templa qui more suae gen iis extra templa operabatur sacris, et publice colebat Solem iam existimari potest, quam sine causa quidam obvertant hic sive religionis nomen, sive consecrationis ritum Ducere nobis rivum liceat ex horum sontibus, qui Grotio operantur illi duo aestimant,
vel opinionem victoris qua aut sustii tu conseciatio,aut convel litur
10쪽
litiar: vel isto; uiri eius, qui curat, ut templa diruantur. Si ad Nu. minis contemptum faciat, ferendus non est. Exhorrescit animus, cum Pim tardor, cui l imentum erat, violare templi vasa, et lili trucre inde suppellccsilcm sibi atque adornare ad pro .
fanos usus Absit apio Principe impius iste animus Niliit illi legem ponit, nisi ardua illa necessitas rerum et salus Reipubi servandae. melicere igitur templa cousque licet, donec deiiciendi ratio a necessitate ac subsidiis tuendi regiminis repraesentatur. morum si nihil adiit momentorum , adeo non valetis in laudem iste conatus, ut quoque incurrat crimen violatae pietatis. Sed explicatius loquamur de templis Fingam, Principem hic ex iusta causa Principi Christiano ibi Principi barbaro et non Christiano urbem ac templa eripere. Non uno modo pronunciandum erit in hac causa.Nana autPrinceps Christianus eadem nobiscum sacra colit, aut diversa habet, eaque multis erroribus ac superstitionibus foedata. . Non admittam si Princeps Christianus, Principi Christiano et socio eiusdem religionis templum bello ereptum seculo donet sine causa. Secus est, si necessitas ad id cogat, quod sine necessitate non crati a iurus. Si Princeps vero barbarus sit, et Christiana religione non imbutiis urbi templisque in sei reicilem et eripere dedicata bona, ac vertere ad Christiano usius, siverit ius belli Sed contingar Christianum dissidere a Christiano, ac disiungi adeo utrumque diversis sacris Expediendum,quid hi eat victoriae iure. Esto gens statuarum cultibus dedita. et plurimis naevis erroribusque infecta: habeat templa superstitiosis abusibus pollu-hita dicam iure belli eadem ratione in Civitatem et templa impererium acquiri Ceterum non iana a seram, acquiri ius diruendi templa, si non ostendatur necessitas, quae ad diruendum impellat.
Insolens enim et proritas illiberale facinus, tunc templis non temerare,cum ratio non exhibetur,propter quam temperari non de eat. Quin adeo multo consultius fuerit,parcere fanis et conniti intcram atque curare enixissim ut separetur profanus usus, edis denuo excitetur verus Dei cultus, ineptiis humanis ac vanitati ne vi mi elinquatur Laudandi SA ONE, nostri qui non aboli in Licra collegia sed testituere, acre id creavit sacro et ' cholis .a liticandis materiam dare, ac per has proterre Ecclesiani et ama