Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

931쪽

CVRATIO. 8ί9dirigenda, ut pro ratione humoris redundantis.&loci, dura vel mollis aut mediocris, uti frictionum disserentias describunt, conced-tur Balnea per insessiones facta . cum corporis maiorem partem attingant, in scabie . quae illudi assim infestare solet, praecipuὸ usurpari con-ueuerunt. tam naturalia quam artificialia. sicca vel humida. Et si in certa corporis parte illa resideat, priuatim haec illi tantum adhibenda, eaq; vel in balneo immergenda, vel balneo illa abluenda fouend 8; erit Inter naturalia balnea, natationes in Aqua communi, dulci dicta, proderunt, cum pruritam frigiditate sua sedent, crustas madore suo molliant, &terrestreitate quam pleri'; inesse aquis, in calculi causis demonstrauimus, simul exiccent: eoq; magis si aqua lutosa st, aut alioquin veluti calcem aliquam in se habuisse, cum coquitur, deprehedatur. Quales eiusmodi aquae, diuersis in locis, licet dul-ees 3c purae appareant, inueniuntur, &non soluin ad scabiem, sed & alios morbos si nandos frequentantur. Quae omnia, calefacta adhuc melius praestat, si in ea diutius moram trahant, balneum q; ex ea saepe repetant, cum tunc humores rectius e duocantur atque expurgentur,unde etiam illius solo usu scabies mitior adhuc, vel etiam pertinacior, si masgis siccet, saepe san tur.

Quod long8 efficacius hae aquae, si illis pro balneo utantur, moliuntur, in quibus sulphureus odor, bitum p innatans, salsus, acidus sapor, sulphur,asphalium, sal, atramentum, inesse manifestὸ ostendunt, & proin thermis eiusmodi utantur. Inter quas Sulphureae natura pleruaque calidae, quibus& bitumen veluti pinguedo innatat, ad omne scabiem sanandam, caeteris omnibus, cum non solum

siccent,abstergant, digerant, sed 3c pinguedine sua

932쪽

o SupERFICIEI COR P. DOLOR emolliat, unde & in sicca scabie adeo prosunt, praesseruntur, ad easq; tanquam eAtremum remedium se conferunt. Sed & Salsae a natura aquq maris puteorumve, vel acidae fontium, pro scabie sananda. humida praesertim, cum validius sic 'ent, loco balavsurpantur, tam calefactae quam frigidae, si inus saepe se lauent: aliaeq: thermae, in quibus, etsi nihil tale appareat, tamen mineras inesse dicunt, natura arteve calefactε, pro balneo, ut in alijs morbis. se & in scabie usurpantur & frequentantur. Artificialia balnea ad scabiem fac adam plerunque in via sunt; eaq; sicca dicta, aeri calefacto incluso, corpus nudum ad sudores mouendos eXponendo, per quos, humores scabiem gignetes, cum sero exudantes, exhauriuntur, madorq; sub ortus crustas emolliendo aufert, calorq; siccans, cutis abis

rasiones sanat. Quae sicca balnea. eis sola quandoque id efficere possi ni, tamen melius illud praesta bunt. si humida balnea, aut aliae remediorum applicationes his simul iungantur, 3c vel in ipso batineo, vel mox post illud, quae 3c tunc efficacius obporos apertos operantur, adhibeantur.

Humida balnea in quibus sedeant, seqή lavent, ad abstergendum, siccandum, emolliendum. & su. dores quoq; eliciendos, ex varijs decoqui possunt. veluti ex herbis cum radicibus. ut Lapatio, Scabiosa, Enula, Quinquefolio, Bittorta, Torment illa. Plantagine, Fumaria, Tapso barbato, Filice, Ebulo, Arthemisia, Anetho, folijs Quercus, Hederae RSalicum, Lupulorum: 3eradicibus valde efficacibus, Bryoniae, Ser petariae, vel Ari, Cucumer. sylvestris, addendo, eoque magis si sicca sit scabies herbas cum radicibus Acetosae, Saponari q. Parietariae, Betae, Maluae, Borraginis, Altheae, radices Liliorum: atq; odoratas, ut Origanum, Saluiam, flores Chaum omittae. Anthos. similiaqι. Item ex L. entibuS,Fabis,

933쪽

C v R A TAI o. 87 Ibis Pisis, Ciceribus, Lupinis, Rogga, Hordeo, Furfure: semitii bus Lit, i, Poeno graeci, Cucurbitarum, seminumve aliorum Frigi orum dictorum. Ex his quaedam in Aqua dulci, communi vel alijs prius expositis, decoquenda, addito interdum Lixiuio. vel aqua Fabrorum extinctionis ferri. alijsue: vel admiscenda ea quae valide siccant, vi Sulphur, Sal, Alumen, Vitreolum, Tartarum, Cypsum Vstum.

Bolus similiaq;. Exempli gratia paratu facile sed efficax sic fit R. rad. Lapatij &Bryoniae ad Ib.j. Enulae quart.j. Serpentari et vel Ari quart.' Scabiosae, Plantaginis, Fumariae, Parietariae, Maluq ad in. H. Fabaru Sc Lentiu

conquass. p. ii j inpsi usti ibj. Sulphuris sti. p. Salis

quartariu j. Aquae quantum labrum balnei capere potest, decoquantur,cui&Lixiuium addi potest. Vel scin scabie sicca, si pr sertim ab usu unguestorum cutis tensa & sicca fiat: N. Maluae, vel Altheae, Violariae Lapathij, Belae, omnia cum radicibus, Parietariae, Scabio ad in . . semin. Lini, Foenograeci, Furfuris, s Cucurbit. g.J. vel plus, florum Chamomi l. p. iij. Sulphuris ib. j. coquantur. Aliud utile in sicca praesertim scabie:-Sul phuris ib. q. Salis st,. j. terantur subtilissimh & cum olei communis 1b. ij. optim8 misceantur, maces rando aliquandiu in calore, vel potius leuiter coquendo postea funde in aquam calidam balnei bene miscendo, in quo balneo aeger per horam seideat, &sudet, uti &post balneum in lecto, id que per triduum,& sanabitur. Illitiones & amrietiones in scabiosis semel in die aut bis fiunt. abluendo postea in balneo rursum. ubi etiam aliquando haec administrantur . vel statim post illa, poris apertis, ut in balneo dictu,fiuntque haec diuersmodὸ.

E plantis, radix Lapathis sylvestris acuti di m.

934쪽

8 r S vrERFICIEI COR P. DOLOR prae caeteris in usu est, si ea cocta in Aceto commutni vel Scyllitico, corpus perfricetur: in scabie utral Scyllitico, corp us perfricetur: in scabie utraque conueniens. Qua etiam radice contusa cum

Sale & Aceto, in bal neo, ut mox se iterum abluere possint, scabiosi se fricare solent. Commune apud

vulgus remedium

E idem modo radix Bryon & Gentianae usui, palae, in impetigi te laud V tui. Quibus omnibus si radix Ari vel Se . pe iam ae misi eatur, sed minori

qitai tiriste,quia urit Vficac ua operabitur.

Hoc pacto Sc . ii ς pia tae recentes crudae vel param coctae, corii se, cum Aceto simplici vel scylli tiro, vel Salς coir muni vel Nitro vel utrisque, addi

aut inungi possu t. Vt rAoices sinulae, Pentaphyli, Bistortae, Tormem illae, A chiis M. Cucumerisas ii, Asphodeli Bra Licae, B glossi, Chamaeleon iis nixri, Ranunculi cum rad. Hellebori nigri,& lia Plantaginis. Scabiosae, Fumariae, ArgemoneS, Vim j, Chelidon. min.&cuna pruritus urget Potaismo geli,&Boni Heintici

Quibus & farinae Lupinorum, Loth. Ciceris, Hordei. Baccs Iuniperi, Lauri addi possunt, aliaue. Lotum sylvestrem & Nasturtium cum Melle, inungit Diosc. Coriandrum, Absynthium, Rutam. Cucumeris folia & Porri, Rhus obsoniorum, Bransicam 5e Plantaginem, cum Polenta. vel Vua passa aut Melle, ad epinyctidas admouet Dioscor. Pomum Adami per medium dissectum.& ut inque Sulphuris puluere conspersum, denuo q: iunictum, stuppisq; inuolutum, parum sub cineribus coctum, scabiosis membris affricatum prodest. Cuius loco Arantium sumi potest. Semina Sinapis, Rapi sylu. Erucae , Nigellae. Staphisagriae, Bryoniae. Tamaricis, cum Acesto illita, vel cum oleo. Glandem unguentariam cum

935쪽

-- - -

epinyctidas. EXenarratis plantis, quaedam etiam pinguibus additis affricantur: veluti radix Lapath cruda vel cocta, perse,vel addita radicis Genti an tertia parte, contusa, excipitur oleo vel Butyro. aut AXun ghs, pro unguento: Ol. Laurino,adin isto Zingibere excipit Diosc. Vel:I t. rad. Lapatij. Enult, aliarumve plantarum dictarum ξ. q. rad. Ari vel Serpentar. 3. yj. incisa minutim decoq. parum in Aceto, contund. addendo axung. Porci, vel Butyri g. iij. pro unguento: cui Sal& Sulphur quoq; addi possunt, aliaue. Si Arge tu inviuum addatur, vel tantillum sublimati, efficacissi. mum erit, in impetigine & psora. Item: .rad. Chamaeleontis nigri g. q. s. incidan

tur, contund. cum axung. Porci, vel ol. Laurini

g. iij. adde Sulphuris g. g. Aluminis s. q. Vitrioli 3.j.

misce. Iuniperi baccarum p.j. eum Salis cochl.j. optimὸ conteratur, & cum axung.Porci purgata,&liquasta, vel oleis, parum ebulliant,dein axugia per panonum exprimatur: Atque inungatur. Succi enarratarum plantarum commodius inaunguntur, & praeter hos etiam sucei Mercurialis,

Xyridis, Eupatorij, Abrotant, item Oleandri:addito quoque Sale, vel Sulphure 3e Aceto: alijsue

succis acidis Arantiorum, Limonum, Citri. non s

nunquam & Omphacio , 3e Aeacia. Probatur &succus acris Cyclaminis, 3e Tapsiae: Lac ficulneum pro scabie M pruritu inungit Diosc. In pruritu vero succus Hyosciami conuenit. Acetum infusionis foliorum Oleandri admodum utile in scabie. Aloe dissoluta in Aeeto eommuni vel scyllitico, in impetigine confert.

936쪽

Ira Sur EA FICIEI COR P. DOLOR Is Storax liquida cum duplo Aceti vel ol. Rosacei

aut alterius, scabiem sanat.

Rei inae& gummi Terebinth. Laricis, Abietis. Pini. Oleae Atio p. Diosc. Gummi arabic. Pruno. rum Amygdal. Vitis cum Aceto vel oleo dissolubia, inunguntur.

Viscum cum splenio seu lin te olo. epinyctidi i in ponit Diosc. Sudor seu succus emanans ex oleae vel Comi arborum viridium stipitibus, illic ubi abscissi sunt. dum cremantur. inunctus pro deii uti&lachryma Vitis dum putatur. Stercus ovium Caprarumve cum Aceto, ad epinyctidas Diosc. Fel Tauri inunctum. per se in impetigine, vel dissolutum. Sanguis Anserum pruritum tollit. Saliua ieiuni hominis, ut in herpete, sic & in impetigine prodest. Oleum vitellorum ouorum 8c de Frumento:& pomorum Solani pomiferi, quae aurea vocant, per macerationem factum, illudq; in quo Carbo nes ardentes saepe extincti sint, inuncta prosunt. Cedrinum commendat Diosc. & quod ex oliuis sylvestribus fit. Commendatur & in impetigine os

leum de Erica, de Tamarice, de Fraxino,& iuniperinum: &ad pruritum sedandum oleum seminis Eri eae uti & seminis Hyoscia mi, cum unguento Populeonis inunctum. Petroleo in termintho qui dam utebatur. Oleum Tartari dissolutum alijs oleis illa efficaciora reddit, uti k si olei Vitrioli guttae addantur.

Linimentum ad scabiem communiter sic fit Butyri recetis vel olei Communis vel Rosac. h. iiij Resinae comunis Abietis, vel Pini, vel Laricis quas omnes Terebinthinae nomine comprehendunt)

dissolutae in Vitello ovorum, g. ij.vel iij. agitentur probri

937쪽

C v R A T I O. 87s probὸ. addendo Satis 5 .vj.vel plus Pro inunctione. Postunt&addi Sulphuris vel illius loco ut minui

foeteat, Cerusad 3. q.&succus Arantiorum vel Li. monuin sinu lad g. j. permisceri. Nutritum vel unguentum, ex succis 3e oleis hoc pacto fieri potesst: Ι r. Ol. Rosac. Viol. Nucum, Lini, Liliorum, Laurini, de uno vel pluribus g. iiij. suciaco ruin Lapatij. Scabios Plantag. Fumariae, alio, rumue, additis interdum etiam acidis ut Arantio rum , Limonum succis, vel Aceti tantundem, scili,cet g. quatuor Terebinth. vel Resinae alterius disi soluti cum oleis g. iij. Salis communis, Gemmae. vel Aluminis aut Nitri 3. q. agitentur probe do nec in formam nutriti redigatur: Vel succi cum oleis ad succorum consumptionem usque decoquantur, omissaque vel parcius addita Terebina thina, cum Cera ex illis fiat unguentu in: sed cum,s succi remanserint, meliuS operetur, formδ nutriti erit utilior. Vel fiat unguentum paratu facile ex duobus hi. see, quae ad scabiem sanandam cae teris praeferunis tur, nimirum Sulphure, vivo vel cocto quod ubi

que cum describitur intelligenduin) &Lithargybrio, unum vel ambo. oleis solis, vel oleis & succis smul ut dictum, in formam nutriti vel unguenti redigendo, ea quantitate ut commod8 inungi posis sit. Quae & solo Aceto succisque excepta, sine oleis adhibentur. Cuius loco unguento usitato de Lithargyrio, ex illo 3e cerusa, oleo&Aceto parato, uti possu

mus: Vel de Cerusa simili ferὸ modo, sed sine A,

ceto parato. Vel unguento Rosaceo, vel albo Camphorato . addito Lithargyrio vel Sulphure alijsue. Cito quoq; unguentu ex puluere Sclopetari Q,

qui ex Sulphure. Nitro Carbonib. fit, si oleis vel

938쪽

turna in milites eurare solent. locum habe

Icaciora nent a ciuitis etiam aIUS Dccantibus.

ρ pacto: Ι r. Lithargyrij, Sulphuris an . 3. q. rad. pentariae vel Ari s. q. pulueri sata, nutriti prio- δι ,ea mensura, quae describitur, subigantur, vel unguenti cum media illius quantitas succis absumptis auferatur) duplicato pondere, ad dedo M Styraeis liquidae g. g. Aliud simili modo miscendum: R. Cerusae, Tuis thiae vel Pompholygos, vel Cadmi fossilis, Lithargyrij. Boli rubrae vel albae vel Cretae an. s. ij Sulphuris 5. iij.Tartari I j. g gummi Sadaracae vel Sataco collae, Mast ch ae an. s. j. fiat puluis, misceaturnus trito vel unguento ut dictum, cui & Plumbum stum&Anti inonium misceri potest.

Adhuc magis operabuntur, quod in peruersa scabie requiritur, si Chalcitidis,vel steis Vini ustae g. g. illis simul permisceatur, vel olei de Tartaros. j. aut olei Vitrioli 9 j. aut Argentum viuu quod praeterquam, quod pruritum admodum aufertiq-tiam pertinacissimam scabiem sanat) Terebinthuna exactissim 8 di lutum , hisce illitionibus,

summum g .R quantitate, ne fauces exulceret, a datur: cuius loco tantillum Sublimati aliquansubstituunt. Praeter haec alia unguenta pro delicatis gnatibus praesertim. fiunt. Veluti ex unguento trino nominato,quod etiam scabiem sanat,3e cum cutem simul venustam reddat. in faciei scabie praecipuὸ commodum erit illo uti addito interdum e.

tiam lacte Virginali. Vel illius loco: N. Cerusae g. 6. Boracis 3.ij. 1 ariri 3. j. b. Iersae Serpentariae 3.j. Thuris, Nitri an

. p. succi Limonum q. s. fiat Linimentum. m msessima scabie. etiam haec unguen

939쪽

c v R A T I in D habebunt: N. Chalcanti. vel de emeaeior. illius generib. Mysi, Chalcitidis I. g. Squamae aeris 3 ij. vel aeruginis 3. s. Aluminis 3. iij. Sulphuris ξJ.

Aloes, Thuris, Myrrhae an s.j. g. Acaciae 3j. Infuc gummi Arab. factae in Acetoq.s pro Linimento. Galenus Amurcam vel Passum addit,resinam item oleae AEthiop. cuius loco nos alias resinas addere possumus. In scabie manante seu linea hoc convenit: Ist.

Tartari, Nitri,Aluminis an. g. g. Lithargyrij I.j. Sulphuris uiui 3. vi. Hellebori utriusque s. iij. Auripugmentis q. pulueri sentur &cum Sapone molli Sesueco Lapatij vel Cyclaminis fiat unguentum. vel sic: Lithargyrij I. i. Aluminis, Nitri vel Salis gemmae, Tartari, Sulphuris vivi an. g. g. cineis ris Nucum combustarum cum testis, & cineris bulborum Allij an. g. iij. Fuliginis furni seu camini cuius nigredo in hac pilosa sede nihil deformat s. q. Hellebori albi & nigri, seminis Staphisa gr. an. g. j. fiat puluis, qui Melle & Aceto sortissimo Sebulbis Allij tribus. ae seminis Iuniperi vel Hederae 3. q. contusis subactus, in formam unguenti redi.

gatur.

Vel eum oleo Nueum ti Ligni Iuniperi,Laussino, & Lucernarum. addita pauca Terebinthina. excipiantur pro vnsuento. Cum quibus oleis, si succi Allij. Centaurij, Lapatij. Chelidonii, Betae.

Parietariae. Scabiosae. Fumariae, Arantiorum. 8e Ascetum, aequa eum oleis mensura addantur. 8e ad consuinptionem ipsorum coquantur, ea fiduis viaribus instruent.

Efficacius etiam fit, hoc unguentum,ad tineam curandam, si Argenti viui S. Missolutam i n Tereo binth. illi permisceas, vel Cinabarim aut Minium: Aut validius erodentia , addas . veluti chalcanthi rubri, hoc est, Chalcitidis, vel lutei, id est.'si,aut

940쪽

2 8 SupERFICIEI COR P. DOLOR . IZruginis aeris ad g. iij. vel Auripigmenti aut Suablimati ad 3.j. plus minusue, do sim hanc, prout ferre potest, augendo minuendoue. Quae quoque, si unguento cum Melle Sc Aceto sine oleis parato addantur, adhuc longὸ validius agenti cum Vnctuosa illis addita. vires horum aliquo pacto retundant.

Aliud unguentum, quo multi tinea laborantes sanati sunt, citius sic fit: sit. unguenti quo rotas aurigae inungunt, narreni albe ib.j. adde Sabinae fol. exiccat. g. j. g. baccarum Lauri I. g. radic. Helle, albi 3. q. Sulphuris ξ.j. Argenti vivis. J. vel plus, eX- tincti cum Laricea, fiat Unguentum. Alia siccantia varia his illitionibus, ut 3c alijs formis interdum miscent: Cineres Erinacei de Hypo campi, marinorum, laudat Diosc. alij cineres Iuni, peri&Fraxini: Et pulueres terrae Cimoliae, Adaraces & Cardamomi. Camphora unguentis permista pruritum tollit. Vt minus quoque foeteant, propter Sulphur Malia,haec unguenta. Odorata, quae tamen simul scaeando etiam prosint, miscentur. veluti Styrax lia quida, quae quia in scabie admodum utilis. maiori quantitate, 3c pleri'; illitionibus addi potest. Vel olei Spicae aut Iuniperi, alterilisue odorati guttae aliquot, vel puluis rad. Ireos. In linea, cataplasma conueniens paratu facile sed efficax sic fit: N. bulborum Allij g. iij. fol. Rutae, Sabinae, Hederae, Vrticae an. m.j. nucleorum Na- cum rancidarum numer. v. s Iuniperi ἔ.j. s. Fimi columbini g.j. coquantur in Aceto forti: Et appli

cetur.

Foenograeci farina curn aequa portione Pumicis, succo Alli j excipitur pro cataplasinate, cui succus lacteus addi potest, Ficus vel Caprificus. Argilla pingui, qualis circa aquas thermaruinreperiis

SEARCH

MENU NAVIGATION