장음표시 사용
71쪽
lis immoderata loquacitas. quatum etiam taedij apud probos ac cordatos uir , qua uitio data sit oratio frugifera, no ob aliud. nisi quod aequo prolixior.Quin in uniuei sum perspicitur esse uerum,ubicum minus . est cordis ac roboris, ibi plus esse linguata: Auibus natura garritum re vocum aliena .rum imitationem dedit, tauris re leonibuς no ite. Et in pueris, senibus ac mulieribus, . quonia imbecillior est animi uigor,lingua. est intemperantior. Ciceronis facilitate copiamin nemo ferret,nisi in esset felix, qua quam is dictus est Asianus. Et t'men si huius linguam & ingenium probabat, animi robori non sunt ausi fidere quuti, res constantem ac fortem uirum desideraret. Demosthenes in dicendo non paulo astri. ctior est Marco Tullio tamen non tam probatum est pectus hominis quam ora/tio.Inuicta quaedam animi uis aderat utri que Catonio utrunm legimus in hoc fa/isse miraculo, quod paucis uerbis magna. sententiarum uim complecterentur.Siquidem quum Cato Senior apud Athenien/sem populum uerba iaceret,illud in primis
admirati sunt,quod quae ille Latine paqcis
72쪽
ue inis abisluisset,interpres,nam per intera i pretem loquebatur, uix longo uerborum ambitu potuerit reddere. Vnde cepit om/nes haec opinio Graecis orationem e labῆς.
Romanis ἡ pectore proficisci. Etenim qu certo iudicio perspectu habet quid sit ho/nestum,de* honesto certum habet animi decretum,nihil opus habet multis uerbo/rum laciniis,quibus quod sentit ac uult explicet.Nulli enim loquacius dicunt, quam qui uel non intelligunt de quo disserunt, uel parum attente cogitarunt de re quam tractant,uelut inter dicendum meditates quid sit dicendum.Proinde nulli paucioclhus uerbis explicat causam,quam qui exadiissime tenent dicendi ratione. Etem qui bus maxime cognitu ac perspectu est, qui hus capitibus tota causa nitatur, quibus argumentis potissimum confirmari pos sit, his facillimum est omissis superuac neis necessaria dicere. Quod si arti acce/dat prudentia cum integritate coniuncta, facile uitatur loquacitatis uitium. Talis Gratre Cato iunior, cognomento Vticen sis, qui sententiarum pondere commoue
hat animos hominum magis*orationise a ubera
73쪽
ubertate,nec unquam prosilet ad dicenda nisi quum res ipuus orationem flagitareta. Talis erat re apud Athenienses Phocion de quo nobis alio loco dictum est. Talis omnium ferme dictio quorum integrita tem cum prudentia colunctam admidita est antiquita s.H0rum enim oratio similis est aureo nomismati, quod quum minima habeat magnitudinis ac ponderis, tamen ualet plurimunia: quum loquacium sermo sic oneret auditoris aures uerbis multis si
demsed infrugiferis, quemadmodum qui
ferreis obolis,aut aereis nummis oneratur, non multum adserentibus ad ratione. uliis igitur molestior est loquacitas Φ ijs,quihus placuisse dicendo pulcherrimum sit. Graviter Aristoteles delassatus cuiusdam
ineptis sermonibus,quum ille,ceu re egre giam perorasset,subinde repeteret,an non
hoc mirum Aristoteles non istud quit, quod narras mirum est,sed illud potius mirum,si quis quum pedes habeat te perpesiqueat. Habet em ae hoc taedij loquacitas, nec silere patitur auditorem, nec admittit sermonum uices, sed postulat ut QRidem succinas aliquid uelut applaudens,aut exsegens
74쪽
DER ERAS. RO T. 69gens ut pergat. Euge, pulchre: Quid tum posteac Admodum. Ouid audio et Noui
quendam pileo με γαλοὐ Λντα, scd eudem plus quam scurrili loquacitate, qui ad quodvis nugamentum denarratum,mirum quam indecore occinit illud ex Ari/stophanis fabula, b υ υ ἶ υ, uelut exigens ab auditoribus applausum, ac ipse sibi quodamodo plaudens. Qui bonam fabulam re citat,no ante poscit plausum quam dicat,
ualete. garrulus quum nunquam dicat ua
lete,subinde iubet ad nugacissimas naenias plaudere.Nec est contentus unica fabula, sed aliam ex alia ueluti linum e lino conte xit. libus Ligurinis poterimus*nos dicere:uis quantum facias mali uideret' ora tionem rem omnium iucundissimam cor rumpis,linguam qua no aliud membrum utilius aut salubrius frustra dcteris, iactura interim faciens tantorum bonorum, quae moderato linguae usu parari poterant, ac thesaurum omnium preciosiminu prosundis.In foribus,aiunt, hydriam, nihil enim aqua uilius. At quae preciosa sunt non uno seruantur ostio.Neque quisquam thesauru
75쪽
τ' LINGUAnem pecuniam, opinor, credis marsepio. quod claudi no potest:& tu tam inaestima/hilam thesaurum circunferens, ore semper hiante obambulas Et interim quum nihil si facilius quam tacere, tu exerces arte αἰ d rem ae ad famam inutilem.Molestus es. omibus, sed praecipue cordatissimo cutis. Nemo tibi credit,ne uera quidem dicenti,
teipsum propinas deridendum, nata. Me
spendendum,nec aliter excutis teipsum ab hominum consortio,quam si parricidium admisisses.Quis enim tiqn m lit cu homb ne steteroso ed linguae moderatae epnsiue 'tudinem habere,quam cum homine nugaci licet alias innoceti e Nec ipse frueris tuo morbo,& alios enecas taedio. Iam infelicibus etiam est rideri,quam haberi Wdio. Nohil enim in se habet durius infelix pauper eas, quam quod ridiculos Acit, queadmo dum ait ille. Ad summum enim malorum
uenit ille,qui cu sit calamitosius, nec fauore nec misericordia promeretur,sed risum lu/crifacit.Hoc tibi orsus usis uenit.Sed haud scis,an hanc operam frustra sumamus,duoratione cupimus mederi garrulo, s quo/
hiam tacere non p0rest, non recipit phare maci
76쪽
DER ERAS. RO T. Vimacum,haud dissimilis aegrotis,qui medi/cinam revomunt,priusquam totam hause rint. At Stertinius ille dum apud Flaccum oratione philosophica mederi studet Da masippo,primum audire atque togam tu hei componere. Proinde quum sint mulata uitia sceleratiora,tamen haud scio an ut tum sit immedicabilius, quam loquacitas. Nunc itaque uideamus quantum habeat fructus-autoritatis,uel silentium,uel parcus ac modicus linguae usus. Q uanquam di hanc in partem a nonnullis peccatur in/terim. Est enim ubi praestiterat loquutum fuisse quam tacuisse. Multis probro da tum est, quod linguam haberct uenalem, rursum alijs dedecori fuit, silentium habu/asse uenale, quibus dieius est bos inside re linguat, re Demosthenes didius est ar/gentanginam pati, ae prouerbijs etiam nobilitatum est, Amyclas silentio peris se. Sed arbitror perpaucos esse mortales qui non possint uere dicere quod Simo nides, Saepe loquutum fuisse poenituit, si luisse nunquam. Quaquam huius respou si gloria Valerius Maximus ad Xenocra/sem reseri, Iam quod siledo peccatum est,
77쪽
τr L IN G V Asarciri potest oratione. At semel emissum uolat irrevocabile uerbum. Optimus qui/ ldem, ut habent prouerbia, modus est, cu in rebus omnibus, tum uero potissimum sin oratione. At sicut ex his qui aberrarui a j medio leuius reprehenditur qui vergit ad
Profusionem,quam ad auaritiam,ita con/ N. tra minus peccat qui immodice taciturnus est,quam qui intemperanter loquax. Illud enim uitium non modo tutius est, uerumetia honestius. Certe cordata breviloquentia,nihil esse potest diuinius.Eoi, grauiter dictum est a quodam, loquedi magistros
habere nos homines, tacendi deos. Raro Produtur oracula, eil paucissimis uerbis comprehensa, atm hanc ob causam pluri mum habent autoritatis, ac deoru uoces
esse creduntur. His simillima sunt ueterusapientum dicta qualia multa ferutur Py/thagorae,multa Socratis-aliorum sapientum titulo. Quid aute mirabilius pra tantium uirorum apophthegmatibus In tan/ta uerborum parsimonia, quanta sentctiae cunditas Priscoru aetas paucis legibus
erat contenta. Atq; hae quadam oraculoru
eviloquentiam reserebant . Huiusimodi
78쪽
PER E R A 8. R o T. T sunt Solonis leges apud Atheni enis, Lyrcirigi apud Lacedaemonios, ac Romanis in omnes casus sufficiebant duodecim tabbalae,sic ad excludendum in omnibus contractibus dolum malu satis erat unica for mula,inter bonos bene agier oportet.Pla/to dixit reges deorum filios, M princeps nihil aliud est,quam uiua lex,unde reges maximis decet oratio tierbis astricta, sed sentetiam pondere efficax,cuiusmodi siint ora cula numinis.ac priscae leges. Quin*reliquώ disciplinae liberales uni cum mpribus hominum a simplicitate prista degenera rut factae loquaciores, sed minus syncera Declamatoria garrulitas corrupit eloquentiam.Quid aute hodie operosius * nostra
musica,tot uocibus multarum auium gar
ritum imitans QSid diceret Emerepes il le Laconum Ephorus, qui Phrynidis mu sici duas e nouem chordas incidit bipen
ta dicens,ne corrumpas musicam, si nunc audiret in templis eade organa referre tu bas,cornua,lituos,tibias apertas,ubias ob/scuriores,tibias raucas,tonitrua,.uoces hominum uolucru Q talis est musica no
79쪽
tio.Prisca simplicitas nusqua est,indies au/mcut operos, deliciae. Proinde 4 diu mo' res hominum erant incorrupti,sermo quom fuit parcior, id quod facile deprehedat,
' qui priscos scriptores cum recetioribus c5 t,uelut Hippocratem cum Galeno, Socratem cum Chrysippo. Nunc omnis sapientia in plus quam sophisticam garrulita/ tem degenerauit,ci ob id sapientiae nomeamilitatque in contemptum uenit,nec se colitur,nisi ab ingenes parum felicibus. Ne quid interim attingam de nostris te gibus sine modo loquacibus. Itaque si ex oratione quaeritur delectatio, hanc perdit assidue garriens. Siquidem hic quom ueruest qst scripsit Iuvenalis, Voluptates com mendat rarior usus: ob hoc enim reges fore ignorant delectationem quae ex gemis ex purpura,E cibis ac uinis capitur, quod in his assidue uersent. Quod si quis casus illos adigat ad famem ac sitim, tum faten tur intelligere sese,quanta uoluptate per minem uitam fraudati sunt,quum uehemeriter sitienti simplex aqua silauior sit quouis . mulis,ae glandes quo a placentas superinita iucunssior est illorum oratio , qui raro loquunt
80쪽
DER ER A S. RO T. τε loquuntur ac paucis. Sin fructus petitur. nullus est orationis fructus nisi audiatur. At id facit garrulitas,neas audire uel post sit uel uelit.Et si forsitan audiatur, nihil persiadet,qui fide caret. ullus enim habet Ddem ei, qui no ex iudicio,sed ex morbo di/sertus est, ne dicam interim quod loqua . citatis uitiu semper comitatur opinio stulatilia .Hinc illud uulgo ia ctatum, uasa quae . sunt inania plurimum senare . Silentium uero tametsi non semper e prudcntia na scitur, tamen grauitatis ac sapientiae spe cimen habet. Vnde cuidam in conuiuio silenti non incleganter dictum est a quo dam:Si sapiens es,rem stultam facis: si stultus,rem sapientem facis. Et in alium quen/dam. philosephus hic uideri poterat si fluis et . Nihil enim impatientius silentii quam stultitia. Ita quum Demaratus La cedaemoniorum rex in consessu quodam silens, interrogaretur, utrum stultitia si teret, an ob sermonis inopiam:Atqui, in quit, stultus tacere non potest. Huic si millimum est, quod de Biante proditum est, qui quum in conuiuio quodam tace m,ac propterea tandi insciens inelegas taxa