장음표시 사용
21쪽
cognostant, & judicent, nec non ad ipsos Principes
ab iis dirigantur. appellationes, vad. Dn. Ca Tovium. in Proc. Fur. Tu. a. art. a. n. Us. iique Ordinationes Ec- .clesiasticas pro lubitu dare, & mutare, item, circa matrimonia dispensare possint, quae sane superiorem concurrentem potestatem sufficienter arguunt, ut proinde ipsi D n. Carpetovii adversarii seteri tandem' eogan. tur, non jure proprio, sed ex concessione Principisi tantum Ecclesiasticae jurisdictionis exercitium Consi. storiis competere; quid vero hoc aliud, quam quod sepe laudatus Dia. Carpet ovius Furi ' Eccles. L. t. def2. n. I dixit, Principes jure magistratus, ac potestatis a Deo eoncesta, eam habere, sed quia ipsi omnibus negotiis expediundis interesse nequeunt, per Consi storia tanquam Ministros & Ossiciales suos, illam exercere; cons. D. J. S. STRYCK disp. Furisd. Deles. c. a. g. a. V as. Unde&Consistoriales nonnisi, ut De- putati ad hoc a Principibus, cognoscunt hoc modo:
Si ppen ιugetp;ig dor Ne hi, rc. quis vero propterea Serenissimos Electores a cognitione, & decisione causarum eXcluserit, cum potius non avocari solum causas, sed & resormari a Serenissimo extra Appellationis etiam judicium per Rescripta sententias, saepius
testetur experientia. Quoad et το non facile, non impossibile aut negativam involvit, Nam etsi principes bene semel ordinata judicia non facile turbare soleant, quintamen, exigente necessitate ipsi illis. ac. cedere,
22쪽
cedere, & cognoscere possint nez Dn. CARPΣoures, nec alius sanus JCtoriam unquam negavit. - Quoad, 3 Princeps cum Statibus Provincialibus, & suhditis contrahendo, Pactaque Sr Conventilines ineundo, ju. re Privatorum Utitur, nec minus, Ut Privatus alius, legi contractus, &justitiis, ut justitiarius, stare con- . ventioni de jure in conscientia obligatur, quamdiu a parte quoque altera pacta servantur, nec interesse pu- .hlieum, quae suprema alias Lex est, implementi deis negationem, laesionemque datae fidei indistin e exigit; quin, exemplo potius Dixi Severi 3d Antonini imperatorum, licet legibus sblutus sit legibus tamen - Vivere debet. Insi. quibus mod. ιεst. imp.
Dictum antecedente j . s. judicem requiri com-An eontra petentem. Disquirendum igitur, annon Valeat ju-hz.b hρ ramenti delatio contra matrimonium, a jUdice incom- petente iu-- petent facta, Et sane, si iudex nullam plane in hu- 3usmodi causis habeat jurisdictionem, puta, si agistratu Seculari impositum sit Purgatorium, uti talis i delatio, ceu, ob defectum jurisdictionis, a privato sa-λ cta, ipso jure nulla est, ita nec praestitum Coram eo,i' secutaque sententia absolutoria, ex Capite prorogatio- . nis sust ineri potest, quia iurisdictio, quae non est, pro-a' rogari nequit. BRUNNEM. 3. estis ad L. de Finisae n. a. Neque aliud dicendum, a si a Consistorio quidem, sed incompetente, causa sic i- decisa fuerit; Licet enim in causis aliis civilibus ho-lo dienum adhuc prorogatio jurisdictionis contentiore
23쪽
, obtineat, teste Dn. Stryckio in V. Mod. F. L. 2. T. I. g. 22. p. n. ades ut nec caeptaS alibi li .s avocare, multoque mimis sanitas retractare judex ordinarius possit; quanquam id non omnino impune ferant, lub. diti , uti tradit Dn. D. Sch endendoris. in Supplem. Ber-lichiano P. I. Oncl. s. ad n. II. G 7. quia tamen talis prorogatio res conventionis est, & speciem quasi trantactionis tacitae habet, distblutio autem spomnliorum arbitrio contrahentium hodie exemta est. nec juramentum eam in rem praestitum suum obtine. hit emelium, quae enim causa nou est transigibilis, ea non est prorogabilis Dn. D. Strych. in not. ad Lautem Iach. L. a.F. T. I. verb. prohibitarum p. m. s.
An,Alter re Ex. his sponte sua fluit, quod nee arbitro faculum 4 pq ctas deferendi juramentum contra matrimonium competat, viri C. pen. X. de in Integr. Restitui. consentit Wis- Neg. senb. adss. Disput. U. th. us. p. m. Iab. cum eae tantum causae coram arbitro traflari possint, de quibus licet transigere Dn. Sch6pff. in Syn. P. tit. de Recepi. n. q. Nec obstat quod arbiter juxta juris ordinem pronun- ciet L. r. st de Recepi. arbitr. Hoc enim intelligendum de iis causis, de quibus ab arbitris judicari potest. Neque arbitris iuris a praetore vel judice constitutis major potestas concessa est; Siquidem hi non de negotii principali, ut judices dati, sed de praeparatoriis tantum judicii, vel accidentalibus aliis cognoscunt, a. L. s.f qui Satisd. cog. L. . in D. C. de Fudic. LAv-
24쪽
cie de causis matrimonialibus cognoscendi & statuendi facultatem ab Imperatore confirmatam, habeant. Cons. FranZk. Comm. adss. L. . T. I. n. 7. p. m. Multo autem minus arbitratores hoc praestare potuerunt.
Sed quid, si causa matrimonialis coram Commis nee Commisissariis tractetur, an tunc juramentum contra mammonium ab iis deferri poterit Z R. Regulariter Comniis. sarii tantum constituuntur, ut causam cognoscant, &postea amicabili compositione componant, hac autemeesante, statum causae iudici committenti referant; 'den die Sagit uniersuq n und davon meri*t erstatim, Dn. STRYCK. in latrod. ad Pr. C. a. g. 6. p. m. 2o risic non nisi notio iis competit. Idem in Not. ad LA U- TER BACH. Comp. Fur. tit. de Furisd. ad verba: Notio p. m. s. cujusmodi Commissariis juramenti contra matrimonium delatio competere nequit. Nonnunquam
Schwendend. in Supplem. ad Bersich. P. r. Conc . n. f. fol. & Dn. Strych. in M. eis. Si quando igitur in literis Commistarialibus, indem gni digiten Commissions- Eesthle, cujus tenor potissimum respiciendus, plena linitatur causis matrimonialis determinatio Commissariorum arbitrio demandata esset, ita, ut eam siua Sententia vel D Decre-
25쪽
Decreto decidant, quod vix hodie, vel certe rarissime, cornmista semel Consistoriis ecclesiasticae jurisdictionis exercitio, continget) quaestionem propositam affirmare non dubitarem, quia tunc Commissarii revera i unt judices delegati, STRYCK. d. C. a. p. m. aa. qui omne id facere Possint, & debent, quod fa- .eere potest & debet iudex ordinarius STR YCK. - .
tb. a. Vbi quidem de mandatario saltim jurisdictio nis loquitur; At quicquid potest mandatarius jurisdictionis de jure Romano, idem quoque, quin & plus
quodammodo potest Delegatus de sure Canonico Dn. STRYCK. in V Mod. f. tit. de Ome. eius, cui , mandata , Iurisd. si I. p. I S. Μandari autem potest tali casi jurisdictio a Consistoriis, non vero judice alio; de quo
enim cognostere nequit mandans, de eo nec ejus mandatarius STRYCK. in Not. ad LAVTER BACH. Comp. our. tit. de Furisd. ad. Perb. subjectis. p. m. s.
aula Inter I, Quae in praecedentibus de judice, iuramentum lusties pφrsin contra matrimidium deserente, dixi, ea quidem haud ' dubie in privatorum litibus regulariter obtinent Lom compeMns ge Vero majoris dubii quaestio est, quis iudex com-judς si r petens inter personas Illustres protestantes, imperio immediate subjectas, de matrimonio vel contrahendo vel dissolvendo contendentes, sit, si res eo redeat, Ut ab uno iuramentum contra matrimonium sit praestan. dum. Certe hac in re non una Doctorum opinio est, sed quod capita fere stant tot sensus, praesertim quia hic contentioso judicio opus, & imprimis de matrimonio
26쪽
monio dirimendo , vel de siponsalibiis dissolvendis, aut consummandis, agitur, Imperatori aliis, aliis Au- stregarum judicio, aliis proprio iesius principis C6nsistorio causis: hujus cognstionem Sc decisionem tri. buentibus, a quibus tamen dii lentit D n. SCHπEDER : in latri ad gus Publ. Part. Spec. S. 2. C. II. f. 27, p. m. 'NI. seqq. ubi tandem g. cum multis aliis, in tanta Sententiarum varietate judicium suum suspendit, de. finitionem publicam ex Comitiis Imperii expectaturus. Cons. D n. D. HENR. gillis in Dis de Immediatorum Imperii Protestantium foro in GV. Matrimonialibus n. 27. p. R . Equidem habens fateor materiam hanc ita esse comparatam, ut temeritatis esse videatur, si privatus circa eam quid determinare velit; non tamen ab omni hus mihi, ut credo, vertetur vitio, si, quod probabilius, & analogiae iuris, rationique convenientius est, in dubio, defendam. Distinguendum enim Distingvλα. existimo : Ipse Princeps, an Hus Desponsata, ad judicem provocare velit.' Et ille quidem, sive ad con. lummandum, sive ad distatuendum sponsalia agat, ut actor, regulariter reae forum sequetur in si premo il- .lius parentis Consistorio; a. L. a. C. de Furisd. omn. Furinisi rescissionem intendens, in proprio sui territorii Consistorio eam ex Lege Disamari ad agendum, aut ex Leges Contendat, ad respondendum propositae eX-ceptioni, provocare malit. ' Contracto autem jam dum matrimonio ad diremptionem illius ex justa causa acturus, in supremu sui territorii Ecclesiastico judicio, remisso prius Consistorialibus fidelitatis juramento, eam convenire poterit.' vid. D n. D. HENR. in Dio. Ho. IGo. Aliorsi hab. de Immed. IN. Protes. Foro
27쪽
do mariti foro subjicitur, dum per se legibus soluta non est, de LL sed tantums privilegio mariti, quod delinquendo perditi M. L. 37. g. r. in M. Fde Min. Et quamvis alias par in parem fion habeat iurisdietionem, quia tamen nubendo transiit in potestatem mariti, ejus quoque jurisdictioni simul 1 e ta-cthe, & sponte, subiecille praesumitur. L. I . ff. de Iurisd. quin & delinquenuo forum thori, seu loci,& judicii coniugis sui sortitur. a. auth. Luae in Prouinetis. C. ubi de Crim. Ne tamen ipse, quasi in propria causa judex esse, videatur, contra L. ια 1. de Aristremisso, ut dixi, Consistorialibus fidelitatis Juramen. to, supremo suo Consistorio eam decidendam committat. cons Ziegler in Dicast. Conci Ia. g. ιε. p. m. 77. Rhetius in Inst. Aur. Publ. L. I. T. 2o. g. 6. p. m. Jor. θTit. v. g. I . p. III. Wumser Merc. Iur. Publ. s. quaest.21. p. m. Vo. In recenti adhuc memoria sunt plura
hujusmodi exempla, ubi in propriis Consistoriis suis Principes, junctis Consiliariis aliis, ad hoc juramenti
ministerialis nexu, quo ipsis erant obstricti, liberatis dissolutionem a vinculo conjugii obtinuere, veluti Anno 169o. d. a3. Aug. in Domo Vinar. & d 28. Dec. 169 . in H. id factum novimus, ut alia recensere nunc omittam. Cum itaque eX memoratis appareat Augustam Principis stare teneri coram Consistorio sui mariti, merito quoque illud, exigentibus sic circum. stantiis deferre iuramentum Sontra matrimonium potest. Sin Augusta Principem maritum V. g. Propter adulterium, vel desertionem convenire, & ad dissolutionem forte matrimonii agere velit, dissicilius erit,
28쪽
erit, determinare iudicem, cui cognitio, & decisio
litigii hujusmodi competat. Cum vero Rullum hactenus extet exemplum, quod contra Principem invitum unquam judicium fuerit institutum, dum in spiritualibus supremus est, nec in his terris Augustanae religioni imprimis addictus, post Pacificationemos nabrug. & instrum. Pacis Tit.F. art.-in Ecclesiasticis agnoscit iudicem, in praesenti quaestionem hanc indecisam relinquo; prae primis cum &Dn. D. Samuel Stryck. in Diff. de Fori Germ. sing. C. R. 11 . I . p. I . statuat. quod uxor Principis ex capite adulterii, ne quidem petere divorthim possit; quo supposito,&casu hoc cessabit juramenti contra matrimonium delatio. Ob desertionem tamen, vel, quia vix continget, ut odio uxoris deserturus sit I inceps provincias suas ob denegatum potius conjugale consortium,& si se subtrahat conversationi conjugis, eaque Penitus abstineat, agi ad distatutionem conjugii posse cum
Dictum supra in Prooemio, quod iudiciale. h. e. Rationes Dma parte parti in judicio, super contractis sponsalibus,ra 'P . factaque conjugii promissione. in casum negationis προ ea:
deferri nequeat Juramentum, Negativum communiter, set contra matrimonitiali, appellatum; cuius opinionis, utpote verioris, & aequioris, post alios imprimis, a nobis hac vice defendendus assertor & pro-
29쪽
pumator Dn. CarpZovius est, in gurisprud. Forens P. I. C. Ia. Def. Io. 9 Const. a. Def. I. n. I. HL rivrud. Eccles L a. def. VI. n. . G L. I. def. s. n. Io. Rationes illius sunt i) quod in omni juramento judiciali tacita contineatur trans amo. L. I. ei de Furei. Q in matrimonialibus autem non magis quam in criminalibus, quoad interesse publicum, transactioni locum dari, per text. expreis. cap. . x de Transact. cum 3 res spiritualis matrimonium, & Deo, Ut authori conjugii, per pro sitonem, & desponsationem
contracta sit obligatio. a. e. a. X. de translat. Disci. Pro- , Verti. e. i. vers. II. Malachiae e. II. vers. . eaque vi in-
dis lubilitas nexus futuri matrimonii, seu 1ponsaliorum, non immerito inducatur; ut proinde s mutua partium contra hentium conventione & transactione expressa, vel tacita revocari, &rescindi nequeat. Et
6 quia in Ordinationibus Ecclesiasticis, prae primis Saxonicis, expresse dispositum esset, quod spontalia sine duobus testibus inita usque eo pro clandestinis &invalidis haberi debeant, ut nec delationi jurisjuram di locus esse queat. Ciurfursu. Eherordnungari. I. vers. auo δmo .ersonen K. verb. tale denti
Et quamvis in tapere, uno ictu, omnia haec Dn. D. CarpZovii argumenta prosterni posse, nonnullis videantur, dicentibus, in omnibus praesupponi spon-' . . salia
30쪽
filia iam esse contracta, & propter praestationem imramenti iterum diisolvenda, quod cum hic non es et, sed adhuc disputetur, an contracta sint 3 cqllapso isto fundam ento omnia simul corruere, quae ei superstru essent. Nulla tamen huic rationi inest: connexio. Nam, uti non entis nullae sunt assectiones; ita frustranea quae- . . stio foret, an stare quis promissioni ineundi matrimonii, seu siponsalibus, teneatur Z nisi ex actoris, vel actricis relatione ea praesupponantur esse contracta. Aliud autem est praesupponi, ad hoc ut locus detur quaestioni, aliud est esse fere contracta & probari po .se; ideoque hic omnino adhuc disputatur vera, an falsa sint illa, ex relatione hujusmodi praesupposita, in quorum veritatis probatione deinde Judex pro qualitate circumstantiarum, injungendo alterutri litigantium Suppletorium, vel Purgatorium jusjurandum, controversiam decidit vel deficiente etiam probatione reum, vel ream, simpliciter absistit. Vt proinde per accidens, & ex desectu probationis fiat actoris, si praestito Purgatorio reus absblvatur, vereqUe contracta sponsalia sic iterum dissolvantur; dubium tamen non est, quin, si ex post facto plenior reperiatur probatio, jureiurando hoc non obstante, ex integro ad consumis mandum matrimonium agi possit. a. deis . cons. Struv. S. C. G. . rh. I . in m.
Multo autem minus , praeced. I6. qUoad I. st a. sibi ipsi Dn. Carpetovius in Ur. GH f L. a. defati a nonnullis creditur, contrarius est, dum in castu contrari.tas. ' . dubio, ,