장음표시 사용
971쪽
adde pul. thuris, masticis, rosarum rub. bac. myrthi, & boli armenae singui S si .Huic liquori immergatur tela iam vetustate semitrita, ex qua paretur cothurnus commendatissimus, aut huius loco paretur pellis canina , cum alumine, galla Scrhoe, I. sumach ex qua fit cothurnus. Huic negotio Rhasis Commendat suum unguentum vespertilionis. Balnea quoque naturalia sulphurea mirosa,aut aluminosa, qualia sunt Aqui GDὸ balh ii gyani All brogum, plurimum proficua iudicamus praemisiuisitira5- uniuersalibus: mensibus Masu Iuni), Iuli), Augusti de Septembris, si aeris constitutio fuerit calida de sicca , & non pluuiosa aut frigida. Sulphurea mouent sudores, & humores siccant.
Aluminosa veto caeteris omnibus artus roborant. Quibus vero non datur facultas , tempore vindemiarum, per. multos dies uuas calcet: vel botris calidis sepeliantur, in quibus mane tr,rum. & ante coenam per horam aut sesquialteram exonerata prius
Dec/μις- aluo sudabunt. Vel popliti, si pes: aut brachio, si manus assi
' citur cauletnam potentiale admoueatur.
De genuina Arthritidis curatione a
CVraturus arthritim veratri ,viviter calumniam, praeterita narret: praesentia cognoscat, & futura praedicat,ut consulit Hi p. cap. I. lib. t. Prognosticorum. Visit voti compos considerare debct morbi causam, partem affectam, vires aegridc aetatem : anni N: morbi tempora : si est plethoricus auic Cochymus: si morbus est reces, 'aut inueteratus: si ex seminis itio parentum scaturit, aut non. His neglectis, quaecunque tentabit crunt fortuita ine ratione. Causa morbifica , sunt humores η. ichor& serum , simplices aut mixti: pars affecta, si omnes articulos, aut unicam tam tum obsidet. Si apparet plenitudor aut suppressio perennis alicuius solitae vacuationis, quae plerunq; fit per nariu haemorrhagiam,menses haemorrhoides. Vires etiam sunt perpendendae si constant,aut non,& anni tempus calidum, ni g. aut tem
972쪽
P χ Axis M E D i C I K AE. 8 9 eum Gal. lib. de sanguinis missione , praemisia clystere in
praecautione superius descripto, si aeger est aluo duriore. Si
partes superiores sunt obsessae, vena poplitis, aut tali aperiatur : si inferiores, vena cubiti. Si a suppressis mensibus, inte- . . riori coxae cucurbitae cum scarificatione sunt affigendae. Si a suppressis haemorrhoidibus podici sanguisugae sunt admouendae ad derivationem. Si a narium haemorrhagia , hepaticucurbitae sine scarificatione assigantur. Si a colico diui ne phritico dolore, aut ab aliqua febre continua , aut intermittente tertiana, aut quartana scaturuerit, vena cubiti erit incidenda, modo quid eam non dimaadeat. Si vires sunt deie- ctae, non semel tantum, sed partiatur: sic vires minus deij-ciuntur, quae medio tempore refici possunt alimentis euchymis. Contra si arthritis est inueterata, venae sectio ossicit, quia per eam articuli imbecilliores redduntur. At si comitem habet febrem , etiamsi inueterata fuerit , aperienda est vena, veluti si recens esset & sine febre Si aeger videtur caco. De purga-chymus potius quam ple thoricus sui saepius acciditὶ ab ini- t ρης.tio purgandus erit lenioribus catharticis in praecautione descriptis, si materia deorsum vergit, deinde utendum crit validioribus. Ediuerso s eadem materia in ventriculo continetur, ad reuulsionem , vomitione est educenda, qua nihil est
praestantius, & praecipue si aeger facile vomit & dolor imas
partes obsidet autore Gal. lib. 8. utlω τους. Et ut paucis expediam, curabitur, si materiam minuas: si causam morbi ficam exscindas , si cruditatem auferas: & denique si fluxionem inhibeat. His q. scopis perficietur curatio, victu nempe temperato ad frigiditatem inclinate. Aersit eiusdem naturae: alimenta sunt boni succi, in parua quantitate, ne oneretur ventriculus. At si vires sunt deiectis,uberius aledum ob morbi longitudinem ex Hi p. doctrina aptior. is . sect. I. Alimcnta assa, elixis sunt praeferenda. Vitanda omnia salsa, piperata& acria, & quaecumque caput replent: qualia sunt nasturtium, porrum, allium, cepa, sina , idque maxime quum inueterata est arthritis. Cibi & potus dimidium est circumcidendum. Balnea quoque vina, venus, sunt breue mortis De Um iter. A vino esse abstinendum docuit Trall. lib. I i. cuius loco utendum ptisana praeparata ex sarra parilla cum passulis exacinatis & coriandro, ut redundantes humores sensim siccentur. Vel huius loco utatur hydros ac charo. Et si vires sunt
973쪽
PRAxis MEDICINAE. 85ιplicant: quorum natura est ab extimis partibus ad interiores
Si arthritis fit vitio seminis parentum, nullo modo in accessionibus cst purgandum,sed extra illas vel bis in anno volauti in vere M autumno, ut dixi post Hip .aphor. I S. sect. G. aut omnino cessata accessione: sic tardius a doloribus vexabitur, modo ad unguem obseruet viistus rationem institutam, sine qua nihil proficiet. . In omni medicamento purgante aut digerente, nonnulla, ta8b, ob astringentia sunt permiscenda, vel quae astringendo purgant: seruandus. qualia sunt syriapus rosatus lax. rhabarbarum, myrobalani,ne citius humor squi adhuc in motu existit) corruat. Quin etiamne humor parti inhaereat aliquid gummosum,& aliqua semina , aut quoddam aroma , quae vim attenuandi & cliquandita abeant , quorum auxilio medicamentum facilius trahere possit, quod parti impactum erit. Inclinante igitur malo, A cessante fluxione j prima corporis regio purgabitur benignis
cho lagogis forma potionis sui scri potest in vel pitularum in
praecautione descriptis pag. 8s r. idque non semel,sed cpicrastich per strupum magistralem. Sic articuli a recrementis fluxionibus tuti, aeger incolumis seruari poterit, vel minus cruciabitur, vel minus frequentes erunt accessiones autore Trall. Quandoquidem permultos videmus arthriticos qui saepe repetitis purgationibus bonignis melius se habuerunt. Contra quam plurimos alios qui usu vehementiorum purgantium se habuerunt peius, pulsu materiae squae in dies cumulatur) in articulos. Medio tempore alternatim uti poterit tabellis aut optatis sequentibus. Pul. di amarg. frig. B. ii. pul. diatrias an tali S. 4. conser- H uae florum cichorii, j. si. conseruae rad. acori vulg. colati, S. i. sacchari albi aqua stillatilia seluti S coisti J. iii. sant tabellae pondo 3. iii. cap. unam alternis matutinis horis iiii ante prandium R. Pul. chamaepith. rasurae eboris,& puI. diatria antali. sing. Opia 3.i conseruae rad. acori Vulg 8c rosarum S florum cichorii, sin- gul. S. i. cum strupo conseruat. radicis eiusdem acori,q. s. fiat optata de qua dicbus intermediis mane cap. instar nucis iuglandis etiam horis tribus ame primum pastum: sic per multos
. Tcrtius curationis scopus crit de remediis externis, quae '' 'ρ'
974쪽
variati debent pro arthritidis differentiis, ardore, di dolore,
dc . morbi temporibus: secus omnia erunt irrita. Alia in causa calida, de alia in causa frigida : alia in aestate de alia in hyeme. In aestate frigide, in hyeme tepide sunt admouenda: quia frigida neruis sunt inimica. Stanest calor ardorue refrigerantia cum leni astfictione sunt praescribenda: quia articulis exiguus inest calor qui est conseruandus de non extinguendus ne humor morbi ficus parti impingatur , de affectus fiat immedicabilis : ob id tutius erit mixtis calorificis hunc cal rem fouere. Si dolor inest,videndum si sit sine calore, aut cum
calore magno: si ii ne calore .ab initio anodynis,mixtis nonnullis Misῖκας. i. rarefacientibus 5c digerentibus utendum. Anodynorum tres sunt differentiae alia sunt quae dolorem cum ca- lore repente demulcent nostrae familiati , de haec sunt vecta nodyna, ut cassia recens a canna extracta lac recens ab v -
ribus extractum, vitellum oui, oleum liliorum anedulla panis albi in lacte saturata, ic crocus, pullus vivus columbinus recens dissectus de parti male affectae appositus occ. Alta sunt anodyna quae per accidens doloris causam aut runt , qualia sunt purgantia medicamenta. Quaedam verbislακά - . i. abusive dicuntur anodyna: qualia sunt na colica quae intus sumpta aut admota etiam per accidens dolores acerbissimos compescunt:exempli gratia: Si quis theria- recentis aut philonii Romani aut Persici g. i. eolico labiranti propinauerit remanente causa , per aliquod tempus do
larem sedabit. Aut si quis inflammatione labor Sc aut atthtiti de biliosa te ei folia hyosciami admoueat, dolorem stupefaciendo leniet: sunt quaedam etiam quae materiam parti impactam per halitum digeriit,de quibus in morbi declinatione
saepe utimur,quaeque in narcoticoru genere a non ullis reponuntur. Si vero dolor est caloris particeps, remedia quae defluxionem inhibent de ardorem temperant huic affectui maxime congruunt, qualia sunt muccago,sem. psyllii aut cot neorum aqua plantaginis aut rosarum extracta: aut succussera dis aut lentis palustris, portulacae,aut papaueris, aut man dragorae, aut solant,aut semperuiui, cum pauco aceti pro Vehiculo. Non enim eadem est ratio in admotis quae in assumptis. Aut hoxum loco uti licebitoxycrato, cum pauco cro ci, quiant ardor cst vehementior. Vel immergantur articuli
ira frigidam: vel aqua rosarum cum oui albumine aut lactς muliebri.
975쪽
muliebri. Inter composita quae in o ssicinis extabi parata, sunt oleum rosatum omphac. myrthinum, lentiscinum, cydoniorum, Unguentum rosatum, aut album Gai. cum tantillo ca
phurae,& quae ex tempore quisque suo marte componere po test quae inhibendae defluxioni plurimum valent. Hic non autendum emplasticisqdalia sunt bolus armcna, amyllum Me. . quod suo lentore meatus oblinunt, A sic humoris morbisci exhalationem impediunt, de partem iam debilitatam suo pondere aggravant. Nunc de topicis in causa calida. 'Si manus arthritide laborant, Maeger est plethoricus,cducatur sanguis ex opposito brachio Si vero cacochymus, benigno pharmaco est purgandus,dein te fortiori est v vndum ut m sdixi. Circa initium sic non in aliis temporibus ) repellentia ρ' sunt adhibenda, non parti assectae, scd axillari eidsdem partis
A αὀτὰ ικοῖο Chlana: Frigido vero in his utendum vnde fluit aut fluxurus sanguis est, non quidem eo loci, sed ad ea loca unde influit admoto. Si pes afficitur, eadem repellentia in ptacautione descripta si risi 'popliti sunt admouenda: si genu, internae coxae: si ischion, ossi ritu seu iacto admouebuntur. Vel genu ta Aquae fabrorum, g .viii. aquae rosarum,& plantag. v trinis 'que J. . aquae absinthii poni.ma seu vulg. J. ii. in his coquantur in fictili buc. si mach.& mytthillorum,uir. J. i. ω cum spo- tagia foue non partem assectam, sed altius ad inhibendam fili
xionem tepide,&non calide. In articul0rum doloribus, permulta vagari opportet remedia,ne uni assueta natura eius vires contemnat, autore Gai. q. sanit tuendae.
V. Aquarum stillatitiarum solani,&pediculi rosarum, vir.
vi. in his macera sena .althaeae, M cotoneorum, aut psyllii si a te. e- magnus est ardor utriusque 3. s. Muccago expressia tepide'cta. parti dolenti inducatur locis dolentibus cum stupis aut pannis lineis mundis, qtrae cum arescere incipient alia imponantur, VI pars semper maiada appareat, dum rubor , calor,& dolor omnis sublatus fuerit. Hoc remedium strenue sedat dolorem, & ardorem podagrae, gonagrae,S chiragrae, praesertim si addideris provehiculo de caloro partis inmo) caphiarae, de croci, vitiusque Θ. i. erit efficacius. Incipientibus doloribus
976쪽
pari possunt ut pars roboretur, hoc modo. N. Oleorum myrthini, lentisci, & rosati omphacini, sing
S. i. succi bilici veneris, vel semper uiui ma.3. i. s. acet. ro partis coim sati, S. 6. croci ,3 si sine coctione in lini menti formam agiten-ἔρ D- mria cum penna pars affecta illinetur, frigide si aestas, aut tepide si hyems fuerit, ter aut quater di die panno Iliaco tenui apposito. Vela . Vnguenti rosati, 3. . succi cucurbitae, aut melonis, &olci lentisci,aut alterius astringentis, utriusque 3. i.aceti rosati, 3. g. fiata inimentum v sui dicto. Ves
vimentum. extra 'ae, Ti. aceti,ἶ.s. opii a croci, 9. i. fiat lini mentum usui dicto In capitis doloribus optum non ciset castigandum croco, quia ca utentat, sed cum castorio quia materiam dige. xit parti impactam.
Si aeger est pauper, parti affectae admoueat solia hyoscyami,
aut mandragorae, cruda potius quam colixa, saepe mutanda, dum calor, rubor & dolor extinguatur, 1 non insitus in aegri perniciem.Vel horum loco parctur sequens Unguenti postulet, S rosati Mes. vir. J. i. croci, 9. i. sce pro litu partis niale affectae. Vnguentum nutritum non conuenit oblithargyrium. Muccag. sem. psyllii, M cotoneorum , ex aceto, &aqua rosarum cxtractae utriusque 3. ii. olei rosati omphacini aut alterius astringentis, 3. i. vitello saluoso uor' ,croci, S. i. agi tentur diu in mortario inlini menturia, usui clino. Vel mucc gmis loco, sume tantundem succi rasurae cucurbitat, vel me
lonis vcl salicis, vel arundinis, quo illinctur pars tepide sit sit hyems aut frigide si aestas. Vclolei e sem. cucurbitae,3. ii. Vitellum unum oui, croci, 9. i. miscev sui dicto. Vel si haec non sussiciunt ad extinguendum ardorem adde opii,3.i. Vel Medullae panis albi adhuc calentis, m. i. macera in lacte vaccino aut caprae, deinde pistetur in mortario cum muccaginis sum. psyllii aqua ros cxtractae,3. ii. cassu: recens a canna extractae,& mundatae. S. i. axungiae gallinae recentis, si initium fuerit morbi) si vero status aut declinatio, vctetis, ubi magis digerendum, & olei rosati. si sit erysipelas) vel chamaemeli,si. aliquid sit picuitae quantum sussi. vitellos duos ovorum. Si magis anodynum requiris, adde rasurae cucurbitae vel in elo-
977쪽
nis, si aestas fuerit, . s. &si.hyems opii,3. i.Vol I . Medullae cassiae recens extractae j. . muccag sem. psyllii, de faecis olei rosatia mphacini,vtriusque 3. ii. croci 3. i. fiat ca- apl. usui dicto. Si morbus fuerit in declinatione, discutere pra decli- per halitum oportet reliquias humoris litu aliquo oleo disciu π Ἀρη . itiente,nempe vulpino, chamae melino, irino, cheirii , lumbr. in quo coxerint ranae vivae praemisso sequenti fotu. V . Abrotant, absinthii, betonicae,fampsuchi salutae, &cha D maepit. singui. m. i. florum chamaem. meliloti, stincti. Arab. cen- taurii minoris,singui. m. si . coque in aqua, addendo sub finem vini optimi, is i. ω cum spongia noua foue parsem, vel huius decocti excipiat vaporem in quo extincti fuerint silices igniti. Deinde eandem partem illine ex aliquo oleo ex praescriptis. Si adhuc fluxionis aliqua fuerit suspitio, utere sequenti
V. Farinae lupinorum,n. i. coque insapa, aut mellς, ut cita ι ἡ oxymelle simpl. 5e fiat cataplasma tepide, de non frigide par
V. Pul. florum anethi, chamaemeli, meliloti,& sambuci, singui. JA. farinae lini, enu gr.& hordei , singul. 3. vi. Excipian- . tur muccag. rad. althaeae, oleo liliolum in cataplasma: cui adde croci, Pii. reliquias humoris discutit. - 'Pauperes foueant partem affectam urina pueri cum sale: aut succo ebuli cum oleo chamaemeli: aut pro cataplasma -
te admoueant stercus raccinum recens. Aut emplastrum palmeum, aut diachyllum ireatum, aut ceroneum cum dicocneirino aut irino , addendo phil. hermodach. M chamaepit. utriusque q-c- - Si causa arthritidis a capite scaturit, iuuabunt frictiones partium inferiorum, cum linteis calidis, & potiones sudori- ferae ex decocto rad. chinae, aut sarrae parillae , cum ligno
978쪽
curatio Crithrisidis si ab humore frigido sat rit.
T TArthritis tribus etiam absoluetur scopis mempe vi-L actu calfaciente S siccante qualis descriptus fuit cap. det paraly si pag. 82. Deinde purgantibus medicamentis initio benignis cuin quadam astrictione qualia descripta sunt pag. 8s6.5 8S7. Vitando acria, attenuantia , diuretica & acetum ta)ipientia, narcNica,S repellentia, ut in superiori curatione diximus taenique topicis postea describendis utendum erit. Imprimis ventriculo prospiciendum unde mali labe dein de cercbro, peragaricum trochiscatum, rhabarbarum, myr balanos cepulas , detractis omni b. aromaticis tenuioribus sabinitio eo quod caput replent x carinariam inducunt. At in morbi declinatione aromata usurpari poterunt, eo quod hu moris reliquias digerunt, &resoluunt. Purgato igitur corpore & tentatis sudorificis ibidem descriptis, ad topica seque tia deueniendum erit. Rad. acori veri falso calamistro m. in ossicinis nuncup sum, aca ti, Cyperi, ligni aloes, corticis thuris, masticis, baccarum myr-ρ te thi, gummi, iuniperi, rosarurn rub. & stoechadis Arab. singui
s, o 3 Π caryophyl. macis,& ladani puri, singui. s. i. si . styracis cal. . A bcni uini, utriusque 3. i. pulucres excipiantur terebinthinae 5 fiant pastilli lupinares, quibus siccatis in umbra &iniectis super prunas , aut cineres calidos suffantur cooperimenta capitis nocturna, δί ioclinato capit ,orcaperto, excipiat vin
Trebi,ium. V Succorum anagallidis, caulem quadratum A florem purpureum ferentis,& sampsuchi,& rad. cyclae depuratorum, singui. 5. i. si . vini albi, j. ii. mellis rosati ta5tundem, faterrhinum mane exonerata prius aluo si fieri potest tepide per ia res trahendum ore aqua pleno ieiuno ventriculo. Vel Ir Pul. piperis tangi, A. i. nucis mos in. caryophyl. cardam cium, momi, cubobarum,&pyretri, singul. 3. si . cum incile despumato decocto sat massa solida qua parentur veluti tur undae naribus indendae, luas nasalia vocant. Vel phil. excipiatur cera, A forma obeliscos usui dicto. Vel pul. in nares inhcia:
979쪽
gul. 3. ii .cubcbarum,3. i. fiat puluiscum pulpa passulatum, Gma pastillos lupinares quorum quotidie mane masti cabit vitus alio horae quadrantis expuendo saliuam inlace quae ab ore - . cessuet. Aut sine pulpa pallularum put. excipiatur in nodulos ilaxos cum scrico rubro aut panno lineo tenui quorum maneinasticabit unum,ut supra etiam prius exonerata aluo diu comtinuando.
Vel horum loco asticabit folia aliquot ni cottanae vel radi
Arthritica calida tam simplicia quam composita, toto mor- cribratibi decursu sumenda, sunt,radices aristolochiae, narcissi, ari, cyclamini, chris anthemi. Diosc. vulgo sigilli beatae, aliae, seu vitis nigrae,Matth.cbuli,helenii, iridis, hermodact. Et si materia obduruerit, cucumetis agrestis , liliorum, althaeae , &c. Herbae chamaepith. chamaedr. betonicae, primulaeueris, calaminthes, sampsuchi, salutae, melissae,origani, pulegii, thymi. Sc- mina, lini, foenu graeci, urticae, nasturtii, 4. sem. cal. ma. de minora, baccae iuniperi, lauri, farinae hordei,lupinorum, orobi, lentium, fabarum. flores centurii mi. anethi, chamaena. meliloti,stoechadis utriusque, roris mar. hyperici,leucoi, sambuci,&c. Ex aromatis crocus, myrrha,castorium,euphorbium,thus, oespus, bdellium, opopanax, galbanum , sagapenum, ammoniacum: haec neruorum nodos calfaciunt,discutiunt,& emol- . '
Composita, sunt olea chamaemeli, anethi, lumbricorum, vulpini , irini, cheirini, abstinthii, narcissi, castorii, teresin- . . thinae,de croco, de cera, de melle,de ovorum vitellis,petrolei, cuphorbii, te lateribus de ranis. Axungiae antiquae apri, equi, raxi, marmotanae, leonis, mulae,& vrsae. Vnguenta . calida Agrippae,aregonis, althaae,martiati martiani posus ab inuentore quam martiati legendum censere' S quamplurima alia ex quibus quisque pro arbitratu componat,vel viatur sequentibus. V. Fol. absinthii p. toris, sampsuchi,& chamaepit. singui.
que in aqua sussi .ad m. i. colaturae infunde micae panis albi Oinu 'tria. Deinde tete in mortario lapideo cum olei chamaemeli, & axungiae gallii , vir. S. ii.&put .croci, 3. ii. fiat catapl.
980쪽
V. Panis cibarii e clibano mox exeuntis A.. i. vino nigro saturetur,pistetur in mortario: deinde adde olei chamaemeli. 5. A. Vircllos . ouorum S pultae. croci, 3. u. vel eadem mica calens excipiatur melle despumato cum vitellis ovorum& oleo de croco, & fiat cataplasma parti calide admouen- dum& bis in die renovandum. 2 . Stercoris vaccae siccati, Apuluerietati, m. i. salis com- p munis puluerietati, ii .pul. cymini, sulphuris, M aluminis, ρου singul G. i. sinapi A. si. cum melle des p. fiat api, Muccag. rad. thaeae, lini, A foenu gr. in a i salutae tractae,3. iii. oleo rum Iumbricorum, liliorum,& irini, vel sambuci, M pul. hermodaa. singul. 3. i. axungiae vulpis,&anseris, medullae cerui , aut vituli, singui. J. g. pul. iridis Flo. 3. ii croci, SI castorij, utriusque 3. si fatvnguentum sine coctura, quo pars dolens si tumida est, bis aut tot in die illinetur, linteis calidis appositis diu continuando. Vel V. Vnguenti praescripti, J. iii. phil. rad. aristolochiae rotundae,m rrhae , thuris, galbani, opopanacis, & terebinthinae, singui. 3 .si. cerae quantum sussi. fiat massa emplastri super alutam iustae magnitudinis extendenda, parti admouendam&reno uandam quoties videbitur. bequentia statui de declinationi aptari poterunt. V. Oleorum terebinthinae, & vitellorum ouorum, vel nucis indicae , vel croci utriusque s. ii. misce ad litum partis as- fcctae calide bis aut ter in die. Vel ' . . Farinae lupinorum, & fabarum, utriusque ii. olei nucle Aum pini aut amygd. amararum , aut vulpini, iii. cum Aecocto ranarum ex vino de oleo praescripto parato fiat cata'. P lasma eidem parti male affectae calide applicandum. Vel . V. Vnguenti aregonis, de martiati, utriusque δ. u. olei vulpini, 3 i. pul. hermodact. 3. iii .put .aristol. rol. dcchamaepit h. de sulphuris, singul. 3. i. si. fiat unguentum quo pars male assecta calide illinetur, addendo inunctionis tempore gut- οὐ G tas aliquo quae vitae pravehiculo. e tui'. 2 . Butyr ancidi vetustate, cespi humidae, Maxungiae πι-s,vel traxi, sin ul. 5. i. f. muccag. rad. althaeae, lini, te foenia grae ci singui. 5. i. pul. iridis Flo. gummi ammoniaci vino soluti, Mad mellis crassitudinem cocti utriusque 3. vi pul.castori . . ii i 9. iiii. saecis olei liliorum , vel lumbricorum quavium