De animi fortitudine dissertatio inauguralis philosophicomedica quam in pervetusta ac celeberrima Universitate Patavina ad lauream medicam obtinendam offert Joannes Baptista Vimena Italus Cenetensis

11쪽

tremiscunt; terremotus eos concutit, quamvis tantum ab aliis enarrari audissent. Pestis heu ladeo eos conturbat, ut extra ge rapiantur, et eam expectare potius quam effugere videantur. Fulgur, tonitru , cometa, eclipsis, narratio spiritus qui in noctis umbri8 apparet, eorum animum Per turbare valent; pavidi et aegre equum conSCendunt; canis illis videtur Uydrophobus, et putanta Parvo mure devorari. Cum navem conscen

dunt, cuncta Pericula quae evenire POSSunt, OCm Iis praeseserunt, et sola moti maris cogitatio excitat morbum. Nihilo tamen secius integerrima corporis sanitate perfruuntur .... sanitate Pe Duun Lur Talos vere dijudicandi sunt7 At aures quoque Limmermann praebeamus t m La terram sembra uri deserto atruomo quando i suoi nemis vi sono allentati. Μa la campagna smaltasi peris tui di fiori, per tui brilla it sole, per lui ecche in glauo i boschi det canto degli augelli, si tostomche i suoi nervi sentono una sorZa PasSaggera. χ, A parIare propriamente, aliora solo puo eglim dipsi sano, che la ragione imperando soprant' immaginazione tutio gli presenta nella Suam vera luce

At revertens ad eos, de quibus egimus, si sint morbo assecti, jure dici potest vix ratiociis fien- u Praeditos esse; parva punctura, Banguinis mi sio, medicinae amaritudines, ademptio Euavis Ci-

12쪽

bi solatiique, eos frangit; malum sustinent, et animum noti habenι hujusmodi nugis obsistere; morbi qui saepe saepius phanta8iae erant, realea patent, tristitia opprimuntur affectionequa M-pochondriaca, et metuendo vitae spatium immi

nuunt.

Contra quot casus non conspicimus ubi anima minime corpori subjecta est, sed semper fimma atque εerena in Patiendis tormentis stat, infortuniis miserandia ac periculosissimis morbis obruta, si atrocissimis vexata doloribus e vita

discedit Philosophia nobis praebet Stoicos, Religio mar res, omne hominum genus heroas im-Perterritos habet, quorum animi firmitas contemnit aspernaturque Physicum malum. Demonstratum ost igitur animam non sufferre Corporis mala, quin etiam senSationes corporis temperare, viti Core, cohibere potest. At quis est, qui medica in arte VerSatus, non Clare perspiciat, quamplurimos corporis morbos ex animo oriri, et non priatinam Salutem acquirere nisi afflictum moerore animum erigant Ρatet ergo, animum eSse Corpori Solamen, quacumque tristitia vexatum sit. At hoc solamen

undo oriri potest, nisi a firmitate animique magnitudine Z Quapropter nec timemus, nec ami-gimur; vel affligimur quin consternemur. Talis

est animi sortitudo . . . Diqiligod by Corale

13쪽

Videtur animi virilitas conferri eum animi cupiditate qua praecincti Eumuar id demonstrant heroum facta, qui nunc gloriae cupiditato, nunc foenore, aemulatione, quemadmodum, et Scientiis ducti sunt. Quam animi firmitatem non e citare debet conservatio existentiae, salutis, viatae 3 Negari non potest id quod magis magisque deprimit humani animi firmitatem, mortis esse imaginationem. Qui sibi in animo constituit hoc in mundo vitam agere ejusque bonis perfrui, quin cogitationem ad suturum intendat, illi nulla

magis teterrima reminiscentia praeseseri, quam imago mortis, nec adeo crudelis hostis adest, nec intolerabilior sensuali vitae hominis, qui ad aeternam beatitudinem creatus est. Haec illi in

mentem revocat, sensuali vitae cupiditati finem Ponere, aeternum postea Supplicium expectare . Equidem vero mors pavorem terroremque excitat . . . non tamen Sagaci, virtuoso. Debet ille quoque hanc vitam amare, nam Aecus fons miseriae esset tristitiaeque. BL a morte, it consesso, ait m elegantissimus Barioli, non δ in verita uti'Ε-m lena, da potersi per quantunque vi si adoperim di colori e d' arte estigiar punio bella e appetiis bile agit occhi delia natura B; at quid juvat eam

pavere Philosophus ex hac quoque utilitalem capere debet, et sibi in animo ponere, quum miri ris iacienda εitit prae caeleatibus terrena bona.

14쪽

15Vobis iterum prae oculis pono Bariolit is Vi δει certa generagione d'erbe Balvatiche, per eoiam dire rusticane alle salteZEe, ait' abito, ruvida, virgute, Apinose; at vetarie, at loccaris spiacenti; Μ ma perchδ salutifere, pregiate in gran mania-Μ ra, e cerche come tegori di sanita, cio clis non m avvieno nei fiori, tutis it cui buono h d bello Audiamus etiam Genovest. Μ Se sappiamo di emis ser nati mortali fia una novita it douer morireΤ

is guadagno morire da coraggiosi. E uu errorem it credere, che ii solo discloglimento deli ani- ω, ma dat corpo sia un dolor fisico, essendovi po-m chi, o ni uno, che dove muojono di morte n m turale, ac organai di morire. Non si muorem quando si sente che si muore. t uti ignoran a

B lo stimare, che it pensiero di dover lasciare iis beni di quaggiu che amiamo, accompagni ilis punio det morire. Si muore a Poco a PoCo, eis come i sensi esterni a' indeboliscono per gram di, cosi l' interno , net quale sono Ι' immaginiis delle cose di questa vita. Si puo morire conm vn genso di placere, e Sarebbe quello della con scienZa di essere stato virtuoso e giusto, e dim inorire colla gloria d' intrepideEZa. Fiualmen-κν te uti uomo di spirito e virtuoso sa che it m M Tire . . . . h il sin d' una prigione oscura Mali etiam timor, causa est amittendi aui-

15쪽

16vium. Quot heu mala excitat pavori Debilitat pulsum , irregularem atque intermittentem res dit, et adeo circulationem immutat, ut interdum sanguis e vase aperto effluat. Secretiones evenire videmus menstruorum, Iactifi, transpirationis, et consequuntur syncope, dejectiones, Clorosis, sterismus, obstructiones, indigestiones, flatus, paralyses, epilepsia, et etiam subitanea mors e conspicitur denique interdum malum quod timebatur , reale evenire, non ob aliam cau8am,

nisi ob timorem. Quod si hujusmodi mala in

hominem Sanum excitat, quanto magis aerumnosus aegroto erit Hypochondriaci qui sermonem semper instituunt de malis suis, qui attente Perlegunt cuncta sere volumina ad medicam artem spectantia, morbis Se insectOS e88e putant,

quorum descriptio illis in libris patet; in sibimetipsis cuncta signa imaginabilia inveniunt, et medico narrant illo morbo vexari, quem poStremo legerunt, aut in aliis conspexerunt, aut intellexerunt. Nos vero animadvertamus Cum mora parturientem ex hac vita abripit, aliae hanc sequuntur, et epidemia fit; nec sese sesellii Buchan dicens: hoc triste eventum ConStare a Pavore subeundi eamdem sortem, quam gravidae subierunt, ac cum deficiat necessarius animi vigor, partu facillime pereundi. Pestilentiae temporibus, quot homines timore

16쪽

moriunturi quam facultatem et medicus et medicinae habere possunt 3 nam cum aegro dantur auxilia, conteritur lugubri Sonitu aeris qui momlem sui similis an nunciat, qui eodem morbo quo

ipse laborat, victima cecidit. Quod si medicus

promptus non est miSerum hominem spe salutis recreare, Et si spes Statim animi sortitudinem non excitat, videbitur morte mori.

Tristitia quoque animi vigorem tollit, et recte appello surdam limam quae corpus Spiritumque Paulatim corrodit, et malam tu dolem in eandem naturam imprimit. Postulat ne homo propitiis perfrui eventis, sortem sibi arridere, infirmitate non opprimi Est animi abjectio sortis inseri ris esse : quid juvat moerore excruciari Τ id malum iterum iterumque multiplicat, nam nobis constat ob tristitiam nec cibum perfici posse, spiritus nervosque debiles, humores corruptos, oriri scorbuticos et putridos morbos. Ex Ηippocratis operibus didicimus, tristitiam in epilepsiam facile transire. Timiditas aut pusillanimitas est quoque malum quod ex aui mi desectu pendet. Quam pediniciosa sit, quam frequens, unicuique patet. Illa entia, quae in mala inciderunt, et haec pudore

patefacere medico nesciunt, causa timoris Euum

Statum demonstrandi, ab animi timiditate viti rum flagellum susserunt. Vitiosus est animi ub

17쪽

18gor Propter quem acutiSSimos dolores sustinet, nec illis vim praebet patefaciendi medico eorum

martyria.

Quamplurimi porro sunt qui adeo a medic mentis abhorrent, ut Solo intuitu ac imaginati ne fientiant exaSperari mala, et quin experiamtur, Sint nec ne amara, irremovibiles rejiciunt. Ad animi tantum sortitudinem spectat Sublevare hujusmodi aerumnosaS nugaS. Ad aegritudines expellendas requiritur laud bilis actionum collectio omnium Corporis VStematum, et haec collectio Semper imperfecta erit, si ab animo non accipiet cooperantem influxum. At ego hactenus illas animi assectiones demon-Etravi, quae virilitatem Seu vigorem imminuunt;

nunc Vero quomodo aliae eumdem excitent a que exerceant, demonstrabo. Cunctae hominis actione8 a ratione rectae ad

voluptates percipiendas fugiendumque dolorem tendunt; prudentia in una aut altera intentione dux esse debet. Illa docet malis mederi, et sese subjicere medicis legibus, chirurgicis operationibus ; est denique in homine infirmo vera animi

motrix.

Spes, illa dulcis assectio, quae tam lacile exorbtur, quae tam raro relinquit, quae sola se animi comitem fidum praebet, tranquillissima cupiditatum, roborat Epiritum, et quidem excitat ani-

18쪽

9 mi vigorem. Μedicus semper secum teneat, quia nunquam perniciosa esse potest. Si malum leve est, facilius hominem in pristinam reddet salutem; si nulla spes adest salutis, si e vita discedere debet, tantum levamen ille miser non sibi detrahat, ut a Perpetua mortis Contemplatione tollat, et animum adjungat ad extremos dolores

invicte sufferendos.

Existimatione qua apud aegrotum medicu8 gaudet, interdum sufficit ad animum excitandum. Μedicus quoque sagax plurimi aestimare debet hanc iacultatem qua gaudet, ac utilitatem trali re, aegrotum benevolentia amplectendo, eique studendo. otium, εomnum, Voluptate1 Spernere debet medicus, ut levamen miseris aegrotantibus ferat; perspicere infirmi ingenium, quoad omnes ejus effectus, et hos quoad Causa εἰ sese Continere debet, cum inutilis sermo sit; nobilibus sensibus persuadentique eloquentia in guum amgroti audientis animum inducere. D Siga finalism mente, ait Zimmermano, quanto valga un me-m dico, che allevato in seno alle IIuge, pleno dim Sentimento Per tutio cio che havvi di bello εm di grande, possa ad un bisogno con la sua dile, min8a eloquenEa inspirar Coraggio, e con tu item Ιε arti d'una bella immaginaZione recaro altruimia serenita e Ia gioja m. Hac ration illo facillime infirmo persuadebit, eumque evincet, et Bui

19쪽

praeceptis Constanti aDimo submittet. Hic medicus imperterritus sese ostendere debet quamvis periculis circumdatus, pho Siognomia nullam εuspicionem injicienter attentum, Sollicitum, inpatientis necessitatibus se praebendo, et, si fieri potest in soligendis medicamenti S Obsequentem. - La larga δ il sondamento d'ogni virili, e lam virili Q il retaggio di ian e8Sere debole per suam natura, e sorte Per Sua volonta M. Ergo etiam voluntas medium optimum est ad animum excitandum . Si aegrotus sibi in mente ponat firmam determinationem malorum Cumulo obstare, debilis animi mollitiem putet conqueri; firmiter constanterque dolores sufferre et regimini submitti, nonne tenendum est vitalium instrumentorum vibrabilitatem huiusmodi media excitatura, Et ad animum remittendum valere At revocemus, quomodo haec facultas destitia sit, et restexio nobis patefaciet, qui hanc voluntatem sentit, habere quoque debere sontes animi virilitatem constituentes. Ait Limmermania . PHOm conosci uto dogli uomini dotati d'un sentimenis to talmente dilicato in tutio te circosianze dellam vita, che it pili delle volte esso diventava per m loro un vero tormento; eppure rici piu ferociis attacchi dolia podagra si contentavano di moris doro te lenκuola per nascondere la violenZa dei h loro dolori m .

20쪽

Qualis inexhaustus animi sons est Religio Salis aperte demonstrat quod de mortis timore

dixi; at quid pluris dici potest Z Vir religiosus

moderata atque proba utitur vivendi ratione, atque longe semper ab illis omnibus abest, ex quibus innumeri consequuntur morbi, mortemque ipsam depravato homini consciscunt. Animi tranquillitate perfruitur, spiritus exultatione, conscientiae cautione, mentis Serenitate, assectu, cordis beatitudine: ideoque tranquille ac imperturbabiliter vivit quin vita corrupta sit; sustinet mala voluntatis consormatione, patienter, firmiter. Pulcra est illa sententia Senecaer B Granis parte di salute si h l' avere abba donati coloro ische ci Esortavano ali' insania M. Vera pietas nos docet animi magnitudine ad christianam virtutem spectante cunctaS Sufferre poenas, quae Salutis viam obtegunt, confirmat animi firmitatem in patiendis afflictionibus spe evincendis ob media, quae praebere nobis natura potest, et praemio exornat, qui magi8 atque magis patientes, constanti ac religioso animi vigore sese

muniunt.

At inter exteriora objecta quae animum infundunt, musica quidem excellit. Consideremus quam haec ars in homine sano valeat, quam Rugeat militum virtutem, ut sese mortis periculo objiciant, quam laetitiam asserat, et afflictionum