장음표시 사용
201쪽
Innonare si-- propter situram diuturnam absentiam testiu bleecti in testiu Palatium occurrere, ut eadem ratione permittat astuturorum etiam iudicem a quo appellatum fuisset a grauam Fecepti0ne. ne, tametsi nihil debeat appellatione pendente attemptare seu innovare. c. no solum de appell.inavi. sinules testes ualide posse recipere, prout attestatur Fely.in .d c.quoniam frequenter col. ii .uersi. Getit intelligas,ut lite non contesta. aIlegat decis. Rotae ii .de testibus in antiq. nec censeretur propterea
is qui testes induceret appellationi renunciare R ta decis. 3 8 s in antiq.nota utrum de appeti. Amplius permittit etiam, ut similes testes per Iudicem ad quem appellatum esset a gravamine, valide recipi posse etiam non cognito de gravamine, ne interim probatio pereat, Rota decis . lix. in antiq-
Nota quod ubi est appellatum, de testibus affut ris, S non solum per Iudicem ad quem sed etiam
per ordinarium in partibus,tite pendente in curia ualide recipi poterunt, Rota decis . I os . in antiq. Nota quoc caussa pendente, de testibus affuturis, Prout reciperentur, quoque circa petitorium, ubi etiam ab altera parte suspensum fuisset,&de pota fessorio tantum discuteretur, argumeto Rotae dec 3 4. in no. Si suspenso petitorio de causia possess. Se Proprieta . Et pleraque etiam alia in testibus assuturis aduersus iuris regulas constituta & seruata sunt quae legere poteris apud Coctores in . d. c.
quoniam frequenter ut lite contesta.& apud Collectores decisionu sacri palatii ut pluribus aliis locis, ct inter alia solet Palatium ubi silandes testes inducantur,dilationes solitas,utpote, ad dandum interrogatoria, quae de stylo solet semper esse alterius diei post diem termini struati, ad uidendum iura
re testes breuiores cocedere, & loco diei certas duri taxat horas dare,plures uel pauciores quantum articulatae materiae quantitas ct qualitas expostulare
sibi uidetur, Quam tamen dilationem solent praetici exaduerso, post exceptiones in genere uel iri
202쪽
specie datas uerbo inscriptis tam contra materias articulatas quam contra personas testium,certis Detellationibus longiorem facere in fine dilationis sibi datae, te re aliqua protestantes, utpote testes norecipi,nisi specificatis exaduerso materiis medio iuramento, Item nisi intimata sibi hora,qua aduersarius intendit testes examinare,quia uult ipsos uidere in facie di cognoscere, Item nisi concordato de interprete, dc etiam complures alias sibi cogitant protestationes,plerunque ad effectum differendi tatum,Quas semper aegre tuli nisi quantum urgente necessitate fiant, Rugent enim actorii congeriem di clientis tui impensam, proximum offendunt, &caussae tuae parum: uel potius nihil prosunt. Quas ut euitemus protestationes,solet is qui articulos exhibet et testes inducit,aduersiarium suu hac citationis formula,quae longo Ro.Cu.usu comperta est,citare,uidelicet Citetur.N. ad dicendum contra articulos facto datos,uidendum illos admitti deiurare testes tam super articulis quina tota caussa, ct si affuturi sint, addi solet, etiam super eorum affuturatione,& committi Notario receptionem iuramentorum egregiarum dc impeditarum personarum ad prima diem,& postquam commissum fuerit, ad uidendum illos iurare in eorum uel notarii domibus, ct ad dandum interrogatoria si quae dare uult di intendit, per totam illam Sc sequentem dies, Et nihilominus intimetur eidem qualiter materiae sunt specificatae medio iuramento, dc testes postmodum examinabuntur singulis diebus & horis , instante , dcc. Dicimus autem ADDI
CENDUM CONTRA ART LCULOS FACTO DATOS ET VIDENDUM ILLOS AD ΜΙT-
ΤΙ, rationibus de quibus stupra titulo de articularum admissione loquuti fuimus, Tantum abest scias quod ideo semper praecedeti citatione partis,
adiecta est dilatio ad pruna, quia vulgatu est prag-m i i i i
203쪽
maticorum axioma, quod omnis terminus potest eadem die seruari, praeterquam terminus ad dicendum contra,qui semeer seruatur ad primam,ea ut opinor) ratione, quod is qui citatur ad dicendum contra, indigeat copia productae scripturae alat quam excipiat, quam una ct eadem die habere,legere S pensitare uerisimiliter non potest, praesertim quia fere omnes pragmatici Ro. Cu. caussas cum consilio alicuius semigerati Procuratoris agui, uel defendunt,& nisi nox dilatione interponeret non possent nos super exaduerso productis consulere.
Testes suetu Item dicimus, ET A U VIDENDUM ramento non IVRARE TESTES, quoniam testes sine tu
Probant. ramento non probant tex. in. I iurisiurandi. C.de testibus,& in. c. le testib. extra eodem, Bal. in .l .milites.C. de militari testa.Fely. in c.tuis questionibus in principio primo notab.etiam de testib. Est* hoc
intantum uerum, ut procedat etiam in causa qua tumuis summaria,Immo. in clem'. saepe col.Xxxvi.
de uerbo.ligni.utque testium numerus non suppIeret hunc desectum Dominicus in.c.multis. xlim. di/ stinctio. Minus* eorum qualitas quantuncunque. grauis, etiam si Cardinatatus honore prefulgeret, glo. in.c.cum Olim uerbo quorundam S Abb. ibido
de priuileg in quibus Cardinalib. Episcopis & aliis
personis in secris constitutis, hoc latum comperio, exemptionem scilicet non a munere iusiuraui, sed ab eius modo,ut non alias teneatur iurare tactis sacrosanctis scripturis, sed illis 3positis ex. in auth. sed iudex.C.de epis& cleri. S in. c. s. extra de iura. calum. dc utrobique notatur, ar quibus consuetudo etiam expostulat, ueluti ab aliis manum super
sacrosanctas scripturas ab ipsis super pectus emis iam de*deramus, sola enim manus emissio ipsius iurisiuradi signum est,prout etia hodie seruamus, . ubi quid uolumus in fide nostra,quae in Iesu Christo est,imittere,Quae cautionis formula, manu,ut praemittitur,emisia, uidetur etia apud antiquiores
204쪽
lis utasse, quia de ea meminit Modestinus in . l.
quidam .st.de proba. Admoneo tamen perpetuum non es e,ut testis sine iureiurando non probet,Finge quod statutum testes a iuramento'dispensaret citctans testem non iuratuin probare, seruandum esset,Roma consi. 9o.Viso puncto, Fely. in. c. tuis extra de testibaeol.ii.nu.ii.uer ex eodem habes unucasum, Rursus finge quod litigatores sorte de testis integritate confisi ei iusiurandum remitterent,staretur enim eius depositioni tametsi absque iurameto factae quod ipsorum litigatorum fauore tantum Iex desyderat, glo in. d. l. iurisiurandi. C. de testi
dem tex. habes quod iuramentum testis extra, detem.& cum iuramentum fauorem utriusque partis
respiciat, praedicta intelligas non de alterius, sed
Utriusque partis remissione,Io.And. Card. Abb.&Fesy.ibi col. ii.uer. in tex . ibi remittatur Amplius quoque de remissione expressa,satis enim non esset tacita,utpote partibus non opponentibus .Hostiensis S communiter alii in.c.nuper extra de testibus, Fely in .d.c.tuis col. iii .nu .ii. uersi. sed ultra Doctores,Imor etiam expressa no sufficeret,nisi in caussis quae a mera partium uoluntate pendent, Secus in aliis,utpote ubi de ualiditate matrimonii, de benescio ecclesiastico alia ve re spirituali ageretur, Car.& Abb.in .d. c.tuissequitur Fely. ibidem col. iii. nu. iii uersi .in eadem glo.ibi ne colluderent.
Dicimus quoque TAΜ SVPER ARTI CVLIS. Que A M TOTA CAUSA, non
quia aliqua necessitas ad hoc impellat, utpote
iudex non teneretur alias testes recipere,nisi etiam super tota caussa iurarent, prout uicietur uoluisse Inno. in . c. per tuas de testibus quia uerior est contraria tententia Bal. in.d.c.per tuas,quam etiam sequitur Fely.ibidem col. iii nu. iiii uer. Item in quatum dicit Inno.Quorum sententia fuit,hoc no euo super tela
205쪽
Reeeptio tectium comittitur iudicis mandato,
necessarium sed totum pendere a producentis uo luntate, i posset quandoque hoc utile esse, Vtpote si testis aliquid sciret extra articulos, Quo casia, si super articulis tantum iurasset,non posset extra illos interrogari,& si interrogaretur,non probaret eius depositio, quasi facta in hoc sine iuramento glo m.l.siquis I fi. in uerbo admittatur si de peti-.tio. haeredit inj.si legatum in ultima col.st . de falsis& in .l.i.f. diuus l'ultimo. ff. de questio.& in. l. si duo. 9 idem tulianus,ad finem. ubi etiam Alexam col.ii.uersi. pro cuius declaratione, Fely. in .c. de testibus col.i nu ii.uersi.glo.i. ibi non iurauerunt sil- per hoc extra de testibus, In qua specie illud dicimus esse extra articulos quod non pertinet ad illas: uel saltim non tendit ad declarationem facti in eis articulati Bar.& Alex. ibidem col.iii. in s.ubi etia Iason. Admoneo tamen et nisi produces testes expresse inducat illos super articulis, testis simpliciter inductus S iurans etiam si tunc darentur aliqui articuli,cessetur iurasse super tota caussa,Quod tibi testis aliquid extra articulos dixist et utilitate,& honorem tibi afferret;Immol.& Αbb.in .c.de testibus ubi etiam Fely.cui hoc dictum commendat col penul. nu xiii.uersi ii. noto,extra de testibus.
Insuper dicimus etiam AD VIDENDUM
COMMITTI RECEPTIONEM IVRAMENTORUM EGREGIARUM ET IMPEDI TA R V M PERSONA-
R V Μ, alia ratione,quia notarius no potest iurametsi testi deserre sine iudice uel eius madato Batain. l.uideamus I.differre.ff. de m litem iurado, Buta& Abb in .d c.tuis ubi etiam Fely. colum.f. ninneis viii.uersi Item in quantum praedicti dicunt quod notarius sine iudice. esto hoc in tantum uerum,ut sola Iudicis praesentia, ct patientia non sussiceret, prout aduersus Butrii sentetiam in .d.c. tuis,firmat Bart.in d.l. uideamus. f. differre. & ratio uidetur
esse in promptu, quia in deserendo testi iusiuran-
206쪽
eum Iudicis auctoritas de*deratur, per supradi. ω ct qui habet auctorietare, satis alias non iacit si
sit praesens & taceat .l.iiii.& ibi Bart. st de aucto .luto.per quem tex .infert generaliter Bart. in .l. quae dotis .in ultima colum.st solu .matri. quod scientia& patientia illius ad quem actus cura di sollicitudine tantum, per Iudicium uero ad alium spectat, non inducit consensum,sequitur Fely. in .d. c. tuis col. si nu.viii. usque ad finem. Quamobrem licet aliis Bal. in I. qui testium extra de testibus, tradat pro regula et etiam in caussa ciuili testes recipi debeant per Iudicem & no per alium & dicat cie hoc esse duas glossas unam in .l. hac consultissima.f. si. . uerbo depositiones. C.qui testa .lace. possi Alteramin. l. iubemus la prima.C.de lib. cau.& adsit ad hoc .lex. secundum unum intellectum glo. ibi in l. sola.. C. te testib. nihilominns quicquid ius commune in hoc dictet,hodie propter multiplicitatem nego
ciorum consuetudo admittit, ut Iudex possit testium iuramentu ac examen Notario caussae actuario committere,prout attestatur Balin. d.l. hac cosultissima. s.fi. C sui testa .sec.poss.& Saly. in auth. apud eloquentis si m n m.C.de fide instrv.& hoc ubi iusta subsit caussa faciendi similem commissionem notario Immol in. l. si quis ex signatoribus.ffquemadmodum testa .ape. Bal.& Angel. in . l. iudices. C de fide instru .Fely. in c. cum caussam extra de testibus,Quae consuetudo, ut ego opinor, a
iuris dispositione non abhorret, ut ubi iusta caussa subsit Iudex mandet per Notarium suum recipi ad teste iura inentum S examen , S uidetur esse casus in clem. i.de ossi. deleg. secundum Angel .in laudices C de fide instria.& in .c ii.de iudi . in .vi secundum Fely. in d. c. cum caussam col. pen. nume. XXX.
Derti . Nihilominus ista fallentia quia in Roma.
Cu. caussa multiplicitatis negociorum plurimu uiset,solet Iudices passim Notariis receptione tam iuramenti j examinis testium committere, Paris Examina
testium actuario committi potest.
207쪽
tamen quoad commissionem examinis no alias crtata, & hoc quia examinatio testis est quid iam ruod potest committi & fieri extra iudicium Romec. 188.in antiq. Nota si in remissione de probatio.& pro caussa tolemus absque aliqua eius uerisi-catione exprimere pe nas inducendas esse egregias uel impeditas δε alias quae ad Iudicis praesentiam commode adduci non possunt,ut praescripta citationis pars os edit, & melius uidebis si solitam huius actus extensionem Notariorum: ues in alia quo regesto:uel in ipsorum Notariorum seu terminorum Rotae formulario uidebis, quae est sub rubrica de receptione iuramentorum cari. lxxiii. ex qua etiam extensione illud intelliges,l & si citatio ut ad uidendu committi notario receptionem i ramentoru tantum,Nihilominus sub ista citati ne sacrum Palatium non solum comittit Notario receptionem iuramenti,sed etiam exame ipsius testis,& commissio haec fieri solet Notario, ut nudo ministro,ita φ i pse non habet discutere, An articu Ii uel testes sint admittendi,nec ne, sed hac discus. sione i iudice facta, Notarius ueluti nudus minister iuramentum defert testi,ac eius depositione re
hilominus ista fallentia, ibi. & unum circa hoc dixit dominus Abb. de testibus,&in. c. caussam col.unu.i. uer.in tex.ibi nuncio de testibus cogeno
Amplius dicimus & postquam commissa fuerit,
AD VIDENDUM ILLOS IURARE IN EORVΜ VEL NOTARII DO-
iurare testes MIBUS, PRO TALI DIE quoniam testes debent iurare parte praesente,Io.And.in addi- -' ' tio. ad Specul. in tit .de teste.f.sequitur,uer .dc nota. ubi requirit praetentiam iudicis notarii & oartis sequuntur.Butr.& Abb.in.c fraternitatis aci si .de te-lii .uel citata pro certis die & loco Saly.in .l .gener liter. s. iisdem.C. de rebus creditis , ct si testis extra
208쪽
Hiem dc locum ad quos diuersa pars citata fuit viraret non ualeret eorum receptio, Fely.in. c in nomine col.s.nu.xxxvii.uersi. ultimo scias extra de test. Rota. decis.1 6 7. in ultimis, item Rota decis. II a.
in no .si testes citati de dilatione di de ferijs. Docet tamen collector cautelam , ut is qui testes inducere intendit si adueniente hora citationis deprehendat aduersarium coram Iudice nec aliis habeat testes ad manus, & illos tunc producere nonnaleat, petat i Iudice parte praesente citationem transferri ad diem sequentem;& sic sequenti etiam die poterunt testes iurare ad nota. Perram S in. c. consueuit de ossic.delega.
Addimus quoque E Τ AD DANDUM Interrogato.
DIE S,Nam quicquid ius in hoc dictet, generalis
inoleuit consuetudo,quae etiam in Ro.Cv. usu recepta est, ut ei,contra quem articuli dantur et testes inducuntur ,dilatio detur ad dandum interrogatoria, quam generalem consuetudinem attesta-aur Elos .in. ii.uerbo interrogatori de testib.in vi ac ubi dentur a diuersia patie interrogandi sunt secundum ea tex. m. c. ii. s. testes etiam de testibus
in. Vt..& qualiter haecinterrogatoria fiat supra suo loco docuimus, Imo' non solum ad hoc dari solet dilatio parti,sed etiam edenda sunt sibi testiummo
mina Bal in c. per tuas extra de testib. Allegat glo. in l. i.I. editiones.st.de edendo. Sequitur Fely. in d. c. tuas col.iii nu .iii uersi item in quantum dicit Inno.ibi & adde secundum Balac ratio est,quia interrogatoria fieri solent secundum circunuantias causae,ac personarum inductarum, quas circunstantias personarum inductarum non potest diuersia pars considerare,nisi sibi aedantur ipsarum persona Tum nomina, qua rationem refert glo. in d .c ii in Herbo:interrogatoria,de testibus in.vi. Qua ratione crediderim dilationem data ad dandu interrogato
209쪽
ria non currere,nisi a tempore quo edita suerint testium nomina,tanquam necessaria ad confectione ipsorum interrogatoriorum per supradicta . Amplius intimatur quoque aduersario, QV A-
urare quis LITER MATERIAE SUNT SPE- debet CIFICATAE MEDIO IURA ME
o Iru hin, T O, quia parte petente tenetur producens speci-α articulas. ficare materias datas medio iuramento,quo asserimus nos credere materias, quas dedimus, esse Ueras prout supra titulo de articulis fusius diximus, Crediderim tamen ubi materiae darentur post iuramentum de calumnia prestitum post y eius terminum serualu,non teneri producentem aliis specificare materias medio iuramento,quia specificatio haec,species est iuramenti de calumnia. Et ubi semel prestitum sit extenditur ad tota instantiam 'in qua prestitum fuisset, & nulla ratio suadet ut toties reiterentur,nisi rte prestitum fuisset a procuratore,& in hoc exigeretur a principali,propter utilitates quas supra tit. de articuhs enarrauimus, Des nisi larte precessisset iuramentu principalis & nucexigeretur a Procuratore, qui ex obseruantias acri Palatii tenetur etiam in anima propria iurare etia ibi principalis iurasset Rotadec. xxxVii. in no.Quidam procurator,de iuram .calum nu.i .ibi Nam licet principalis iurasset,Quae consuetudo est approbata in.cii .de iura.cal .lib.vi.Et ratio est in promptu quia posset ipse calumniare, sicut Dominus qua refert Collectori ibidem et Sequitur inserius decis.
XI.in No.procurator,Quamobrem ne postmodum
similibus protestationibus partis aduersae differarer examen, lemus aduersarium praeuenire, & sibi etiam non petenti neque protestanti in hoc uIIniimul M. tro Inorem gerere, in ipsa articulorum exhibitiori hei patii exa di exinde siςi hoc ut piae mittitur intimare, Non minatio te, desunt etiam qui no alias specificatis materiis simimum. Ies intimationes aduersario faciant,ut per simile intimatione monitus protestatione Omittat,credens
210쪽
materias ut sibi intimatur specificatas sere, qui ut opinor dolo faciunt,quare si tibi expediens fuerit,
materias exaduerse syecificari medio iuramento, memor eris,non aquiescere simili intimationi, sed
a notario rei ueritatem explorare.
Denique fieri etiam solet praescripta intimatio qualiter testes postmodum examinabuntur singulis diebus & horis sequetium dierum,quia licet fuerit pars citata ad uidendum illos iurare ad certos diem & locum, ut supra & iurauerint, non tamen iurando dicuntur deposuisse,Bal. in .c. i.col.i. Uersi. nota ista duo si iter domi. dc uassat. lis oriatur,& notatur in . l. si quando. C. de testibus sed tantum iurant de ueritate dice la Bal.in .d cli .col. iii uersi. Nota λrma si inter domi &uassat lis oriatur nisi serte inducerentur tanquam assuturi, quia tunc duplex iuramentum prestant , Vnum de futura eoru absentia sinito examine, Aliud de ueritate dicenda prout supra suo loco diximus, Aliud quoque pretiant in sine examinis quod secreto habet uini depositiones suas donec earia publicatio fiat, per tex. iiii qui falsa,& si reuelaret puniretur,tex .ibidem cugi in l.iurisiurandi.C detestibus Bal in. l.presbyteri circa princi Dium uer iiii. noto. C. de epis dc cleri. Specul in tit.de teste s. sequitur Fely. in . c. fraternitatis col penui .nu.xii. uersi inglo.fi in fi nos quinque capitula extra eodem, & hcet supradixerimus iuramentum prestandum esse tactis euangeliis, pertex in .c. hortamur. iii.q ix.Mos tamen non solum M 'ur m in palatio, sed alibi etiam generalis inoleuit, ui ra R μ 'ro: uel nunquam praeponantur euangelia ei cui iuramentum desertur, sed ferer semper praeponitur quaevis alia scriptura , quam approbat ualere Abb. in . d. c. fraternitatis extra de testibus.ubi etiam Fely.column. penui . num.xii. uersi .in glo. fi.ibi secundum quem ualet consuetudo de tangendo quamlibet icripturam,& ubi diceretur. N. iudice di parte Praesentibus iurauit, nec alias adderetur tactis sa- . I 0.4α