Elementa chemiae, quae anniversario labore docuit, in publicis, privatisque scholis, Hermannus Boerhaave. Tomus primus secundus. ..

발행: 1732년

분량: 576페이지

출처: archive.org

분류: 화학

231쪽

fiein s. Haec aeedo tanta, ut eum suo aleati, inde faeillimo producto Proc. ss. , tum fortiter effervescat. Postqua .utem quaesito alcati pondere aequilibrata ariditas, jam sa-cilis, &obsequiosa, nata solubilitas est in Tartaro; devicta acido, suppresso aleati, nato novo Salis genere. In quo virtus elueet laudabilis in corpore humano, ubi potatus te juno hie sal, aqua dilutus, emeaeissima solutione , deteris,

ct leniter purgante virtute, praesidio naturae est ad multos morbos, eosque duros satis. Extrinseeus ulceribus sordescentibus mundandis prodest, atque ad feliciorem perduest sanationem. An vero hinc fit jactatiun Paraeelso remedium, cujus ille ope narrat, omnia vulnera recentia, absqlte ulla suppuratione, paucis coire horis,l nou dixerim; Samech ille vocaverat, quod Germanico conglutinare fimim videtur,

id verius dixero, liquorem purum hujus salis, in aqua sol ei, censendum inter pulcherrima, quae in Chemia cogno seuntur, menstrita. Id discat, qui velit, de eoquendo inhoe medicamine Gummi Laecae, Myrrham, &fimitia. SMeis videbit laudari vix posse. Red ct inde liquet tenacia primarum o Seirarum liquescere virtute epoti hujus remedit. Imo Tartaream eseuli humani materiem in systemate bitis. ct urinae, largo, quotidiano, sensim aucta usu, profligare posse creditur. Lithiasicis, Ietericis, Splenicis, Hyp ehondriaeis, utile. Tandem docet examinatio hujus Pro cessus, quam sit bonus usus Cremoris Tartari, Crystallo. rum ejusdem, vel ct pulveris illius, in omni morbo, tibi hi lis inprimis, vel S alii humores, in abdomine, a calida se

Bre, aliisve estu fis, putresciuit, aleatiscentem degeneratio nem induunt, quae tum dom3tur acedine nativa Tartari,

eoque teso statim eonvertitur in corpore in salam hiandum, meabilem, solubilem, qui porro aperit, uec stimulat aer ter , sest obstruentia porro eUedit. o

Sali Menimo, anno, fixo. pririssimo, sicco, In vase an

232쪽

limpidum, purum, Aeetum stillatilium, satis forte, doneeaeeto fere opertus sit sal . vix ulla sensibus effervestentia inde ortu a apparet. Quod mirum: nam aleati fortissimum eumaeido effervere debere, exspectabatur. Videtur tamen contra , ac si dehite hoe acidum eum aleati hoc nimis forti haud ebulliret. Concutio jam diu, ct ualide simul; incipit se sm quaedam exoriri ebullitio, at parva, at statim sedanda. Risundo igitur plus de eodem aeeto destillatione parato ἔoritur ebullitio paulo major, ct eonquassato vase jam satis

manifesta. Postquam tertia vice idem perago, clare eernitis violentum furere fervorem, ingenti eum spuma, ct sibila, eo quidem rapidiorem, quo Vas magis concutio. HOeque sic durat digadmodum, ut ultimum affusum acidum aceti eo fortius effervescat, quo propius aceessum est ad satura.

tionem aleati, quae obtineri fere solet, postquam deetes de quater fere pondus amisi aceti sortis, stillatitit, superavit aleati forte. Tum eirea finem Ostum, bene calefaetium, diu, ct valide, debet agitari; ut certi simus, non plus aeidi affundi quam ad iustae saturationis punetiim requiritur. Quod taediose, patieulum simul affundendo, bene movendo,

tandem obtinetur: donee tandem parum aceti assusum, permistumque, in calore, haud ultra effervescit. Reponitur tum in calore nyehthemeri spatio, dein agitatus humor, si non servet magis, instillatur adhue pauculum aeeti, miscetur, agitatur vas, non oritur esservescentia, jam seias obtineri iu-shim saturationis modum. Interim in hoc experimento violenta effervescentia elastieotaton vaporem diffundit: ut

vidistis, dum in vase hoe adeo eapaeis alvi, conculus Sal eum aceto, erumpentem cum ingenti sibilo halitum parat; dum enim appressu pollieis ad tolli os vas elaudo inter eoneutieriis dum, & dein subito relaxo spiramentum, auditis quanto cum sono exsiliat coercita aura. Imo si obstinate, fortiterque, clauseris inter esseruestendum, dissiliet displosum vas. Et jam liquor est ex aceti aeido, ct aleati fixo, natus, pellucidus, odoris singularis, non acidi, saporis nee aeidi, nee aleatini, sed tertii salsi, novi; aerimonia vero vix deprehenditur in

hoc liquore. Sed ille, sic modo paratu , possidet virtutem blandam quidem, ct innoxiam, sed tamen effieaeissimam

Mtenuandi, resoluendi ; per alvum, renez, cutis, eVa-

vandi i unde in Chronicis, eum crassa materie, mediea. P mentum

233쪽

Mx OPERATION VΜ CHE MICAR v Μmentum summum in conveniente sumtum dos, idoneo datum tempore.

z. Quando limpidus hic liquor, a foece nata purus ieucurbita, per alembieum, destillat, dat aquam puram, iplicem. Liquor in vase snperstes evadit leviter funus, niger, tandem successive mutatus, niger prorsus, pirspistis, saporis penetrantissimi. ct quasi fundentis, in sane seponaeea, penetrans, solvens, facultas, ipso detegitur. Sumitur tum pauculum hujus liquoris, stetur illi patieulum aeeti, si effervescit quodammodo, leonstat, aleati adhue dominarii ideoque prudenti ad maceti stillatitit iterum saturandum erit compositum. autem saepe ita solet fieri. Quare sollieita aequilibrii cura quaerendum. 3. Si tandem selieiter hoe obtentum fuit, liquor quiete a

foece separatur, leni tum igne omnis aqua educitur, donec in fundo supersit massa salina, nigro rubra, penetrantissimi, seo prorsus singularis, saporis saponacei. Quae ex aceto omni adhibito in se a Duxit, ct retinuit, omne actidum, quΘd in aceto erat, expulit omnem aquam, quae in Meto diluebat ejus acidum. Sollieito Hombergiano labore patuit, pondus aleali auctum ab aceti acido, sic attracto euenovem vigesimas respectu aleati. Et acidum hoe, respectu aceti,in aceto fuisse unam trigesimam septimam circiter par tem totius. Reliquas triginta sex partes puram fuisse aquam. Monum. Ae. R Se. T. r. Ita jam natus sal, quem Tartarum regeneratim appellarunt Artifices, 4. Laboriosus hic, de pretiosus, sal, s brgetur igne maiore, volatilis abit in auras, Artificem eludens. Quando leni valde igne, prudenter exsiccatur, massam refert, quae in frigore conerevit in miram molem, quasi apposith tenuissimarum lamellarum factam, instar lapidis specularis, velo talei. In ea lore autem mox dissiuit in oleum pingite i in frigore iterum seissili lamellatim forma apparet. Hi eavere iterum hunc salem Terram foliatam. Et otehenius, pro Talao soluto jactane, aecusatur a Zwelsero, in discursu apolosetico contra Techenium.

234쪽

Hie cernimus alcati re acidi in creanda effervescentia novam, nec exspectatam unquam, singularem, apparitionem. Videmus colores natos ex limpiditate aquae sensim, per diversissimos horum gradus, usque in nigritudinem. Experimur oleum pingue, inflammabile, renasci ex aleati per ignem validissimum calcinato, di aceti macerrimo, tenui, spiritu : nam sal hie siccus in igne flammam capit summo igne destillatiis oleum verum dat. Discimus inde, natos ex acido, ct aleati, perinistis sales, non modo ex alea Ii ct acido, iterum separabilibus, conitari, sed novi quid generare, cujus prius nullum apparebat vestigium. Doeemur, quae portio acidi, in dato liquore acido, quae aquae in eodem praesto sit Intelligimus, quaenam proportionalia pars acidi requiratur ratione aleati, ut saturatio justa obtineat Selmus modum verum eonvisendi salein acerri. me aleatinum, fixissimum, igneum, in blandum, eompcsitum, oleosum, saponaeeum, volatilem. Sal hic, ita rite productus, est menstruum puleberrimum omnium, converistens admistu suo, ct digestu, objecta in aequabilem, solutam, massam, per corpus facile meabilem, viribus propriis. iii structissimana. In corpore humano summum hactenus cognitum resolvens, eoque pulcherrimum, quod calidis Ixpn obsit, prosit frigidis, omni fere aegro accommodatum. Dubitavi saepe, omnibus his consideratis sedulo, an non hie esset Sal Tartari volatilis redditus Hel montianus, quem tantis ille laudibus extulit, ut Aleahest ipsi substituerit vicarium : maxime, quum ct cerae instar fluat ad ignem. Veterum certe Chemicorum Acetum radicatum videtur habendum , quum hic in propriam matricem, Tartari caletnariti, revertatur acetum, ct associetur. Quotiescunque vero nimia cura salem hanc solvere, depurare, colare, inspissare, ealei nare , sic in album convertere, quis conatur, toties delirehendet, abire in auras, perdique: unde quidem volati-itatein sie natam discit, caeterum oleum perdit re operam. Quod ea praecipue gratia moneo et quia Autor hujus parandi . . egregius, Daniel Sennertus, nimiam diligentiam commenis det, qua labor in damno egestatem crescere facit. -

235쪽

Tinctura Tartari Tartarifati.

m artaroTartarisato,rite parato, secundum Proeess7s, rex sieeo, dein in pollinem trito tenuem, assunde in phiali alta ehemiea, Alcohol vini purissimum ad pollicum quatuor superfluxum. Dein in phiala sola charta obturata, ebul Iiant simul, quam lenissime, in furnulo nostro ligneo, sp

elo nychhemeri. Erit Aleohol coloris ait rei supernatans, odore aromatico, sapore penetranti, calido. Si hoc repetitur eum novo MeohOle eodem modo. Relinquetur tam

dem sal albus infundo. Tinmirae inspissantur leni une, ut deeima pars supersit coacta in fundo.

ervit demonstrandae puti in illo Sala, quae Alesitae s obitur. Ipsa Tinctura si e parata aromatica, calefaciem, ulcera depurans, consolidans Vulnera. Sal uiperstes purirtor , simpliciorque quam prius, docet , sale4 ipsos dealbari posse, eduina ope Alco lis tinoma.

Tartari regenerati dissolatio in Alcctois

Tirtaro regenerato, quam ni idissime praeparato prius, ct, quantum fieri poterit tuto, ficeissimo, in phiala inest, chemica, vitrea, assunde sextuphun Ahoholis purissimi, eoque leni igne in furnulo nostro ligneo, quam Prudentissi me. Combinabuntur inter se, fietque de hisee umim quoddam aequabiliter eompositum , depositis ad fimdum foee ἀbus. Postquam deinde per quietem accurate subsederunt. prudenti vasis inelinatu defluat supernatans , purusque, Iliquor. Si aliquid salinineediim dimolliti siperest, recentia Alcoholis applieatu solvi poterit eadem emtela, ct a Fb tuleruo. seearari. Dein vero Equores earati . igne lanim

236쪽

PARs L IN VEGETANTIA. 23smo, destillando cogantur ad dimidias, habebitur Tinctura Salis hujus.

Cernitis hoe in experimento adunata in unum, aleati, aetis dum oleosum, oleosum spiritatim, vegetabilium. Hi actuosissima plantarum principia, inerti terra liberata; fimuleamen tuta satis, neque aerimonia ultra periculosa. Haec qiaidem, si adunata, videntur constituere etiam Elixir paris Vum Sapientiam, quod antiquae Artis Magistri commenda-harit seluti servandae, instaurandae. Sane omnia fere obis facula fundit, per vasa se penetrat, amabili stitnulo vitam iniscitat r ut diaphores sanet. In Chemicis quoque solvens Praebet efficae issimum, quo reducuntur in minima, amiosa, virtute seminali illibata,ut ita queant admitti in adyta eorpo Tis, ab rebellia quaeque compescenda, domanda. Neque munus laudatur a pulehritudine essemium,quos ad externa eo Poris mala, vulnera, likera, tumores, praestat. Neque tamen ambitiosa adeo pauperibus medela haec neganda, adeo salubris r potest enim extemplo parari, Cineres clavel latos cum quindecuplo acerrimiAceti miscendo,colando, inisspisundo: ita sine laboris, ct pretii, dispendio usu idoneum parari faeile potest, ct usurpari. Antiquis Romae notum. Plin. YXHI. in Prooemio. Cinis sarmentorum aselo conspersum ad vitia splenis bibitur. .

Tinctura Salis Tartari Harve aua.

Aeeipio Salem aleatinum, nigerrimum, qui supersultis

retorta vitrea, postquam summo igne arenae omne Vo.

latile expulsum fuit destitutione ex Tartaro, juxta Proe.ss. Huic,in mortario ferreo fervido per pistillum fervidum cito e tuso in puli erem, ct indito in phialam altam vitream, assundo spiritus Vini optimos, eo uoes, ut supiniatent ad quatuor digitos. Coquo leni igne in phiala alta hae, in nostro ligneo furnuto,per viginti horas. Habebitur liquor ni.

237쪽

OPERATIONUM CHEΜre KRVM datur purus. Ita debito in usus diu vase elauso ineolumis servari poterit suo titulo.

Spiritus Vini vulgaris, aqua, acido, ct aleoliole, unitis ecstans, ebulliens cuin aleati Tartari, sed adhue oleoso, facit lixivium lenius, tutiusque : ob temperatum acido, ct aleohole, aleati; unde species nascitur medicamenti, menstrui, haud ignobilis. Id in Chemia coctunt, digesve, cum vegetabilibus, pulchre dissolvendo simplicia, bona praestat. InChirurgia nobilissimim dat remedium adranda, detergenda, ex siceanda, eonsolidanda, humida, P rulenta, putrida, saniosa, virulenta, ulcera, cacoethe, tam fi sititosa, quam sinuosa, & euniculatim depascentia; tum ad consumenda,quae luxurie exerescunt nimias inprimis si eum pauxillo olei ex arte commiseetur. Quae etiam interne pra stat pulchre ad omnes morbos, in quibus acidum, austerum, aquosum, mucosum, pituitosum, terrestre, abundat, ut aeoagulatum; absit modo dissolutio putrida humorum nimia. Hinc ad veteres obstrumones viscerum, colluviem aquosa Leucophlegmatian, Chlorosin, Icterum, Arthritidem is dam, commendatur. Agit fortiter satis petr diuresin, dia. phoresin, ct alvum quandoque. Potestque tutius exhillargiori dosi. Si drachmae binae, vel tres, Syrupi quir Radicum aperientium uncia mitificatae, & aqua stillat Foenieuli dilutae, potantur jejuno, mane, ter, quaterVe, repetitis vieibus, praestantistinia efficiunt, aliis remediis vix ita praestanda. Hi ne celebris Gedeon Harveyus in libello sua merito eommendat, laudesque depraedieat hujus reme Sed & veteres Mediei ignari haud fuere talium ad illos usu quod ut evineam ablego vos ad Dioscor. i. I86.

. Tinctura Salis Tartari Hebnontiana. . APPARATUS.

I. A eeipe Salem Tartari, nigerrimum, qui superfuit a d AI stillatione Tartari. Hune in crucibulo magno, vali-ὸo igne, diu exurito, ct caletnato, bene cavendo, ne prunis

238쪽

PARs I. IN VEGETANTI A.

quid, aut aliud, incidat, donee albus ille evaserit; omni ejus oleo rite consumto. Aut aliter, si festinas, Tartarum sume optimum, hune papyro emporico, madefacto illiga, dein pone sarcinam hdne in foco ita, ut undique cingatur, ct obruatur, igne luculento; qui dein sponte exstinguatur. Remotis cineribus collapsis, sed adhuc ealidis, reperietur in tando massa alcalina, salina, in unam coacta. Focatur Sal Tartari vulgaris. Alteruter horum solvatur aqua, percoletur, ii spissetur, exsieeetur in olla, pura, ferrea. Plane ut descripti, in I. 4. Processu duodecimo. Sal hic dein calcinetur eadem omnino ratione, ut ibidem s. descriptum, Omnino eodem modo, ut sit in pollinem rediimis temiem, qui quo erit se tor , eo semper aptior huic operi. Erit Sal Tartari

2. Sit tum praesens phiala, alta, Chemica, siecissima, purissima, eujus os superius satis latum esto; in hoc sit tertia pars plena alco hole, omnium purissimo, calido. Sit & totum eollum phialae bene calidum, undequaque : ne crepet a talore mox infundendi Salis Tartari, qui aliter iitidum collum transeundo illud faceret dissilire. 3. Ex charta fiat species infundibuli, ita eirea fastigium tolli eireum apposita, ut os colli intra applicatam, ct expan. sim, chartam medium pateat. Tum vero fervidissimus adis huc ab igne, ct proinde siccissimus, pulvis Salis Tartari calet. natissimi, immittatur pes chartaceum insundibulum in phialam talidam,in alco hol. Si recte curata sunt omnia, introivit magno eum sibilo, & strepitu, Sal in alco hol, idque ipsum ebulliet statim a fervido sale. Postquam satis salis illunissum

fuit,phiala obturatur leviter subere. Ubi frigefacta omnia, affunditur plus aleo holis, donee ampulla tres quartas plenast. Con tantur simul ita, ut nihil salis remaneat ad latera tolli phialae, sed ut omnis ille aeeurate decidat sub alcohole. Aliter mieulae illae salis adhaerestentes solverentur ab humido aeris, miseerent se alcoholi,ct frustrarentur totam operationem tam laboriosam. A. Tota haee phiala, ita instructa, reponitur in calore cenisium graduum, saepius concussa interim, Ieviter modo obturata; ne humiditas aeris, adeo hic inimica, ingredi queat.

Pit brevi liquor saturatissime ruber, colore pulcher. Qui tre manifestam aleatini salis virtutem in se habet, testaturis quo

239쪽

que odore, sapore,vix autem ulla esservescentia, ct inprinus, si supernatans liquor, quam prudentissime inspissatus destiLIando, exploratur, manifeste saponaceus,' uteunque salinus. s. Quando quam minimum aquae, niiscetiir hisee, nihil omnino fiet tincturae i sed aleohol exeolor stabit, & pelluci. dum, super aleati, quocunque demum temporis spatio 3 quinct apparebit nota, vel levis lima, humiditatis aliqua. Quare non miror, clarissimos Autorum in hisce seripsisse, Tincturam hane impossibilem: nam neglectus vel levissimus unius ex requisitis tot, hic necessarius, semper efficit, ne contingat. od vero alii Artis nostrae Professores scripserint,colorem, nostro modo, impressiim aleoholi spontaneae per tempus mutationi aleoholi deberi, refellitur re ipsa, ut S reeensitis statim notis. Facilis error, tibi tantus exigitur labor. miructuram ipsam alcesinam non inveni, sed potius saponaeeam compositam.

a.T aboriosissimum experimentum demonstrat rursim au Lι eatini fixi, puri, impatientiam solitudinis,& appetitum attrahendi in se omnia fere liquida, quotiescunque solus omnino existit: aquam, acida, Olea, avidissime rapiebat ad sesid patuit per Processiis supra exercitatos. Iam ipsum qumque aleohol: licet non tam fortiter hoc quam priora, non tam arcte. Novum & hine modum addiscere est seponis ex. alcati ct aleohole, sed tenuit limi: nam Tinctura haee vere saponacea se exhibet, vel tritu intra digitos detergendi sumisma facultate apparente, ubi merum alcohol sola ex sietatiorine se probabat. Sapore sito aere satis salimini igneum do. eet. Non quidem aperte effervescit eum acidis. Neque adis

eo promte praecipitat soluta in heidis Si destit Indo pura tinctura inlpissatur eoagulum salinum, saponaeeum, vix H- Icalinum, satis aere, relinquit, eolore saturate rubrum, serae nigrum. Hoe menstruo olea stillatitia egregie, cito, peniatus dissolvuntur. Etiam Tincturae eximiae de Lacea,Myr rha, suceino,per illud elaborantur. Laudatur internis usibus a Chemieorum ordine, contra morbos oriundos ex obrininatissima, tartarea, materie. Sed, quia vera sateri ubique honesti est, libere dixero, exhiberi non posse in eorpore nuismano, nisi diluatur aqua, vino, similive liquore blandiore haut

240쪽

aut vere exurit uno momento, quas attingit, partes. Quando autem debilitatur, ut oportet, quonam valet tum illa ope-ι rosissima aleoholis depuratio, ct Ionge taediosior ejus eum aleati eombinatio ἶ Credo, praecedentem Processum comispendio laborum dedisse emeaeius medicamen. Nee ideo inutilis operatio, quae tam multa docet: quin imo ct praeclaros habet usus modo memoratos, ct jam Porro enarrandos.

a. Diu animo volvi Magno Helmontio elapsum ditaim pag. 33. Sis. scilicet Spiritum Vini destillatum a Sale Tartari

optime calcinato converti dimidiam partem in aquam. Id ego intellexeram de Spiritu Vini forte semel restificato, ut junt i praeeipue, quia pag. Is i. dixerat idem eum aceto sieri. Ut jam dixi Proeeta 9. pag. I79. quia vero Helmon tiariorum principes ajunt, id longe aliter eapiendum, & hie debere intelligi, quod Aleohol sincerum Sali Tartari necteret unam partem sui, dum alteram in aquam conversam repelleret a se, ct a parte priori in Salem Tartari attracta,hineisque uerum aleohol eonflari ex his binis, a se mutuo separabilibus partibus, quin ct salem Tartari conversum ita in nobilissimum balsamum Sameeli Paraeelsi, quod ad miraculum sanat vulnera absque ullo ineommodo. Operae pretium duxi Vobis candide aperire, quid, non paretis laborum, ipse hie invenerim. Feci Tininiram Salis Tartari, ut statim deseripsi, optimam, fortissimam, ruberrimam, odore fragrantissimam, sapore acerrimo, igneo, dieeres quasi alea lino. Digessi per plures menses eum suo alcati. Dein reposui quatuor annorum spatio sic simul. Sal erat in fundo sieeissimus, erat iii mira supernatans quam ruberrima. Dein phialam invertens omnem hunc salem, eum sua tinctura, effudi simul in cucurbitam vitream, purissimam, siecissimam, erant fragrantissima. Destillavi leni igne, vasis euratissime clauis sis, omne aleohol per alembi eum. Aleohol erat limpidissi-inum, subtile, fragrans. Sal in fundo erat eoloris eoeeinei 3

qui' olim candidus. Reassii di aleohol eduinim ad suum salem, destillavi, ut prius; Aleohol paulo dissicilius adscende-hat. Restabat massa salina rubro nigra. Alco hol autem saporis ignei. Cohobavi sie ad vigesii m primam vieem. Restabat in fundo massa salina. nigra, exivit aleohol acerrimum. Tum denique massam hane acrem, aleatinam, graveolentic, simam,

SEARCH

MENU NAVIGATION