장음표시 사용
21쪽
obliviscatur; nec minus valet in aegrotis. Varietate multiplicitateque numerorum auditus nervos irritat, et fibras communia sensorii; in aegroti animam varios effectus expergefacit, cum interim partes lacessitae, et quae illis correspondent, ob stimulum vim resumunt, et hinc ordo eorum principiorum compositionum, qui necessarius est ad expellendum malum, quod ex irritatione nervorum oriatur. Igitur musica animuin excitat, et per se ipsa morbum expellit. Potus serventes, Stimulantes, Opium, animum quoque addutat, hisque mediis optime utetur prudens medicus cum id requiratur morbus.
Nunc perpendamus quibus in morbis magis utilis sit, quibus indispensabilis. Nonnullos morbos absque pharmacorum auxilio sanabiles esse ait Hippocrates: m Bonum interdum est medicam mentum, nullum adhibere medicamentum B; et alii: n Μedicus curat aegrotos, dum non Curat D.
Aegroti qui facillime rationi cedunt hujusmodi
veritatem sibi in animum inducunt; et prudentes medici quo magis experti, eo minus liberales Funt, et quam maxime optimis utuntur consiliis mediisque ad vigorem excitandum aptis. Inprimisque chronici morbi in medium veniunt, ob quos paulatim corpus destruitur, spiritus tabescit. Veli illi cui deficit animust malum augebitur, et in desperationem reducetur. Ex his qui-
22쪽
IIdem morbis extant tristi8simi, at tamen salubres, ac ad sanandum periculosi, quemadmodum mala interiora, haemorrhoides, inveterata ulcera, nonnullae haemorrhagiae, diarrhoeae, vomitus, gonorrhoeae, flores albi, podagra et alii hujusmodi; pro quibus nullum remedium adhiberi Potest quam patientia et animi vigor in iisdem
perserendis. Qui casu aliquem sensum aut membrum amiserunt, ipsis animi vigor imminuit miseriam.
Quis illis magis indiget Caeci, surdi, muti, quique membro aliquo destituti sunt, ob hanc iacultatem amant curSum Vitae.
Hypochondriacis plusquam ceteris animi vigor opus est. In quo hic morbus conSistat, teri bris obvolvitur, et explanatur juxta temporum Ustemata. Frequentius Creditur coniungi irrit tionem encephalico- chronicam cum irritatione gastrica ejusdem Uyi. Ira, pavor, tri8titia; si machi, capitis, ceterarumque partium inflatio, angustiae, flatus, eructationes, indigestiones, v mitus, vertigines, convulsiones, perturbationum maximarum causa sunt; et haec phaenomena tribuuntur commercio quod spiritum inter et materiam intercedit, quamvis lateant Ieges conditionesque. Μira sunt diversimoda Umptomata quibus apparet talis morbus: diversis sub aspectibus accidit, ut longum eSSet enumerare;
23쪽
tamen eorum intellectus liber, sanus, saepe acutissimus est, ideoque facile utilitatem haber possent quam animi sortitudo asserret; at contra tristes, afflicti, queruli, et magna admiratione ex hoc statu ad immoderatam laetitiam, quae vix orta evanescit; dis identes sunt, debiles, iracundi, intractabiles, omites qui adsunt, molestia afficiunt, in asseclibus inconstantes, et praecipue sui amore exardescunt; omnia sibimetipsis referunt, non in id se re praestant quam quod utilitatem personalem praebet; mortem sibi imminere, aut saltem insanabili morbo se vexari putant; de propriis malis libenter loquuntur, eaque Singulari modo exaggerant; medicos consulunt, et denique hujusmodi morbus appellatur medicinae opprobrium ac scandalum. At talis erit usque dum ad eum expellendum pharmaceutica media adhibeanturr hujusmodi tentamina non fiant, et melior erit exitus, iis tantum mediis adhibitis, quae in animum agunt, et vigorem excitant. olim magni aestimabantur systemata medicinalia anthypochondriaca, quorum virtus salsa plerumque est; tamen ego quasi repugnans, quod supradixi, in eam adducerer sententiam, ut nutila fides eorum virtuti praestanda sit, cum fides, Spes, aegroti animum expergefaciant. Et quid sibi in mentem induxit celeber Andrea Pasta, quam animi vigorem excitare iis vorbis Τ . Per
24쪽
m gli convieii fingersi gano, angi deve credere di Messere Perseitamente sano, onde niun cibo ombevanda, e nivn' intemperie d'aria gli abhia a m douer nuocere; e deve lucontrar con Coraggio MChecchessia, come i viandanti sanno e i gira--mondi. Ε perb non deve temere, ma ridersi
ride' suoi nati, della stiticliezga, de capogiri, debrile palpitagioni, delle vampe o di simili altrimipocondriaci essetti, detestando sermamente
s tin ture, di estratii, tutioche decorati da sediis autentiche di sperimentato valore M. Hoc quiadem dicendum est de assectionibus hystericis; nam nonnulli opinantur ipsas assectiones hystericas quibus vexantur mulieres, idem serme valere ac in hominibus hypochondriam. Sic dicendum de malis, quae oriuntur a retenta, vel impedita menstruatione; et de his sussciat in medium iterum Pastam asserre. BIO non o8o assermarem cho i mali che nascono at muoversi de en-m Strui, e che Apariscono polchἡ son mossi, o po-Mco appresso, si abbiano a curare, o no; dirom Solamente che io sono solito di curargit, mari non mica co'rimedj cavati dagii alberelli deglinspeZisi, ne traiti dat famoso sonte delia cerm M Sia, Se non in caso che essi mali fossero intol-Hlerabili e spietatissimi. Per verita in gioventu
25쪽
.medj, ed assoltava Ie seniplici donne con ΟΡ-m piati, con tin ture e bolliture amare, con piliolo . di varie maniere, eon eStratii, con potueri, con. sali, con bagni, eon sementi, con suffumigi, Θ con cavate di sangue, Con fregagioni, Cori Cop-m petie, con serviZiali e simili altri provedimen- isti; ma pol in eis avan Zato lio cambiato met indo di medicare, consistendo Ia nuova medicam tura neli'esortare Ie donne docili a sostenerem per poco tempo vn male, che per solo umκio indi natura persettamente guariScem.
Quam necessaria sit illi qui phthisi laborat,
facultas de qua pertractavimus, conspiciamus in extremo stadio hujusce consumptoris morbi r in lecto retentus, destitutus viribus, squallidus, macie consectus, oculis depressus ac demissus, ore transfiguratus, Colore lividus, artubus assideratus ac frigidus et cuncta Persona Cadens, scheletrum horribile visu, umbra, phantasma in morem injiciens, voce tenui, quae vix spiritum exhalair tamen spe vivendi fruitur, haec refrigerium praebet in viriliter patiendis doloribus ut respiret, quin morbi timorem expertus Sit. At nimis Iongo sermone uterer si Cunctos
morbos perpendere velim, in quibus perutilis est animi sortitudor podagra, icteritia, asthma, hydropiata, apoplexis, paralysis, epilepsia, morbi
26쪽
27 euneti diuturni ac tristissimi, ob quos medicus
mi8eratione commovetur, qui saepe nihil aliud reperit quam hoc remedium in aegrotantium cor infundere. In morbis qui senectutem molestia anficiunt, ut vertigines, vigilia, surditas, debilitas membrorum, rheumata, ami88io motus, tremor crurum, qui morbi incurabiles sunt, sola animi tranquillitate ac vigore fortior redditur infirmus. Genovesi ait. MIn que' mali che la prudenZa non m ha poluto evitargit o minorargit Ia paEienEa em sorteZeta e necessaria; perche neli' impaZienEam che i Latini filosoficamento chlamano impoten-m, tiam, cloe deboleZZa, diventano maggiori e plum PeSauti, e accreScono Senaea pro la somma deimpunti dolorosi e nojosi M. Ego denique in hominis vita non invenio staintum cui non opus sit animi vigor. Ipse philos phus, scientificus, melius se habet ex humoribus,
indigestionibus, flatibus Hypochondriacis, tardis
febribus, si media quae animum excitant, ampi cietur. Antonius Cocchi in sua epistola ait. BIommi sento molio incomodato da una moleεta to MSe, ma in qualunque stato io sono medico, eloomsono abbas tanZa tollorante Bd aspellante m. Hic sub orationis finem germonem convertam
ad chirurgiam, in qua animi sortitudinem requiri, luce clarius innotesest. Operator si tanta virtute pollet, quanti faciendus erit, quam Parvi
27쪽
23 aestimandus qui ipsa careat Z Patiens qui ipsi se totum dat, qui ejus serris se subjicit, uon cogi
debet mitiis, at persuasus, deliberatus, animi firmitate excitus. Hic quoque est fons per quem invenitur homo fortitudine valens. Quoties non aspicimus patientem manum, brachium, pedem,
coxendicem quam recidere cernit, quin Clamorem extollat, extendere 2 Haec quidem heroica sortitudo non potest tantum a temperamento oriri, sed adest energica voluntag, virtuosa serΟ-cia, filiae perspicuae reflexionis animique Cori stantis. Ecquis ergo clare non perspicit quam haec iacultas valeat in sanandis vulneribus Z Concedo meritum Don tenue experto chirurgo qui vulneris cicatricem connectit, qui dexteritate
infracta ossa conjungit, in pristinum locum luxationem reddit, at quid prodest apparatus
quam maxime industrius, si patiens nou animo praeditus sit tolerandi, sese in loco apparato continendi P Sancassani in primo aphorismorum sic aite is Chiunque vorra ascrivere a Se ste88o lam gloria di aver sanata una serita, in gannera Conmpoco garbo se stesso, e chi gli crede mostra n-rdosi, se o cerusico, molto poco intendente debdit' arte in ei prose8Sa m. Quod hactenus pertractavi, sufficiat ut ne-eeSsitatem vastitatemque tanti argumenti d monstrem: et re quidem vera mihi videor non '
28쪽
quam in aegrotantium animum haec praerogativa et infunditur et constituitur; cum in ea Rosian sententia essem, maximam sortitudinem esse necessariam, ac animi inclinationes cohibere, ne impatieutia ostendatur, et parvo numero homunes sunt qui firmi Constantesque patiuntur. At prudentes medici qui veras meas habent genteutias, dimicultates expellent, infirmis Euad bunt animi virtutem ceteris praecellere, atque aptissimam ESse morbo, quo laborant, obstando; quo magis morbi tristitia ac moerore homo afficitur, eo magis certum esse, brevi temporis spatio majori sortitudine praeditum esse debere; rem dium quoque per se ipsum operan3 esse, et pharmaCorum augere Vim; et quamvis imminens sit mors, animi vigorem atquct constantiam triumphos acturos esse de aeterna sepulchri nocte, s tumque a Spernaturo8. Denique cernet ip8e medicus jure dixisse, studium de hujusmodi animi
facultates sufficere in animae humanae studio progredi, et ob animi constantiam ceteras lacubtates efficaciores fieri, omnes amplecti, Bolam pro omnibus gusticere.
30쪽
Animi sortitudo quolibet in morbo perutilis Sem. Per eSt. II. Modicus quo majori pollet experientia, eo minus in medicamentis praescribendis prodigus evadit. III. Pinguedo apparenter augescens haud semper signum eSt augmenti nutritionis. IV
Anatomia non est iundamentum medicae artis. V.
Μedicus ille qui ad unam solummodo medicam scientiam studium consert, dici vere non potest quod adjumento sit societati. I. Contagiosa animalcula, quae aliquis conspexisse Βεεerit, non ne opticae adparitiones sorte esse Possent
Inutilis est medicamentorum divisio in mechani-Cam et drnamicam, si probari possit, quod reapse nullum ex utroque genere habeatur.