장음표시 사용
221쪽
Iai 7. Sedantia remedia, non secus ac stimulantia, partes corporis quibus proxime admoventur primo et maxime assiciunt saepe autem, si rite adhibita fuerint, aliae et satis remotae partes, et demum totum corpuS eundem effectum quodammodo participant.1218. Hujusmodi remediis in variis
morbis, cum generalibu tum quoque partium quarundam, Variis de caus1 saepe opus est. Non omnia vero sedantia remedia in omnibus morbis qui tali auxilio egent, pariter idonea sunt; scilicet quae non modo magnitudine et quasi gradibus communis effectus differunt, sed multum
quoque variant aliis effectibus quos in corpore humano praestent. I 2I9. Innumera fere et diversissima remedia variis in morbis, secundum horum Causa et corporis conditionem, sensummotumque minuere atque sopire possunt,
et sic quodam sensu sedantia remedia fieri. Omnis
222쪽
Omnis nimirum motus neque aliter res se habet de sensu a variis rebus pendet cerebri imprimis, et nervorum, et fibrarum musculosarum certa quadam conditione,
qua apta fiunt ut quibusdam causis, puta variis stimulis, certa ratione assiciantur; et natura et vehementia stimuli qui admovetur. Motu igitur qui excitantur aliquatenu respondebunt pro rata parte his variis causis simul sumptis. Sic pulsus arteriarum saepe aut nimis validi aut nimis frequentes fiunt, propter causas valde diversas veluti nimiam arteriarum tensionem, aut nimiam fortasse generalem, mobilitatem, aut magnam debilitatem, aut vehementem stimulum universo corpori admotum, ut Per calorem magnum vel remedia calefacientia. Igitur perspicuum est, interdum omnia remedia relaXantia, veluti exinanitiones variaS, aut emollientia medicamenta, interdum ero astringentia
et roborantia, nunc Xercitationem, nunc quietem, nunc calorem, nunc frigUS, nunc
OPium, nunc aromata vel vinum, in tali statu
223쪽
statu vim sedantem esse habitura. Quod si
conditio cerebri, et DerVorum, et fibrarum moventium quibus arteriae instruuntur, neminimum quidem mutata fuerit, variae
stimuli ipsius conditiones, veluti nimia
sanguinis abundantia, aut nimia acrimonia, aut nimius impetUS, puta ab exercitatione vehemente, pulsus aut nimis validos aut nimis celere facere possunt; tum Vero, sanguinis detractio, et remedia diluentia, et demulcentia, et antis tica, c. sedantem effectum praestabunt Pari quoque ratione, multi dolores, multique motus abnormes, febris, alvi fluxus, vomituS, convulsio, inflammatio, a diversissimis saepe causis oriuntur, et diversissimis aliquando remedii compescuntur quae tamen omnia, si ultimum tantum eoruIn
effectum spectamus, sedantia dici possunt. Iaao Missis vero omnibus quae per alium et magis proprium et simpliciorem Dfectum, vim sedantem possidere videantur, de iis tantum hic agendum erit, quae Pri
224쪽
ma et simplicissima sua in corpore humano actione sive haec perspecta et explorata fuerit necne sensum motumque jam praesentes sopiuot et reprimunt, et corpus in posteruti dum ipsorum effectus durat
minus sentiens et mobile reddunt. IaaΙ. Medicamentorum autem quae hoc faciunt copia haud parca existit optima vero et essicacissima eorum ad duo genera facile referri possunt narcotica nimirum, et refrigerantia quae quidem non magnitudine modo, sed natura etiam suarum virium haud parum differunt. I 222. Narcotica imprimis cujusmodieXempla esse possunt pium hyosciamus, cicuta, c. refrigerantibus multo validiora et rei tiora sunt, Verum, ut creditum
est, in mustis morbis, Varii de causis, m nus icionen. 1aeta Effectus narcotici remedii, et praesertim pii, quod omnium forsan opti
225쪽
mum est et longe usitatissimum, si modica quantitate sumptum fuerit, hi fere sunt: placida quaedam animi pariter et corporis quies atque tranquillitas, hebetudo aliqua
omnium sensuum cum externorum tum internorum, stupor demum et sopor naturali somno simillimus pulsus simul arteriarum plerumque tardiore et pleniores fiunt, et spiritu lentior, et Calor minor, et alvus astricta, et Ventriculus infirmior, et cibi appetitus parvus, aliquando non fine nausea, et omne fere secretiones et excretione multum imminutae, praeter si1-dorem, qui soluta cutis compage, Partim per consens Um ejus cum Ventriculo, partim per tranquillitatem et quietum somnum quem pium solet conciliare nonnihil augeri videtur; unde alvus tardior, et reliquae secretione et excretiones minutae In terdum vero, etiam in sanis, vel leviter aegrotantibus, sed frequentius multo in iis qui magno dolore aut gravi febre laborant, praesertim si nimis parva quantitas opii de Vorata fuerit, pro quieto somno dira fit quies
226쪽
quies cum horrificis somniis, vel fortasse delirium non leve citra ullum soporem. Hi quidem effectus a modica aut parva quantitate pii observanturi a majore autem, vel nimia ingens saepe oritur nausea, et tandem vomitus, et nisi hoc modo medicamentum ejicitur, brevi altus somnus, fere inexcitabilis, et in convulsione et mortem cito desiturus.1224. Alii quoque interdum in quibusdam hominibus ab opio observantur effectus, secundum varias ipsorum constitutiones Variasque corporum conditione cum medicannentum istud adhibetur.
1223. Saepe etiam nocere Videtur propter metiam aegrotantium et repugnantiam qua illud umunt, nimirum quod valde noXium et periculosum credant; quocirca et licet et oportet nonnunquam aegro hac de re decipere, et remedium non modo tutum et enicax, sed saluberrimum, forsitan etiam
227쪽
etiam penitus necessarium, clam ipsis adhibere. Ia 26. Haud raro etiam aegris plurimum nocuit, et pro somno quieto et salutari, qualis vires eorum reficere potuisset, somnum male sanum et imperfectani, horridisque somniis terrificum, vel demum ci tra ullum soporem, delirium so I. non leve effecit, in ipsis aegrotis qui tali remedio maxime egere visi essent, cum nimis parce adhibitum fuisset: neque dubium
est, utcunque periculosus videatur usus talis medicamenti vi non Venenati, aegrOS plus fere incommodi et damni percepisse animi parva quam a nimia eju quantitate. Medici igitur est, medicamentum adeo VR-lidum et saepe perniciosum caute et Prudenter adhibere, et in illis tantum morbis
ad id confugere qui aliquid istiusmodi
Plane requirunt; ubi vero talis necessitas urget, oportet remedium libere et cum fiducia praescribere; tunc enim non spe
228쪽
tum illum salutarem quem cupit per suum medicamentum esse praestiturum. Quod si timide et nimis parce datum fuerit, longe alium effectum habebit, et iisdem aegrotis haud parum nocebit, quibus largius tum multum profuisset. Iaa7. Alii autem ab aliis remediis vere narcoticis, velut hyosciamo, cicuta, solano, saepe oriuntur effectus magna imprimis vertigo, et dolor, et gravitas capiti et oculorum, et sensus interdum angustiae in gutture, cc. imo sunt e liS, quae, utcunque sedantia sint, intestina quodammodo stimulant, et sic, non sane omnibus aegris pariter, sed multi quibus adhibentur, alvum satis essicaciter solvunt. --Quapropter verisimile videtur, quaedam ex iis gravibus nonnullis pii incommodis esse caritura, scilicet quod alvum adeo Q-let astrictam reddere, et sic ventriculo, et capiti, et quidem toti corpori plurimum nocere , et igitur cum magno beneficio, in
229쪽
in variis morbis, fallem in multis aegris, in locum ejus suffectum iri
Iaa 8. Aliud genus medicamentorum sedantium, refrigerantia nimirum, longe aliter ac narcotica corpus assicit et quamvis effectus eorum neque incerti neque obscuri sint, tamen multum abest ut tanta vi ac narcotica medicamenta in corpore humano polleant.
Iaa9. Non est dubitandum quin refrigerantia medicamenta, aliorum instar sedantium genus nervosum primo a iant; ViX autem, ac ne vi quidem, per primam et naturalem suam actionem, aut sensum multum obtundunt aut soporem inducunt Iaa 3.); quamvis nonnunquam Occurrendo variis causis morbosis, quae vel sensum nimium vel dolorem faciebant, vel quae somnum impediebant, utrumque istorum effectuum praestare videantur. I 23o. Dicuntur praecipue Parte riuae
230쪽
sanguinem movent assicere, ejusque motum tennperare, et sic quoniam tam arctus inter motum sanguini et calorem corporis intercedit nexus hoc frigidius reddere unde nomen suum habent. Sitim quoque restinguunt, et putredini aliquantum obstant scilicet quae ambae multum pendeant ab impetu sanguini et calore corporiS.I231. Observandum est et dolendum, pleraque medicamentorum refrigerantium, fortasse omnia, multo minus emacia ex istere quam auctores medici crediderunt; neque ideo iis solis fidendum esse, utcunque laudatis, cum magnus sanguinis impetus aut ingen corpori calor urget. 123a Essicacissima autem medicamenta refrigerantis generis sunt sales quidam, tum acidi tum neutri nam omne salesul alini, et pragsertim alcati volatile, contFrium prorsus effectum habent, et corpus plane stimulant et calefaciunt.