Geschichtschreiber der husitischen Bewegung in Bohmen herausgegeben von K. Hofler

271쪽

quorum temporalis judieii cohereionem speetat et pertinet in juris subsidium et brachii saecularis praesidium et auxilium apostolicaeque auetoritatis adjutorium invoeantes. ita tamen quod in hiis

exequendis alter alterius non expectet nec unus per alium se exeuset, praelatum Johannem Κornhugshy armigerum pxcommuni- calum aggravatum et reaggravatum et praedieti apostolici ae nostri mandati ae censurae ecclesiasticae contemptorem per invasionem proseriptionem captionem in careerationem ejusque detentionsem,

in quantum tamen licile fieri potest absque ipsius gravi eorporis

laesione seu contra ipsius bonorum mobilium et immobilium

ubi eunque repertorum inVasionem ae sequestrationem seu arrestalionem et quam eunque aliam oportunam detentioncm et occupationem auctoritate apostoli ea in hae parte in vos translata ae brachii saeeularia potentia proeedalis procedant ae proeedat. Ipsumque eompellatis compellant et compellat ac eundem Johannem - capiatis capiant et capiat. Tamdiu quousque sententiae definitivae et rei judicatae ac expensis suprascriptis mandatisque et processibus nostris ym0 veri u apostolicis in toto paruerit cum effectu et plenam ac dehi tam in praemissis se eerit humiliationem ot emendam ae satissaetionem totalem impenderit a nobisque vel superiore nostro a prae satis sententiis abso Iulionis beneficium meruerit obtinere. Quodsi vos vel aliqui vestrum supranominati in praesenti negotio remissi seu transgressores vel neglectores reperti fueritis seu aliquis vestrum repertus suerit, prout vos et vestrum quemlibet praesens noster processus concernit publiee vel oeulte directe vel in directe vobis ei vestrum cuilibet aequibusvis aliis tam generalitur quam specialiter superius nominalis ex nunc prout ex tunc et ex tune prout ex nune praedieta sex dierum monitione canoni ea praemissa ingressum e eclesiae interdicimus in hiis seriptis. Et si hujusmodi interdictum per alios sex dies praefatos sie immediate sequentes animo quod absit sustinuerilis indurato. ex nune prout ex tune monitione praevia vos suspendimus a divinis. Verum si praelatas interdieti et suspensionis sententias per alios sex dies prae- salos duodecim dies immediate sequentes animo quiad absit sustinuerilis

indurato, ex nunc prout ex tune et ex tune prout ex nune vos omnes et singulos supradictos tam generaliter quam specialiter nominatos oxeommuniealionis sententia innodamus. Absolutionem vero omnium et singulorum qui praelatas nostras sententias vel earum aliquam in eurrerint seu ineurrerit quoquomodo nobis vel suppriori nostro

272쪽

tantumniodo reservainus. Iu quorum omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum praesentes literas sive praesens publicum instrumentum hujusmodi brachii saeeularis invocationem in se continentes sive eo uti uens exinde fieri et per notarium publicum insta-

seripi uin scribi et publieari mandavimus nostrique appensione sigilli jussimus et sedimus eommuniri et de hujusmodi executione per appensionem sigillorum vestrorum et subscriptionem debitam ad praesentes aut per vestras literas patentes fidem plenam saetatis. Datum et actum in castro Pragensi in domo de canatus nostri hora tertiarum nobis pro tune ad causas audiendum et jura reddendum sedente pro tribunali sub anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo decimo octavo indietione undeeima die vero Mereurii duodecimo

mensis Octobris Pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Martini divina providentia papae quinti anno eius primo. Praesentibus ibidem diseretis viris Mathia die to Haterr de Brennynotario publico, Jacobo de Tusta et Mathia do Luna familiaribus et servitoribus dieii Magistri Stesani de ea ni et judicis supraseripti

testibus ad praemissa vocalis pariter et r0gatis. Et ego Vitus natus Galli de Ziuuberg clericus Luthom istensis dioeeesis publicus Imperiali autoritate notarius praedictarum literarum apostolicarum exhibitioni receptio ui subdelegationi sententiarum et proeessuum sui minatio ut brachiique saecularis decreto omnibusque aliis et singulis supraseriptis dum sic ut praemittitur coram praenominalis dominis judicibus ac por eos successive fient et agerentur unacum praenominatis testibus praesens intersui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi manuque mea propria eonscribendo publicam et in hane publieam formam redegi signoque et nomine meis solitis et eoasuetis uuacum appensione sigilli memorati domini et Magistri Stesani de cani judieis et conservatoris de ipsius auctoritate et mandato consignavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium

omnium et singulorum praemissorum.

273쪽

l. s. Johannes Ilus Siguciando Regi. 14ri. 1. Sept.

Serenissimo prinei pi et domino domino Sigmundo Romanorum Regi et Hungariae regi et c. orationem humilem eum assectuoso cordis desiderio ut multiplicetur salus pax et gratia et post praesentis vitae gubernaeula donetur vita gloriae sempiternae. Serenissime et gloriosissime domine. vestras benignitatis favorem, quo me pauperculum gratiosissime respieit, toto cordis revolvens animo, non quovis modo sumeto respondere. sed obligor omnipotentis domini. qui quemlibet digne remunerat. pro Vestras majestatis regiae seliei regimine miserieordiam implorare. Nuper per Stesanti m l lausmeister Vestrae Serenitati dixeram responsum , quia juxta relationem domini Heinrici Lest de Laran juxta majestatis vestrao vota intendo humiliter collum subjieere et sub protectionis vestrast sic et salvo eonduetu in proximo constaneienei concilio praestante altissimo domino comparere. Unde volens id ordinate assequi per totam Pragam in lalino et in Bohemi eo laetintimationes, quarum dirigo copias, annectere et per alias civitates dirigere et in sermonibus proclamare. Vestram autem majestatem depreeor supplieando humiliter in domino. quod ob honorem Dei. prosectum sanetae ecclesiae. ob honorem etiam regni Bohemiae. cujus haeredem Rex Regum vestram serenitalem esse voluit et si e naturali inclinatione optare ipsius pro laetum disposuit et honorem. quatenus erga mei personam sic gratiam suam dignaretur extendere. ut ita pace reniens in ipso generali conellio valeam sidem. quam teneo, publice proiit pri. Νam sie ut nihil in occulto edoeui. sed in publieo. ubi magistri baeeat aurei, sacerdotes, barones, milites et caeteri homines plurimum conveniunt. sic opto non in inscito sed iupublica audientia audiri. examinari, praedieare et omnibus quotquot arguere voluerint juvante spiritu domini respondere. Νec spero verebor consitori Christum dominum et pro ejus lege veraeissima si oportuerit. mortem pati. Ipse enim Rex Regum ei dominus dominan-Di bye, le

274쪽

tium, deus verus existens pauper initis et humilis passus est pro nobis. nobis relinquens exemplum ut sequamur vestigia ejus. Ipse qui peccatum non fecit. nee inventus est dolus in ore ejus, qui se humilians moite sua mortem nostram destruxit et uos ad patiendum humiliter obligavit, nec in vaeuum. eum dixerit: beati qui persecutionem paeliantur propter justitiam . quoniam ipsorum est regnum eo elorum. Hae e ego servus ejus tu spe licet inutilis, revolvens in animo. saepius volebam et clerum et populum ad ipsius imitatiouem inducere. propter quod datus sum in odium, non omni populo sed illis, qui ipsi domino moribus adversantur. quibus citatus saepissime ad curiam Arehiepiscopi semper me immiinem ostendi. demum etiatus ad curiam nunquam per advoeatos et procuratores meos habere audientiam potui et sic me in manus justissimi eommisi judi eis. oberius gloriam vestram spero clementiam mihi de aeeura et publiea audientia praestante desu christo domino providebis. Consolatus denique sum de hiis, quae nobilis et strenuus dominus Mikess dynohy. vestrae majestatis nuntius praeelarus retulit . quod tam pie et in- lenis mei vestra celsitudo gerit memoriam, nolena ad sinem laudabilem factum meum deducere . quod ei laetet ad honorem et glorium Regis Regum. Scripsi manu mea in die S. Egidii. Magister Johannes uiis es irae mMestatis orator humilis in nomine domini Jesu Christi.

2. Regii notarii epistola 14 Mag. l. llus de sal o conductu.1414, 8. Oet.

Cod. Univ. Prag. xl. D. s.

Venerabilis domine Magister et fautor Aventissime lMagnam et ingentem cordis asseetionem. quam habetis ad eon ellium generale de proximo, quod habetur in civitate constantiens ieelebraturum, veniendi. ex seriplis domino nostro regi et aliis pluribus de sua nobilium familia pridie transmissis mugua eordis alaeritu te percepi. unde etiam dominus noster rex praμ diutus gaudium magnum sumpsit eo. quod speramus. nationem notiram de hiis, quae aseribuntur, per vestram interpositionem expurgari et quia saluum conductum ab ipso domino nostro rege postulas eis. Sollieitavi ni extatem regiam usque ad hune finem quod literas nobis vobis)pro salso conductu opportunas velit fiιialiter transmittere. Et eum hoe ut eum majori

275쪽

securitate iter vestrum ad eo ne ilium dirigatis. disposuit sua serenitas proprium et notabilem homitiem et nuntium suum pro vobis evestigio destinare. Peto igitur vestram dominationem quatenus tarn sanum et laudabilem per nos suos) cone eptum propositum continuando et vos diligentium volis eo usormare velitis et in praedicto concilio comparere. Nam nisi hoc factum suerit. obliqua famae inter

alias nationes de vobis snobis) proh dolor pervalde volitans dissi ei lepoterit aboleri. Seriptum Rotemburh oetava die mensis Oetobris anno ete. XIV. Michael de P. Pragensis et Vratistaviensis Canonicus ae domini Romanorum et Ungariae

regis notarius. a. Sigisthulldus rex insat literas sal sum conductuum.1415, 8. April.

Sigismunitus dei gratia Romanorum rex semper Augustus aelluligariae. Dalmatiae. Croaliae nex ete. Universis et singulis hane nostrae declarationis paginam inspecturis pateat evidenter, quod nos ad haec lavente divina elementia in solio regalis elari latis collocati. universorum Christicolarum quieti voluntarie subeundo labores, providere volentes ad ea, quae sanctae dei reintegrationis foedera respieiunt. nee sesso retenti brachio neu ueliticio sex lineto) saligati semore jugum domini et suae sponsae suave in nos duxerimus suscipiendum. En igitur tam fruetuoso tamque selicio sic commereio humeros regios sumptibus non parcendo. laboribus non deserendo, neque innumerabilibus euris indiligendo submisimus seriose. etenim nil salubrius' nilque in hac re selicius ut arbitramur, quam omnis providentiae vada. quibus rite sancta et optata unio persiciatur, inquirantur operis per esseetum. Cum igitur quam pluribus in lioe seliei Constaneiensi concilio existentibus nostrae majestatis salvorum conduetuum literas dederimus gratiose ipsique dictas literas, ut nobis innotuit relatione fide digna. caululose reservant. qui ex certis indiciis praeae usibus non referendis in aliquorum verisimiliter virgas dispendium sormidant: quapropter de consensu et voluntate hujus saeralissimi conellii omnes et singulos salvos conductus quibusculique cujuscunqtie conditionis gradus vel eminentiae existant per nos datos et concessos in hac civi-

276쪽

tate Constantiensi, quorum quidem dum ipsorum inpetrantes usi sunt.

sieque deii uentes ex certis causis animum nostrum moventibus cassamus. an ιliamus et reno unius tenore praesentium auullatos cassos et revocatos tenore praesentium declaramus praesentium sub nostri

regalis sigilli impressione testimonio literarum. Datum constantiao anno domini MCCCCXV. VIII die mensis Aprilis regnorum nostrorum HungariaR XXXVIII Romanor. vero V. Ad mandatum D. regis do hannes de Strigonis. Et nos doli annes Archiepiscopus Rigensis et Nicolaus Episeopus

Merseburgensis deputati per nationem Germanicam similiter revocamus omnes salvos conduetus ut supra in literis regalibus continetur. Enge seletus i Enges ealcus) notarius. a. Epistola Sigismiuidi regis ad concilium Constaneiense.

S. D.

Nos parati sumus ad honorem dei et ecclesiae suae omnem dat θoperum pro extirpatione haeresium se t) errorum ubicunque exortorum et maxime in regno Buhemia . ad cujus regni reformationem plus obligati sumus et quia frater noster Rex Boemiae certos ambassia torses

nuperrime ad vos suos) direxit quos sibi reversi sie) tale quoque eis

responsum dedimus: ut eidem dicunt. ut barones suos indueat si ullos suos subditos et maxime lautores Johannis illis dampnatae mem0riae et qui per litaras suas dissumarunt, ut ab erroribus hujusmodi desistant, a turbatione et spoliatione eleri abstineant et emendati ad gremium sanetae matris ecclesiae revertantur. Haec praedicta circa petitionem vestram. quam facitis ex parte omnium nationum. cum certo nuntio secunda viee iterum ejusdem fratris nostri quem propter hoc apiit nos retinuimus, intimabimus. Insuper quia praelatus frater nostser desiderat praes fiat iam nostram et personaliter convonti0nem una cum baronibus regni sui, prout ipse exposuit nobis per nuntios, de quibus deliberavimus mittere in brevi amabaseiatam n0stram solempnem. cui committeremus dicere . quod dictam conventionem celebrari intendimus, duntaxat si in conventu sui velint reeonciliari ecclesiae dei et hujus saeri eone illi de torminationibus et mandatis humiliter obedire et alias non: ymo si sanum doctrinam sanctorum patrum noluerunt reeipere et dimittere haereses dampnatas et perversas. non intendimus eum sis nec placitare nee convenire ullomodo. Si autem converti volunt ad

277쪽

obedientiam eeelesiae et hoe non immutaverint. quod tune eum praedicto fratre nostro vel cum suo eonsilio et baronibus parati sumus convenire in loco et terminii praefigendo et visa bona et constanti voluntule diciorum haronum et aliorum. qui die untur de seeta Niele fistarum. aliquos majores de eis ad hunc locum sueri concilii ad dueemus. Supplieamus quoque pro sententiarum ae censurarum, quibus sunt ligati. suSpensioue . quam etiam a paternitatibus vestris speramus gratiosius posse obtiners.li t in casu quo fratrem nostrum ut perfertur bonam voluntatem ei rea extirpationem illorum ei rorum habere invenerimus, sed ob multitudinem illorum . qui hane se iam fovent, noni habere sum eientem potestatem exterminandi. promittimus vobis sibi eum tota nostra potentia succurrere et assistere usque ad finalem exstirpationem omnium errorum et haeresium praelatarum et procurabimus restitutionem

eleri spoliali. Se imus enim dani pila et perieula. quae ab hae haeresi in illo regno eveniunt. quae enarrare longum esset. Quod quidem regnum tempore selicis reeordationis gpnitoris nostri per multa tempora ante et post suit catholi eum, inter inulta alia regna de reclas do et de bona devotione laudatum. Selmus etiam, quod hodiernis diebus heu proh dolor in multis dissumatur erroribus et maxime divino fraudatur hospitio, cleriei et saeordoles spoliantur et multa

mala ulla ibidem fiunt, de quibus buui et fideles illius terrae dolent

et contristantur. Num in ipso regno non omnes sunt perversi nec omnes infideles, ymo multo plures sitiat honesti et devoti viri, qui veram fidem tenent. Rex etiam Boeiniae frater noster haee mala videns invoeat judicium Archiepiscopi et speeiuliter eontra unum pessimum huminem. propter quem tenetur interdictum in ecclesia et civitate Pragensi jam per multa teinpora, cui Daler noster mandavit exire ei vitatem. At ille respondit. quod vult stare juri coram Archiepiscopo et Archiepiscopus se exeusat propter praesentiam hujus sacri concilii. ad cujus examen et judicium hujusmodi negotium pertinere dieit. eupiens esse non martyr sed veli consessor et sie omni die quasi mille missile in ecclesia

et civi late Pragensi. ut de regno Bohemiae taei amus. omittuntur et per hune modum remanent multa mala impunita, dum alter per alterum se excusat. Insuper quod deus avertat. si line saerum concilium pr0pter negligentiam procedero volt hi contra fratrem nostrum vel in Vocare brachium saeeulare contra regnum Boontiue vel dictum fratrem nostrum, supplicamus, ut sat mim eoneilium potius committere

278쪽

velit hoe alteri quam nobis et euieunque eommittet hujusmodi exeeutionem, nos ad praecepta vestra ecclesias et saero concilio assistere curabimus pro toto posse nostro illa uos sacere eontra fratrem et regnum suum honori nostro nil quod) eonvenit, posset que videri mullis hoe fieri non eausa pietatis nee favoris fidei, sed causa desiderii regni: posset etiam contra nos oriri suspieio, qua homines erederent, ex praetacta impugnatione Wyclestistarum dominium regni Boemiae vellemus pro nobis reeipere et fratrem nobtrum opprimere et landem spoliare regno suo; eum autem intentio nostra sit semper debitum honorem fratri nostro impendero et flatum praelati fratris nostri eonservare et defendere. in illis petimus quatenus paternitates vestrae nos vellent habere supportatum excusatum).

Sicut audivimus a re reuli et vidimus in literis saeta in eivitate domini cardinales) . . dum Rex invi missimus Romanorum et hungarorum Sigismundus pollieitus sor et venire in Constantiam impeditus suit. lieet quinque eodem die suevi ea miliaria veniens in Vbertingen mox naves suo diserimine ascendens de noete Et sic papa in Galli eantu ossietum sollempniter personaliter dum perag ebat . . .

omnia et nox eursum ageret sermo et strepitus regulis Venit . . conimitativa in ecelesia celebrante papa cantoresque prout de si . . . duleiore levanies modulamine melodias Rex a papa acceptus Exiit e die lum legit astantibus regina et principibus et plena ecclesia eo inpetentibus Prineeps et dux de Brig eoronam regi apposuit et

tres eontinuatas missas Imperatore et Regina locum eliam non mulaverunt in sompnes. Tali leni laribus omitibus petentibus et quiescentibus non

diu post misit Rex

oratores ad papvm reserentes gratias, quod propter rem publieam et

279쪽

esset trans montes ad istas partes suam sauciitatem desaligare. Ei similiter ad eardinales)et praelatos. Auditis ambariatoribus regis quos miserat ad p0trum de Luna et Angelum Corarium seu Gregori uin et ad reges cireumeirca et comperta maxima Regia sollicitudine et expensis. Clamante ς eum toto quasi clero per plures vices Gratias Gratias. Post hoc pectit rex a papa quod posset voeare eardinales et eum illis interloqui. Deinde pelivit rex quod papa sessionem secundam

quae Sit . . . protelaret ex eo. quod adhuc non venissent principes aut ambaseiatores

de SWecia. Dacia. Bohemia, polonia et eaeteris. Quae quidem . . . celebrata est ad quam venerunt Anglici cum decore et preciositate . . ambasciatae et dux heinricus de Bavaria cum altero duce Ei haec pro tanto de papali et processu regio prosecutus Item dominus patavi ensis Episcopus laetus est Imperii cancellarius Sed isi tamen quod rox sepe dixit: Phass leb iret heut mitquod contulerit sibi episcopatum Aquirensem i. e. Erlaeli Item magister Nicolaus Dinghel si lilii feeit eollationem pro ingressu Regis de Simonia obinde venientibus ambasciatoribus domini nostri ad ... patris sΤὶ dominus Venees laus tamquam papae secretari iis perterruit eos cujus tamen contrarium gompertum est. Nam dum sicut et prius secerant una di e dixit papa uudio quod vobis dieium sit et turbati sitis ex eo quod

. . . sed alias loquitur veritatem alias potius adlator quod p. . . . 6. Litera directa dominis decano et capitulo pragensi. 1415, 19. kpril.

Cod. capit. metr. D. 31. Fol. 226.

venerabiles domini et confratres carissimi. Noveritis quod dominus Johannes papa XXlu est in syribork eum duee Austriae distante per tres dietas a Constantia et ut dieitur intendit ulterius ire si poterit. Domini de concilio considerantes ejus pertinaciam quod Duiliaco by Corale

280쪽

non intendit redire ad eos. tenuerunt sessione in die XVII Aprilis et ibidem determinaverunt illa. quae in cedula praesentibus inclusa continentur. si statim sequenti, quia apportata fuit litera suffieiens salvi eonductus, et propter hoe etiam non suit tenta sessio. Seqnenti die direxerunt ad ipsum duos eardinales ibidem manentes et de qualibet natione duos praelatos eum litera credentiae, ut ipse aeceptaret illas determinationes. alias vellent contra ipsum procedere et omnes sibi adhaerentes tanquam suspeeios de haerest. Id quod illi habuerint nisi rursus revenerint. vos

non latebit. copiam literae quae dirigitur prineipibus et praelatis per

universum nee non processuum. de quibus in dieta determinatione suit mentio propter eorum prolixitatem et nuncii praesentis festivum reces sum habere non potui. sed per proprium oecurrentem nunciun dirigam inditate. Selatis etiam quod multitudo gentium quae oecuput plures eampos. eontra dueem cireum vallavit plures civitales et oppida ei jam plures aequisiverunt, quaerit gratiam et concordiam, sed eou sequi non potest. Venerant etiam eontilio literae ex parte Universitatis Parisiensis in quibus cavetur quod Rex Franciae unacum ipsis volunt adhaerere concilio et scribunt papae multum vili pendentes reeessum suum et eonsulentes ut redeat ad conellium. Eliam dux Burgundiae, ad cujus terras papa ire voluit, eidem salvum conductum dare recusavit. Insuper cardinalis saneti Angeli per papam ad Frane iam dire- elus in comitatu Subaudie est eum pluribus detentus. Alia pro nunc seribenda non occurrunt. Dat. Constantiae XIX. mensis Aprilis.

Venerabiles ut supra. Cym alias iuxta determinationem eoneilii Ambassiatores eoncilii ivissent ad papam, ipsum in Frisago ei vitale dueis Fridori ei invenerunt et eum eidem commissa eisdem per concilium proposuissent, ipse dixit, se velle super propositis deliberareel in crastina respondere suffieienter. Isto non obstante in erastino

in dilueulo diei ab init si reeessit et ivit in opidum Nivmburg ejusdem

dueis consequenter volens ire in Biirgundiam et sic aufugere. Tandem

duae Ludowiet a de Bainari u frater Reginue franciae qui pluribus diebus instabat erga Serenissimum prineipem Regem Ungariae ut eundem ducem Austriae vellet recipere ad gratiam cum eodemque Diuitigod by Cooste