장음표시 사용
721쪽
6 4 HAzi Tvs CORI . DOLOL. vel circa articulos, vel circa ossa sese exerunt.Hinc ἰ , que tria sequentia ipsorum statuuntur genera. ramosa D- Carnosas praecipuὸ corporis partes, in habitu
. -ca occupau- corporis, occupantes dolores, Defluxiones, De
g. t j. stillationes, Catharros, die Stui; Germ. a causa quae
hos praeserti in excitat, vocant. Quorum diuersepi niuiis, species hinc inde in diuersis corporis partib. extra
in habitum articulos positis, qui plerumque excarnes sunt, de ερροβω. quibus priuatim agemuS, Occurrunt. diiij Gςrm. In facie circa buccas, maκillam, iuXta aures, eis iusmodi dolores seu Defluxiones, accedete interadum tumore, alias nullo se offerunt. Quibus dentium dolor Φpe accedit; sicuti illic explicatum est. In colli lateribus, vel posteriore sede, tales do Iores seu defluxiones quoque occurrunt, tuncque caput aegr8 plerumque in uertitur, dolorque inde exacerbatur. Tu mentibus nonnunquam illius to
ci quoque glandulis. Quibus si difficultas degluatiendi iungatur, Angina notha existit, in anginis iam explicata. In pectoris lateribus carnoss. defluxionum diis Elus dolor quoque suboriri solet, grauans Ac lanci nans, qui contactu &motu, praesertim brachij, irritatur, respirationi inc modans, eamq; diffici- .siorem reddens. Quod si punctorius accedat do Ior, Pleuritis notha existit, ubi Sc describitur. Si reia spiratio admodum impedita sit, ad Di nceani via . 'explicatus est hic casus refertur. In dorsi carnosis utrinque sedibus, dolores hi a
defluXione procedentes frequenter urgent, se exriore ad ceruicem, vel inferiore circa lumbos, sede: qui semper motu spin exacerbantur, interdum Sadecubitu vel compressione: alias vero si profuris diores sint, contactum perferunt. Qui hus si interani dolores accedant, in illis expositi sunt.
722쪽
bus, dolores a defluxione quoque eueniunt, aliquando&in neruosas sedes protensi. Qui, si circa ' fulcra horum, in homo plata,&coxendicis carneis a. ' - . ν locis, eueniant, quia circa illorum fiunt articulos, ad articulorum dolores pertinent. Articulorum regionem obsidens, se circa eam A ictisi et . Apraecipud versans dolor, Arthritis seu Articulo Iedem p - - rum dolor, in genere dicitur. Qui cu in in diuer sis articulorum locis per habitum corporis posi
tis occurrat, in eo primum differt; Quod aliuSger irim dolor. Mneralis est, pluribus articulis, unde de generale Arthritidis nomen seruat, quam vulgo Podagram,s etiam pedes attigerit, uti fere fit, Vocant, in artubus, brach ijs, manibus, ipsorumque fulcris, co-Xa, summo humero se exerens,& in dorsum ceris uicemque usque interdum quoque se extendens: aliquando & circa maxillae articulum se manifes statis. Alius vero dolor articulorum, particularis cox udlaue est duntaxat quibusda in articulis, artuum praeci vulachia.
piae: nonnunquam articulos ma nos, quibus arutus innituntur, occupans, ut articulum coXae cum
femore, qui pro in Coxendicus vel Ischia licus do- . lor dicitur. Alias articulum humeri cum scapula inmosti. - . 'insumino humero seu homo plata, possidens, vn. dolori ' ide Homoplatae dolor appellatur. Nonnunquam vero in artuum articulis se offert: in pedibus cita cadigitorum internodia, maximὸ pollicis articu . Ium, vel in pedio, vel iuXta malleolum, & Podagra tunc verius nominatur: vel circa genu,& Cisona pra vocatur. Alias in blachbs circa digitorum articulos, pollicis quoque praecipuὸ: Vel circa car. Pum & inetacarpium, tuncque Chiragra, Ger cman. Sipperi ii dicitur. Rarius in cubiti articulo solo hic assectus, uti vero in genu permanet, sed ,. si illic fiat. communis fer8 cuin alijs quoque arti-sulorum locis, est dolor. δc sub arthritide Uicta,
723쪽
6 6 H A g i et v s C Rr. DOLOR. comprehenditur. In quibusdam autem accidentis bus, diuersae hae species arthritidis conueniunt, in alijs discrepant, hoc pacto. Dolor vehemens plerumq narticuli unius, vel plurium affectorum regione. Sc circa eam fixus, se offert: Qui in coxendico 3e homo putae dolore, ab initio fixus, mox vagus, illeque per crus ad podi eem, indeq; ad pedem, hie per brachium, se e X tens dit. In omnibus speciebus, motu articuli irritatur malum uti&contacta, praeterquam in coxendico Se homoplatae dolore, nisi dolor ad exteriora quo que vergat. Subitoque R ex improuiso, hi dolores aliquem corripiunt. Tumor plerumq; cum rubedine aliqua, calore& pulsu interdum, in podagra & chiragra. alias ciatius, alias tardius superuenit, quae Min gonagra,& in arthritide, in articulis praesertim excarniabus quibusdam , se aliquando proferunt. Alias vero citra manifeibam rubedinem . Cedem a potius , ille tum cs refert. In coxendico vero ὀolore Se homo platae . carnosis illis in locis, vies quicquam tale apparet, aut tumor aliquis depres henditur. Nodi spacio temporis, in podagra Sc chiragra, iuxta internodia digitorum pedis Se in anus, eX- crescunt. E quibus apertis, alias fluida, alba, reana X materia prodit: alias gypsi vel calcis instar concreta, alba, Ac friabilis materiai: saepe etiam in tophos 3e calculos plures paucioresue , in- aeq.:ales plus minusue , indurata, exit. Quae cum retinentur, excrescuntque, articulum figunt aded, ut nanueri postea aegr8, tandem etiam uris nimὸ possit. Sed 3c elusinodi nodos, a cubito ad carpum usque deductos. 8e veluti cohaerentes, in podagrico natos, atque ex illis ruptis, pulte in veluti albam emanasse, aliquoties vidi: aliosque si-
724쪽
GENER A. 67 miles in alio podagrico in auricula creuisse, illic qι , Per tria iasisse. Febris synochus, uti in febribus dictum, in ars th tu: e generali, fere semper, in podsgra, chirassa, ςO ragra frequenter, in coxendico & homo Platriae dolore no munquam cum dolor incipit, mox invadit. Et horrore primum, in OX superues Iciente calore a grum molestat. Cuius etiam causa aegri sitiunt, & inquieti sunt, pulsusq; concitatior fit,vrinaeq: rubent. Alia q'o': accidentia interdum arthriticis eueniunt. Veluti spasmum quendam doloribus hisce accessisse, plusq; fero, qua in illos affecisse, aliquan do obseruauimus. Ossium, maiorum praesertim, sedem occupans, o i m . & circa eam residens dolor praeter eum qui in ex carnibus articulorum locis se exerit, de quo in articulorum dolore dictum est: dein ia illum qui ince phalalgia & cephalaea ad externam caluariae se-dem quoque se extendit, de quibus in alijs grauior ribus symptomatibus iam actum est) duobus modis adhuc se offert, duoq; constituit genera quΟ-rum unum .prici pu8 circa ossa capitis, alterum circa plures osseas sedes, se Offert. Circ capitis osseam sedem capillosam, vel fron tis, dolor quidam se offert. diuturnus 8c perseue. rans,unde etiam uti cephalaea interna, h c Cepha-lam exrerna dicitur: ab altera in capitis dolore ex 'plicata disserens, quddoaec externas sedes occupet, & circa ossa versari Videatur, contactuque eX- acerbetur. Ab interna cephalaea e Xortum quandoque sumens, & vel cum ea se offerens. dolorem sque capitis intus forisque se exerentem, efficiens. Vel etiam per se tantum in exterioribus affligens: Nunc in ut o que, nunc dextro, nunc sinistro, uti hemicrania, latere: nunc claui infixi instar unum
725쪽
locum veluti per terebrans Clauusque dicitur: ali quando nodos in fronte protrudens. Cuin capitis dolore in lue venerea explicando, magnam habens similitudinem. Et nonnunquam etiam in ast ijs ossium sedibus, uti illa lues, dolore deo odisse
Est Se alia species doloris huius exterioris in capite occurrentis, qui alios dolores a defluxione in articulorum & carneas sedes factos, praeire. eosque praesagire solet. In quo capiti graue aliquid& in oleitum incumbere videtur, dolo: que eYtrinis secus, ac si cutis a subieeti sede auulsa esset. sentiatur, tactuque Se pr sertim capillorum commotiosne, augetur. EX tuberantial e quaedam nonnunquam mollis ac oede malosa, lata & dispersa, externa in hanc sedem, praesertim circa occiput Sc ce
uicis posteriorem sede in , occupat. Aliaque intera dum accidentia, quae in capitis grauedine, intr caluariam oborta, eueniunt, praesertim si & illa, ut , , saepe fit, externam hanc grauedinem comitetur. hic quoque se repraesentant. Gre Plurium ossium regionem possidentis doloris, s alterum genus, 1 inorbo nouo Sc veteribus incognito profectum,& ab Indis ad nos coiitagione propagatum, a populis, quos primum inuasit, ab MOQu. initio morbuS Neapolitarus, mox cum ad Gallos Gaze M vei quoque perueniret, morbus Gallicus vocatus est: Pῆι quein, quia perveneris usum, maximὸ per conta- tium, corpora inficit, tuon venerea in alij appebiam r. Cuius tuis, cum plurae occurrant genera sic. . . uti suo loco explicabimus) hic dolor circa ossa re. 'nour conra sidens, unu in ex illis existit: quod Germani, quias i Vmη eum lassitudine, in qua ossa contundi videntur, seo fleri, gemmii vocant, nos Dolorem venereum vel contagiosum appellare possemus.
Circa regionem Oisibus proximam, hic dolor
726쪽
gitudinis potissimu in sede eXcarni urget. Vt in tibiarum maximὸ interiore nudae sedis longitu- ' .dine, &iuxta scapulas, homoplatam & cubitum, . in sterni item anteriore ossea sede quae in hoc so lo affectu, cum aliter vix ab internis causis dole re possit, dolet. Ac pro in haec lues etiam solo hoe signo quandoque cognoscitur. In cartis quoque externa sede dolor hic se exerit, maximὸ in anteariore sede, in fronte ad palpebras se usque extera den S. 8 circa tempora, cephaleae externae iniurii xus haeret. Implacabilis autem hic dolorestia atrox, cutem l . a subiectis ossibus veluti diuellens&dilanians, contactumque aegre ferens. Qui sub noctem augetur, calore non, ut alij dolores, mitescit, sed exacer Urbatur: qui de causa forte noctu in lecto recumben eo. tes, quia tunc magis calent, grauius hab ent. Sensimque hic dolor, non sublid. vii arthritidis geneura, hominem invadit. Tumores duri seu nodi, quos aleii seu Germani. illorumq; causa totum sic assectum vocant, quanis doq; erumpunt in fronte, in tibijs, in manuum era ..terna sede: qui se inaequaliter babent, augenturq;. Alia quoq; externa vitia, ut pilorum defluuium. maculae, pullulae, ulcera huic dolori copulan tur. quando haec luis venereae species non solitaria est. . sed alijs accidetibus, ut in tuis hac generali tracta- :tione suo loco ostendemus, comitata etaistit. - . D.
IN doloribus omnibus enarratis, habitum cor-
poris possidentibus . partes e quibus habitus corporis constituitur, sensiles saltem affici, cum hae dolorem tantum sentiant, necesse est: quales
727쪽
I - odo ra ABI.TVS EOR P. DOLOR. ' sunt musciali, membranaeque sensiles Se nerui. In i quibus dolore, nunc ad utetione, nunc comprest sione, nunc soliata continultate . nuric intemperies mytici, vel cum hia motum congestione, aut insfluxu vel qualitate maligna prodeunt.
DῆTςnnr Distentio vehemens harum partium , vi dos . . - le/Πx ςibς 'Quod fit per motum immodicum, M. qui. in eXe ς' th c l/boribus, unde dolor tensivus in
his alia membI S, cum irils Udine tensua nominata iunala Etus,ut talassitudine dictum, oritur. Et a motu violent',inusculis; imium retra et: s, cum spasmo, dosior admodum exercet membra : uti in spasmo os steri sum fuit. Dein&musculis maiori nisu validius ψ . aut diutius extens s. affluxumq; sanguinis conci-
tantibus, dolor non lum, qualis in lassitudine in9. z summatoria aut vicero si. se offerre solet sed &ma
ior, qui contactu motuque increscit . fit sicuti di in a... musculo lato mamillari primo, brachium mouen te, talis dolor sentitur. quando equi, qui difficulter , retinetur, freno validiqs attracto 3e retento, inter e uitandum caput sustentando musculus hie diu o tius laborat & patitur: aliquando & pedes ac ge- . nua, cum illis stapede breuiori praesertim inniten 1 tes, lassa & dolentia reddimus. Viscerum internorum causa dorso accumbenstium, malorum praeserti iri, Sc per ligamenta dori se appensorum, si ea distendantur, aut in tumo
rem eleuentur, aut alioquin ponderosiora fiant, -- trahendo Sc distendendo membranas dorsi, qui- bus adnectu tur, eius dolorem, horum morborurn comitem, procreant. Qualis dorsi dolor ad
i modum frequens, qui ponderis aut veluti diuul sonis sensum exprimit, in diuersis hepatis, lienis,c . In testinorum,me senterij, uteri morbrs,& in grauia
728쪽
Flatus in habitu corporis, ab humiditate caloreque debili membrorum natus, vel ex alijs cautis κratibus in eum irrumpens, si in musculorum spatiis collectus sit, musculos attolledo& distenden do. dolorem, qui in spasmo flatu lς to excruciat. parit. Si in membranarum spatijs coerceatur, dolores. quales in carnosis praesertim locis. in corpore saepὸ euenire videmus , illis qui a defluXione prouenerunt, non absimiles non tame adeo fixos. sed vagos&diuellentes, nec ita diu perseuerantes, gignit. Quod si ad cutem v : erumpat, doloremppparentem illic, ac discurrentem,cum palpitatio- - . ne dicta, parit. Sicuti in eiusmodi a flectibus, qui- P: bus dolores hi a piantur, fuit expositum. Compressio partium in habitu corporis, illaesa compr2 i seu te. nam cum hoc fit, ad culaneos affectu . ubi , explicabitur, pertinet dolorem illic efficit. Velu ι .is is aut lex decubitu diuturno in morbis longis i me in bin aliastis bris diu pressis. Sc veluti. vii 'unx. conquassatis, dolor in illis, uti&in dorso culassitudine, aegrum pDdum decumbit, Se postea ubi conualuit, diu saep8eXercet. Certae quoque partes senstes, si validiust remantur. aliquandiu dolent: quod vivarijs in ocis . a violentia externa , aecidit: sica neruo in cubiti sinu latente presso, dolor grauis cum stupore 3c formicatione duorum digitorum . saepiscontingit. Imprimis vero, si ossa , quae corporis habitum firmant, nimium impulsa, aut ὸ sede sua declinantia, vicinos inusculos. membranas maximeq;,nerisuos. qui nec contactum ossium quidem ferre posisunt, premunt, dolor illic euenit: qui eo maior diuturniorque existit, si partes hae ex dolore intumescant, incalescant, & nonnihil inflammentur. Sicuti in inaequali& violento dorsi motu, ceruiscis praesertim, magnus Se punctorius quidam do
729쪽
HABITvs COR P. DOLOR Is r quando pars laesa mouetur. diu tape affligit. Frequentius hoc luxatis ossibus, in articulis mobilibus accidit, osse distocato in sedes hasce sensiles erumpente, dolore tamdiu, quamdiu os illis in eumbit, eas exercete accedente simul partis illius, cuius articulus luxatus est, immobilitate quemad- modum in motus impotentia, a luxatione proseis Ela, ostensum fuit. Idem fractis abruptisq: ossibus euenit , dolorq; non solum tunc, si loco simul mota, quia partes, in quas feruntur , premunt. euenit, sed potissiamum, quia easdem asperitate sua ex fractura induis pungunt Sc laedunt, dolor vehementior adshuc oboritur. Cui dolori immobilitas membri, si
ossa quae per articulum mobilem mouentur, per . fracturam a se inuicem abscedant, quoque iungitur, sicuti in motus impotentia, a fractura proue- ., niente, dictu in fuit, Vel si alia ossa frangantur, ut costae , aut alioquin aliquid ab ossibus abrumpatur, alia accidentia cum dolore concurrunt: inter quae . ob spinas aliquot a vertebris dorsi ex casu abruptas, diuque retentas nec cognitas , dolore graui diu aegrum in dorso affligente, tumorem am 'plum eoque tandem suppurato, ulcera successisse,
postmodumque spinas illas prodijsse, aliquando
Soluta continuitas intrinsecus in habitu cor, poris, in parte sensili facta, doloribus illic se ostes rentibus, occasionem praebet. Vti frequenter fit
cum membrana circa ventris seu abdominis re, gionem rumpitur: idque maxim cum erumpentibusὸ peritonaeo, intestinis dilatato, vulnere seu scissitra dolor crescit. tumorque tunc se offert her- - 'niosus, ubi & hic assectus explicabitur. Quod res liquas partes attinet sensiles , habitum corporis constituentes, ut musculum & neruum, cum ViX,
730쪽
C A uJs R. crs nisi externum accedat vulnus, cutem prilis spes riens, ipsa vel rumpantur, vel illorum continuitas manifest8 soluatur: de hisce ipsorum laesionibus,ptque inde euenientibus doloribus, in cutaneis pgemus affectibus. Intemperies harum partium dolorem etiam pa- Intemperirarit, quamdiu haec durat illisque impressa manet, 'sa
perseuerantem. Eaque Ae frigida & calida: quae si
extrinsecus accidat cum cutem tunc Dotius affi-- . . orio
extrinsecus accidat, cum cutem tunc potius affi- maim eiciat. ad culaneos dolores pertinet, ubi & explica. latorumhitcr, Si intrinsecus fiat, ab influxu vel congestione humoris hoc fit, uti mox dicetur. In febrium e-Ν
tiam pa oxysmoruini ijjs, frigus, &postea in progressia subsequente in calorem, dolori huic de quo tunc indoiso 3c membris conqueruntur aegri, Occasionem praebete, caloremque, tum quia partes similares omnes, in omnibus febribus eo alteranis tur, tum quia in continuis febribus, causa invasis maioribus dorso vicinis contenta, neruosas partes inde magis accendit, in hisce sedibus molestiam hanc efficere, cognoscimUS. Congestus humor in habitu corporis excres cogest Oh mentitius, accedente interdum x prauitate quaa moris, ura dam, a nutrimenti quo partes aluntur cruditate, vel etiam vitiosiore portione : vel ob assimilatio. d.' nis imbecillitatem, aut prauitatem sensim coacera . Datus, dolores qui circa exangues sedes iuxta os- sa. peri ostia& membranas praecipue versantur,va: bi excrementa haec, in locis hisce minus calidis, Scut vocant, frigidioribus facilius accumulantur. tardiusque dissipantur quandoque gignit. Idque frequentius in capitis sede . intra caluariam & cuistem illi obductam, occurrente, ob venarum illic copiam, quarum causa eYcrementa facise ibi cola liguntur, & quia ob cutem crassam difficulter ex. Pirant,accumulatur, quae postea Cephalaeam eam