장음표시 사용
631쪽
vi in spasmo flatu lento, cuius aliquam speciem esse hunc a flectum, retractis in suam sedem musculis, dolorem remittere ostensum fuit : sic& hic coni, resis hisce musculis vinculo in suum locum, flati us q. eκ reis S, puctiones hae remit tui vel cessant. Q ods pi,it quiete vel vincturas dolor nihilo minus perseueret. curatio ea de ferὸ quae in pleuriti de fit lenta exposita fuit, hic quoq; instituitur. Ab externis primum incipiendo,& ad flatus dis. si pandos doloremq; mulcet dum, loco dolenti calida actu A potentia operantia, fotus, sacculo S, insunctiones, emplastra adhibendo, balneisq; siccis 3e sudorem mouentibus, flatus absumendo. Qualia inulta eiusmodi in pleuriti de flatu lenta, ali)sq; eX sternis doloribus a flatibus, in habitu corpGri S ex: citatis, describuntur. Quorum usu. si nec tunc intermittat assectus, diuersiones& derivationes quoque per clysmata, cucurbitulas, illic explicata, faciendae. Et uti tunc descriptum, si corpus impurum sit, purgantibus. sudore mouentibus, alterantibusq; exhibitis quibusdam, quae occulta vi puncturios dolores sedare docuimus, hic quoq; eos amouere studebimus.
E N T R I s doloris nomine eum inteluligimus, qui in anteriore illius sede molati seu nuda nullisque ostibus obsita, se a abdomine proprie dicto se potissim uiri manifestat. Nam de alijs doloribus, qui ad natis illi in locis, vel cum excretione aut mictione dolos rifica, aut in pudendis vel podice maximὰ se exerunt,postea agemus. Hi vero qui in ventre propriis se of Ἀ-
632쪽
VENTRIs DoLo Ras GEN. sysse offeruli hic l; describuntur, sedibus primum hac ratione distinguuntur: quod alij in abdominis potiore sede in ambitu umbilici se offerui : alij in ima ventris potius sede media, iuxta pecti em occur runt. vel ad coxas&lumbos quoq; e X te duntur. In ambitus umbilici sede aliqua dolores freque colicus ester oboriuntur, quos pro diuersitate intestini affecti, ut in causis dicetur , distinguentes Medici, via μ' num Colicum,altcrum Ileum appellant. In quibus
haec symptomata occurrunt. Dolores atroces admodum sunt, & tormentum ., adferentes, unde eos Tormina vocant: &quias 'Agrum torquent, Germani illos Arimin en appellat.
Qui in circuitu umbilici alicubi, uti dictum, se inaunifestantes, nunc illi veluti circumducuntur : &nunc in sede inferiore superioreve, nunc in lateribus sese produnt. Interdum instabiles sunt & va---, xi. supra ferὸ umbilicum de latere in latus, vel infra de loco in locum delati. Nunc cum caloris &ardoris, alias quoque frigoris sensu: Alias fixi certo in loco, maximὸ sub umbilico, eam sede veluti petaterebrantes, non tamen uti nephritici circa dotalain, inguina, aut circa coxam, veluti uterini haerent, nec illic potissimum se eXercent. Murmura ventris & rugitus, nu nc uno in loco. nunc per varias illius sedes discurrentia, interdum deprehenduntur. tangun tur & audiuntur. Constipatio alui plerumque adest. Nonnunquam conatus aliquis eructandi vel crepitandi, sed irritus: quae si succedunt, aut aluus dehcit vel diar- Qrhoea sequitur, malum leuant. Aliquando deiectio quaedam purulenta succedit, non tamen ut in dysenteria cruenta. Urina in quadam illius specie quoque supprimitur. Nausea, cardialgia molesta sunt. Sequiturq; interdum vomitio nunc pituitosae, nunc biliosae ma-
633쪽
s8s teri ei aliis etiam excreme torum alui foetidorum. magno aegrorum fastid o & taedio in ea specie quae alleus ob locum aiseelum dicitur. A: F. leos ob horis 4 Ν rendum Sc pe iculosum symptoma, d gnum com-m se ratio te dici pollet: cum M sic a quibusda in 11: serere mei rio inime ex pr matur. Febris non hun qua in illi accedit: alias praeces dens ill que occasionem praebens, adhuc illi comeS mali et i iterdiam colicum dolorem cessante insequitiar. Conuulsio es horre 'dae, interdum & resolustiones, hosce dolore. aliquando sequuntur: quod veteribus plerisqι incognitum fuit, nostro saeculo adeo frequens. Quae nuc generalia accidentia cum sint, maiorem corporis partem assciunt: nuc pari cularia, certas partes tantum laedunt. . Sicuti in motuum laesionibus haec abund 8 descripta sunt. In ima ventris sede media, circa pectinis regionem, dolor vehemens quandoque occurrit. Dic tendens unus qui cum urinae suppressione acci, Inflammis, dit: ubi & casus ille quoque deseriolus fuit. Alter circa π cae cum ar'dore, lancinatione 3epulsatio ae se Osserens,r g qncm rubore aliquo. etiam extrinsecus, non auri quam 3c tumore, qui tacta deprehenditur , se patefaciens: qui a se depfiam, uti dicetur, Vesica inflammatio Vocatur. In uua aluus urinaque aliquando suppri- initur: illique febris illicisque accidentia, inter quae Sc delirium accessisse obseruatum fuit, coniuncta sunt. Quem a fleetum aliquando puris mictio se quitur, aut durities circa ea in sedem, post eum rei
Alter in inferiore abdominis sede dolor. ad coracas Se lumbos quoque pertingens quo nomine in hypochondriaco dolore illius mentio facta e 1 3 non infrequenter existit.&a loco asseeto Vterinus vel Matricis dolor dicitur , duplici modo se habes. Disten
634쪽
Distendens unus & torquens admodum in ventre& lateribus quoque occurrit, estque frequentior Vterini doloris vulso appellati species, Ger-inan. εἰ exime vel Eari rectius hebarmuter di cta. Qualis plerumq; ante menstruorum eruptionem multis virginibus &foem inis euenire, illasque donec erumpant, affligere solet : Aut ab as retei torum. vel non redi e habentium menstruorum sympto tria esse, aut etiam ob causas alias, alio tem pore, alia λtate occidere. Eademque ferὰ ratione uti colicus dolor, in inferiore ventris sede se exerit EX quo factum, ut& colicos dolores D cipienditeri vulguS Uterinos appellet, idque non solum in foemi ais. sed & in i sculis, quando colici dolores psimum oriuntur, necdum cogniti adhuc sunt, eodem in ar muter nomine, inept8, ac si illi matricem quoque haberent, appellant. Quos dolores uteris os in foeminis grauiora adhuc accidentia, hysterica praesertim, ut in uteri sustocatione dictum est, interdum sequuntur, aliquando co
Est&vterinus dolor quidam, grauidis mulieribus quandoq; molestus, in inguinibus se maxim/repraesenta ns, quo & a coxendice differt, cui alio quin non omnino absimilis, nisi quod dolorem.
etsi crus minii ne mouent, in anterjoribus magis, qu-m posterioribus sentiunt. Alter quoq; uterinus dolor huc refertur, pueriperis peculiaris, non ille qui in partu oritur, de quo dolor, meri
in partus difficultate egimus, sed qui post partum, larunon in pudendis, qui illic explicantur, sed circa iimum ue trem potissimum, distendendo aliquot horis, velet: am diebus f nineum genus quans doque excruciat: quem di priuatim , Post partum
Ardens, distendens, pulsans&lancinans dolor
635쪽
In inteninis causa Ve iris doloris.
Vterinus quoque existit, qui Vteri inflammatio a causa,vii dicetur, nominatur : Interdum & si post partum accid t. Post partum doloris vocati altera est species. Qui eodem modo uti vesicae inflamma tio, nisi quod latius se in latera, uti ostensum, e tendit, affligit, & tumore & rubore extrinsecus quoq; apparente, se non nunquam prodit, aluum isque obstruit, mictioniq; impedimentum adfert, febremq; comitem habet: & post se alium dolore
acrem pungentemq; , ac veluti eXedentem. cum saniel purisq; per uteri ceruicem excretione, duaritiemque nonnunquam relinquit, nec non animi
defeAum, aliaq; hysterica accidentia simul, sicuti illis locis descriptu in fuit, producit.
V Isterum neruosorum trium in abdominis ea. uitate, seu ventre contentorum morbi, doloribus hisce causam praebent. Quae sunt, intestina& vesica, uterusq; in scemineo sexu. In testina ventrem penῆ uniuersum adimplent.&cum exquisitὸ sentiant , dolores qui illis affectis oriuntur, acerbissimi sunt. Cumq; in tenuia & cransa tota ipsorum longitudo distinguatur , horum formae & situs diuersitatis causa, dolores quoque distinguuntur,atque ille qui in crassis accidit, cum maiorem illorum portionem colon costituat, Costicus: qui in tenuibus Ileus vel Iliacus appellatur. Et cum tenuia medium spacium in umbilici ambitu occupent, ileus dolor in media ventris sede umbilico proximiore magis sentitur : crassa vero cum in circuitu horum sint posita, atque in elati Lsima sede ad cordis foueam dictam, a dextro latere in sinistrum protendantur, illic que ad podicem descendant, colicus dolor eo quoque circumductu potissimum se exerit. Morbi vero in intestinis dolores
636쪽
tio, cum irritatione aliquando eueniens, refrigeratio, pulegmone & phlogos s.
Distentio nimia intestinorum, praesertim sirris Dimmo iis latio simul accedat, ventris dolores frequenter pa- rininorum, rit. Quae ab excrementis diuersis&flatibus quae continent, proficiscitur. Quando haec vel copio sius quam par erat, ad intestina feruntur, ea adimplet: vel alioquin impedita haerent, nec exitum habent, hacq; ratione cumulantur. ' iFeruntur ad intestina non nunquam magna co- ερο ex Vmpia excrementa&flatus , eaque replendo disten, me istris sedendoque dolorem excitant. Qui, si liber eorum is ruri
est trastus, vagus est, nec diutius eodem loco per- tia liton, sistit, sed cum murmure hinc inde delatus, tandem cauo Men. per crepitum vel ructum, vel di arrhoeam soluitur. tris doloris.
Qualis dolor saepὸ post cruditates &post fructuufugacium e sum, vini musti potum, & similium sequitur purgante medicamento sumpto, euenit, diuque si antequam deiectio adsit urget, eoque grauius, si excrementa bile simul, aliove acri humore perfusa, non solum intestina distendant, sed& simul vel licent. Sicuti in diarrhoea quae cum dolore elusinodi copulatur, haec causa ulterius eXpo
Impedita haerent accumulanturque eXcrementa,& flatus interduin. alicubi in intestinorum longo ductu, atque distentione dolorem immensum, cum alui constipatione eueniente in . inducunt. Qui aliquando eo in loco fixus est , ubi causo, excrementorum progressum impediens, latet: alias vagus, illic ubi excrementa flatusque cumulantur ' - . . M vagantur, existit. Incrassis intestinis quae excrementis cras tori bus scatent, satusque multos continent, hoc frea quenter euenit, ut in anfractu illo magno se ur .
637쪽
stro in recti intestini initio facit, ob hanc viae obliquitatem excrementa eo delata subs stentia, coolicum cruciatum immesum patiant: in quo eXcreis mentis exitum quaerentibus Sc conantibus, locus veluti perterebrari videtur, tumorque ea in sede, qui & tactu deprehenditur, elevari, illisque in in
testina remeantibus aliquo usque, do inec redeant. haec remittunt, dolorque in dies prout magis magisque excrementa 3c flatus coaceruantur, augestur. Quod transtus impedimentum, a copia e X- cremetorum, viam hanc ob curuitatem angustam subito implente atque obturante nonnunquam
prodit: Vel a siccitate, duritie aut tenacitate horuoritur: quae ut illic subsistat sursum mper reflexum illum ferri nequeant, faciunt: scuti in alui consti patione, quae tunc semper adest, causas quare sic indurentur, exposuimus. Deosi e. 'Verum & in coli intestini cellulis ad ipsius Ia, tis reicta ex- terapositis, Se a cauitate ipsius decimantibus, at crementa O que instar semi globi protuberantibus. e X cremen- ορορ εν ta indurata x sicca, sciuata . in locis eiusnodi de
vijs retenta atque interclusa, non solum grauando&distendendo quoque, si ad modium coaceruenis tur, sed&liberum excrementorum transitum impediendo, sicq; ea cumulando. colicis dolorib. oc casionem praebent. Imprimisque sex illis sedibus deuoluta diu retenta excrementa dura, eum, uti dictum, obstruant. Quod & i b alus corpora b. duris in hisce sedibus retentis, fieri potest : Ueluti a comestis copios8 lapidibus fructuum nucleatourum: vel fructibus duris, ut cas aciei qforum e-su largiore aliorumve ciborum durio tam , dolores colicos cum ventris co liti patione natus , aliquoties obseruauimus. Vti &ospicula δ pedibus gallinarum coctis, a muliere multoties, dum cur1
638쪽
C A V s A. 69t per diaetam uteretur. deglutita. inultis annis in in testinis haesisse, &demum eiusmodi casus peperiscse ex eo quod post clysterem insusuio, magna copia illa reddiderit. libertaque fueri . fatis collige re potui. Quod Scacaseo similiter diri 'tris et pi ,& multum cometio, in colico accidisse, illius poti ea per clysterem magna copia deiectio. quo te in pore ri caseosos vermiculos v uos cum in ina e ininxit, satis patefecit. Sed δc a pituita co creta si modo pituita,&non alia eae crescenti. sit t)co lon adeo infarctum, ut pe τὸ voltum esse inceretur, easdem obstructiones colicosque inde natos
dolores procreasse, sectione se i me isse testatur Fernelius. Atque in legato ouod in . corPUs quoddam durum, firmum, medio ductu pertus ain, incoli ii testini ductu Lit, ventriculo tra suerso haerente, sicuti ex tumore i lius loci coni j ci potuerat, colicos dolores i ii peperisse, eoque post sexenunium pedisi me ludi se reiecto, ab illis liberatum fuisse, id e in scrib t. Quod eadem ratione Sc a caloculis in i test i ii xis accidere potest , quales
praegrandes nucis iuglandis Sc castaneae magni tudine , per aluum excretos se vidisse idem fa tetur Fernelius : nosque unum sci alon velu ti m saxum conuersum , similiter reiectum vii
In tenuisus intestimis interclusas excrementorum transitus , Iliacis doloribus diuersimo e se osse re tibias . occasione in f equeo ter praebet. Quod cum fit, in me; in illorum angusti Oret. On nihil , quo se in fitie ipsoru in , iuxta reneria deaetium, in crassis intestino aperit, facilius quam itiret quo ipsorum ductu ampliore hoc accidit: do. lorq; tunc Issacus ille atrox adeo vulgaris nostris. vulgo quoq; colicus ac pellatus oritur, qui ob locuobstractum, fixus circa dextrum larus, & propter
639쪽
retenta excrementa in tenuibus intestinis, in viri bilici ambitu vagus se repraesentat. alvu Sque, suprpressis illic excrementis, tam diu, donec per medi. camenta ota haec occlusa patefiat. Senaturas mulsollicitetur, minimὰ respondet, rursum hisce ominsis, constipatur doloresque redeunt, morbusque donec integrὸ haee obstructio soluta sit, prolongatur. In qua si excrementa retenta biliosa sint, aut alioquin praua per se existant. vel ob morani putresce alia aut corrupta, acrimoniam 8c perniciosam ac malignam vim adipiscantur, cum tunc intestina simul vel licent, dolor eo erit vehementior. 8c licet ad excretionem sua acrimonia natu- ram nonnihil sollicitent, tamen, cum quain diuti cobstructio durat, ad intestina crassa ferri nequeat. aluus nihilominus constipata manet, nec ab illis ad excretionein stimulatur : cum, nisi impeditus hic ipsorum esset transitus, & alioquin in intesti. norum cauitate redundarent, ea irritando, diar. rhoeam 3c choleram morbum, vel si intestinis adhaererent, dysenteria potius cum alui fluore, quisiiliacum hunc dolorem, in quo aluus suppressa est. eXcitarent i quod vero in intestinis tenuibus in .esusa facere nequeunt, sed hinc inde divagando cruciatus enormes illos, qui non cessant, donec. vii dictum, obstructio h c soluatur, eaque redeunte, recidiuas facere consueuerunt, excitant. Quorum biliosorum peruersorum qi humorum excrementis permixtorum causa , si diutius retinean tur, alia quoque grauia accidentia, icterus, febres. tandem chneruoso genere consentiente. conuul, sones alij que neruorum affectus. scuti illis in locis declaratum fuit, sequuntur. Sed Ad fit propter omnimodam illius angusti meatus intestini obturatio de , vel quia diutius neglecta est, aut etiam nullis medicamentis cedere potuit, adeo faeces Vt .
640쪽
eoaceruentur, ut sursum iri ventriculum regurgitent, & vomitio illaru abominabilis. Ileusq; morabus quem Miserere uocant, sequatur. Huius autem meatus obstructionis, tam quae sacile, quam quae aegrῆ solui potest, causa a tenaci bus crassis eiusmodi excrementis procedere potest: Vel a siccis in tenuibus intestinis induratis:
Accedente praesertim constitutione huius in ea tus a natura angustiore, vel ob aetatem, vel calido rum continuum usu in intestinis aridioribus factis,
eo loco angustatis. Vti & si ab alijs assumptis cras. soribus, aut natis illic duris corporibus, sicuti ineoli cellulis Se anfractu ia in fieri diximus, oblimatur. Quemadmodum a cydoniato, in ea tum illum iuxta caecum dictum intestinum obit mente, acerbissimos Iliacos cruciatus, cu omnimoda alui suprpressione, vomitioneque excrementorum & syneope, puella in passam fuisse. atque in illa ex hoc causu mortua sectaque. cydonia tum adhuc ille deprehensum fuisse, docet Fernet. tantamcν coci geriem
exere mentorum, ob occlusum exit una in intesti
nis tenuibus fuisse congestam. ab illis ii distentionem factam, ut illis ruptis, faeces in abdomen decidisse obseruarit. Sed & in reliquo ductu tenuia intestina . quae adi colorolioquin varie inuoluta iacent, si amplius conuol ζ'n o novantur adeoque contorqueantur. ut iam via obturata sit.&cauitas interior constricta&Occlusa, tuc ''obis ...
subsistentibus f cibus Se flatibus, coagmentati Sq; atque intestina distendentibus, iliacus ille dolor
sequitur, quein Conuuoluulum vel Voluulum ob hanc intestinoruin conuolutionem vocant. Sc in quo, fortὸ si non procul a duodeno fiat haec con uolutio, faeces alui tantopere vomunt, dolorque vagus & instabilis cum murmure & rugitu, in Umabilici ambitu accidit. Cuius conuolutionis causa,