장음표시 사용
251쪽
verso corpori, et praesertim partibus quae sanguinem moVent, inde oritur, non modo propter expectitum sanguini per vena reditum 429. 32. , sed simul propter conamen illud vix definiendum quo musculi voluntarii motus ad actionem cientur. Uapropter non fat est acutis morbis aegrotantes ab omnibus laboribus solitisque corpori S Xercitationibus abstinere oportet omnino
quiescant, et in lectos se recipiant, scilicet quia decumbentibus a ni musculorum quam minima est; sedentibu enim, et magis adhuc stantibus, actio haud exigua musculorum semper sit, et prorsu necesse saria est, qualis nimirum sanissimos etiam et validissimos serius cyus fatigaret atque opprimeret, et febricitantibu plerumque
I 263. Irritationes quoque a variis sensibus cum externis tum internis oriunda Sse luto vitare, vel si penitus evitari neque unt, tunc quantum fieri possit minuere
oportet. Abstinendum igitur a studio, aut negotiis,
252쪽
negotiis, aut multa cogitatione, aut colloquiis, quae sane duplice modo nocent, et actione mentis et actione musculorum qui vocem et loquelam faciunt), et omnibus rebus quae animum multum afficere possint. Cavendum a luce nimis vivida, aut magno strepitu, aut multo calore, qui, sive ab aere, sive a nimio onere stragulorum, sive a culcita plumea nimis molli Oriatur plurimum et variis modis solet nocere), et in quibusdam morbis a multo
frigore, quod saepe vel universo corpori vel partibus ejus quibusdam stimulo esse
potest , et ab omni demum molestia, veluti a situ corporis minus opportuno, aut lectulo inaequali, aut duriore, aut male strato, quae sensum tactus afficeret. Ia64. Cavendum quoque ab irritatione
1lla quae certe haud exigua est quam aerminu Purus, vel respiratione vel exhalatione per cutem impedita, et vestimenta et stragula sordida, retenta et corpori denuo admota materia illa corrupta et noXia quae
253쪽
jam expulsa est, emcere solent. Quapropter aer purus, et subinde renovatus, et
plerumque frigidulus, utilissima res est; utpote qui non modo ipse egregiis usibus io37 8. inservit, sed gravem simul et per
niciosissimam irritationem tollit oportet quoque, simili de causa, vestimenta aegri, et stragula, cum lintea, tum lanea, et culcitam ipsam plumeam lecti, saepe mutare. I 265. Cavendum quoque a variis irritationibus qua a functionibus, et magis adhuc a vitiis ventriculi et intestinorum oriuntur concoctio enim alimenti, qua vis sanissima, corpus aliquantum Xcitat, et pulsus arteriarum nonnihil festinat; PraVa autem concoctio, qualis fere accidit in morbis acutis 6 7.), multo magis stimulat, distento nimirum, et irritato, et
graVato Ventriculo, nere corrupto et acri, quod anxietatem, et vertiginem, et dolorem capitis, et nauseam, et vomitum, et tormina, et alvi fluxum inducere possit. Ventriculi igitur ratio semper habenda est, Cibusque
254쪽
busque eligendus parcUS, refrigerans tenuissimus, concoctu facillimus de quo
plene jam dictum est 987. et seqq.). Quod
si nil illo minus ventriculus male se habuerit, et alimenti S utcunqUe en UibUS gra-Vntri fuerit, tum ejus affectionibus statim occurrendum est, per medicamenta diluentia, demittentia, anti plica Vomitoria, C. d. Ia66. Oportet etiam medicum ad molestis 1mam illam sitim 633. quae plerosque morbo acuto comitari solet attendere, scilicet qua gravissimam irritationem efficit, illamque vel idoneis remediis tollere, vel si hoc fieri nequit, saltem multo potu diluente, sub acido, et grato, ad libitum aegris concesse sedare atque restinguere. 1267. Ad alvi quoque statum sedulo respicere oportet, quae in plerisque morbis acuti praeter naturam tarda, saepe etiam mirabiliter astricta est Unde perpetua et peruiciosissima irritatio, quae pulsu arteria-
255쪽
rum multum festinat, OrpUS calefacit, delirium aliquando inducit Vel auget, et Putredini partim ob hunc morbosum calorem, Partim ob retentam in intestinis
materiam corruptam et acrem quae debuisset excerni multum favet. -- Alvus igitur vel idonea diaeta aut lenioribus medicamentis solvenda est, vel lotionibus emollientibus frequenter ducenda. I 268. Neque demum urinae status in morbi acutis negligendu est, quae interdum Parce, et cum dolore et molestia redditur, et haud raro prorsus supprimitur; unde brevi magna irritatio, et sane summum periculum, propter rationes jam 7 4. expositas. Hi vero incommodis quam primum occurrendum est medicamentis diluentibus, aut leniter iureticis, aut fomentis, aut lotionibus in intestina infusis vel si haec minus ad vota cesserint,
tum educenda est urina fistula in vesicam immissa. 1269. Aliae
256쪽
1269. Aliae denique haud raro in o
pore existunt morbosae irritationes, sed variae, secundum naturam variorum morborum qui forte adsint quales sunt variae humorum acrimoniae 334. et seqq.), et praesertim, ut vulgo receptum est, putrida; quibus igitur, per remedia diluentia, et demulcentia, et antis tica, obviam ire oportet.
I 27O. Postremo, utcunque in plerisque morbis acutis necessaria sit regimen hoc antiphlogi icum, scire oportet, in nonnullis exempli ab eo aliquantum esse decedendumn scilicet cum gravior irritatio quod
certe interdum plane observatum, et medicorum attentione non indignum est a remedio quam a morbo oriri visa est. Sic verbi gratia, quamvis in lecto decumbere febricitantibus plerumque conveniat, et gratum sit, et saepe omnino necessarium, aliquando tamen deliranti haud parum prodest, urgere, et situm erectum paulispereXperiri praesertim cum auctus anguinis Caput
257쪽
caput versus impetus delirium induxerit vel auxerit; et certe Plurimum saepe nocuit, et gravissimum aliquando delirium effecit, febricitantem, aut leviter delirantem, in lectulo per vim continere Pari ratione, irritationes illae plerumque haud parum nociva quae a Visu, atque auditu, atque colloquii oriuntur, interdum non prorsus sunt arcendae scilicet quae delirium, gravissimum futurum si aeger in tenebris, et silentio, et solitudine teneretur, minuere goa.), Vel omnino depellere possint. Neque profecto desunt exempla, ubi febricitantibus, vel etiam phthisicis lenta febre tabescentibus, diariam validiorem e carnibus cum pauxillo vini permittere oporteat quamvis notissimum sit talem diaetam, Propter stimulum suum, omnibus febricitantibus, et praelertim phthisicis, ple-Tumque nocere cujus forsan rei haec erit ratio quod propter debilitatem suam se-grotantes Ia13. 39. valde laeduntur a multis aliis irritationibus quae tolli nequeunt, quamvis diaeta tenuissima omnique fere
258쪽
fere stimulo vacua fuerit per validiorem autem diaetaria, corporumque conditioni rite accommodatam, refecti suis tripus, aegri et hujus stimulum et aliarum irritationum vires et noXa facilius tolerant. I 271. Varia medicamenta aliaque remedia sedantia 12 19 et seqq.), non seCUS ac stimulantia 1176. et seqq.), Varii Usi bus sive propositis in corpore humano i servire possunt, inque plurimi et admodum diversis morborum generibu alia a que alia ratione multum prodesse. Quoniam vero omne eorum effectu omites
que morbos in quibus utilia reperta sint nominatim recensere fere impossibile foret, hic sat fuerit praecipuas asseetione morbosas, in quibus adhiberi solent, enumerare, unde Usus et effectus eorum in aliis et sis
milibus affectionibus facile intelligentur. Ι272. Imprimis igitur, ex effectibus suis
in cerebro, et nerVi S, et musculiS, seu genere nervoso, ut a medicis Vocatur, ubicunque
259쪽
hoc praeter naturam XCitatum fuerit, veluti in insania, aut longo tantum pervigilio, utilia vel necessaria fiunt. In hujusmodi
vero malis, praeter narcotica et refrigerantia medicamenta, multae aliae res bona sedantia remedia fiunt variae praesertim exinanitiones, omnia fere emollientia et infirmantia remedia, et frigus, vel universe corpori vel capiti maXime admotU- neque profecto calor rite adhibitus suis usibus caret. I 273. Ratione non multum aliena, ubicunque gravi irritatio adest, praesertim dolor fere omnigenus aut tussi frequenSet vehemens, aut tenesmus, aut stranguria,
sedantibus remediis opus est, ad tollendam, vel potius ad impedi dam, irritationem illam corpori alioquin multum nocituram; hujus vero sensu et mobilitate per vim idonei sedantis remedii minutis et hebetatis, stimulus qui fuit admotus effectu suo magna e parte, Vel penitus, si remedium satis validum fuerit adhibitum, Ca-
260쪽
rebit. In hujusmodi malis narcotica medicamenta optima remedia sunt, et saepe adeo necessaria reperiuntur, ut multi et magni nominis medici non dubitaverint Profiteri, se artem suam aut nolle aut nequire exercere, si talibus remediis privarentur. Optimi nimirum et peritissimi medici fatis superque norunt, non semper penes eo esse, sublatis illorum causis, mala quae maxime urgent statim et penitus tollere neque levis momenti est, aegrum cruciatibus forsitan brevi mortiferis futuris, et morte ipsa terribilioribus, per idonea remedia surripere. -Haec vero non ita intelligenda sunt, quasi in omni graviore
corporis irritatione, neglecta natura et causa ejus, ad narcotica, vel anodyna Ut Vo- Cantur, medicamenta Protinus confugiendum esset. Docet enim ratio, quod et multa X perientia satis comprobavit, ad causam
mali, ubicunque haec detegi possit, respiciendum esse, quo facili US et certi US et tutiuS, malum ipsum aut corrigatur aut eradice-