Johannis Loccenii Syntagma politicum, in quo continentur epistolæ politicæ Sallustii et Ciceronis ..

11쪽

A SALLUsTII EPISTOLA I. victoriamque Glianam increpabantur, ossivio abstuliri Interfecit Domitium, Carbonem, B rum, alios item non armatos, neque inpraelio belli jure, eae posteaIupplices per summum scelus interfectos: plebem Romanam in vilia publica pecoru conscissam. Heu quam illa occulmeixium funera, π repentina caedes in parentum, liberorumque simum, ga mulierum, puero rum, vastatio domorum d ante partam a te victoriam omnia Na, atque crudelia erant. Ad qua te issi sedem hortantur : N si1icet id certatum esse, utriinque vestrum arbitrio, injuria uti fierente neque receptam , sed captam a te rem,s ea caus exercitussipe,diu confect , optimos, re veterrimos omnium, adversum fratres, parentesque, alii liberos armis contendere ; ut ex alienis malo deterrimi mortales ventri, utqtie profundae libidinisumptus quaererent ; atque e sent opprobria victoriae, quortim si gitiis commacularetur bonorum laus. Neque enim re prae terire puto, quali quisque eorum more, aut modestia, etiam tum dubia victoria , sese gesserit; quoque modo in belii administratione secorta, aut

convivia exercuerint nonnuli 3 quorum atra nc

per otium quidem mos voluptates sine dedecore attigerit. De belgo satis dictum. De pace Armanda quoniam tuque oe omnes tui agitatis e primum id, quaeso, considera,quale idsit, de quo con fultas r ita, bonis, malisque dimotis, patenti via, Kd verum perges. Ego sic exsimo; quoniam orta

12쪽

mana fatum excidii adventarit,eives cum civiis moras conserturos e ita defessos, re exanques regi, aut nariani praedae futuros. Aliter non orbis

errarum, neque cuncta gentes conglobata mo-l vere aut contundere queunt hoc imperium. Firmanda igitur sunt concordiae bona, s discor' uia mala evssienda. Id ita eveniet, si sum-rtium re rapinarum licentiam de eris ; non .ad vetera in tuta revocans, quae, jam stridem corruptis moribus, luaeibrio sunt , fed μώ-am cuique rem familiarem, σfinem sumtuum tueris r quoniam is incessit mos, ut homino adolescentuli, sua, atque aliena consumere, '-i hil lubidini, atque aliis nogantibuου ati repulcherrimum putent ; eam virtute' π,magnitudinem animi , pudorem , Ῥῶ. modesti

vim proso eo dia aestiment. deto animus θ' rox, pn a via ingressus , ala consueta non sup- tunt, fesitur accensis in socios mρῶ, mo f

,- , c intori es gerere'; et magnitudinem miis adde ori non in demendo reip osten, quam is enis bobres is, praesertim iis qui se emini stria vicentius uiberiuw- i quam Arreis

13쪽

quam libidini, consules; Idosque, nosque ors

eios in pace firma consitues. Si eadem sudia, artesquejuυentuti erunt: nae ista egregia sua fama Amul cum urbe Roma brevi concidet. Po- lsremo sapientes pacis causa bellam gerunt , laborem ste otii sustentant. Niseidam 'mam e cis, vinci, an vicise , quid retulit 3 Quare capesse

per Deos remp. re omnia aspera ut soles, pervade. Namque aut tu mederi potes, aut omittenda erit cura omnibuN. Neque quisquam te ad crudeles poenas, aut acerba judicia invocat, quibus ciυitas vastatur magis, quam corrigitur ; sed uti pravas artes, malvique libidines abjuventute prohibeas. Ea Pero clementia erit, consuluisse, ne immerito

eives patria expederentur; retinuisse ab sultitia, oe falsis voluptatibus ; pacem concor iamque flabilivisse a non, si flagitiis obsecutus, deliina per . pessus, praesens gaudium cum mox futura malo

concesseris. Ac mihi animin,quibin alii timent, maxume ere tuae erit, negotii magnitudine : cr uia tibi terrae, s maria simul omnia componen. da sunt squippe res parvas tantu ingenium attin gere nequiso magna cura magna merces eis. itur

propideas oportet, uti plebes, largitionibus republico frumento corrupta, habeat negotia sua, qui-hy ab malo publico detineatur:juvenist probitati,s industriae, non sumtibus,neque divitiis studeat. Id ita eveniet, si pecunia, qua maxuma Omnium pernicies ent, usum , atque decin demseris. Nam, saepe ego cum animo mco reputans, quibuου

quisque

14쪽

Dg ORDINANDA REPUB. 7 quisque rebus clarissumi viri munitudinem inis venissent ; quaeres sto ulos , nationesque magnis auctoribus auxissent; ac deinde quibus causis am- pussuma regna re imperia corruissent ; eadem semper bona, atque mala reperiebam, omnesque victores divitim contemsisse, σ victos cupipisse. Neque aliter quisquam extolleresese, re invina mortalis attingere potes, nisi, omi s pecuniae, σcorporis gaudiis, animo indulgens, non assentan indo, neque concupita praebendo, perversam gratiam grati scans ; sed in labore, patientia bonisque praeceptis, s factis fortibus exercitando. Nam i domum, aut victam eoruere, eam quesignis,aulaeis, aliisque operibus exornare, re omnia potiuου, quam semet, visenda efficere ; id eri non divitias decori habere ,sed ipsum illis flagitio esse. Por-νo io quibus bis die ventrem onerare, nultam noctem sine scorto quiescere mos eri ; ubi antismum, quem dominari decebat, servitio oppressere , nequaquam eo postea hebeti, atque claudo pro exercitio uti volunt Nam imprudentia pleraque, rese praecipitant. Verum hae, re omnia mala pariter cum honore pecuniae desinent , sneque magisraim, neque alia vulgo cupienda venalia erunt. Ad hocstro Videndum ese, quonam modo Italia, atque provinciae tutiores tria quod factu haud obseurum ect. Nam isdem omnia vastant, deserendo domos, re per injuriam alienas occupando. Item ne, ut adhuc mili

15쪽

1 SALusTII EPISTOLA I. pars nutam stipenditis satieι a s frumentum id, quod antea praemium ignavia fuit, per municipia, s colonias issis dare con Deniet , cum si-Iendiis ementis domos reverterint. Iareia pub. necessaria, tibique glorios mimsum quam paucissi mis absolvi. Non pejus videtur pauca nunc de facto meo disserere. Plerique mortales ad judicandum fatis ingenii habent, aut simulant z veruntamen adreprehendenda aliena facta aut dicta, ardet omnibuου animuus vix fatis apertum os, aut lingua promta videtur, qua meis

altata pectore evolvat e quibus me subjectum Maud paenitet, magis reticuisse pigeret. Nam spe hac, seu meliore alia via perges 3 a me quidem pro virili parte dictum, s adjutum fueris. Reliquum eH, optare, uti, quae tibi flacuerint, ea dii immortales.approbent, beneque evenire M

nant.

AD C. CAESAREM

REPUBL. ORDINANDA.

16쪽

sis , neque de futuro quisquam fatis ea idus, fatisque prudenssit. auin etiam sepe prava

magis , quam bona consilia prosere eveniunt: quia plerasque res fortuna ex lubidine sua agi . iat. Sed mihi studium fuit adolescentulo re . .

capessere, atque in ea cognoscenda multam, magnamque curam habui: non ita, uti magistrarum modo caperem, quem multi malis artihmadepti erant ,3 sed etiam uti rempub. domi militiaeque, quantumque armis, viris, opulentia posset, cognitam haberem. Itaque inibi multa cum animo agitanti consilium fuit, famam, modestiam 1 meam post tuam dignitatem habere re cfis rei lubetpericulum facere, dum tibi quid

ex eo gloria accederet. Idque non temere, aut fortuna tua , decrevi sed quia in te , praeter caeteras , artem unam egregie minubilem comperi,

semper tibi majorem in adversis, quam in secundis rebus animum esse. Sed per caeteros mortales illa res clarior e fit, quod re prius de fossint homines laudando atque admirando munimentiam tuam, quam tu faciendo, quae gloria digna essent. Equidem mihi decretum eRI, nihiliam ex alto reperiri pose, quod non coli' tanti tibi inpromtu sit. Neque ego, qHae v funt, de rep. tibi scripsi, quia mibi consilitim, atque in genium meum amplius aequo probaretur: sied in ter labores militiae, interque praelia, victorias, imperium, statui admonendum te de negotiis ursa uis. Namque tibist id modo in pectore consilii ea , uti te ab inimicorum impetu vindices, A s quo

17쪽

quoque modo contra adversum consulem ficia populi retineas, indigna tua virtute cogites;

in te isti animis ent, qui jam a principio nobilitatis factionem dissurba ψt si plebem Romanam ex gravi servitote in libertatem resiluit, in stra tura inimicorum arma inermis disjecit; domi militiaeque tanta, re tam praeclara facinora se cit, uti ne inimici quidem queri quidquam audeant, nisi de magnitudine tua, quin accipe tu ea, quae dicam de summa reipub. quaeprofecto aut tu

vera invenies, aut certe haud procul a vero.

Sed quoniam Cn. Pompbis aut animi praPitate,

aut quia nihil maluit, quam quod tibi obesset,

ita lapsus est, ut hostibus tela in manuae jaceret rquibus iste rebus remp. conturbavit, eisdem tibi resiluenda e t. Primum omniumsummam po testatem moderandi de vectigalibin, fumtibin udiciis, senatoribus paucis tradidit; Plebem Rom.e in antea summa potestra erat, nosque his quidem legibus in serpit ut e reliquit. Judicia , tametsi, fui antea, tribuου ordinibvi traditasunt;

tamen iidem ilii factiosi regunt, dant, adimunt

qu ae lubere innocentes circumveniunt: suos ad honorem extollant. Non facinus,non probrum,

aut flagitium obsat, quo minus magisiratuw capiant e quodcommodum est, trahunt, rapiunt ppostrems, tanquam urbe capta, libidine, ac licentia sua pro legibus utuntur. Ac me quidem mediocris dolor angeret, si virtute partam pictoriam more suoper serpitium exercerent. Sed homines

18쪽

DA ORDINANDA REPUB. II misti inertissumi quorum omnis vis, virtusque in lingua sita ect, forte, atque alterim socordia

dominationem oblatam insolentes agitant. Nam,

qua seditio , ac dissensio civilis tot tamque illa pressamilias ab stirpe evertit Z aut quortim ounquam Pictoria animus tam fraeceps, tamque

immoderatus fuit 3 L. Susta cui omnia in vi nyoria lege belli licuerunt, tametsi a Sulpicio hostum partes muniri intelligebat ; tamen, paucis interfectis, cateros beneficio, quam metu, retinere maluit. At hercule nunc cum Catone, L.

Domitio, ceterisque ejusdem factionis quadragintasenatores, multi praeterea cum Je bona adolescentes, sicuti hostiae, maritati sunt ἰ cum interea oportunissumagenera hominum tot mi ororum civium sanguine satiari nequiverunt rnon orbi liberi, non parentes exacta aetate, non gemitus virorum, luctus mulierum immanem eorum animum instexit quin acerbiis in dies

malefaciendo, ac dicundo, dignitate alios, alios eiνitate eνersum irent. Nam, quid ego de te dicam, cujuae contumeliam homines ignavissumi vita sua commutare volunt Z scilicet neque ii stantae voluptati e I tametsi insterantibus accidit 2 dominatio,quanto maerori tua dignitas e qui optatius habent, ex tua calamitate periculum tibertatis facere ,quam per te populi Rom. imperium maxumum ex magno fieri. auo magis sibi etiam atque etiam animo prosticiendum eis,

quonam modo rem sabilias, communiasue: Mihi

19쪽

Ir SAL LusTII Er Is TOLA II. Mihi quidem quae mensIuppetit, eloqui non dubia

tabo. Ceterum tui erit in oenii probare, qua vera, atque utilia factu putes. In duas partes ego civitatem divisam arbitor,sicut a majoribus accepi, in patres, splebem. Antea in patribus

summa auctoritas erat, vis multo maximetia in sti

te. Itaque saepitar in civitate sece Aio fuit: sem porque nobilicatis opes deminutae sunt , rejus p pali amplificatum. Sed plebes eo libere agitabat; quia nuluin potentia 'per leges eram, neque divitiis, aut Operbia, se bona fuma fantisque fortibus nobilis ignobstem anteibas I fu Gilι misquisque in armis, aut militia, nullim honesae rei egens, satis sibi fatoquepatriae entat. Sed, ubi eos paulatim e utras agris, inertia, atque inopia incertas domos haberesubegit e carpere alienaου opes Ietere, liber tem suam cum repub. venalem habere. Ita paulatim populus, qui dominus emtramctis gentibus imperimbat, diu in est; pro communi imperio, privatim sibi quisque fervitutem peperis. Haec igitur multitudo primum malis moribus imbum, deinde in artes , vi t. que varias didulam,vulis modo inter se congrNen', parum mihi quidein idonea videtur ad capessendam rempub. Ceterum, additis novis civib- , maona me bies tenet, fore, ut omnes ex pergi cantur ad libertatem quive cum iliis libercatis retinendae, tum his servitutis amittendae eura orietur. Hos ego censeo , permixtos cum teteribus novos, in coloniis consimas o ua re

20쪽

DI ORDINANDA REPUB. II res militaris opulentior erit, tr plebes bonis negotiis impedita, malum publicum fucere desinet.. non inscim neque imprudεnsylam, cum ea res agetur; quae se Titia, quaeve tempestates hominum nobilium futuraefiant: cum indignabnntur omnia fundum mi eri, antiquis civibus hanc fervit Atem imponi, regnum denique ex liberaeiUitate futurum, ubi uniis munere multitudo ingens in civitatem pervenerit. Equidem ego sic apud animum meum statuo, matum facinuu in se committere , qui incommodo reipub. gmtiamsbi conciliete ubi bona pub. etiam privatim u-s i eri, id pero dubitare oraredi, seordiae atque ignavia dueo. IV. Livio Druso semper consili-xm fuit, in tribunatu summa ope niti pro nobilitate : neque usiam rem in principio agere intendit, ns illi auctores sierent homines factiosi, quibus dolus atque malitia fide cariora erant. Ubi intel7exerunt, per unum hominem maximum beneficium multis mortalibus dario videlicet 2 Hi quisque conscius, malo atque in o animo

se, de M. Livio Druso juxta, ac de se exsimaverunt. Itaque metu, ne per tantam gratiam Iolus rerum potiretur , contra eum nixi, Dai in consilia distirbaverunt. I uo tibi impe-niator majore cum sideque amici, o multa praesidia parandaseunt. Hostem adversum opprimere, frenuo homini haud dissicile eri occulta pericula nequefacere, neque vitare, bonis in promtu erit. Igitur, ubi eos in civitatem adduxeris pquo