장음표시 사용
951쪽
reuina aliquod validum uti crediderunt, imprimere nequeat ) aut liquore aliquo fervido at j queami urentibus procedat; vel etiam poteri ii, ad Urentibus, vesica torijs inter quae & urticam referimus) psilo tris vel cauteriis: quo minus amplam sedem vi Ierit, minusque profundὸ laeserit,ed citius faciliusq; fanatur, qu secus se habet, difficilius, di postqua in curata est, foedam saepe post te cicatricem relinquit. Sed & vidimus maculas in facie aput uere tormentario, quia granula illius in cutem, quam perusserant delata , illic haeserant, relictas fuisse. Periculosa admodum est illa ustio, quae cirrca sedes nobiliores, ut circa faciem accidit,&quae magnam corporis sedem, ex casu in ignem aut aquam feruentem, uti saepe fit, adussit, quae mortem saepe infert. Curationem quod attinet, si studio, ad aper turam moliendam , cutis vescatorio vel cautes rio usta sit, quia tunc in eo potius laboramus, ut vulnus illud apertum seruemus, quam claudamus. vesicamque aperiamus , & escharam , ut in fine dicetur, detrahamus,non alia ratione ustioni huic medebimur. quam ut . si inflammatio accedat, dolorque summus urgeat . illis quae in phlegmos ne dicta sunt, occurramus. Quae &, si casu locus adustus sit, illaque adlint, similiter usurpabuntur: reuulsionibus tunc per venae sectione in alijsque simul adhibitis. Caeterum quod ipsum locum ambustum propriὸ concernit, dolentem & laesum, primum em
pyreuma illi impressum euocare studebimus: quod
calidis adhibitis fieri creditur , & pro in locum P ustum, igni parumper admouet vulgus;Cum tamen ea potius competant, quae moderato calore id faciunt, a nodynaq; ob id quoque se ni sed interea tamen vim aliquam siccandi, sed sine morsq.
952쪽
89o Surg REICIEI CORI. DOLOR Is ligerendi li sine magno calore habent, quae&, ne veticae facilὐ erumpant . ali luomodo prohibere possunt. Quibus ab initio adhibitis, sensim ad ea,
quae amplius siccando, excoriationem vel etiam eXulceratione. si haec superueruant, sanare possint. transeundum, qualia multa in abrasone cutis se, nanda. vii ia quaed .m in scal, e, expolita, hic quoque conuenire possunt. Quod si vero in ulcus probfundum , per suppurationem conuertatur, postea
ut ulcus sanabitur: 3e si instrumentum quod ussit, vulnus finui ibili gerit. praernis, is illis quae ustioni
ab initio conueni ut .mOMUI Ulc us curabitur. Quae vero ustionis causa ut di elum adhibentur, remedia sunt sequentia. Plantae contusae appositae crudae, vel decoctae
prius in Aqua, Vino. Aceto vel oleo communi, vel Rosarum, Adipe suillo: ut bulbi Porri, Caepae, Narcissi, Hemero callidis, Lith. radices Ebuli. Cansnabis, Anchusae, Acanthi: folia Hyperici, Andro. sae mi. Parietariae, Altheae. Malute, Hederae, Verbasti sylu. Mori. Myrti, Papaueris corniculati, Cynoo si ossi. Rutae sylvestris, Sesami, flores Gallis, Hede rae. Cisti, Typhae: Bela etiam integra apposita,
Sueci aliqui ex praedictis platis inungi possunt:
Inprimis succi folioru &baccam Hederae, Caeparum , Raparum, Solani, Lactucae sylvestris succus lacteus Diosc. per se inuncti vel addito Albumine aut vitello Oui, vel alijs mucilaginibus, inlasgum mi Tragach. vel cremore Laetis. Vel N.eκ praedictis succis ξ iij. olei Rosacei, Ba- ' tyri recentis, axungiae Porcia n. g. j. calcis Lotae mucilaginis Cydoniorum ξ.j. Terebinthinae q. ffiat nutritu : Vel succis coctione prius abia in ptis. addita Cera, fiat unguentum.
Sambuci folia teneriora viridia vulgo applicat:
953쪽
C A T I O. I9 Iutilius si medius illius cortex viridis sumatur. Vel eκ illis fiat hoc unguentum,ad ignis ambuistionem utilissimum: quod N. corticis medij Sam, buci ξ j. s. succi foliorum illius tenerioria ξ.j olei Lini g. h. ol. Rosacet, axungiae Porci an. Z; . Cerargj. 6.Thuris pulueri sati 54. coquantur in aqua aliquandiu , A cum refrigerata sunt, collige innatans unguentum; Vernicem liquidum addit Matthioalus, cuius loco nos oleum Lini, cum e X eo coqua.
Filicis radix abrasa prius nigra tunica, contusa, cum cremore lactis. Olea per macerationem facta, fructus Momor dicae, pomorum Solani pomiferi, foliorum rubrorum Papaueris Rhea dis, vel per decoctionem olei, in cavatis Asphodeli rad. vel Hederae decoctae in oleo&Vino ad illius consumptionem item Sam- bucinu, Cydon. vel per expression Esem. Chic urbi. Iae, Lini, Nucum recen . vel de vitellis Ouorum. Oleum in quo Catulus receler δ cane natus,deisco Verit, additis etia Lumbricis aliquando, admodum in adustione a puluere siclopetario, probatur. Aκungia seu Lardum recens porci, diligenter a carne Sc cute separatum, laininae ferreae ignitae imponi ur, a qua destillans pinguedo ardens in suboiectam aquam postquam concreuit, colligitur. Alii Auenam lardo infigunt, accendunt, sicque stillare sinunt. Rectius hoc fit, si charta duplicata vel tri-l,licata inuoluatur lardum, & prominens extra ardum aliquo usque charta, accendatur, sicq; ab ea Iardum in subiectam aquam destillet: qua ratione carnibus inter.assandum lardum instillando, eius loco, quod alias infigere solent gratiores reddunt. Sic autem lardum p rq paratum, etiam solum in uia. Etum, sanat ambusta, vel ad dolorem mitigandum. cum cremore Lactis vel vitello Oui usurpatur.
954쪽
e a SupERFICIEI COR P. DOLOR. Butyrum item vel Lardum, susum saepius in de
coctu Foeturae ranam, vel Cancrom aut Lumbricorum, in vilione a puluere bombardico, couenit. Pulveres aliquando insperguntur, cum e Xulces ratio praesertim adest, vel sine illa. prius uncto loco, ut haereant, oleo vel Muci lag aut Lacte veluti ci neres ustorum Cucurbitae, Brassicae, Hordei, Calceamentorum. Concharum, Buccinarum: Item Ranae combustae: & pulueres Cinnabaris & terrae Cimoliae Diosc. Auenae farina vel communi locum ustum adem pyreuma auferendum conspergere, prius madefacto loco, vulgo solent. Inter unguenta, Album en oui cum ol. Rosaceo bene conquassatum, cum linteo intincto admotum, dolorem lenit: Vel addita Cera alba iciungitur, cui tunc & mucilago Cydoniorum & axungia Porci addi possunt, vel farina Auenae aut Hora dei tosti; vel cum exulceratio adest, parum Boli 3e Thuris. Vel: N. Porros vel Caepas coctas sub pruni S, coatund. adde ol. Vitello ruouorum vel Sambuci. Saeis uum cerui vel Hirci & Terebinth. fiat emplastrum. Vnguentum de calce praesertim ad ambustio nes sanandas accommodatum. fit ex Calce viva quae hoc pacto lauatur: Cum Aqua copiosa extinguitur, hoc est maceratur, donec sponte dissio tuatur, quae aqua postea, ubi calx in fundo subsederit abi jcitur, nouaq; affusa donec denuo fundum petat, quiescere sinitur, rursumq; a residentia separatur, quod cum aliquoties, 7. I o. II. factum fuerit, calx lota erit, sicq: dicitur, quae ad usum mox accommodatur, vel e Xiccata seruatur. Calx sic tota cum oleo Rosaceo Uel Butyro recenti informam unguenti reducitur, cui Cera aliba etiam addi potest. Interdum & Albanaen oui,
955쪽
Cerussa tota cum lacte,&parum Camphorae: alias&vnguentum Citrinum, ut in facie praesertim, sta vel Pomata, vel Populeon. Alias Calx tota Lardo praeparato, ut dictum, eae .cipitur, & cum oleo Lini & farina Auenae &Triti ci informam lini menti formatur. Oleum Hyperi conis cum Calce tota, efficax est remediu in qua uis ustione, etiam eX puluere scio- , t petario facta.
Aqua ablutionis seu loturae Calcis , cum oleo Rosaceo agitata , partiq; ambustae hoc epithema impositum utile. Sapone ad combustionem aliqui utuntur. Gluten, calida aqua emollitum, appositum pustulas prohibet Diosc. Vnguenta etiam ex supradictis cineribus Sepulveribus, oleis, axungia porci, album. oui, mucilaginibus eXceptis parantur . additis interdum etiam
Platani pitulis, semine Rutae sylvestris, Hyperici. um mi Acaciae, Vitro tenuissim 8 pulueris ato, lapi. e Phrygio, docente Diosc. Qui & Stim mi cum Adipe recenti applicat. Myrti foliorum ustorum puluis cum oui Luteo, impedit vesicas nasci: vel sal Nitrum cum ol. Ros
Cerussa, oleum Rosaceum, lota aq. Rosa r. albuisinen Oui& Camphor. vel unguentum Albu Rha et is vel de Cerussa. Fimus ouillus, Gallinaceus, Columbinus, cum oleo Rosia semin. Lini vel oleo illius adhibentur. Vulgus etiam Bouinum applicare solet, ut empy-
Sal cum oleo illitum pustulas prohibet Diosc.
956쪽
2 4 SupER PICIEI COR . DOLORII AAtramentum scriptorium ex aqua illinit Diost Fomentatio fit cum brodio acido Brassicae capitatae. vel Raparum, ex composito quod Eumpi tvocant: Quod magni fit, vel Aqua inde exstillata: vel Brassicae illius folia apposita, inflammationem reprimunt & simul discutiunt. Decoctum Hederae, Ligustri, Plantaginis, Hy S, pruritum sanat. sciami seminis, pruritum iAquae stillatitiae Verbasci, florum Plantag. Solant, Rosa r. prohibent pustularum exortum, ad diuto interdum Santalo rubro & Camphora. Aqua vitae, ut contusa, sic ambusta, appost sanat.
Aquae frigidae perfusio vel applicatio, prohibet
Foeniculi succus 3e Vinum album, cum Aqua frigida, fusa supra ambustuin locum, ne vesicae eis
Eschara ab ainbustis .casu, uti etiam a causticis alioquin admotis nata, non est vi euellenda, cum tunc sanguinis fluxus 3e dolor augeantur, fiatque maior laesio: sed admotis lenientibus 8e maturantibus tractanda, tunc enim sponte abscedit: quibus& uti inur, si a cauterijs usta s t eschara, vel porti uiascula illa cutis morti fieata. quam sepe vix octi duispacio, hisce admotis maturare,ut abscedat, possumus. cogimurq; tunc interdum quoq; etiam forispice eam, nonnihil sectione liberatam, euellere. Maturatur illa, 3c casus eius procuratur, si Vngatur Butyro, vel hoc cum fol. Caulium vel Malua applicetur. Vel vitellus oui cu Butyro aut ol. Rosiaceo vel communi, vel axungia Porci vel Gallinae : Quibus addere pos Iulnus rad. Altheae, vel fol. Caulium vistidia pistata aliasve herbas emollienteS. Vel folia Caulium recent. aut rad. Altheae pista,
957쪽
-C v RσA T i o. 89s bene eum supradictis in ista, applicantur. Vel aliae
herbae emollientes crudae coctaeae contusae. Einplastra, Tria pharinacum Gal. &Tetrapharmacum, escharae casum procurant. Vulnus cum nunc Amplum nunc Vero Angu Vulne=ύβ stum, aliis vero utrumq; , Venenatum insuper sit, Elim. sun & propter haec curatio po issimum variet, nostri u, Πο-bus hisce generibu, singulis suam curationem accomodabimus: De comi Osto Vulnere cui phleg dis. iis harii morie iungitur , cram haec etiam Ulceri accide e corporis se possit, post utriusque curationem acturi. Et prita disis in mum de eo quo C amplum & patens est tractandi 'r m,cuistes, siue sectim, quod Plagam vocant, siue punx Elim, quod pu Etura appellatur factum. vel idius selopeti alterau ue tormenti fuerit: vel contuliminductum in contusione dicta, curationem horum smul explicabimuS. Inter Quae vulnera. quod latius est, partem diffindens, perforans aut mutilans quo magis superficiatium est M aequale, mi iusq; partea quae aegrὸ iterum coalescunt, laeserit, ed citius sanaturi diffiacilius quae secus se habent , & inprimis contusa, cum in illis caro laesa, sanguisq; asiluens mox sup Purentur , eaq; in ulcera coaertantur, periculoque non vacant: uti nec illa quae in membrano sis &neruosis articulorum sedibus facta mox in ulcus madidum , quod furiosum illum ichorem, quem glidimai fer vocant, exudis t. couertuntur. Et in quiae
bus nerui, vasa item maiora, venae, arteriae, amputa
tata sunt. idque propter haemorrhagias, resolutio nes, contractiones aliaq: quae superuenire solent accidentia. Imprimis vero illa plerunq; lethalia. quae per caluar: am penetrantia, cerebrum illius uenae ninges, vel pectus ventremque subeuntia illic contenta viscera laeserunt, ubi mors ulcerum sana,
tionem plerunq; praeuenire solet, licet & vulnera
958쪽
595 SupERFICIEI COR P. DoLo R. pulmonibus illata atque intestinis uti & ve si c te, Lutero, curata fuisse obseruauerimus, relicta inter dum in ventre inferiore, apertura, per quam & stercora Scuri napo stea semper se exonerabant. Sed &cerebri aliorumq; nobiliorum viscerum vulnera, aliqui, curata fa ille, testantur. In curatione vero horum vulnerum vivendi ratio invicta caeterisque, quae necessario obeuntur, sici isti tuenda erunt, ut corpus purum &inunduvel conseruetur . vel tale fiat, unde sanatio felicius succedit. I. i ter reliqua quoque per aluum, si praesertim co uti pata sit, deiectiones, sed non violentae insti tuend B, & vena, si necelsitas requirat, apes rienda. vi .esq; varijs usurpatis conseruandae. Dein& accidentia quae superueniunt vel imminent, auertenda, ut haemorrhagi pin magnis laesionibus.&potissimum cum membra penitus amputantur;& inflammationes, quae, si a tormento vel contuissione vulnera facta sint, aut dolor magnus adsit. facilὸ accedunt, quod & venae sectione, alijsq; reuulsionibus in utroque fit, admotisque illis, quae in vulneribus cum inflammatione compositis, exisplicabuntur. &e inplastris consolidantibus 8c haemorrhagias simul compescentibus. Vulnerum vero potissimu in causa, siquid de eo quod laesit ad, huc ipsis inhaereat. aut aliud adsit obstaculum, ante omnia auferendum. Postea si vulnerum latera& labia procul ab inuicem dissita sint, haec consiungenda: postremo ut concrescant rursum, seu consolidentur, & uniantur, sicque sanentur, procurandum. Quae omnia eo modo sicuti nunc discetur, erunt perficienda.
Aufertinus. si quid adhuc de eo quod laesit, in vulnere remanserit, ut gladi j vel teli alteriusve instrumenti fragmentum, vel globulus scio petarrius, in profundo saepe immersus subsistens, vel
959쪽
fragmenta lignorum, vitrum, aliaue: idque varijs artibus & instrumentis, ut forcipe dentata arripiendo, Je ea quam collum gruis vocant, haec exis mendo, vel etiam, si prehendi nequeunt, uti ferὸ globuli dicti, sectione eousque vulnere, donec arripi possint, dilatato. Quod &, si ossium fragmen ta aut portiones ab sectae illic haereant. similiter a. ciendum. Dein &, si pars per vulnus a reliqua adeo separatast, ut illi rursum connecti,&cum ea concrescere minimὸ amplius possit, hoc obstaculum quoque sectione auferendum. Postmodum etiam, si pili in locis pilosis vulneratis in vulnus inacidant illiq; adhaerescat, si pulveres eo deuolarint, aut alioquin illabantur, vel sordes aliae accesserint, diligenter haec prius colligenda, abluenda Se ex tergenda: idq: spongia noua vel munda, Vinorv.
bro stipti eo madente: quod & simul adstringendo repellit & glutinat: Quod 3e Aqua calida alioue li.
quore conuenienti imbuta, fieri potest. Coniungimus partes per vulnus adeo disiunactas,ut nisi coniungantur. denud concrescere minimὸ possint. Quod in minoribus vulneribus, cum labia ipsorum tunc non adeo distent, non necesse
erit, uti neque in illis locis, ubi cutis subiectis partibus pertinaciter haerens, etsi scissa sit. tamen hoc modo, ne utrinque cedat, retinetur: ob quam 3c causam, vulnera capitis pilosae sedi inflicta. hae la biorum coniunctione, praesertim quae per sultionem fit. non egent, uti neque in multis alijs locis.
veluti in sectione longa, qua lapis δ vesica eximi
tur, citra coniunctionem labiorum, lithotomos ea
sanare videmus. In alijs vero sedibus, cutis disse. ct labia distantia uti & musculi, tendines,& quicuquid per hanc diuisonem procul ab inuicein reis cessit, mox a principio reduci, mutuoque iungi debent. iunctaque ad dies aliquot retineri estu ue
960쪽
C OR P. 398 SupERFICIEI hic primus chirurgo: tam in vulneribus traiapparatus.
Ligaturis interdum solis, alias e inplastris simul
interpositis, labia vulnerum coniungimus, iuri etaque retinemus; fitq: hoc fascia linea, veteri Se non nihil attrita, ut mollis Sc suauis st: vulnus ea ita constringendo, ne sistricta nimis sit ligatura, do. lorem inferat, unde inflammatio, quae in gangraenam interdum conuertitur, sequi posset, vel si la xa esset, labra non exacte iungerentur. Cuius sa
sciae longitudo & latitudo parti quae vinciri de
bet, accommodatur, & prout eam operari vola. mus, illi circunducitur: quorum causa triple XLigatura a chirurgis statuitur: quarum una Retenti
ua seu Retine ns dicitur, quae in illis locis fit, ubi aractius partes non licet stringere, ut in collo Se peictore, vel in eiusmodi vulneribus, in quibus do lor vim hanc ferre non potest. Fitque hoe fascia, quae unum caput habet, si principium illius per locum affectum inqciatur. & sutura fasciae in parte opposita vinculi fiat. Altera Glutinatoria seu Iaaia, carnatiua appellatur, in qua facienda, vinculum duobus capitibus a vulnerati loci parte pposita incipiens, versus medium loci vulnerati. ubi stria et ius esse debet, circumducitur, & sutura potitas, quam nodo in extremis copulatur. Tertia quae ex pulsoria vocatur ligatura, cum ad caua pertineat Vlcera. in ilis clescribetur.
Fibulis vel hamulis labbs ambobus vulnerum aflixis. illa coniuncta quoque aliquandiu retinerri possunt, sed quia facile labuntur, hae ubi mota o ius est, donec vulnus glutinetur, non possunt
Suenda vulnera, etsi hoc dolorem aliquem adjferat. tamen quando longa, illorumq; labia admos dum dissita sunt, iungere necesse est, cum aliter reis