Lingua per des. Erasmum Roterodamum, diligenter ab autore recognita. Libellus elegans, nec minus utilis Plutarchi Chaeronei de immodica uerecundia, recens opus, nec antehac usquā excusum. Quoniam autem argumētum cum lingua conuenit, adiunximus

101쪽

j6 LINGUA quaedam alias quide proba cic pudica, mylier tamen,ccepit maritum precibus ac bladitiis sollicitare,ut arcanum impartiret taciturae, silentii fidem, lachrymis, iureiurado, diriso imprecationibus pollices: Addidie

querimonias illas solennes quod maritus uxori fide non haberet Ibi Romanus quo mulierculae stultitiam redargueret, simulat se utebam uxoris precibus,Dccrcueram,iri' quiens tacere,sed uincor. Audi igitur, sed tacitura:Portetum horribile,quod a sacer/dotibus nunciatum est,coturnix aurea galeam in capite gestas,lanceam4, ferens, uolare uisa est,&hac de re consultat senatus, ambigentibus auguribus,utru boni qS piam an mali monstru hoc portendat. Tu

uero caue ne cui dixeris.Hoc dicito,ibat in foru. At mulier,uelut urgeret aborsus, na cta ex ancillis una quae prima occurrerat, coepit ea praesente uerberare pectus, uelle capillos,clamas obiter:Heu mi uir, hea patria, qd calamitatis imminet nobis c his rebus ancillam ultro prouocans , ut quid esset mali percontaretur. Percontatur illa. haec narrauit ordine rem omnem, cie addi

dit clausulam solennem garrulis omnibus: ι Caue

102쪽

caue quisquam in te sciat Ad sile.Mox ancilla dominae similis,unam h conseruis nuria rem illi deharrat de coturnice.Illa uicis sim amatori suo,qui forte aderat comm nicanitam breui fabula ab alijs ad alios trasiliens deuenit in forum,tanta celeritate ut praeueniret eu qui comentus fuerati iniuenim quidam notus illi factus esset obuo usrmodo ne inquit e domo uenis in forue

Modo admodum.Nihil ne igitur audisti Nihilsed est ne nouae rei quippiae Cotur

nix,inquit,cum lancea galeam aurea vola/re uisa est,adis hac de te senatus cogitur.Il le uero ridens, Euge, inquit, uxor mea, o probe abs te curatum est, ut arcanum tibi creditum me praecurreret in forum. Mox t igitur adit primores,ix exposita fabula col uitatem ac senatu inani trepidatione libe/ tat. Deinde domum reuersius expostulat cum uxore: Heus bona mulier, perdidisti

me.Senatus enim resciuit arcanum hoc exordibus nostris prodisse in uulgus. Itaque cogor incontinentis linguae tuae dare poe/ nas,' abire in exilium. Illa uero conturbata primu inficiar mox, nonne hoc, inqt,cirnecisis audistis Quos mihi, inat, trecias

103쪽

98, V LINGUAl I narras inepta Quum tu me delativo precibus Δ lachrymis,ut indicare arcanu, ex tepore comentus sum quicquid tibi cre didi,videlicet quo periculum facerem, Φesses linguat cotinentis.Prudenter ille qui ' dem,qui citra grande periculu sumpsit ex perimentum uxoriae fidei,non aliter Φ qiu

noua vascula uolentes explorare num qua perfluant,aquam infundunt,non uinu aut taeum,ne magno constet experientia.dem cautione si fuisset usus Fulvius, no se pariter ω uxorem coniecisset in exitiu. Is erat Augusto Caesari familiaris. Que quu audisset iam senio grauem, a desertam Or , halamin domu ingemiscente,eo quod du/obus nepotibus suis praematuro funere elatis,ad haec Posthumo qui restabat lumniam in exilium eieci o,uxoris filiuimperii successerem instituere cogeret, ideo in pietate motus de nepote ab exilio reuo/cando cogitaret, reuersus domum, quod audierat,uxori suae retulit. Illa mox Liui' Liuia grauiter cum Caesare expostulauiti Si ista nquisitam pridem uersabas in ani/ mo,quin nepotem reuocas Quur me in ,

odium conqcis eorum qui in principatum. successuri

104쪽

pER ERAS. RO T. siechinuri sunt Postrklie quum Fulvius harum reru ignarus ex more uenisset ad Caresarem,eth, dixisset, resp5dens,noretulit sed υγίαινε, id es sanus sis,ue lut insaniam exprobrans,no precans salu/tem.Quod salutadi genus quid sibi uestet,

quum no falleret Fulvium, recta se domu recipit,& uxori,sensit, inui, Caesar arcans cuius me sciebat esse coniciu per me tacitano esse. Proinde decretu est,mihi ipsi morte cosciscere.Tum mulier, E merito quide, inquit,qui mulieris tot iam annis tecu uiuetis incontinentia aut no noris, aut si noras no caueris.Sed age quan Φ tu culpae fueris autor,ego tamen in exopto moriendi duxero: simuli, arrepto ense seipsam confodit. Graues poenas dedit Fulvius neglecti proὸ uerbii quod monet, nec sinui, nec mulieri crededum esse, celebrisis sentetiae: Quod itacitum uelis nemini dixeris. Atm adeo si Prouerbiis credimus, mulieri ne mortuae quidem fidendum est. Vtinam autem y mulieribus tantum esset periculum. Nubqua no est tempestiuum illud Epicharmi.

genus magis laborat huius mali infamia.

105쪽

sso 'LINGUR O , . Cato senior didere consueuit inter ammae, se trium duntaxatterum per omnes vim

gradus poenitentiam agere. Primu si quia arcani credidisset mulieri:Secundu si quo pedestri itinere proficisci licuisset, eo fauisio peruenisset: Tertium, si quem die per incuriam abset: fructu passus fuisset elabia Felix quidem Cato,quum nunc plerosque

discruciet poenitetia, quod aretistimis etiaamicis ausi sint aliquid arcanae rei committere,parutam meminerint quod pruderer admonet Chilo: Sic habeamicum,tanquaaliquando futurum inimicum. No probat hanc sententiam Cicero, uerum huic tuta non fuit uel fratri credidisse. Sunt em amici,quibus de si non adsit perfidia,tamen deest prudentia,aut animi constantia, re su/I erat animi propositum naturae uitiu, quais inducitur in Ecyra Terentiana Parme io seruus alioqui no malus, nisi quod qua

aueret omnia scire,non poterat continere

quod rescierat,quum* negaret se prolata ru quod rogabatur audit a puella, Ah noli

Parmeno,quasi tu non multo malis narrare hoc mihi, quam ego quae perconter sci . :Et agnoscit quidem ille morbum suum, L . Nihilo l

106쪽

PER E R A S. R O T. in Nilitici secius tamen stipulatur silentium,si inihi fidem das te tacituram. Nullus autemortalium tam continentis linguae aut

animi in circuspecti, quin habeat uel un cui tantum ausit credere quantum ipsi cre ditum est:Rursus hic alteru habet, hic ru sus alium,itam simul atm discessum est ab unione to res ad plurimos propagatur,

Simplex enim est & singulare quicqd una

est,nec excedit terminos suos,unde re μνοῆς dicitur.Verum δυας initium est infins tar differentiae:Mox ut unum uno. condu

I licaueris, sequitu infinita numerositas :ta secretu quamdiu permanet apud una qui primus ae solus nouit,reuera secretum est:Vbi se semel in alterum propagarit, in rumorem uertitur. Nem enim in tua iam manu est reuocare quod emissam est, aut cohibere quod aliunde alio transvolat suo arbitratu.Proinde Homerus subinde ueraba dicit ,rbs-α, hoc est,pennata,siue uolucria abet re sagitta pennas suas, ea qui tenet cohibere potest,qui semel misit reuocare non potest, quo minus celeres. commouens Mas,huc α illuc circumuolet. At

107쪽

LING V Ai ut maxime sit nocuum,unum aut alterum interimit: At sermo semel emissus quu reti. cendus erat, totas ispe regiones in extre mas calamitates inducit. Et auis emissa fie, uagatur,ut una maneat, sermo pullulat aemultiplicatur cis increscit, uires 3 acquirit. Eundo,quemadmodum ait Maro. Nauis quae semel portum egressa pelago se credi/dit,iaetis ancoris,utcunsp cohibetur, o patet in portum reditus: Catteru nihil est quo sermonem alteri creditu uel coerceas, uel re ces unde prodiit. Rursus telum emis sum non recidit in mittentem, sed aliis pitius adfert exitium. Verbum emissum,nulli certius exitium adfert,quam ei,unde fuerat emissum.Haec ita quu habeantiqua se5ae de silentii fide cum alijs expostulat,qui si hi silentii fidem non stiuauid An non huic Hpostulatori merito dicetur, Quid me incusias impudens Si quod credidisti: cfferri

non oportuit, quur mihi communicabas

An putabas alium tibi magis fidum futu/rum,* ipse Heris tibi uo si quid peccaui tuo exemplo peccaui. uid stultius, o ubi tuam ipse fidem prostitueris, ad aliena confugera,Sed dices,apud amicum depo

108쪽

PER ERAS. RO T. I pysin arcanu. At sciebas & illi amico esse amiscos.Et primum ipse tibi debebas amicum praestare. Si tui similis est, cui credis arca nu,merito periclitaris:Sin melior, hoc est. si continet quod creditum est,felicior es t promereris:quippe qui repereris alique ii hi fideliorem, quam sis ipse tibi. Ne debet quidem fidem silentii,cui tu morbo no tu dicio credis arcanum. Ut enim iuxta sentetiam Epicharmi,nulla debetur gratia pro/duo,qui largitur non ex benignitate, sed animi morbo ita no debetur sileth fides ei qui primus silete Bedus uiolauit. Ante coplures annOS Genabam cum uiro prudenti iuxta ac docto, qui tum apud nostros regis sui nomine legatum agebat. Interue nil quidam Dominicanus , qui Romani pontificis negocia procurabat.Expetht ar canum colloquium: Secessum est. Domi/nicanus aiebat arcanu esse quod uellet co

municare, non communicaturus tamen,

nisi iuraret se taciturum. Alter negabat se iuraturum in re, cuius ipse cognoscen , dat desiderio no teneretur. Si mihi,inquit. dissidis,ne comunica: Sin fidis, quid opus

iureiurando: Quod etiam si intercessisse;

109쪽

referret principem meu scire quod aesedidisses,non celarem. Nem enim iusiurandum hoc animo suscipitur a bonis uiris,ut dum alteri fidem seruat,principi suo fidem uiolet,cui ego,inquit,no simplici nomine fidem debeo:Primum ut ciuis,deinde ut legatus.Si tale fuerit ut citra impietate cit crimen uiolati ossicij sileri queat,polliceor siAientium,non iuro, ne enim soleo iurare temere,oe is sum qui silere possim: Sin se cus erua tibi mysterium. Hac oratione uictus ille communicauit nugamentu,quod nec ad principem, nec ad legatum quiciu attinebati Q uin*mihi no raro uenit usu, ut ab eo qui commiserat arcanu serio muterum monitus,rogatus,obsecratus, adiu ratus,ne cui dicerem, praesertim tali, mox idem 4 compluribus audierim, di ab his.

ipsis quibus nominatim uetitus eram coni. municare. Ego admirans unde rescissent. gebam me no credere, rogabam* quis istius fabulae fuisset autor. Amrmabant ac fidem etiam iaciebant,sese ab eodem acce,

pisse, qui mihi crediderat. Atm haec quide

futilitas in rebus non magni momenti ri

detur.Sed tamen hic gustus nos debet ada

110쪽

Mnere,ne quid cui credamus, quod cum exitio 'ostro proferretur. Etem que morebus hic habet,etiam maiore tuo periculo peccaret,si detur occasio. Est quide utrum uitio datum.Nam omnino nulli fidere t rannicum est quibussibet credere, stultitiae

leuitatis,sed praestat,ut diximus,in latus deflectere,ubi ae minus est periculi, ae sara. ciendi quod peccatum sit, incultas reliqua est. Certe qui sibi conscij sunt,quod assines sint huic morbo, a consilijs publicis,ae a principum negocijs ac familiaritatibus ab itinere debent,ne no suo tantum sed mul/aorum exitio peccent, si minus cotineant.

quod reticendum erat, ares illis usu ueniat quod Blet viperis,quae ipsis feruntur in partu perire,dum a istu disrumpuntur aliis nocituras bestias etandunt:aut quod euenire solet auribus tenenti lupu, aut pueris gremio gestantibus serpentes, quos ducontinere non possunt, cic pereunt ipsi, ae alios in periculum uocant qui cu ipsis ver

tantur.Hieron qui post Gelonem Syracos, tyrannidem gessit,negabat eos.sibi mo latas esse,qui liberius apud ipsiam loque Mur,sed quisermoqem arcanum apud se