장음표시 사용
351쪽
excitatam, aut eXperiri Volet, aut, si voluerit, tolerare Poterit. 1389. Irritatio quoque faucium, veluti immisso digito vel penna, propter consensum has partes inter et ventriculum et magnos musculos respirationis qui in vomitu 677. convelluntur, nauseam, Ct ad Vomendum nixum, saepe etiam Plenam Vomitionem, essicit hinc saepe utilis ad pro-mOVendam actionem medicamenti in dissiculter omentibusa haud raro etiam nullo assumpto medicamento fussicit ad vomitum ciendum in iis qui facile vomunt, si modo ventriculus vel plenior I 37I. fuerit,
vel cibis crudis aut corrupti graVatus, et nauseabundUS. I 39O. Vomitoria medicamenta plurimos salutares effectus praestant, non modo in ventriculo ipso, partibusque viciniS, aut Conjunctis, aut conspirantibUS, Verum et
in remotissimis saepe, et quidem in toto corpore. Horum effectuum inlii mani
352쪽
festi, et simplices, et intellectu facillimi sunt; alii satis obscuri et explanatu dissiciles; omnes autem scire oportet quamvis ratio qua fiunt vel prorsus lateat, vel parum accurate intelligatur nimirum quia hoc plane fandamento nititur eorum in morbis tractandi administratio.
I 391. Imprimis igitur perspicuum est
ea ventriculum efficaciter et subito exin nire. Hinc plane utilia esse debent quid venenati, vel insalubris saltem, in eum receptum fuerit, vel si ventriculus ipse cibi corrupti onere gravatu atque oppressus fuerit, quod saepe accidit, et facile dignosse citur, vel e causis praecedentibus mali, puta crapula aliqua, aut cibo minus idoneo, vel ex signis multis et manifestis ventriculi male se habentis, qualia sunt defectus cibi appetitus, multa sitis, frequens ructus, sive acidu sive putridus, nausea aut vomitus naturaliS, inflatio et dolor ventriculi anxietas, inquietudo, Vertigo, gravitas vel dolor capitis, lingua sordida, pra-
353쪽
vu sapor oris, praesertim mane, c. quae omnia in febre pariter mustisque alii morbis passim observantur. I 392. Promovent quoque secretionem vel fluxum humorum ventriculi et intesti norum, parti Umque vicinarum aut conspirantium, veluti oris, cujus saliva sub vomitionem 677. copiosissime fluit, vel jecoris, unde saepe inter Omendum, praesertim si vomitus vehemens et diuturnu est, Pla-rimum fel elicitur. Hinc igitur utilia in defectu istorum humorum, qualis in terdum accidisse videtur, unde oris siccitas, tarda et prava cibi concoctio, et alvi duritia vel in obstructo felle, quod minime rarum vitium est, et morbum regium facit. In hujusmodi malis prodesse videntur, partim stimulo suo ventriculo admoto, Perque consensum cum alii partibus communicato, partim vehemente agitatione et inverso motu ventriculi et superioris partis intestini, partim demum ingente pressura, quae inter vomendum, septo
354쪽
septo transverso musculisque abdominis valide contractis, omnibus quae in abdomine continentur partibus datur. I 393. Pari fere ratione in aliis obstructionibus viscerum abdominis, praeter illas quae morbum regium faciunt, vomitiones dicuntur interdum utiles fieri, scilicet quae motum sanguinis ibi saepe languidum variis modis haud parum Xpediunt, artes' que affectas probe agitant et excitant. Hinc quoque, aliqUa saltem X Parte pendere videtur beneficium istud quod multi aegri aut hypochondria i laborantes
ab iis acceperint.---De Usu Vomitionum ad rumpendos abscei Tu in gutture aut Pulmone, Ut ventriCUlo, C. Vi opus est
verba facere non quia dubium sit eas id saepe esse effecturas, aut incredibile idem cum felice eventu interdum fuisse effectum, sed quia raris ima sint exempla ubi tali
opus est auXilio, et rariora adhuc, in quibus remedium adeo asperum et periculosum experiri, aut convenit, aut licet nimi
355쪽
rum quod non modo abscessum qua non oporteret rumpere posset, sed aegrum forsitan, praesertim debiliorem, statim suffocare. 1394. Vomitiones autem non modo per abdomen sanguinis motum promoVent ejusque viscera stimulant, sed totum genus nervosum quodammodo Xcitant, et partim hoc stimulo, partim magni nixibus et agitationibus quas emciunt, Pulsu festinant, motumque sanguini Per totum CorpUS accelerant, et simul aequalem ejus distributionem saepe essiciunt, congestiones aut disia tributiones abnormes tollunt, Variasque
secretione et excretiones, praesertim sudorem aut exhalationem Per cutem, Promo vent, et ac stionem vasorum abs rbentium
I 33 i. intendunt: --hinc saepe utiles in
generali languore aut torpore, aut Paralysi, aut insania, aut obstructione mensium, aut cohibita exhalatione Per cutem, aut
quibusdam sanguinis profluviis, aut apo plexia, aut hydrope vario, C. 339S. Mag-
356쪽
1393. Magnopere prosunt in omnibus fere febribus, praesertim primis diebus, quamvis nihil obstet quo minus omni ea-Tum tempore postulante aegrotanti condi tione praescribantur. Tanta vomitionum
utilitas in talibus morbis, neque stimulo quem generi nervos impertiunt, neque incitato sanguinis motui, jam forsan nimis vehementi), tribuenda est, neque sane hactenus bene Xplorata aut intellecta videtur -- Sunt quibus persuasum est causam proximam febris inspasmo seu contraditone
valida et aegre snperanda vasorum Xtr morum, et Praesertim utiS, maXime consistere, et vomitiones non alio fere modo
in isto statu prodesse, quam solvendo illam
Contractionem, motumque sanguinis per minuta et Xtrema vasa enuo Xpediendo. Et hoc facere existimantur per consensum aliquem mirabilem et manifestum, quamvis explanatu dissicillimum, cutem interet ventriculum, ita ut hujus affectio illius statum multum mutet, ipsamque solvat et laxet, et exhalationem Per illam expediat, fortasse
357쪽
fortasse etiam sudorem eliciat, et actionem vasorum ejus intendat, majoremque demum sanguinis derivationem eo inciat, et sic liberam, aequalem, naturalem, et lenem sanguini motum Per totum OPPUS restituat.1396. Utcunque obscura atque incerta magna hujusmodi doctrinae par videatur, hoc saltem certum et manifestum est, 11 omni fere febre, praesertim primis diebus, cutem arescere, ita ut vix dubitari possit
exhalationem per eam Valde reprimi, Candemque postea, decedente febre, iterum humescere, et mollem fieri; et vomitoria medicamenta tempestive adhibita talem cutis statum saepe essicere, cum insigni et subito totius morbi levaminen ita ut satis
verisimile sit nauseam et Omitionem ma
na saltem e parte, tanti beneficii causam fuisse. 1397. Multum vero abest ut hac sola ratione omitoria in febribu prosint, eo-VOL. II. rumque
358쪽
Tumque usu opinionibus de causis febrium nitatur : aliis enim neque dubiis modis saepe utilissima fiunt; ventriculum, rarissime non male affectum 639.), gravi et valde nocivo onere liberant, et sic naturalem nauseam et omitum summovent 679.), et anxietatem I9S. minuunt, et dolorem capitis 661. levant, et vireS, alioquin plurimum eXhZUriendas, conservant 384.), et somnum aliquando conciliants OO SQ, et aegrum a Vehemente et perni
ciosissimo alvi fluxu 667.), qui in istius
modi morbis saepe accidit, plerumque tum
I 308. Observatu dignum est, omitoria1nedicamenta adversus febres tam mirabiliter valere, ut vehementissima etiam interdum qu ira citissime solvant, et nonnullas pessit in generi instantes, vel jam ingruenteS, arceant Vel depellant, et saepe etiam multum prosint, quamvi tam eXigua quantitate sumpta, Ut nauseam tantum citra ullum vomitum moveant hinc satis
359쪽
Perspicuum est, ea non solum exinanito Ventriculo, et quae inde profluant beneficiis is93. , sed aliis quoque modiS, UXilio esse. 1399. Cavendum autem ab errore valde periculos de usu vomitionum in tractandis febribus, in quem multi clinici incidisse videntur, qui eas fere promiscue in
Omnibu aegris movere solent quasi semper conVenirent, et omni periculo et incommo do carerent i Rem vero longe aliter se ha- bere, experientia satis superque demonstra vit sua enim neque levia incommoda ha bent, et saepe periculo non vacant, sive initio febris, cum nimia sanguini abundantia, et ingens impetus, fortasse maput VersuS, adsunt, sive sub finem, cum vires aegri amfractae et pene exhaustae sunt, tentatae fuerint, sive demum per totum morbi decursum nimi frequenter repetitae, Vire 6US, quibus morbu pepercisset, tu aequo alte nuaverint. Quapropter, neque in violenta febre prius vomitorium hedicamentum
360쪽
dare convenit quam sat sanguinis detractum fuerit, neque in summa infirmitate tam vehemens remedium X periri, neque idem jam frustra tentatum saepe repetere, nimirum quod non semper febrim discutere poterit, et non poterit non corpus multum infirmare. IJOO. Prodest etiam vomitio in multis assectionibus ventriculi et intestinorum, nausea, vomitu. singultu, alvi fluxu, F- iteria, c. partim expulsa materia aliqua acri et morbosa, quae morbum vel faciebat vel saltem iri tendebat, partim aequali sanguinis et vis ne με fluxu et libera percutim exhalatione quam efficit, et interdum fortasse inverso ventriculi et superioris partis intellini motu, qui nimium et acceleratum reliqui in tertini motum reprimere saltem vel forsitan invertere poterit. 14ΟΙ. Omitiones a nonnullis existimantur vi aliqua antipat modica pollere, non modo in omni genere febris, et in morbis