장음표시 사용
691쪽
aloes tantundem,& pilorum leporis minutim incisorum 3. ii. fiat cataplasma quod parti admotum tepide, satis inspissabitur. Medio tempore si longo usu astringentium aluus fit durior, emolliatur ualente aliquo clystere: quia faeces durae dolore in
transitu augeret. Dolor leniri potest cremore lactis vaccae,aut caprae,cu vitello ovi,5 croci, B. s. si his fluxus non cessat,vcniendum ad chirurgiam, ut docuerunt Hi p. apb O. I a. Paulo ante finem ii. victus acutorii, quibus locis coceptis Verbis Hi p. vita haemorrhoide relinquendam suadet,& post. Cum Gal.comcnt. in hunc aptior Paulus li. .c 9 &maior pars neotericorii. Aliter tam essentit Actiusti. I .c. . qui Hi p. aphor. interpretatur. Adiuturnis sanato inquit haemorrhoidibus, si una supple diaeta,& no vna haemorrhois ) no seruetur periculta est aqua intercute,aut tabcsuccedere, quia sinatio, cst morbi sublatio: si una haemorrhois seroatur,nocritor nnimoda fanatio.
Haec Aetij interpretatio stabiliri potest, autoritate eius de Hi p.
qui libello de haemorrhoidibus ins*ripto si hic liber est germanus & magni Hi p. qui vult omnes haemorrhoidas esse uredas, nullaq; haemorrh. sine ustione relinqueda. Priori opinioni lubet iussubscribere, qua posteriori. Quippe utcunq; aliquis post integra fanatione proba victus ratione usus fuerit, tamen fieri no potest suin subinde quotidie superuacua aliqua incor
pore coaceruetur quae nisi pet hac una salte relictavenaeXpur-. .getur,progressu teporis in iecore, duritiem,aliaq; mala squae aqua intercute accersant procreabui. Sut inter neotCricos no-
nulli,qui tetatis omnibus cauterio pototiali, aut actuali, fanat, quia Pauli meth. descripta li. 6. c. 79. cst nimis laboriosa: tutius meo iudicio foret venarum haemorrh. deligatio, dextra manu chirurgi in arte periti,Rhasis 9.ad Almas. c. 8 o. iurib. carniu Cu-chymis,astringetia coquit 't sit in cibo medicina. Nonullive. rb ea improbat, ne ab his astricta aluo in egere do conatus maior fiat, qui fluxu maiore excitat: horu loco utere portui. caltha, seriola,&c. hordeatis, auenatis, S peribus animal. dc similibus anacollematis, praecipue si causa fluxus cst aurosis. Vitanda sui vina vinosa admodii tenuia,& quaecuq, -limcta quae agui Do issune inflamant: illius vice uti licebit vino oligophoro adviriu co-mstim A. scrvatione. Parce vivendum, ne vires la imminutae nimio cibo prematur, neue sanguis supramodu increscat. Vitanda exercitatio vehemus,M coitus,tra, S moerur, de quaecuque sanguino . .
infamant,&spiritus exagitat. Aluus semper libera esse debct.
692쪽
petenda. Si cordi, E capite de hectica febre si ventriculi, Ecap. de imbccillitate ventriculi: si hepatis, e capite eiusdem partis intemperiei siccae. In summa iis partibus unde .mali fomes est prospiciendum : secus omnia irrita fient. Quamobrem hallucinantur ij, qui nulla causarum animaduersione, etiam ab initio atrophia laborantes cibis citchymis resa cire conantur. Impura enim corpora, aut intemperata, aue quibus obstructionum aliqua suspicio in hepate sit, quanto plus nutriueris,co magis laeseris. Hippoc. aptior. io . sectione secunda. Quamuis enim corpus extenuatum celeri multaque resectione indigeat , ad hanc tamen paulatim veniendum suadet virium imbecillitas, ne si corpus insuetum subita mul-etitudine oneretur &concoctionem impediat. Nam quae longo tempore extenuantur corpora , lente reficere oportet,
quae vero breui, breuiter. Hip aphor. 7. sectione 2. Et post Hip. Celsus lib. 3. cap. zz. inquit, si quis plus iusto assumere est solitus, uno die abstinere debet, deinde ab exiguo cibo incipere , & quotidie adi j cere , donec ad iustum modum perueniat.Per omne igitur tempus fouendum aere tem - Vperato,eoque aut naturali, aut arte praeparato, Ut Gal. 9. Mio. lib. methodi med. docet. AEger in lecto & conclauo ampliore decumbat, somno indulgeat locis quam minime frigidis ambulare conuenit, sole vitato, & quaecumque distillationes concitant: necnon animi pathemata gaudio excepto dc omnibus quae hilaritatem adducunt. Si non licet per manus exerceri,& infirmior fuerit, gestari per loca amoena, & perfricari optimum erit, de ungi oleo ante& post cibum. Cibis opus est paucis, & saepius oblatis, boni succi, uibus insit facultas humectandi& mediocriter refrigerani, quique etiam minus facilὸ corrumpantur, ac etiam dissirentur: sed pertinaci, dc constanti materia, voracique ex denti calori obsistant: qualia sunt extrema animalium, oriza, amyllum , cremor hordei, polenta, simoia cum lacte amygd. cocta, aut iure capi, vituli, agni dec. Testudo terrestris, cancri fluviatiles & quae ex lus aqua stillatitia clicitur. Ranarum co- Nae,limaces, omnisque caro glutinosa concedi potest; pisces recentes,& saxatiles. Iura carnium alterentur portulaca, lactuca,seri de cucurbita,oxalide,violis,atriplice, caltha,borr gine, bustos &c.Testes gallorum nondum coeuntium, o
693쪽
sorbilia,sarina quoque tritici, vel hordei, culine ovillo, aut caprino cocta, insperso saccharo, M sub finem pauca rosaeea
affusa. Panis quoque lotus cum lacte recenti subactus colatilia,tura, consummata, & carnium succi, gelatina, Ac martio panes imperentur : iusculis vini optimi tantillum misceatur vclocioris penetrationis. Potus sit aquae frigidae purae, saporis expers, non coenosae, aut seruatae , si laborans valeatvcntriculo: sin autem coctae, aut ptisanae cum syrupo viola to, aut nymphaeae , aut succo malorum granatorum dulci. Et si aegri vires sunt imbecillae, aut senex tuerit, utatur vino subaustero, aut oligophoro, quia nullum vinum album calidum reperitur,si cum Falerno conferatur. Gal. ra. method. Inter lactis genera, muliebre primas tenet : quia naturae est cognatum & familiare: Deinde ouille,aut caprinum: postremo vaccinum detracto butyro, quod facile inflammatur nisi cum saccharo rotato sumatur, aut parum coquatur,ne acescae in ventriculo: lac asininum quia caeteris est serosius, omnibus siccitatibus maxime commendatur 1 Gal. 7. meth. At si nutriendum, inutile. Puls subacta cum farina tritici, saccharo, Muitellis ovorum,si his delectatur,& lacte recens mulcto,& tantillo aquae rosarum concedi potest. Si peros quicquam assi,mere nequit, paretur sequens clyster, qui nutrit, ob id saepe
eo' νηk- v. Iuris pulli, perdicis, gallinae, aut capi, & non gesti veterritori ris,quia aluum mouet, autore Mes 3. viii .aut x. dissolue vini Iub. dc vetcris, aromatici, sacch. albi utriusque E. ii. vitellos duos ovorum fiat clyster quavis hora inhciendus & super- dormiat: quippe quum natura alimenti penuria laborat,venae mestraicae per intestina disseminatae sugunt alimentum familiare,& ab his,hepar: sicque instaurantur spiritus 55 per consequens aegri vires. Sunt qui plurimum laudant destillatum co- paratum ex conseruis confect. alchermes aut de hyacinthopul. dia margariti, aut de gemmis, bracteis auri cum pulpa M. coxis capi, pcrdicum,atagenarum, semotis adipe & cute: r medium quidem optimum, sed valde ingratum: cuius loco, utor sequentia . Conseruae rad. bugi. J.i. consect .alchermes, aut de hy dita, cintho, 3. u. pul diatrias ant.&diamarg.frig.vir. 3. i. fol. auri n. ' s. sacch.rolaticum vnionibusq.s fiat puluis, cuius portio dis soluetur in parua quantitate iuris carnium, consummati, τ
694쪽
cum alio liquore idoneo initio pastus,reliquum alimenti propinabitur in quo nullus erit pui. Sic nutritur aeger, NI eius vires conseruantur,& haec forma minus fastidit quam si simul in diplomate distillarentur. V.Carnis testudinis nemoralis, aut aquatici praeparati, vici,nm. monui,& carnis cacrorum fluviatilium,Vtriusque J u.amygd. iam. serisdul.& nucleorum pini recentium, aut prius in aqua per noctem maceratarum ob rancorem, Vtriusque 3. i. pistaciorum recentium si extiterint,&pul.resumptiui vir. S. 6. conser.rad. bugio sit.& capilli ven.vir.3 iii. pul. diatragacanthi frig.si mali fomes sit in pulmonibus aut sine his cum saccharo in aqua cichorii dissoluto fiat confectio instar pignotati, quae bracteis auri cooperiatur: deinde utatur saepe inter duos pastus: sic mitatur forma & non materia: Vel huius loco, V. Pulpae perdicis,aut phasiani, 3. ii. amygd. dulo depilato- pasta retarum,& nucleorum pini in aqua hordei infulorum,uir. J. i. medullae sem .melonum,&cucurbitae, S pul. resumptiui singui et iii. pul. diacydoniten sine speciebus, 3. ii. dia marg. frig. 3. i. sacch.aqua cichorii soluti& cocti, 3. viii. fiat pasta in morscl-lis bracteis auri maculata,de qua in fine pastus & inter duos pa- stus 'tatur. Alienum haud erit tecinoris ardorem temperare unguento rosato,aut cerato antesino cum Olecu osito,& su co inlybi cum tantillo caphurae: necnon cordis aestum, epi- . thematis cardiacis, aliisque remediis cap. de febre ardente M syncope recensitis. Balneum quoque aquae dul. aut in quo coxerint herbae restigerantes & humectantes ad calorem temperandum &humectandum, Mut strigosior corporis habitus emendetur.
Α balneo deterso corpore) inungenda erit uniuersa rachiatis oleo rosato,aut melino,aut myrthino, aut lentiscino, ne erumpant sudores. Quinetiam aeger in lecto multa veste non operiatur, sed manus leni frictione totum corpus perfricandum erit, ut sic allecto sanguine reficiantur exterioris corporis parier.
695쪽
EGωξiς i. Obstructio, est morbus organicus actionem iecoris laedens: caus sunt multiplices, cuidentes scilicet,
- antecedentes, & continentes... Euidentes,Vt aeris frigiditas, te peregrinatio per Alpes hye-
mis tempore,aquilonia constitutio. Potus aquae coenosadi, ac frigidae , aut glacialis:aut vini austeri. Vsus ciborum durorum, crassorum,ac viscidorum: quales sunt caro suilla, aprina , cer- , . uina, leporina &c.animalium exta,& pedςs, cochleae, fungi, pisces coenosi, legumina, caseus,lacticinia,panis aetimus, cast ncae,fructus astringentes,&c. Casus, ictus, coitus, & exercitium violentum,aut grauis equitatio mox ά cibo, balnea aluminosa,mensium aut haemorrhoidarum suppressio, aut alicuius membri amputatio , usus medicamentorum aperientium pleno ventriculo.
Causae ant edentes sumuntur vel ab ipso hepate, cystide,
Iiene, celebro,&c. quum e cerebro humor procumbit in ventriculum , qui deinde praeterfluens, sensim in tenues iecoris vcnas portas cum alimento penetrat easque obstruit.Nonun quam bilis flaua in iecore praeter naturam diutius coercita, nec tempestiue expurgata crassescit, grauesque obstructiones inducit meatuum angustia. Causae continentes sunt humor crassusIentusque atque flatus qui in venas portas praeter naturam Contentus, anadosim impedit; hinc grauissimi morbi suboriuntur,ut icterus, cachinia, hydrops dec. de quibus suo 'loco agemus.. Signa causarum cui dentium disci possunt ex aegrotantis r MI T V- latione. Signa vero causarum antecedentium cognoscuntur ex parte obsessa, unde scaturiunt. Continentium vero,exi' Gal. scriptis, ex faciei colore, ex urinis, pulsu, anhelitus difficultate, & situ. Color faciei, modo est albus, alias palidus.. aut flavus, ob interceptam πιάδουσιν S prauorum humorum Φλιο, ξαυ. Urina interdum alba & crassa si a pituita: alias fia-ua.sia bile incrassata, pulsus ut qualis frequens motu α
696쪽
PRAxis MEDIC IN AE. Gadilatatione arteriae. Spiratio dissicilis,compressione di aphragmatis,aut sympathia tunicae costas succingentis. Excrementa variant, ut plurimum sunt liquida ex seri copia & praeclusa anadosi. Ex situ,in dextro hypochondrio insidet dolor obtusus,grauitas & distesto,ex multitudine humoris pituito si crasi si& lenti in venis uteri, vel mesenterii capillaribus 'contenti, vel vaporis crassi distendentis,qui exitum non habet: hinc foedus color tum praecipue quum quis montem aut gradus ascedit, aut mox a cibo cxercitationem subit. Mu ita Gal. lib.1. locorum affect cap.6. Malibi. Obstructio inueterata non tantum I p K' in hepate, sed in omni membro putrefactionem operatur, fe- ' 'brem que accendit autore Aetio lib. IO. cap. 2. Q Abus ad hypochondrium dolor est sine inflammatione iis febris superueniens, dolorem soluit. Hip.aphor. O .sect. 6. quia febris humores lentos &crassos obstructionem ossicientes incidimitenuat,& flatus discutit. Quibus iccur vehemen. ter dolet a flatuoso nempe spiritu iis febris superueniens soluit dolorem ob rationes praescriptas. Hip. aphor. FZ.scct. D. Obstructionem grauissimorum morborum iecoris csic opificem recte scripsit Auic. sen 1 . terti j: trin. 2.cap. q. . Cum opilatio aegros alimento defraudat, &anadosim inter scipit, si eius causa effectrix,est flatus, praemissis uniuersalibus paulo post scribendis, & victu) ad topica flatus discutientia'
mixtis nonnullis hepar roborantibus erit veniendum qualia fuerunt descripta G. 49. huius Tractatus, &scribentur in curatione Tympanitis. Cucurbitulae sine scarificatione dextro hypochondrio affxae erunt idonea:necnon fomenta, thermasmata, i. stuphae,sacculi, linimenta, & cmplastra flatus discutientia. s os Cutaturus hepatis obstructionem lut de caeteris morbis morborum tempora, & causas effectrices considerare debeti mori Δ num cum sebre aut sine ca fuerit,utvictum est 'medicamenta tam interna quam externa praescribere possit: secus inu. tilia aut fortuito crunt. Exempli gratia: Si obstructio scaturit copia alimentorum, victus ratio est
Si ab alimentis crassis & viscidis,incidentia, attenuantia N: detergentia sunt usurpanda: si a vaporoso spiritu discutientia. Si veniriculus cst refertus copia humoris crassi & lenti vomitus imperetur,& non diurctica, ne hi humores in venae portae
697쪽
propagines deducantur & stipationem augeant : quae: sius
causis S morbi temporibus summopere commendantur, domaxime si in hepatis connexa parte obstructio constiterit. Hac ratione impulsus Gal. 4. ianit. tuendae damnat usum
dio spoli ti ci & diatrium pi perorum initio curationis, quae inclinante malo Ze exonerato ventriculo aliquo eccoprotico summopere commendat:astringentia quoque initio curationis sunt inutilia,nisi in parua quantitate mixtis aliis sumantur ad iecoris robur. Si adest febris, aliis remediis utendum ut docebimus. Et ut paucis expediam,vitanda sunt omnia quaestipationem procreare possunt,&alia quae in causis effectricibus recensui Nunc ad propositum redeo. Imprimis aer sit tenuis, purus, serenus, nulla alia re inquinatus. Db , ictis. Esculenta sint euchyma S eupepta,in parua quantitate, M saepe oblata commendantur, quaeque ventriculum, atque intestina a crassis lentisque humoribus cluant,& flatus discutiat. Nulla ciborum varietate sunt solicitandi aegri, ne plus assumant quam eorum ventriculm coquere possit. At si vires sunt deiectae M deiecta appetentia, varib cibi sunt offerendi, ut det singulis gustando famem vitent: testeCelso lib.3. cap. s. Initio curationis iuribus carnium rad.aperientes aut aliquid simile non sunt coquendae priusquam aliquo clystere, aut ec-COprotico pharmaco ventriculus a crassis humoribus fuerit
Pro potu utendum vino albo, aut flauo si est expers febris: sin autem decocto graminis cum saccharo, aut strupo gran torum, aut ace lato,au t adiantino si adest tussis. Si aluus sponte non fluit, licitetur balanis, aut clystere paulo post describendis. Labor,somnus, vigilia,coitus omnia mediocria. Animi pathemata excepto gaudioὶ sunt vitanda. Alteru genus curationis versatur in euacuatione per phlebotomiam purgatione per cathartica benigna, vitatis my-Dὸνἔlis, robalani ob carum astrictionem. Venae sectio ex basilica duxi. . tra non solum inueteratae obstructioni confert ut prisci medici volueruntὶ verum etiam incipienti ad reuulsionem humoris pituitosi,praecipue si ab eo scaturiat, nisi quid eam disi
Si causa effectrix est mensu aut haemorrhoid. suppressio, sanguis educatur ex poplitibus aut saphenis pro cuiusque aetate, anni tepore,& viribus utota Auaroe b.7. collectaneoruic
698쪽
Purgatur corpus Vmitu, deiectione 5 diu reticis. Vomitus D. M iaspontinus si non fuerit arte erit ciendus si aeger est nauseabun- tibis . d us,& facile vomit,secus absurdum csset cogere cum qui non facile vomuerit, teste Gai. MActio, quia euacuat de reuellit humorem noxium obstructionis opificem. V. Mellis cocti, j. i. pul. hierae Gai.&stercoris muris, utriusque Θ.ii. salis gemmei Θ i .fiat balanus supponenda initio curationis si pauper. Vel
. Fol. maluae, mercur. calamenti, origani, & furfuris ccisis macri in panno lineo ligati,singui. m.i. sem. Reniculi, & petro selini, vir. ἶ.f. storum chamaem. meliloti, ¢auri j mi. singui. m. si. agarici albi 3, ii. coque in aqua ad m. i. dissoluehierae GaL A diaphoenici, vir. 3. vi. mellis scillitici de oleianethi, vir. 3. i. s. fiat clyster ante phlebotomiam iniiciendus. Vel V. Elect. indi, Si diaphoenici, vir. g. iii .agarici troch. 9. ii. Pq, eum sacch. fiat bolus mane deuorandus. Vel infundantur si ' mul in decocto eupatoria per noctem : expressum diluculo 'sumendum, hoc blande purgabit. Vel V. Pul. hierae Galet. i. agarici troch. B. i. cum syrupo debi- ωνι, santiis, fiant pilulae 6. aut T. deauratae quas cap. mane in exitu lecti. Purgato sic ventriculo M celebrata venae sectione, diu-
ctione hordet,eupatori),lupuli, mariae, fructuum de florum cord. fiat tulepus clar. Maromat. pul. diarii odi Ab. pro tribus tutinis. Vel huius loco paretur sequens.
V. V. rad. aperient. mund. de contusarum,& silicis ma- aris,singui. f. i. simul infundantur in Oxymelle simpl. diluto super cineres cal. sequenti die coquantur in fictili vitrato eum
aquae m. q. & medianae cori. fraxini&sambuci,vir. J.si. herb. chamaedr. chamaepit. eupatorij, calamenti, origani, cichorii, singui. m. i. capiti. commvn. & absinthii p. minoris , sngui. m. si. passul. mund . Da.xii. ficuum pa. q. sem. securidacς quod est hedysarum Diosc. 3. g. sem. . cal. ma. singul. 3. ii. ciccrum rub. pij. i. florum genistaex bugi. Vir. colatura clar. &arom. pul.
diatriasantali pro quatuor dosibus bis in die sumendis horis
V. Agarici troch. in Oxymelle scillitico macerati cum pauco p., . decoct.praescripti,ne calore ignis coburatur & expressi B. iiii. νυ.
699쪽
Expressioni dissolue clect. in dima. ἶ. g. st rosati sol.cu rhab. s. i. fiat potio quam capiet diluculo ex artis praescripto. Si cum obstructione inest febris,diureticis minus calidis utendum. Si in connexa hepatis, fortioribus utendum. Si hepatis simam obrepserit aporemati praescripto, purgantia sunt miscenda. Tetti si curationis genus vertari debet circa particularia quae viscera corroborent, dereliquias humoris morbifici per idoneos ductus educant. Vto M. V. Conseruae rad .apii,& storum cichorit,pistacioru in mos tario marmoreo tritorum affusis guttis aliquot aquae graminis singui. J. i. hepatis tu pi praeparati,&sem. securidacae, vir. 3. ii. pul. rad. ialap ta diatrias antali, Vir. 3. i. troch. de eupatorio , de absinthio, vir. 3. g. cum syrupo adiantino fiat optata de qua alternis matutinis ca. ἶ. si .superbibendo parum vini albi diluti aqua vel decocto graminis horis tribus ante primum pastum. v. Pul. diarhodi Ab. x troch.decupatorio,&pul. ialap. sin-τ' -- gul. s. i. put .sem. securidacar B. ii. conseruae rad.apii,& cori. citrii conditae,vir. 3. iii.sacch. albi aqua absinthii soluti& cocti,g.iii. fiat tabellae pondo 3. ii .aut trium, cap.unam diebus intermediis mane etiam horis iii. ante pastu superbibe do cochlearia aliquot eiusdem vini diluti per multos dies continuando.
curidaeae,3 H. pistaciorum minutim incisorum 8. G. cori. ci- conditae,3. vi. panis albi assi, J. ii. sacch. albi, J. iiii. fiat puluis de quo cap. ante M post singulos pastus cochlear unum, praemissa purgatione & non prius,nihil superbibendo. His obstructio liberatur, si quid supersiti calor temperaturi viscera roborantur; S putrida eluvies excluditur. - V. Oleorum nardini,&amygd.amarorum, vir. g . i. si. succi 'c' apii J i eoquantur ad succi ferme consumptionem cerae fi uae, J.si. put .nardi celticae, schoenat hi,&asari,singui. P iiii. rad. cyperi,& sem .apii,absinthii, p. ma. singul. 9. ii. fiat unguentum uo mane 5c vesperi iecur illinetur per horae quadrantem, adendo inunctionis tempore aceti capparorum guttas aliquot velocioris penetrationis.
700쪽
Ladani puri, C s. hypocistidis,acaciae nostratis, eort. thuris,masticis,singui 3. ii .caryoph. nucis mosch. peri,& styraciscat. singul. 3. i. fiat puluis crassus terebinthina excipiendus in pastillos lupinares pro lassitu prodicis sedente aegro in sella deiectoria per multos dies continuando . Deinde, a Massae emplastri contra rupturam, de mastiche, &pro Empias
matrice singul.j. i. si pul. rad. bistortae, sp5giae cynorrhodi vulgo bedegatis dictae, herniatiae S v eae, singul. 3. ii. cum pauco terebinth. fiat magdaleon quo paretur empl. super alutam iu- .stae magnitudinis extensum ossi sacro id coecigi applicandum. U. Stercoris lacerti, δ. J. stercoris columb.& hirundinumvir. 3. i. stercoris capraej.ii traliterata excipiantur terebinth. inempl.eidem parti admouendum. Medio tempore si aluus est dura, leniente aliquo clystere emolliatur: Vel detur aliquod eccoproticu es praesidium, vel masticet rhab. optimi, 3. ii. aut tres mane ne duritie cum rursum procidat. Victus,sit attenuans & siccans, ut humor superfluus qui
laxitatis est causa exsiccetur: dormiat eleuatis clunibus,&vitet omnem motum tum corporis cum animi. Nunc ad tecinoris affectus cst transeundum.
De Jecinoris Imbecillitate. C A P. L V I I 1
ΗΠ i aposterioribus Graecis ac Latinis vocantur, qui hepatis imbecillitate laborant. Haec affectio non solum . ad intemperiem, sed ad Iecinoris substantiam pertinet. Haec imbecillitas a quavis intemperie insigni fit, calida nimirum,
frig. humida,&sicca. Aetius lib. Io. cap. I. Signa sumuntur a duobus, nempe ab intc peric cal. Dig. humida&sicca: &a facultatibus attractrice, retentric , alte- .
Si iecur est calidius quam par sit, tequitur cibi ta in imς iis carnis fastidium, inaedia tamen plurimum incommodat , sitis