Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

741쪽

c HABITvs COR P. DOLOR suo inflammante, dolorem arthriticum efficiet. Id q. quando sua copia in venis redundat, aut callidior existens Scin flammatus, febrem accendens synochum, quq plerunq; huic arthritidi calic ae statim ab initio superuenit, &aliquandiu comes est, per eam portionem illius in articuloiu hasce sedes propellit. Nam sicuti ab ijsdem causis, in febribus Wnochis, in superficiem cutis estuso sanguine, er sipelata febre hac comit a gignuntur, sic etsi in hasce sedes articulorum, hoc in hisce febribus moialiatur natura, quo etiam frequenter se exonerare

solet, arthritis potius febre synocho comitata nascetur. Vnde & plerumque accidit ob hanc causae similitudinem, ut qui arthritidi obi; oxii sunt. aliquando san guine i n cutem en uso, febre quae erysipelata profert, nostrique C. arfuncfel vocant, facit sicuti in febribus hoc expositum fu1r, corripiatur: aegriq; qui utrisq; obnoxij sunt, podagrae timore, quando illa invadit, erysipelatis opinione se consolentur. Sed & sanguis, sero excrementitio ichoriis busq; humorum perfuso, impurior fluidiorque factus, a natura, interueniente plerunq; etiam febre aliqua, sed mitiore vix eni in sine febricula, calida vocata arthritis incipit) uti in alia loca aliquando, sic in articulorum regionem expurgatus, arthritidem inducit. Quae &.quado generalis est Φpiusq; repetit plerunqta sanguine, cu copiosus sit humor, totumq; corpus peruades, in pluresq: sedes simuIessundi possit, prouenire solet ι quod si a defluxio. ne a capite fiat, cum no nisi magna sit causi, rarius fieri diximus. Licet & particularis arthritis,& posdagra, nonnunqua & coxendicus dolor, ab eodem sanguine, in unam aut pauciores sedes tunc se exonerante, non infrequenter febre quoq; comite, gi- natur. In qui b. a sanguine genitis articulorum doloribus, si sanguis qui influxit seruidior fuerit, ners

742쪽

C A vis α. 69suo sum qi genus grauius afficiat & i nctam et . dolor

Rardor maior erit, rubedoq; 8c tumor, nisi in pro Alando haec omnia, ut in ischia dico dolore lateant, ei lius apparebunt, atque erysipelaxo den aliquam phlegmone referent si vero te rosior. ad cede malis naturam, tumor lata dispersus potius accedet, dolorq; no adeo magnus erit, nisi quatenus, si in multis locis hoc fiat, ea ratione magis molestus est. euius sanguinis in venis seruoris Se impuritatis causae, uti variae sunt, in febrib. 'nochis comitatis expositae: ita imprimis vini potentiores praesertim. immoderatus & continuus usus, non solum, quod cerebro toties stuporem inducens, illud debilitari do, sed &quod sanguis inde cop osior calidiorque& tenuior continuo gignatur, qui faciis postea inflammatur, febreque, per quam portio illius in aristiculos excutitur, accendar, podagrae causa, haecq; illius poena statuenda erit. Unde Se ditiores praeis sertim, qui vino generoso kpὸ inebriantur, cibisq; aromatibus varijs conditis, unde quoque sanguis tandem accenditur, perpetuo utuntur, podagram sibi familiarem, quae apud sybariticos illos &deli,eatos libenter ut vulgo dicitur, diuertit, reddunt: quae tamen & pauperes aliquos non praeterire sestet, eosq; interdum alijs de causis, uti & febris ery, si petat Odes exercere. In omni b. hisce multum adiuuante dispositione partis, ob imbecillitatem iistius, aut viarum,uti dictum, laxitatem, ad luscipiendum prona, quae illi, ijsdem de causis, ut in arthritiis de a defluxione nata. diximus, si saepius praesertim sanguinis influxu debilitetur euenit. Sed & sanguis indisserenter in alias praeter iam dictas, carneas corporis habitus sedes essulus, in febribus synochis, veluti in emunctoria illic q; positas glandulas, dolorem, qui eo in loco se cum tuis more & febre offert, ut in febribus illis declaratum

743쪽

Venereae.

6 6 HABITvs COR P. DOL R. fuit, vel si ob ple thoram aut tenuitatem illius, vel sponte vel ob labores aut dolores, in membra se ingerat, in illis molestiam eam, quae in lassitudine

descripta fuit,eXcitat. Qualitas occulta. seu cuius vires quibus agit exsplicari nequeunt, in kligna Se contagiosa. quod ex effectu patet, extrinsecus corpus subiens, dolorem quem in habitu corporis, ossium sedem praecipuὸ occupare diximus, parit, qui luis venereae dictae Pquarta est species. Quae qualitas a corpore alterius

hominis, qui hac lue ic. .ctus est, prodit, siue haec

ita illum, ut ex ea aeger decumbat, occuparit, siue nondum adeo impressa, ut eX ea penitus aegrotet,

existat, sed in obscaenis praesertim haereat: quar tione scorta illic infecta, etsi aliquando minimὸ deis Cumbant, aut alia accidfitia grauiora huius luis sentiant. alios nihilominus. ut postea ex ea lue vehesinenter affligantur, inficiunt. Hic aute qualitas ab 'Uno corpore exurgens, contactu in alterius corpus

per contagium fertur, eamq; potissimum corporuconiunctionem. in qua iunetis mutuo per coitum genitalibus, locisq; illis nudis & tenerioribus,virus hoc ab obscaenis unius in alterius transiens, vel illa solum quod informinis priuatim interdum,ut discium, euenit) vel totum corpus postea, quod frequentius accidit, inficit: qua ratione etiam per eiusmodi coitiones, haec lues ab Indis ad nothros translata & propagata fuit. Licet Sc cu excremenistis, ab infe Ehorum corpore in corpus aliud saepius aut vehementer traductis, haec infectio transmitti

possit: ut ab illorum sudoribus euenire potest,s in linteis adhuc impuris cubent vel indusia infectoruinduanti Quod forte & ex sputo fieri, ex eo colligimus , quod sicut bestiam virus per sputu in moi sacorpora subit, ita & lue hanc, per pocula vel cochlearia, aliaue ori indita, sputo cospurcata, vel etiam

744쪽

C A v s n. 697 per oscula, qua ratione 3b obstetricibus tape in

fantes inficiuntur, in alios transferri, sit vera simile:

uti & a scedis ichoribus ex ulceribus in hac lue

fluentibus, aliaque corpora tangent bus A quibus tamen omnibus. vixdum corpora, nisi si minῆ te Dera,&rara,vt infantium,& si admodum vel saepe hisce impetantur contaminantur: uti neque fac id per halitum, cum tunc multi sun ut, quod tὰmen non fit, eam contraherent: licet plerumq; has cauissas praeteXentes, ut erratum illiciti congressusce, lent. illis culpam attribuant. Haec autem qualitas, in vapore vel humore, a corpore in corpus translata, parte. quam primum attigerit, inficit, rariusque illic. vii dictum, permanet , sed ulterius per corpus dispersa scuti venena solent, partibus inebraneis potissimum insidiatur. atq; illis luem imprimens, si hoc insuperficie coriaporis fiat, uti elephantiasis quaedam, quam quoque has praecipuὸ partes obsidere, in ea ostendemus. pilorum defluuium, pustulas, ulcera, parit: uti haec species luis venereae in cutaneis aflectibus expli ea bitur. Si vero corporis solidioribus partib. prosiandioribus se insinuet. tunc circa peri ostia me nisbranasq. maximὸ vigens, dolores circa ossium reagionem nudam praecipu8.ubi plures membraneae

neruosaeq; partes concurrunt. molestantes, in capite, sterno, tib ijs, similibusq:.uti dictum, locis gignit : qui dolores calore, cum luem hanc veluti sopitam in actum deducat, irritantur. atq; interdum nodos, periostijs abrasis, uti in cephalaea a congesstione humorum expositum, in tibijs vel fronte praecipuὸ proferui. Praeter quq , alijs vix dum coris poris partibus. grauiora adfert in comoda. neq; in spiritibus aut humoribus magnas parit mutationes, neq; quicqua in eiusmodi, in Urinis, excremenistis, aliisve funalonum laesionibus, apparet, nisi ob

745쪽

causa cepha

doloru vehem etiam, morbi diuturnitate, aut me sdicamenta violenta, qui b. cura instituitur, potius. quam ob hac lue, tandem superueniant accidetia. Intrinsecus quoq; , perniciosa quaedam vis ab dita, sed noxia suscitari potest, quae certis partibus inimica, dolores in habitu corpo iis gignit, inter dum similes illis, quales iam in lue extrinsecus illata. circa ossi uin sedes, in morbo vencre o t asci diximus, atque circa capitis exteriora , in CephalaeaeX terna, quae citra hanc luem nascitur, potissimum se offerunt. 3c ex congestione humorum circa has

sedes, uti illic dictum fuit, nascuntur: si praeterit, lam intemperiem, qua alioquin dolorem inferunt, etiam malignitatem acquirant, unde & grauius tunc laedunt pertinacius m haerent & periecerant. Sed & fieri potest , ut articulorum dolorum alia qui, a defluxione nati, si humor ille serosus excres mentitius, praeter eas qualitates, quibus dolores infert, etiam prauam vim adipiscatur, uti saepe in excrementis, aliquid maligni Sc incogniti, in varijs morbis generari potest, pertinaciores & crebrios

res dolores fiant & qui aliquid ab alijs insoliti pro

ferant, suaque peculiaria habeant accidentia, misnusque corrigi aut curari possint. Praeter quς, alium quoq; dolorem, per habitum corporis discurrenistem, in spasmo quodam, cuius species esse videtur.& cuius prius in generibus meminimus, a qualitate peruersa & incognita, nervisq; praecipue inimisca Sc aduersa oriri, ex eo, quod tam raris & admira.dis accidentibus quam longissimo tempore affligat,& per neruos per uniuersum corpus propagatos . ad illo tu extimas usq; sedes feratur, illic ch potissimu dolores moueat, satis licet conscere. Vti Millos affectus, qui falso sensu frigoris aut caloris, i diu dolores graues pariunt, nec cessant, a malignavi, non cognita, unde neque ferὸ curatur, prodire, haec

746쪽

haec in ipsis prodigiosa sympto mata, satis declara,

ratio.

dentis.

Llorum dolorum generu, in habitu corporis o c. - currentiu quibus alia sympto inata copulat λ p rq pisi, qui θ.

ualent, curationem in accidentibus illis, quae tunc alia aceidλpotissimum urgent, curamq; ad se trahunt,expo. Da iuncta

suimus. Veluti si a distetione. dolor in habitu cor poris, seu membris oriatur; fiatq; a ino tu immo. dico tensiuiis cum lassitudine, vel a violento, cum spasmo dolor. cura litus in lassitudine, hui' in spaLmo explicata fuit. Quod si ex motu nimio, sanguis nis quoq; accedente affluxu, maior fiat dolor: nec alia quoq; quam qua lassitudini,&si nec sic remit tat dolor, quae spontanea a plet hora genitae conauenit, uti illic quoq; ostesum, adhibetur. Et si visce rum internorum morborum causa, dolor in dorso potissimum se eXerat, cura in horum affectuust m. plomatibus, quae magis spectantur, tractatur. Si vero flatus eiusmodi distendentes seu diuellentes dolores procreent, in spasmo vel palpitatione, de cura quoq: illius actu in. Dein &, si a compressione ex decubitu longo, me in bra lassa & facta sint, eodemodo, ut in lassitudine dictum, reficiuntur: si vali, dius pressa pars aliqua doleat, caussa cestante, do lor etiam remittit. nisi inflamatio aut laesio aliqua sequatur, quae priuatam, uti illic eXplicatur, tuc cuis rationem requirit. Quod si a luxatis fractisve osseabus, ad motum paratis, membra prementibus, dolor fiat, in immobilitate, quae tunc comes est, cura desciupta fuit. Sin vero in aliorum ossium fracturis immobilitatem minimὰ causantibus, hoc fiat, quia

alia accidentia interna externave, tumoresq; tunc

sequuntur, in illis quoque horum cura ostendetur. Si 1 ruptura dolor in hernia fiat, in tumoribus qui tunc sun ut prodeunt, tractatur. Et si intem.

- Meta

747쪽

eo HABITvs C o R P. DOLOR Is Peries externa calida seu frigida partibus impressa. sensum tristem causet, de ea in cutis assectibu , quet, tunc potius afficitur, agetur. Si in febr bus frigus aut calor hoc in membris faciat, cura in febrium ophale ex rigore Se calore proposita fuit. Et si a congesto hu- v vii more Cephalaea externa nascatur. illius quoque cura in capitis doloribus, qui eousque pertingunt, exposita fuit. Vel si a defluente humore vitioso Mmaligno dolor in paralysi nascitur, in ea quoque de illo actum. Dolorum in Dolorum vero in habitu eorporis occurrent tu. .im ς. qui caeteris symptomatibus , si quae praeterea λdcis riadi sunt, praeualent; trium scilicet horum genera quae

a Meesm vel circa articulorum aut carneas vel osseas sedes νῶιώρ- versantur. curationem ratione causarum distinis

in sicu- guentes. si ab influxu sanguinis vel a defluxione se- - λ rosi excrem ε tith humoris. Deiluxionum in genere . vel priuati in Articuloru dicti dolores fiant, his,

- ce duo b. generibus, omnibusque causis, siue a sanis guine, siue alio humore procedant, cum in utrisq; inulta horum remedia simul conueniant, ne in sinisgulis ea repetere oporteat. eurationem simul ac - . Grilidis commodabimus: Vti &. si a congestione humoru- ρπυιε- Arthritis fiat. cum tunc quoque a defluXione prae-c2 gressa plerum φ oriatur. Et si grauedo capitis a c5- capi Heia gestione quoq; facta, arthritidem aliasve defluxios

serna aeonia nes praecedat, quo pacto his praeueniendu occur- Isi' ο ομ- rendumq; eadem curatio explicabit. Siculi 3c, si a

' . flatibus dolores in habitu eorporis similes illis quia defluxione fiunt. oboriantur, cum eadem quae Pris,ὰ humorem defluentem resoluere possunt medicas ibin cura- menta, flatus quoq; discutiant, atq; uti humorum illorum prouentum, sic flatuum quoq; generati O-nem , cum ab excrementis elusinodi originem trais hant, impediant. Privatam vero curationem exisgunt dolores a maligna qualitate procedentes, e .

tagiosi

748쪽

C v R. A T 1 o. otiatiosi luis venerear, illisq; similes, de quibus post

quam defluxionum & articulorum curam ab sol

uerimus, agemus.

Praemisso i nterim prognostico, Defluxiones inhabitum corporis generatim labentes, licet fre. quentissimae sint, Scin diuersa loca fiant, ubi plus minusve molestant. Dequenterq; Meuem aliqua do ob caussam accidat, redeantq;, nisi ad interiora quoque septu in praesertiin, aliove ubi perieulum adferunt, procumbant. non adeo esse periculosast minorique negotio quam articulorum dolores sa

nari. uti L. si a flatibus similis dolor qualis a defluaxione prouenit, eueniat, facilius adhuc illis distiis

patis, cessare. Articulorum vero dolores quod alistinet, omnes illius species pertinaces admodum sunt, & quando inuadunt, diu perseuerant, facile. que recidiva in faciunt. Inter eos tamen, Arthritis generalis, etsi grauius affligat. atque interdum non sine periculo, accedentibus alijs quoque ex dolore diuersis in locis se exerente, accidentibus, tamecum, ut fiat, magnam caussam esse Oporteat, quae in tot loca feratur, illa non adeo est frequens, ra riusqι vel tardius, quam particulares illius species. vel etiam nunquam amplius reuertitur. Frequenatiores sunt Podagra & Chiragra, pluresque inuasdunt,&quae ubi semel inceperint, certo tempore,

nunc per menses. nunc annuatim redeunt, atquεvbi semel pedem fixerint, aegrὸ amplius eradicari possunt, per se alioquin minimὸ exitium adserenates, nisi tandem generaliores factae, aut ob alios ad

factus accedentes, hominem conficiant,cum mulsti multis annis podagra afflicti. senium tamen a tatigerint, atque in eo diu adhuc vixerint, alii quoque a grauioribus malis, quae defluxio in nobiliora loca cadere solita illis pepererat, pes hane illius de riuatione, superueniente podagra liberati fuerint.

749쪽

7or HABITvs COR P. DOLOR Is Medio modo se coxendicus & homo platae dolos res habent, minus quidem quam podagra, magis tam ε quam arthritis familiares, Se qui rarius quam

podagra , citius tamen quam arthritis, etsi ad ansnos aliquot saep8 inducias dent, rursum remeare solent, atque uti arthritis, qaam diutissimὸ, ali- quando ad menses aliquot, sed minori vitae periculo, perseuerare. Quibus obseruatis, praedictiones nostras ad ea dirigere debemus, &praesertim in podagra, quae iam habitum contraxit, aut haere ditaria est, non temerὸ nos eam abigere posse, pol rliceri. Sed saltem id nos, ut vel mitius vel tardius redeat, tentaturos, & si fieri possit, procuraturos: eoque quod haec aetate mitescere soleat, consolari. D. 'χionti Methodus Uero medendi, tam in Deiluxionibus is hasiiu dictis, quam Articulorum doloribus, tum in praeis corporis ct seruatione, in illis qui hisce obnoxij sunt, tum in UA curatione, quando iam laborant, consistit: &prori.=uvium. ratione causae haec perficiuntur. Praecauebimus nium praea autem, Ut vel aegrὸ redeant,aut mitius aegrum traia

cautis is ctent, si humoris sanguinei, vel excrementi iij serosi, pituito si congestionem &prouentum in caspite, vel in uniuerso corpore, bona vivendi ratio

ne, euacuantibus variis. corrigentibus intemperiem & imbecillitatem, imoediamus: defluxiones R influxus illorum in articulorum aliasve sedes, ilis lis quae haec sistunt, vel alio deducunt, auertamuS; loca hisce molestari, & tandem laxa imbecillioraq; reddi solita, ne facito humores admittant, recipiamique, firmemus: intemperie Inque contra Et in

immutem US.

Curabimus vero, postquam desuvionibus aut articulorum doloribus iam infe uatur aeger. Si humorem dum fuit sistamus . fonti prospiciendo, vel vias per quas fluit arctanco : eumque a parte assecta reuellamus, derivemus, & ab ea prypulse-

750쪽

aegro consulatur, nouaque defluXio vitetur, mitigemus. Procedendo sensim , idque maxim/ pol quam iam fluxit humor, ad illa, quae, quod influsum est, si sanguis si, simul digerant, tara oemque ut in caeteris instaminationibus penitus dissipent; si alius humor excrementitius sit, po. lentius adhuc illud praestent, & si in profundo sit. validius attrahant,&absumant, vel etiam aperto eliciat:t. Atque in declinatione, ea quae partem multa passam, confirment.& si quid residui sit pe.

nitus consumant, adhibenda. Quae omnia va. riis modis, tam in praecautione , quam curatione cum defluxiorium in genere, siue in artus & mem.

bra. siue dorsum, pectus , collum faciem Ve pro .cumbant ubi etia in remedia quaedam in den. γlium dolore exposuimus tum in specie arthriti dis generalis, vel particularis podagrae, chiragrae, gonagrae , coxendicis homo plataeue dolorum. perficiuntur, vel in diaeta per vivendi rationem: vel in pharmacia, per euacuantia, per alui deiectiones vomitus,eXpuitiones, sudores, mictiones, se ctiones. ustiones; item per alterantia intro sumpta. forisq: admota, sicuti in singulis hoc ordine ex

Viuendi rationem quod attinet, quae ad prae. Huendit cautionem , & Defluxionem in genere , & pri, ti' σήρω- uatim Arthritidis instituitur, in eo potissimum, ς μ ρ'ς One excrementa de humores superuacanei accu Dos aetonia inulentur , aut ad fluxionem concitentur, con o Arthri sitit. Ob quam causa in , aer in quo ordina .rie versantur . temperatus sit & siccus . cum frigidus nimium, ventosus, nebulosus, 'dus. vii& calidus admodum ac feruens , in sole, aestua. rvis, defluxiones proritet , & tunc maxim/. cum subito ab uno aere , frigore aut calore excedente, in contrarium fit mutatio. Sed nec arthritici.

SEARCH

MENU NAVIGATION