장음표시 사용
291쪽
on1Tio plebi roniam eripiendi fructus hi sunt ludorum, gladiatorum, conviviorum quae omnia maiores nostri comparaverunt nec candidatis ista benignitas adimenda est, quae liberalitatem magis significat quam
largitionem. XXXVII. At enim te ad accusandum respublica adduxit. Credo, Cato, te isto animo, atque ea opinione venisse. Sed tu imi identia laberis. Ego quod iacio, iudices, quum amicitiae dignitatisque L. Oxenae gratia facio, tum me pacis otii, concordiae,
libertatis, salutis, vitae denique omnium nostrum causa sacere clamo atque testor. Audite, audite, Consulem , iudices, nihil dicam arrogantius, tanti in di- eam, totos dies atque noctes de republica cogitantem.
Non usque eo L. Caulina rempublicoin despexit atque contempsit, ut ea copia, quam secum eduxit, se hanc civitatem oppressurum arbitraretur Latius patet illius sceleris contagio, quam quisquam putat ad plures
pertinet. Intus intus influam , est equus Tmlanus: quo nunquam me consule, Ormientes opprimemini. Quaeris a me . quid ego Catilina ni metuam. Nihil et curavi, ne quis metueret; sed copias illius, quas hic video, dico esse metuendas nec tam timendus est nunc exercitus L. Catilinae, quam sit, qui illum exercitum deseruisse dicuntur. Non enim des ruerunt; sed ab illo in speculis atque insidiis relicii,
in capite atque in cervicibus nostris rosiiterunt. Hi et integrum consulem . et bonum imperatorem , et Dalaira et fortuna cum reipublicae salute coniunctum , deiici de urbis praesidii, et de custodia civitatis, vestris sententiis, deturbari volunt. Quorum ego servum et audaciam reieci in campo, debilitavi
292쪽
PRo L. MVRSNA , CAP. 38 in sero, compressi etiam domi meae saepe, iudices; his vos si inerini consulem radiderius, plus mulio emni vestris sententiis, quam suis gladiis consequuti. Magni inierest, iudices, id quod ego multis replignantibus egi atque perfeci esse Kalendis Ian. in republica duo consules. Nolite arbitrari, aediocribus consiliis, aut usitatis viis, aut Non lex improba,
non perniciosa largitio, non auditum aliquando alia quod malum reipublicae quaeritur. Inita sunt in hac civitate consilia, iudices, urbis delendae, civium trucidan mim, nomini romani exstinguendi. Atque haec cives, cives, inquam, si eos hoc nomine appellari fas est) de patria sua et cogitant et cogitave-Tunt. Horum ego quotidie consiliis occurro, audaciam debilito, sceleri resisto. Sed vos moneo, iudices: in exitu est iam meus consulatus; nolite mihi subtrahere vicarium meae dilis sae; nolite adimere eum, cui rempublicam cupio tradere incolumem, ab his tantis periculis defendendam. XXXVIII. Atque ad haec mala, iudices, quid accedat aliud, non videtis Te, te appello, Cato nonne Prospicis tempestatem anni tui iam enim hesterna concione intonuit vox perniciosa designati tribuni,
Commessi In eampo Martio re- ieeit impetus coniuratorum , quando in omitiis lorica tectus venit, et
lluenter eontionatus est apud popu- Itim in Catilinam : compressit domi.
quunt duo equites missi a Catilina sunt, quasi eum salutatii g. - ut eum revera interseerent Anon. Fotit arbum Ili homines, inquit nihil mediocre agitant animo vias non ineunt concitandae multitudinis trita aliis hactenus saetiosis,
promulgationem legis improbae . antpernicio 'argitionem. εω atrocibus eo illis viis adbite inusitatis.
malum quaerim reipublicae, quaruntinum aliqua o si auditum. Quae
alatii exponuntur clarius tonitastin ι hac ciMidiata consilia, ete. L.
i Certum est hic aliquot verba intercidisse mirentia sinite palati nolite histori Comarauim et isqua
Designati tribuni Intelligitur Q. Metellus Nep .vo designati Lanis
293쪽
ORATIO collegae tui contra quem mulium tua mens, multum omnes boni pro Heriint, qui te ad tribunatus petitionem vocaverunt omnia, quae per hoc triennium agitata sunt, iam ab eo tempore, quo a L. Catilina
et Cn. Pisone initum consilium senatus inteissiciendi scitis esse, in hos dies, in hos menses, in hoc tempus erumpi int. Qui locus est, iudices, quod tempus, qui dies, quae no , quum ego non ex istorum insidiis ac mucronibus non solui meo, sed multo etiam
magis divino consilio eripiar atque evolam Neque isti me meo nomine intersci, sed vigilantem consulem de reipublicae praesidio demovere volunt nec minus
vellent, Cato, te quoque aliqua ratione, Si possent, tollere id quod mihi crede, et agunt et moliuntur. Vident, quantum in te sit animi, quantum ingenii, quantum auctoritatis, quantum reipublicae praesidit: sed quum consulari auctoritate et auxilio spoliatam vim tribuniciam viderint, tum se facilius inermem et debilitatum te oppressuros arbitrantur. Nam ne suum
ciatur consul, non timent. Vident in tuorum potestate collegarum fore sperant sibi Silanum, clarum virum, sine collega te sine consule rempublicam
sine praesidio obiici posse. His tantis in rebus, tanti que in periculis est tuum, M. Cato, qui non mihi, non libi, sed patriae nutus es, videre quid agatur, retinere adiutorem, defensorem, socium in republica, consulem non cupidum, consulem quod maxime tempus hoc postulat fortuna constitutum ad amplexandum otium scientia, ad bellu in gerendum; animo et usu, ad quod velis negotium.
hin et ea delendiim putarunt haut enim magistratiam ad I id. Ceterum tribuno novos iam a Dee. nee autet oratio teri liabita sistratum iniisse quum hae oratio est anis Nonas illa Decembres qui-
294쪽
XXXIX. Quamquam huiusce rei potestas omnis iii vobis sita est, rudices totam rempublicam vos in hae causa tenetis, vos gubernatis. Si L. Catilina cum suommsilio nefariorum hominum, quos secum eduxit, hac de re posset iudicare, condemnaret L. Murenam; si interficere posset, occideret Petunt enim rationes illius, ut orbetur auxilio respublica, ut minuatur contra suum furorem imperatorum copia ut maior facultas tribunis plebis detur, depulso adversario, seditionis ac discordiae concitundae. Idem ne igitu
delecti amplissimis ex ordinibus honestissimi atque sapientissimi viri iudicabunt, quod ille imporiunt simus gladiator, hostis reipublicae iudicaret' Mihi credite, iudices, in hac causa non solum de L. Murenae, verum etiam de vestra salute sententiam serelis. In discrimen extremum venitntisci nihil est iam unde nos reficiamus, aut ubi lapsi resistam ras. Non solum minuenda non sunt auxilia, quae habemus,
sed etiam nova, si fieri possit, comparanda. Hostis est enim non apud Anienem, quod bello Punico gravissimum visum est, sed in urbe, in foro di immor tales sine gemitu hoc dici non potesi); non nemo etiam in illo sacrario reipublicae, in ipsa, inquam,
Curia non nemoratostis est. Dii saxint, ut meus collega, vir sortissimus, hoc Catilinae nesarium latrocinium armatus opprimat Ego togatus, vobis bonisquo omnibus adiutoribus, hoc, quod conceptum respublica periculum parturit, consilio discutiam et comprimam sed quid tandem fiet, si haec elapsa domanibus nostris, in eum annum , qui consequitur, redundarinta Vnus erit consul, et is non in administrando bello, sed in sussiciendo collega occupatus.
295쪽
ORATIO nunc iam qui impedituri sint, illa pestis immanis, importuna Catilinae prorumpet, qua poterit etiam populo romano minatur in agros suburbanos repente advolabit versabitur in castris suror in curia timor, in foro coniuratio, in campo exercitus, in agris vastitas omni autem in sede ac loco serrum flammamque metuemus. Quae iamdiu comparantur, eadem ista omnia, si ornata suis praesidiis erit respublica, sacile et magistratuum consiliis et privatorum diligentia comprimentur. XL. Quae quum ita sint iudices primum reipublicae causa, qua nulla res cuiquam potior debet esse, vos, Pro mea summa et vobis cognita in rempublicam diligontia, moneo, pro auctoritate consulari hortor,
pro magnitudine periculi obissior, ut otio, ut pari,
ut saluti, ut vitae vestrae et ceteroriun civium comsulatisci deinde ego idem vestram , defensoris et amiciossicio adductus , oro atque obsecro, iudices, ut ne hominis miseri, et tum corporis morbo, tum animi dolore consecti, L. Murenae, recentem gratulationem
nova lamentatione obruatis. Modo maximo bene scio populi romani maius, fortunatus videbatur, quod primus in similiam veterem, primus in municipium antiquissimum, consulatum attulisset nunc
idem squalore sordidus, consectus morbo, acrymis ac moerore perditus, vester est supplex . iudices , vestram fidem obtestatur, misericordiam implorat, vestram potestatem ac vestras opes intuetur. Nolite, per
deos immortales' iudices, hac eum re, qua se hon
Catilinae e margine in te Deinde ego fidem vestram' De xtum venisse Lambinus et Beckiiis levi Met quod vulgo est ante asem
probabiliter coniecerunt. Orιτ, iam ab Erne,ii iinymbalum, myrimemur Hoe, quod iam a Naevio uncis illelusiim. Lambinus verum esse eoni erat, Hac eum re Legendum vel una alictoritate eod. Palatici Beckius re cum Λα--- , vel uino vim μ
296쪽
PRO L. MURENA, CAP. 293stiorem fore putavit, etiam ceteris ante partis IIoIIestatibus atque omni dignitate fortunaque privare. Atque ita vos Murena , iudices, orat atque obsecrat sici iuste neminem laesit si nullius aures voluntatemve
violavit; si nemini, ut levissime dicam odio, nec domi, nec militiae, fuit sit apud vos modestiae locus sit demissis hominibus perfugium 'it auxilium pudori.
Misericordiam spoliatio consulatus magnam habere debet, iudices. Vna enii eripiuntur Cum consulatu omnia. Invidiam vero his temporibus habere consulatus ipse nullam potest. Obiicitur enim concionibus seditiosorum, insidiis coniuratorum telis Catilinae ad omne denique periculum, atque ad omnem invidiam solus opponitur. Quare quid invidendum Murenae, aut cuiquam nostrum sit in hoc praeclaro consulatu,
non video, iudices. Quae vero miseranda sunt, Ea et mihi ante oculos versantur, et vos videre et Perspi- cere potestis.
m. quod Iupiter omen avertat hunc vestris sententiis afflixeritis, quo se miser vertet domumne' ut eam imaginem clarissimi viri, parentis siti, quam paucis anie diebus laureatam in sua gratulatione comspexit . eandem deformatam ignominia lugentemque
videati an ad matrem quae misera modo consulem osculata filium suum, nunc cruciatur et sollicita est,
ne eundem paulo post spoliatum omni dignitato conspiciat Sed quid ego matrem , aut domum appello, quem nova poena legis et domo et parente et omnium suorum consuetudine conspectuque privat Ibi igitur in exsilium miser quo' ad orientisne partes, in pissius annos multos legatus suit, et exercitus duxit,
Qtio a miser eris DConseras ii pater urenae de Atilbridate. Fgna. t eum iis quae de Graccho haben Poena legiso Exsilium scit deconi
297쪽
ORATIO Pn L. MURENA et res maximas gessit At habet murum dolorem, unde cum honore decesseris , eodem cum ignominia
reverti. An se in contrariam partem terrarum abdet, ut Gallia transalpina, quem nuper summo cum imperio libentissini viderit, eundem lugentem, Oexentem, exsulem videat In ea porro provincia, quo animo C. Murenam, Patrem suum , adspiciet qui huius dolor qui illius moerox erit quae utriusque lamentali, quanta autem perturbatio fortunae atque sermonis, quod, quibus in locis paucis ante diebus
factum esse consulem Murenam nuntii literaeque celebrassent, et unde hospites atque amici gratulatum Romam concurrerint, repente eo accedat ipse nuntius suae calamitatis Quae si acerba, si misera, si Iuctuosa sunt, si alienissima mansuetudine et mis ricordia vestra, iudices conservate populi romani benescium reddite reipublicae consulem date hoc ipsius pudori, date patri mortuo, date generi et sa-
miliae, date etiam Lanuvio, municipio honestissimo, quod in hac tota causa frequens moestumque vidistis. Folite a sacris patriis Iunonis Sospitae, cui omnes consules sacere necesse est, domesticum et suum comsulem potissimum avellere. Quem ego vobis, si quid habet aui momenti commendatio, aut auctoritatis comsrmatio mea, consul consulem, iudices, ita commendo,
ut cupidissimum otii, studiosissimum bonorum ace rimum contra seditionem sortissimum in bello, inimicissimum huic coniurationi, quae nunc rempublicam labefactat, tuturum esse promittam et spondeam.
A edat Codd. aliquot excides. Lanuvinua erat, patria. Habebat i Culistin eoia ea si uoti Lainb viale eluim non1- temptim, eique lini a Miati Minonis a eo Mibus um- -- A saeris retriis monis os in eris ius sebai. Qitae Lanuvii colebatiir. ideoque eius i. dicuntur Murenae, ni Meere Sacra facere risuia
298쪽
300쪽
L. Valerius Flamus praetor fuit A. V. 69o, M. T. Cicerone C. Antonio M. Antea iserat P. Seoillo auris in illata tribunus militum Deinde Μ. Pupis Pisoni nivalitam pro pra rure regenti quavior. Misa bello reseo legatus intersuit tuiperarum Q. Metello creseo. In praesumi iurisdictionis laudo floruit, idemque in coniurations italitaria bens de republica
meritus est, eiusque opera Cicero se usum esse demonstrat indeprehendendis Allobrogum legatis. Ex praetura Asiam provineiam sortitus obtinuit P. orbi successor, eiquo per annum integrum A. 69 Silano et Murena coss. non ut Manutius puta ha per triennium, aut ut erratius per hiennium praesulti A. 69a, quum ex provincia rediisset, nomen eius de repetundis detulit D. Laelius, et quum accusator in inquirendis rebus annum et menses aliqiu, consumpsisset, accusatus est Caesare et
Baiulo e s. A. 69έ. Inter alios dei sus M a Q. Horsensio, et a M. Tullio cinerone ad orations. Hortensii oratio commemoratur ep. ad Ait II, 5, bis verbis At hereiae iam ruina misi eis oret ι,, -- μι--αιι, μι ingenue, quam
omine nostras laude υτ astra Mutulit, quum de Flacci, et de tuo tempore uobros Du diceret. Sic Meso, necumantius, ne honorificerisivi , nec eo moritia μοι Me dici. In exordio orationis Cicero ait se existimasse, si sorte aliquis Flacci beneficiorum in rempublicam eollatorum obtrectator, aut Wirtutis hostis, aut laudis invidas exstitisset, ei tamen multitu-
uiuis potius imperitae, quam a plantissimorum viromun iudicium