Authoritate et consensu illustris & gratiosissimae Facultatis Medicae in florentissima Academia regia Hafniensi, sub praesidio viri amplissimi excellentissimi atque experientissimi dn. Olai Borrichii philosophiae ac medicinae doctoris ... dissertatio

13쪽

IESU

Alma Patrissapientia, omnis essentiae, veritatis eae unitionis

Ibo et M bene fortunaniel

AUT HOR TATE ET CONSENSU Uris cae Gratiosissimae cultatis Medicae in rentissima

Academia Regia Uniensi,

SUB PRAESIDIOVI Ru Amplissimi Excellantissimi is

Experientissimi

Philosophiae ac Medicinae Doctoris, Philologiae, Chemiae

ae Bolanices Proses oris Regii celeberrimi, Dia. Praeceptoris privati, Patroni ac Promotoris sancte devenerandi,

DISSERTATIONEM HANC

INAUGUR EM

su MMIS IN ARTE MEDICA HONORI BLUS,

ET PRIVILEGIIS DOCTORA LIBAS LEGITIME OBTINENDIS Solennii ingenuo Eruditorum judicio

A d. r. Septembris i. C. LXXVI. In Auditorio Superiori. HA FNIAE, T1pi, MATTHIAE GEORGII F. ODICCHEN IUS.

14쪽

Non diffundani me in laudanda hae Di

sertatione Mia,ca Clarissiimi Candidati Doctissimo, ne vino vendibili hederam suspendam quod mearum puto partium esse, Lectoribus commendo, qui isto malo tentantur,& ad praelum admittenda censeo quaecunque hic

DE MORBO HYPOCHONDRIACO dota

et calamo exaravit Autor Halaiae XV. Sept

cla lac LXXVI

Fac Med. Decan.

15쪽

Amplius o

COLLEGIO MEDICO HA FNIENSIVI RII Magnificis, Excesientis simu , Ciari imis ars de

Republica Medica optime meritu, CONSILIARIIS ARCHIATRIS, PROFESSORIBUS ET DOCTORIBUS, ordine Alphaberie positis. D. D. THOMAE BARTHOLINO, Supremi Tribunalis, quod Halaiae in aula Regia est, Assessori spectatissimo, Archiatro Regio eminentissimo , Academiae Regiae Profestari Honorario Facultatis

Medicae Decano perpetuo ac Seniori longe meritissimo.

D. ERASMO ARTHOLINO, Supremi Tribunalis Assessori gravissimo, Medicinae professori Publico experientissimo in Mathe. matico incomparabili. D. D. O LAO BORRICHIO, in inclytaliae Academia prosessori Regio, Medico, Anatomico, hemicori Polyhistori ces eberrimo. D. D. OH HENRICO RECHFELD, Serenissimae Reginae SOPHIAE MALI E Archiatro. D. D. FRIDERICO HAMMERICO, Classis Noso comii Regii Med. D. D. MATTHIAE IACOB EO, Graecae Linguae professori Regio. D. D. CASPAR OK aLICHEN Regiae Metropolis Da notiam physicolaudatissimori Practico longe felicissimo. D. D. HENRICO MO INICHE , Archia tro Regio Gravissimo,

Anatomico Chirurgo celeberrimo. D. D. SIMONI PAULLI, Archia trorum Regiorum Seniori ac Praelato Aa rhusensi. D. D. lLHELMO ORMIO, physices medicinae professori publico ordinario, Bibliothecario Regio, philosopho aeutissimo Oratori disertissimo, DOMINI PRAECEPTORIBUS, FAUTORIBUS AC PATRONILGRa-TIOSISSIMIS,

Nec non

VIR Phmmum Reperendo, Clarus o is noctu oDA . NICOLA BRAND Ecclesiae underburgensis Pastori primario vigilantissimo, Parenti pietates liali, omnisque observantiae cultu prosequendo, Ex ER cITtuM Hoc cE INA usu RALE In uberiorem sui fudiorum suorum commendationem

16쪽

DISSERTATIONIS INAUGURALIS

MALO IHYPOCHONDRIA COProoemi una. Prophetis olimc Apostolis irtute divina fu

mani ingeni vires seve=ate,pro ligatas fuisse pari, generuin mirates, nemo μιν initiatus Christianis ignorat. y ALOMONI, mo talium ab Orbe condito sapientissimo, sirini Numinis afflatu lumines astrorum,onerassorum, nimalium plantarum maximarum minimarum soli dam contulisse nolitiam, sacrarum literarum oracula loqvuηtur. Quid quod est Marco sacrosancti vangeli Sιriptore, inter alia eximia crιdentibus concessa dona, morborum omnium certissimam curationem, per manuum impositionem podicetur aete=nis Iutu Magister in caelum abitarus inter quaterque bearcu Prophetas, Apostolos , Salomanem, alioss redentes, quibu ram praesentem efficacems, habitu quodam infuso, Morborum omn' curandi potestatem dirina concessit benignitast ΝΟ eontra infelices, quibus hodie cum Hippocrate Medicorum cor'phaeo

con tendum est η Τέχνη μακρὴ ο βιος Ουχις. rtem Medicam esse

largim lino longissimam, paucorum annorum experientia edoctus satis su- ριrs didici. Quam longa ct inextricabitu ad Anatomen ducatria quam longis locorum intervassu dissita sint plantarum cubilia quam profunde terra, ceribus immersa miriolli quam longa ct prolixa indagatione vera morboram causae ac diversa innotescant 'inpromata, quanto denique 2 laboreo pretio homicirum experimentorum arcana comparentur, satius est racere quam pauci di ere. Derit rer humans brevitate, quoties nentem meam subit to eitatio, relin', nolim, ex lavrare cogor: heu quam totus homuncio nihil est. Qui paulo ante 'fans aetιbat in cunis , repente adulius mox rapida an ηorum vertissine senio actur 'premam momento arti a. nimam Fresilitatem vitabumanae vi is depictant coloribus exhibet didit-

17쪽

re, exiguo tempore apparenteo postea evanesiente, cap. 4. I . Hoc vaporem seu micantem vitae animulam facise opprimito extinguit Iliun equitia a Dictae vitiuma unc caelum venenaro infectum mi mate inopinato fisso cato strangulat: unc bene multae morbo ram caterrae fano unia dejilitant Tot tantua , qui obviam irent vitae incommodis divina providentia nondεfuere superioribus secuti ac temporibus Hippocrates multi ac Galeni tum nostris Para celsi Hel moratii, Sylvii, villis nec haeetute desiderantur Mediei experientissimi, omni certe encomi longe di nissimi, quorum in cogno cendis ο)borum causis fgacitatem , in debellandis ac radicitus tollendis dexterit .item admirari facilius est quam imitari. Horum in numeram, ια- ego olim magna cum contentione animi recipi in votu habeam, quo voti mei ιompossam, gratia DEI ac pestetu nastis laboribus, nussu vigiliis, imo ct quantum res patitur, nuru parcere impensis animus est. 1 studelicet mihi , tanquam Ieru armaturae militi nondum ea ad manus sui arma, qt bin omnes corporu humani nocentissimos se sista morbos expugnare sustineam primam tamen , utinam feliciter utinam

cum applausu eorum, quorum interest conjiciam hastam in decantatum illud malum, quod 'po hondit, est inimicissimum. Cujus morbi causas,

pariter θcurandi rationes dum exerciti, ergo,pro ingeni, mei modulo. in apri. cum produco, ne conatibus meu fortunatu desit exent in antequam ad pro positam distulationis telam pertexendam accingor, ε, Pater luminum ae sapientiae Paros, cum Salomone ex rotis praecordis me precor Da, DEUS Patrum meorum Domine misericordiae, da , quaeso, mihi sedium tuarum assistricem sapientiam: dc noli me reprobare a pueris tuis, quoniam servus tuus sum ego, istius ancillae tuae, homo

infirmus exigui tempori minor ad intellectum. Et si quis erit consummatus inter filios hominum, si abfuerit ab illo sapientia tua, in nihilum computabitur. Mitte illam de coelis sanctis Tuis Ma seden agnitudinis uae, ut mecum mecumi re sciam, quid acceptum sit apud Te. Scit enim in omnia Mint ethgit. dueet me in operibus meis sobrie custodiet me in sua potentia, erunt accepta opera mea

18쪽

De ni ionem nominalem bessem exponit.

Isquisitio Nominis Grammatica quamvis ad philologico

criticam potius, quam sacrae Medicinae cathedram spectet, aegrotis non verbis, sed herbis divitem exoptantibus Medicum; attamen, quoniam juxta Galam lib. I. M. M. c. s. Ἀνομα In omnibus, de qνibus raritur , ad rationem oportet assumi nomen Merito Mnos ad ipsius monitum , de nomine dissertationis nostrae primum filum ducendum putamus.

Nomen sortitur a loco affecto,scilicet hypochondriis, a cMρος, quod significat cartilagine,&a praepositione sub , quasi dicas sub

cartilaginibus. I pochondrium vero secundum Anatomiam Buribolini renovatam p. 13. dicitur pars superior lateralis infimi ventris, cartilaginibus costarum inferioribus vicina. Ubi tamen notandum , hoc loco paulo latius id nominis extendi posse, cum malum loco jam designato non adeo stricte circumscribatur sed ferociam suam aliis quoq; abdominis partibus sub hypochondrii sin infra haec sitis exerceat s qua ratione etiam in sexu sequior hysterica passio hypochondriaca appellari poterit, Iudice Barbetio in prax. p. 3 2. 'vin dereliquos ventres saepe numero torqueat. Idcirco tamen nomen hoc neutiquam mutandum, quoniam hoc malum, de quo nobis sermo est, ea duntaxat affectionem comprehendit, quae iocum & receptaculum agnoscit ventriculum, materia acida, viscida , partes infestante reliquas in fartum, quae contra distinguitur passoni hystericae proprie sic dictae, neminis familiari, Minsigniori respirationis difficultate comitatae, rarius in maribus observabili, ut ut duo haec pathemata Hypochondriacum Hysteri cum in radice arcto satis nexu juncta videantur. Variis quoq; nominibus gaudet hoc malum: Dicitur enim

pagi 'pochondri a , Assectio 'pochondri ca Sylvio , Tartarus 'pochondriacus hemicis, παθος φυσιῶδες ssectus futuosus Dioclii Elio, propter flatuum familiaritatem ini: istro hypochondrio con tentorum , Marer corbuit barbς xt audit, cap. 3. prax. Nonnullis

19쪽

Melancholia burchondriaca salutatur, quod plurimi malo hypochon-driaco correpti melancholia laborent Danico idiomate vocatur:

bros chartasq; abdomen comprimentes,hine liberiori diaphragmatis descensui viam denegantes, unde tardior humorum fit circulatio, hoe malo utplurimum vexentur. Hisce decenti brevitate praelibatis, recto tramite ipsum arguo menti praesentis nucleum degustaturi ad 'παγρια ἰοῖ σαμ properamus. Ubi prima fronte illico sese offert definiendi necessitas, omnium suffragio inevitabilis. De lineamus itaq; malum hypochondriacum dolorem gravati pia ni constrictorium variarum corporis partium per omnes tres ipsius entres, maxime ventriculi, diaphragmatis o mesenserit, Oriundum poti mum ex coiluvie humoris viscidis acido- austeri, in 'pochondri praesertim misero codecti, in ea verros diectarum partium, in flecte per mννosas ventriculi parte redicantis.

Hectum seu parcem affectam inquiris.

definitione omnes tres ventres infestari diximus Veritas hujus asserti ex diversis infra cap. 7. enumerandis symptomatibus patebit. Utrum vers lieni, an hepari, an utero, an simul ventriculo dia-phragmati ac me senterio mali hi)jus Origo sit tribuenda , magnam eontentionis serram inter se traxere hactenus practici pariter atq;

Anatomici Chemici, aliis hoc aliis illud viscus in jus vocantibus LIENI si spectamus ossicium est sane nobilissimum, uti copiosissimi nervi, arteriae lena: vasaq; lymphatica ejus paren chy ma perreptantia satis super' Ocςnt. Varia nihilominus jua est fortuna Laudatur ab his, culpatur ab illis. Quae de cursoribus liene ea stratis vulgo circumferuntur , fabulam redolent anilem. In libeuero affectu male semper audivit, qVam injuste autem subinde lucu lenter demonstrat Magnus Naturae Consultus cierum etiam chemia tum scientissimus Fraηcis is si Di i disp. Med. . 3 7. In

20쪽

cadaverum, inqriens, humanorum ex variis morborum generibus de iunctorum examine tu i observatione valde sumus mirati, nullum

viscus, si cor excipias musculosum, minus offendi labefactatum ipso lienes etiam in s sectibus melancholiris perperam lieni male habenti adscriptis, c. De uigiosa alias hujus visceris doctrina ejusq; robrevi litterius disquirere supervacaneum duximus, brevitati st udenteS. Neq; minus errone nobis visa ei HEPATIS hypochondria corum accusatio , Anatomia Bartho liniana nos aliud docent ei: Nam, larva Nobilitatis a jam laudato Esculapio Boreali ipsi detracta, a magnis criminationibus .contumeliis vindicatum est hoc viscus, abas fatis nobile. Quotus enim quisq; morborum olim non imputabatur vitiosis humoribus, quos passimi pati culpa sed falso progenitos criminabatur Medicorum vulgus ut loquar cum Th. Cornelio Consentino in pro gymnas m. Nec putamus rem ac tangere illos, qui suffocationem uterinam dictam ex uteri fonte dirivant. Motus enim ille in infimo ventre globum ascendentem aemulans, ac diaphragma seu guttur impetuose comprimen , hinc suffocationem minans, utero non competit, utpote duobus ligamentorum paribus propriae regioni usqi adeo

firmiter annexo, ut loco dimoveri suo neutiquam queat. Et rationes ex muliebris scientia theca, de ascensu uteri fictori de ordinaria uteri loquela cum mammis item , quasi animal foret, uti narrant cogitasse Platonem de facultate imaginaria, qua uterus foetidis aesuaveolentibus sedari vel odores percipcre creditur vid. Helmoni. Oct de flari u p. m. 3 s. depromptae, quas nonnulli contrarium statuentes proferunt, jejunae sunt frigidae, nisi cum ineptulis Viros etiam susto Catione uteri laborare velint fateri. Lod stolidum ridiculum est. Missis itaq; hi sin aliorum placitis, secum hujus mali primarium cum doctissimo Hishmoro 73. Barbet t. prax Med. Iqo Helmont.1 rufi Titi dum Vira rub Sylpio lib. q. prax Med. Tr. 7. aliisq; designamus et triculum. Sippe id ipsum est Hur angustia circa praecordia, seu olor aegrotantium, perceptus in scrobiculo cordis, loco naturali orificii ventriculi, maxime post alimentorum assumtionem. Adeo, ut non in ei te quispiam passionem hypochondriacam vocitaverit epi-lepsiam ventriculi. Praeterea quoq, cum constet, acidum, digestionis