장음표시 사용
371쪽
jam vel raro praescribantur, vel penitus obsoleverint. Nec verbi opu est, ut omnis medicus fatis perspiciat quanta in liga hibendis prudentia opus sit, siquando, urgente necessitate aliqua, ad talia medicamenta confugere oporteat.1416. Effectus salutares medicamentorum catharticorum multiplices sunt; et ex
his bene perspecti eorum usus in variis morbis facile intelligetur. 14i7. Imprimis igitur intestina, et quodammodo ventriculum ipsum, subito
et efficaciter exinaniunt; - hinc plane utilia, cum haec, vel nimio onere gravata, vel acriori hUS rebus, sive putridis sive acidis alimentis, sive stercore duro, sive corpori hos 1 traneis, sive calculis in ipsis formatis, sive vermibus in ipsis genitis, laesa et irritata fuerint cujusmodi aliquid subesse suspicari licet ab alvi duritia, ventri torminibus aut inflatione, frequente desidendi cupiditate, prava cibi concoctione, et saepe
372쪽
saepe in alvi fluxu naturali 667.), et certius adhuc in senteria 672.), et in colica.
I 418 Al vi autem purgatio, plena saltem et valida si fuerit, non modo re omneSquae 4n intestinis continerentur χXpellit, sed per stimulum medicamenti iis admoti, et motus validi qui excitatur omnium humorum qui in ea funduntur squales sunt mucus, aliique succi ipsorum, liquor pancreatis. et ely secretionem et fluxum
Promovet et auget, et simul majorem sanguinis et vis nervos derivationem abdomen versia S essicit motumque sanguinis per omnia hujus Viscera promovet, et multum humorem tenuem e sanguine detrahit, et sic exinanitio generali fit, et tensionem vasorum quas sanguinem ubique Corpori vehunt, minuit, et sanguinis ideo
impetum temperat, et alias secretiones et eXinanitione minuit, et actionem vasorum absorbentium excitat atque intendit, et Corpus demum multum infirmat. Quod si
acriora et calidiora medicamenta data fueri Iar,
373쪽
rint, non modo intestina, sed totum corpus fatis valide stimulare Oissiunt.1410. Hinc facile constabit, alvi purgationem in innumeris fere morbis, et quidem divertissimi generis, egregie esse Pro- suturam, si modo rite et prudenter fuerit adhibita et imprimis in variis obstructionibus viscerum abdominis, in morbo regio, in torpore intestinorum, et quidem in torpore generali, et in multis morbis
remotarum artium, Veluti capitis, para
lysi, poplexia, morbo comitiali, insania, phreiai fide, dolore capitis, multiplice quidem malo, cujus in omni fere genere alvus liquidior lavat); in omni etiam morbo
in quo nimia humorum abundantia nimiusque impetus accidunt, et ubi magna et prompta exinanitione pia est, veluti in malis quae a suppressis solitis exinanitionibus proveniunt, et in febribu variis, multisque innammationibuS, et sanguinis profluviiS, et variola, et rubeola, c. et in hydrope ad educendam aquam, aucta Vn-
374쪽
sorum absorbentium actione, et in nimio et morbos sudore, aut urinae aut salivae fluxu, ad reprimendas has exinanitioneS. In multis quidem hujusmodi morborum alvi purgatio caute tentanda est, nec raro potius evitanda, scilicet quae neque in omni exemplo, neque omni morbi tempore, fatis manifesti de causiS, pariter conveniat.
I 42o Maxime solet prodesse corporibus plenis, crastis, obesis, iisque qui copioso utuntur victu et parum se Xercent, aut quibus alvus natura liquidior, veluti infantibus, quacunque de causa astrietior facta fuerit vel si hujusmodi aegris minus Profuerit, saltem parum nocebit, quippe qui talem fere exinanitionem bene tot
142 I. Existimata fuit olim, et adhuc apud multos existimatur, utilissima esse, et vix non necessaria, primo vere, quo scilicet tempore sanguini nimia abundantia, siqua adsit,
375쪽
manifestissimis signis semet prodere solet. . Sed de tali medicamentorum usu satis jam dicitum 1336. est. -- Rationi autem Pariter atque rei factae consentaneum est, leniorem alvi purgationem temporibu et regionibus calidis quam frigidis magis esse necessariam. I 422 Diu solenne fuit, neque sane aut Populus aut omnes medici hactenus istum morem prorsus abjecerunt), post multos morbos acuto catharticum medicamentum dare, et idem interdum sepius repetere; quo nihil fere inutilius excogitari potest, neque in plerisque exemplis perniciosius corpori jam plus fatis purgato et valde infirmato. Quod si interdum, decerintemorbo acuto, et gravioribus ejus signis sublatis, vel saltem sublevatis, quaedam adhuc molesta sunt, et tali remedio egent, nihil sane obstat quo minus adhibeatur :veluti post variolam, aut rubeolam. Hujus modi vero necessitas multo rarior est quam 2 vul o
376쪽
vulgo creditur, et longe aliam rationem habet.
I 423. Periculosa est alvi purgatio infirmis, mobilibus, gracilibus, ut fertur , phthisicis, gravidis, puerperis, foeminis ut iis sanctissime persuasum est, non secus
ac omnes alia exinanitiones quibus menses vel 'uunt vel instant, iisque demum qui vel laborant haemorrhoide vel huic sal-.tem morbo obnoxii sunt, praesertim si acrius sumptum fuerit medicamentum, Olut aloe, quae solutu tardissima ad anum usque suam deducit acrimoniam : et caute admodum tentanda est, etiam per medicamenta lenissima, in ventriculi aut intestinorum infJammatione, aut in quavi horum teneritudine, veluti a d benteria, aut alvi fluxu diuturniore. 1424. Nimis frequens alvi purgatio, quam vi primo necessaria, multum nocet, cum uniVerso corpori, quod valde infirmat, tum maXime intestinis ipsis, quae interdum
377쪽
terdum praeter naturam debilia, et tenera, et irritabilia reddit tapius vero torpida et tardan unde alvi duritia, et necessitas alvi subinde per medicamenta ciendae. -SRnguinem quoque ipsum, non aliter quam frequens illius detractio, tenuem et Pallidum facere solet. 'I423. In alvi purgationibus ratio non levis habenda est peculiaris constitutionis aegri, cum quod ad naturam medicamentorum attinet, tum quoque quod ad horum quantitatem, mixturam, Praeparationem, et demum tempu quo debent assumi. I 426. Commode sumuntur cathartica vel hora somni, vel bene mane, prout ipsa promptius vel tardiuM alvum moveant.1427. Prodest saepe medicamentum non
omnem simul exhaurire, sed divisis o tionibus, per idonea intervalla, paulatim sumere; sic enim neque ventriculuS PluS
378쪽
aequo graVatur, neque vomitus accidit, neque fere plus satis sumitur, neque inteitinanimis irritantur, et alvi purgatio multo facilior, et quidem certior fit. 1428. Medicamenta quae fluida forma hauriuntur, scilicet e prorsu soluta, Vel saltem plurima aqua diluta, promptIUS, facilius, et certius purgare solent, quam quae dura, vel solida altem, devorantur. 1429. Quapropter cum solidiora data fuerint, praesertim si simul acriora sunt, diluendum est multo potu tenui et leni, decocto avenaceo, sero lactis, jusculis levibus, et milibus. Hoc modo medicamentum vel solvitur, vel bene diffunditur infintestinis, et his minus nocet, et tormina Vel nulli vel devia, et dejectiones copiosissima evicit. Minime vero diluendum est cum ali uid beneficii a stimulo et irritatione medicamenti Xpectamus, veluti in hydrope, in quo non tantum ad purgandam alvum, quam ad excitandum corpus, et
379쪽
et augendam actionem Vasiorum resorbentium, cathartica dari solent.143O. In gravi et diuturna alvi duritia, non tantum medicamentis per os haustis
quae sane periculo suo I 23 non carent)fidendum, ut alvi ductio per idonea lotione negligatur, quae nihil periculi in se
habet, et actionem medicamentorum tutiorem et faciliorem reddit. I 43 I. Cum nausea Vel vomitu Urget, non modo Per Sigua portione medicamenta cathartica dare oportet, sed simul,
vel brevi antea, aliquid anodyni tentare, vel quod fere optime respondere solet talla
medicamentum per clysterem in intestina infundere, ad compescendum ventriculi tumultum, ut catharticUm, alioquin mox rejiciendum, in eo retineatUr. I 32 Saepe etiam prodest, veluti in magno dolore, aut diuturna vigilia, nodynum Una cum cathartico dare, scilicet quod hu-
380쪽
jus actionem non tantum impedit, quam tardiorem reddit. I 433. In valde debilibus et mobilibus, juvat saepe post alvi purgationem, non secus ac post vomitum, et iisdem de causis,anodynum dare. 1434. Inter alvi purgationem aegri frigore facillime laeduntur, non magis forsitan propter corpus tunc infirmatum, et solutum, et languenSi quam Propter cursum humorum praeter solitum ab externis derivatum, et ad interna parte Versum neque ideo inutile est frigus tunc temporis
diligenter VitAre. a 43s. Haud parum saepe praestat arvUm per otiones seu clystere ducere, quam Permedicamenta ore devoranda Urgare. I 436. Alvi ductio enim promptius, et certius, et facilius, et mitiu reperitur Zu-