Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

641쪽

entras causa.

uti inflammatio, sicuti mox ostendetur, nonnunx quam existit; sic& a statibus, hoc interduin eues nisi si per se, vel una cum excrementis tenuia in te stina adeo impleant, ut penitus dii senta farciminum inflatorum in farcitorumque instar, supra mos dum contorta qualia aliquando vidi nus, flatibusque lupra modum distenta inuenimus) fiant. Quod vix tamen ob sola in statuum copiam accis de re potest, nisi aliae iri super intestinorum obturastiones, a causis praecedentibus progressae, accedant, quae ipsorum transitum, uti dictolia, impesdientes, ut intestina penitus repleantur, sic conuoluantur. faciunt. Eadem contorsio, ex stus intestinorum peruersione, a prolapsu tenuium intestinorum extra peritonaei ea uitatem in scrotum

nonnunqua in hernia sit, si diutius illic subsistanti

necdum remeare possint. eademque tunc symptomata sequuntur, nisi quod dolor tunc in inguine, ubi ruptura est peritonaei, magis urget: M pro in in externis doloribus A in hernia species illa conuoluuli explicabitur. O Refrigeratio vehemens intestinorum, torminaiuiolinst , in illis excitat, uti scin ventriculo dolores inde na- r in sci diximus. Qui hic.vti illic, ab eadem causa quo que proficiscuntur. Ab externa scilicet ventris refrigeratione, vel ab assumptis affatim actu nimium frigidis . non solum ventriculum, sed & intestina tenuia illi continuata,&colon vicinum, refrigerantibus: quod 3e ab iniectis clysteribus, nimium acta potentiaue frigidis, potest accidere.

Astatibus frigidis, ex potu frigido, vel ex cruditate prouenientibus, hoc itidem fieri potest, ut refrigerando, & s copiosi sint, simul distendendo

tormina ventris faciant. Humor item crudus frigidus. ex acidis potissimum copiosὸ comestis, ut

cerasis, prunis alijsue genitus, idem facere potest,

642쪽

ventremque refrigerando flatibusque implendo,

conturbare.

Pituita etsi praecipua a plerisque doloris causa statuatur, tamen non alia quam ea quae summo frigida est, dolores hosce procreabit: qualis vitrea di et a pituita existit. quae in intestinis nata, illisque adhaerens, cum frigidis ina sit, ac si ea perforaret& roderet, doloris sensum praebet. Reliquae pituitae species, cum non tantopere refrigerare, aut intestina implere, ut distendantur, possint, dolorem nec qualitate sua aut copia insignem excitare

queunt.

inflamatio intestinorum illorum, dolori quoq; Infiamma causam non in frequenter praebet: lleo si in tenui iis D.caubus, Colico, si in colo aut recto inflammatio fiat: s dolorq; fixus, inflammans. distendens pulsanique -- ina flecta sede intrinsecus sentitur, sebrisque eum. illiusque accidentia. vii caeteras inflammationes comitantur : aluus q. co stipata est, licet desideri uinali quod dehciendi crassis intestinis affectis. sed in an e urgeat. Quod si vero tenuia intestina insta ira: IU Maiis mala sint, tumorque magnus existat, tunc illis oc tenuium clusis vel conuolutis, cuin nihil per ea descendat, si ris. Xcrementa per os euomuntur, Conuoluulique dicti morbi, haec quoque magisque frequens cau sa existit: in quo tumor extrinsecus cum vestigio I aliquo liuiditatis, sicuti obseruaui quandoque deprehenditur. Sed &si in abscessum tandem con Uertatur inflammatio, eo rupto, saniosa&puritalenta dehciunt. Huius autem inflammationis causa, sanguis venarum inesserat carum, extra venas in intestinorum substantiam infusus, egistit : ob copiam vel tenuitatem eo defluens: Frequentius ob dolorem i lis gnem qui praecessit, eo impulsus: Aut ab alia in te 1tinorum laesione concitatus sicuti & a vulnere in

643쪽

k s9s VENTRII DOLOR Is r aut coni sione accidere potest; quae ad externa pertinent. vhur, is a Praeter iam dictam testinorum phlegmonen. LuiMUL phlogosis alia seu seruor illis non infrequenter alianorum, cau cidit, maxim8 tenuioribus, unde Iliacus quoque ius quam colicus licet eum etiam si e

dolor patcommuniter appellent saeuus, diuque durans. grauia quoq; inferens *mpto inata, oritur. Quando nimirum sicuti longa obseruatione cognoui,

mus, signi, que certis deprehenditur) bilis non in intestinis retenta sicuti in illorum obstructioni, bus inde quoque dolores hosce quandoque nasci diximus sed in intestinorum substantia in se in se, rens, atque illa amplo saep8 spatio imbuens in fi

ciensque, vellicat, rodit uritque: sicuti in ventri culo ardores illos diuturnos, simili modo interiadum euenire, atque ex macula lutea post mortem sectione facta inuenta nos de praehendisse, illic do cuimus, & hoc idem in intestinis accidere, eadem experientia cognouimus. Quae &causa est, cum hoc fit, quod haerente illic bste diutius, vel conti. nuo de nouo affluente, dolores adeo pertinaces, diuturni . 8e qui licet mitigentur, moX tamen redeant,accidant: eo saeuiores, quo bilis, quae illa anficit. deterior existit, maxit neque si aded sit seruia da &copiosa, ut & verum e lipelas in illis eκciatet. A quibus grauibus noxis, cum intestina . quae neruosa sunt, exquisiteq; sentiunt, nimium offenduntur 3c sollicitantur, neruoso genere tunc coinpatiente praesertimque si bilis spinae dorsi. illic ubi intestina illi mesenteth beneficio adhaerent, ad ii lius medullam usque pertingat, illam q. si inui a filaciat sicuti Fernelius se in febricitante, bilem mea

sente rij membrana coercitam, &spiriae quoqtimis mersam deprehendisse, scribit) conuulsiones tan

dem & paralyses, sicuti hoc a bile quoque, prauis φ

644쪽

C A v s R. 697 lijs humoribus in intestinis obstructis, diutius

retentis, euenire posse ostendimus, producuntur.

Ex quibus . uti bilem causam hisce praebere colli l gere possumus; sic & reliqua bilis redundantis ina dicia ex urinis alijsque deprompta, illud patefaciunt. Quae & bilis, cum in loco affecto haereat,

pertinacius adhuc, quam illa quae ob obstructionem retinetur, nec descendat & ad podicem seratur, non iam aluum ad eXcretionem, sicuti cum in

has sedes fertur, sollicitare potest: Vnde & in hoc casu. 'ti Sc priore ab obstructione progresso, licetabile proueniat, aluus non ut in caeteris fluit, sed potuis suppressa est. Haec autem bilis, a vesicula fellis interdum proueniens, uti eam ventriculi substantiam imbuerstposse docuimus. sc 3e intestinis vicinis ad quae naturaliter quoque defertur, se inserens, noxam ha cpotest efficere. Plerumque tamen haec ex vitioso chylo, vel succo copiosius quam par era t, gernita, in venis me sera icis sanguini adhuc confusa, nec ab eo propter illius copiam vel obstructiones sufficienter in vesiculam repurgata , redula dans, occasionem huic malo praebet: si illa una cum sanapui ne ad intestina delata, per ramos venarum meserat carum, intestina amplexantes , illorum sub stantiae, uti dictum. infundatur, illic l: subsistens, veluti erysipelas procreet. Quae uti alias in venis

iam dictis me sera icis coaceruata retentaque, morbis varijs febribusque intermittentibus praecipuo causam praebet ubi Sc prolixius biliosi huius iucci prouentus causas exposuimus) sic & ad intestiana a natura protrusa, nisi per oscula narum in spatium illorum excidens, per diarrhoeas varias, quod frequentissimum est, aut cum sanguine ad haemorrhoidales venas depulsa, per fluxum illa ru, quod raru est, expurgetur, intestina, sicuti dictum.

645쪽

imbuens, quod & non i 'frequens. dolores hosce praues toties se offerentes, parit. Qui &. si bilis

haec in venis retenta. atq; ad intestina modo dicto delata, utrinq; noceat, cum alijs morbis saepὸ iunguntur, eodemq; tunc tempore iliaci dolores morbiq: alij a bilis huius prouei tu reniti, uti & febres, simul affligunt: aliquando de eiusmodi morbos. bile recte expurgata, sed ad intesti a propulsa utia febres intermittentes. sicut tin illis se oribus hoc a b unde demonstratum sui . sequuntur. Vesica, cum in infima ventris regione anteriore ς ή '-- quam pectinem vocant , supra os pubis lateat, eo- ue corpus ipsius seu fundu, maxime cum distenta est. pertingat, dolores & molestiς illius ea regio, ne quoque percipiuntur. Cervicis vero illius, quae subdus sub peritonaeo fertur, doloros affectus, cum ictione dolorosa potius se manifestent, illic ex licabuntur. Morbi autem unde vesic corpus do- et, sant illius cistentio tq; inflammatio. Di Disti, Distentio vesicae amplae cauitatis tanta ut do- γ : . tu, leat, ab urina potissimu in proficiscitur, quae retens stimur Dis ta diutius cumulataque adeo. ut vesicam penitus Q adimpleat. Se supra modum distendat, dolorem &

In vesica, . causa dolo-

ru Ventris circa vesica reg: Onem.

molestiam in ventris ima sede, quae 3c tunc tumet, sese offerentem inducit: urinaeque effluxu penitus impedito. michio in totum suppressa est: de quo Secuin potissunum conquerantur, in mictionis defectu illius causas assignauimus. A flatu vixdum hoc fieri potest, cum in vesicam is mihi mὸ feratur sort8 ex urina retenta diutius. si cruda sit. flatus Fnerεtur, qui urinae comissi isti, ut naec magis repleat distendatque faciunt: qui tamen vix separati se offferunt, cum nullus flatus inter mingendum aut alioquin erumpat, urinaq: spumosa ab acris externi, dum mi igitur, aut agitatur permistione postius, quam flatibus internis siat. λ calculo, cum in

646쪽

tantam molem excrescere nequeat, distentio haec fieri non potest, nec prius dolorem in vesca exciatat, donec in illius ceruicem feratur: sed cum tunc mictioni simul incommodet, in mictione dolor osa quo pacto hoc sat, describetur. Inflammatio vescar, si in corpore ipsius fiat.do

lore inpubis regione molestitatem, uti dictum. I a. Πρ esic ,rit,&ciun vesica peritonaeo intexta sit, foris quo que rubedo & tumor interdum deprenendunt r: qui tumor ob urinae 3c faecum suppreiIio nem, quae accedunt, maior fit. Haec inflammatio in absces sum interdum desinit, qui dum fit. dolor auget , eoque rupto ulcus oritur, michioque purulenta &dolor os i sequitur. Scirrhum quoque inflammatio post se relinquit qualem limnens in vesicae Uacc ,

ex casu ruptae, rursumque curatae ad natum vidi

mus. In gangraenam , malὸ traetata inflammatio quoque conuertitur, vidimus q: sic assedum vesiacam nigram penitus intrinsecti , nasi piscis instar, in mortuo canonico fuisse. C terum quod inflammatur vesica, casus aliquis Iu πιρροα externus causam praebere potest, vel summus do

lor praegressus, a calculo vel vicere, quibus affecti. bus inflammatio interdum iugitur, sicuti& rene, ab ijsdem causis inflamari diXimus: adiuuante diu positione plethorica, aptaq; ad Hi scipiendum. Vterus cum similiter uti vesica, subqu 1 in foeminis latet, eandem ventris inferioris sedem oc, cupet, ipsiusque fundum . distentum praecipuὰ ventrem usq; seratur, dolores illius eodem in loco se manifestant: & cum ligamenta eius, quibus susspensus haeret ad lumbos & coxas usque serantur. illorum causa dolores hi eousq; quoq; eXtenduntur,&hic simul describuntur. Cervicis vero illius in pudendum pertingentes dolores, illic explicantur. Qui vero in fundo seu corpore illius, Se adnes

647쪽

son VENTOs DOLOR Issis illi ligamentis fiunt ut rini dolores, quorum a. liqui ad ceruice in usque etiam extenduntur, uti i quesica, a distentione aut inhamatione procedunt. Distendens uterinus dolor, qui uteri corpori seu fundi causa fit, ab aere externo praecipv ori-

Q, tur. qui partum, statim poliquam is rus pro - .st ἡ- uteri internum orificium adhuc amplum

sum.

& apertum es , si non bene mutilantur haec loca,v-terusque sensim stringatur, in uterum irrumpens, eumque implens . dilatatum 5e debilitatum alioquin eX partu, non soluin distendendo, sed Sere, frigerando. si frigidus sit, dolorem in illo excit 'quem Post paraum dolorem uterinum vocant. Alio tempore cum uterus antecoceptum paruus sit& crassus, cautiasq: illius quam semen in concept implere debuit admodum angusta, & quado concepit, ac cum istu increuit 3Ladauctus est. toto tempore similiter interius illius orificium exact8 occlusum, 'terusque ex c5ceptu plenus sit, ab aere exter o hoc fieri v x potest. Vti neq; a flatibus in trinsecus genitis, tum dicta ob causam, tum quia si in angusta illam uteri cauitatem fereretur, aut illic generaretur, cum tam cassus sit uterus, eum adeo odie dere ut ex tedatur &doleat, minimὸ possent. Sicuti nec serosus humor, altu ue, si in uterum influant, ob praedictas rationes hoc queunt efficere etsi hi, qui uterum quendam magnum euinq; amspluin vesicae instar sibi fingunt, hoc fieri posse cre, dant, I flationem que uteri ab aqua & flatu iam in nominent Ac describant, multasq; illius causas asas gnent. Licet enim uterus amplior in quibusdatrist mulieribus, vel natura vel humiditate multa relaxatus, tamen neque tunc adeo impleri aut e tendi, ut dolor inde sequatur, potest cum si magna illic esset repletio, ut putant, ponderi S tunc serisum de molestiain potius quam doloris praeberet. Siculi

648쪽

icuti ascetu gradi, si ille uterum nimium grauet ccidit: qui aliquando pondere suo, tradiis ligas

mentis, uterinum aliquem dolorem, qui circa in guina potius . quam lumbos, ut in generibus di elum, se in xime offert, procreat. Ita ut uteribus D seqπ' ς dolor distendens alius, praeterhu cquip si par tum sequitur, vix adeo illius corporis, scuti vero quentior illius membranarum vasorumq;. quibus suspensus ieram, δε- haeret causa eueniat: Cum illic collecti, retentis q. m prauis humoribus, dolores uterini distendentes.& ad latera usque proten si quo nomine illoruin hypochondriacis dolorib. quoq; mentio facta est

qui mensu eruptione praecedunt, aut quado alias suppressi sunt. vel non rectὸ fluunt, accidant, aut alias ob impuritatem mulierum, etiam praeterita aetate me nitruis deputata . saepe illius eueniant.

Quae illuuies illic a sanguine vitioso , alijsue lius moribus ei permistis, a natura eo ad expurgatiosnem menstruam protrusis cumulatisq; , in mulie ribus cachecticis, aut alioquin malignis excremE tis scatentibus, sua originε trahit, illicq; circaute rum sedes hasce implendo, distendendo, irritado. praesertim quando materia effervescit, dolores hosce uterinos procreat, sursumque vapores emit tendo, alia quoque grauiora accidentia, imprimis uteri sustocationε dicta, cum abutero causa procerdat, quemadmodu illic quoq; ostesum fuit, gignit. Inflammatio uteri fundi, nonnunqua & cerui Infammatiscis simul, dolore uterinia, in illius sede occurretem Hieri fundi, facit, accidentibus variis, uti in generibus dictum,

comitatum: Qfe&pol se, similiter uti velscae flammatio. abscessum, vicus,scirrum, gangraenam relinquere valet. Cuius etiam causa externa, ut

contusio,&ictus esse potest. Vel interna, sanguianis redundantia circa uterutri , si retentis menstruis non per ceruicem se expurget, sed in uteri

649쪽

substantiam insulas . inflammationem facit, pro sanguinis diuersitate variantem . Cui sinaligoavis iungatur . Cancrum in eo qui priuatus ab inflammatione vera assectus est, quique cum facilius in uteri ceruice nascatur . ideo illic describetur. gignit. Imprimis vero ex partus difficultate, obsum inuin dolorem de conatum, uterus frequentius inflammatur, tuncque vel foetu aut secundinareis

manente, aut hisce exclusis, ob subortam inflammationem, dolor & febris urgent: causaque haec non prinima est, quod puerperae vel in partu. vel post eum. adeo dolent & periclitantur , cum secundinae solius retentio , noc tam subito minimὸ saceret, sicuti haec quae sequitur inflammatio, ii, las afficit 8c praecipua mortis causa existit : nisi hoc ob largam sanguinis profusionem , in partu eXrra uterum, Vel in illum factam accidat; adeo ut dolor qui post Partum mulieribus euenit, no tanis tum ob ae em illapsum. vii dictum, sed & hanc inflammationem frequenter fiat: quorum ille tamen solo dolore, hic vero grauioribus accidetibus maioriq. periculo affligit.

Curatio. Ro ratione sedis affectae & causa ruin varieta te; alia accommodatur intestinorum distenstioni & irritationi, refrigerationi, & inflammationibus a sanguine vel bile factis. Alia vesicae & uteri distentionibus 8e inflammationibus. Distentio intestinorum, si per se. aut cum illorum irritatione a quibuscunque causis fiat, & dolores colicos iliacis sve excitet : Vel si hi dolores 1 e,refige- refrigeratione procedant, curationem simul, cum erebis..ι' in mustis conueniat, explicabimus. In quibus o. i. .,fa causis, si ob copiam excrementorum 3c flatuum,

distentis intestinis atque irritatis tormina & mur-

ne, irritatis

650쪽

C v K A T I o. cos mura ventris oriantur, nisi excrementa x satus alicubi impedita subsistant, cum vix diutius per maneant, sed per crepitum vel ruinam, flatibus eorumpentibns, si ab illis fiat dolor, cesset, aut in eX- crementorum copia, per alui excretionem, qua sequi solet, soluatur, non alia cura, quam ea quae in diarrhora. obseruari solet, illic que explicatur, hic priuatim insti tuenda erit. Quod si vero haec in crasorum intestinorum anfractu, vel cellulis , vel tenuium intestinorum exitus meatu retenta . distendendo irrixandoque dolorem colicum iliacumve gignant . iacilius haec obstructio in crassis intestinis soluitur, colicusque dolor sanatur : difficilius, si tenuium

intestinorum meatus obturatus sit, excrementaq; quae retinen tur, praua sint, taliaque continuo gi matur cumulenturque, iliacumq; illum dolore nos stro tempore adeo frequentem pariant, cum etiam reser ta nonnihil obstructione, tamen ille s etlὸ vel subi to. vel post tempus redeat, eXcrementaque de nouo coaceruentur, aegriq; qui hunc do: Iorem passi sunt, leui ex causa recidiuam patiatur, perseueranteque morbo conuulsones, paralyses. quas membrorum dolor praecedere 3e praesagire solet, alij que graues morbi, ut dictum, sequantur, quibus superuenientibus, licet dolores tunc quandoque remittant, tamen grauiora haec accidentia hominem vel iugulant, vel noxas graues

post se relinquunt. Q od si quoq; adeo pertinaπst haec meatus occluso , a tenacibus & duris

excrementis alijsue corporibus facta , ut aperiri Tequeat , excrementisque adeo tenuia &ieiuna alioquin intestina impleantur, ut illa per duodenum in ventriculum irrumpentia, vomat, lethalis

tunc serὸ iliaeus sequetur dolor. Qualis &ille ense solet, cui praeter oppilationes .intestinorum ac

SEARCH

MENU NAVIGATION