Morborum omnium qui corpus humanum affligunt, vt decet, & ex arte curandorum, accurata, & plenissima methodus. Auctore Demetrio Caneuario philosopho, et medico..

301쪽

apparuerit diligenter obseruan da eaedi. Etenim

nisi ex retinentis facultatis defectu, puta eum s tra vim v sarri, fereque in ensibiliter, et1bd senta,

sed ,saepius,i magno comitiante languore, conti gar, quoi ei sis, ne longius, furta mo agri idamno, , perseueret, aei sempeT oceuntendum est υ Sane

alias utilis, prosicua aestimabitur,sea ipsat men talistiserit, qualem dubaoprocul esse' decet, hoc est: humorem, qui antecedenti causis rati nem habhdp per vias idoneas, euacuan sis autem est ν si, humor ipse: peccans sese exeontem. inendat; i per .du masi potissimum, in vasa eau

sam antecedentem concinentia,terminantes. V

sa a liae rei prim vel secundae regi-quanditiabas diximus; per secessum inprinii ac vomitum , dein per urinas, atque sudores, premi remi humorem effundunt, etsi inrer taee, quaero secesium terminanstiruorum primum obtineam, hac quoniam via humor peccans generosius ea purgetur,per uniu ersi autem poros,& renes isti, palcius. Contra m1squam talis sponte factωvaetu Iio erit, si mec peccantem humorem expuleriu de vel saltem per vias ineptas,quod euidensqgmina tis detrimen tu ostendi-potissimum est noxi euidente M latenter,nec seras, sed intro, pec n temhumore,e loco propes in altu tra erat,quod prioris quide mali lavamine certo filiates alterius sπὸ deterioris, pessim ἡ seu affligentis occasione mainnifesta,co tingit,quod utique, si licear,semper sem

302쪽

εc intercipiendum eta 'Metae rietum lio huiusniodi tanta sit, quanta vere datost .hoe est, si nomnem; masnaesitassim antece dentis eguis partem ; eamque mediocri impetu . demat,ubseruandum accurate,& quidemi ex pret vij x copiam humoris peccantis id dicantibus coniecturis. Atqui magis ne illa, quantacumque sit .intereruta v ipibus; accuratius attendendum ; ira, AN im nusquam adeo frangantur,quod curti deissceps longius dimicaturae sint,tunc sthei defatigatae,mox tamen refici, instauratioue facile pos Em. i Namque vacuati0 haec quanis a mnia obsit Metur, quanta vires, euidenti aegri periculo; valde Mi patura videatur,ea certe, ii no in re X pa te sillem ne serae humoris repentini racia preῆ sone, deteriori tunc damno, aeger assiciatu*ap-γγsius ingenijs , intercipienda est ι aut situm.abmpetu retardanda, ut quoa breui, seὰ meentei fi xtin esset, longius ι refectis viribus, utilites praesteti At si eam vires commodὲ serre credati ruri tuo non perinittenda sellam, verum quoque inisi quid impediat, atqui vigeat humotum coapias malitia veὶ leniter eo irritanda, per eosdem, ductus, pigrade, ex arte quodammodo solicitatiἀda est quo, iuxta praeetaehtes urgentis nedeminutis cpniecturas , illa quadantenus optatae dimimiationi satisfaci t. Examinandum adhue tamen ne,ilaopportune tui factast ι viperinde ' tilis; pr

303쪽

Blurimum faciat. Sane omnibus morbi temporubus eam aliquando in aegro obseruare selem ;ως

Casio . tamen antecedentis causae; de qua nime, opportune tunc ipsa sponte fit,rum tuto,& esse,

causam antecedentem ipsam,ne ultro causam coiia uncta ita tigea ti, depoplitetur. Hoc ces ε,, cplbri mu mper initia morborum apposite euen it, quibus tum humor an fecedetis valentius urget, tun demum virtus ipsa si iget, inbustaque satis est paarum ab illa per sanitatem diuersa. Quare quando ter malorum in i ita halc sponte facta purgatio ob Jerueiur,semper eam occasion e antecedentis eati sis opportunἡ ten tari opinand8 est: Et quam qua iuroto etiam morbi augmeto; ipla antecedetis viget; illa quippe ad statu v scicie coniunctam causam Quear augeatque quod nihilominus in rerim ad eundem statum 'ibue, magis, ac magis, 3 illa deficiens minisq;ac minus facescat segotium hinc est,ut quan0citius euacnatib huiusmodi celebretur, tanto melsus; ictusque, pet illam finis in tentus assequetur. Phit haec aurem noli deflugentiae vacuationes illae sunt,quae etia alit/cedensus causae gratia, ipsis morborum initiis, pet v lina; atque sudotem, potite,& sine a te si unt,quod ram vijs hisce, natura, per sd remposis, onus quo gra hi ius premitur, felicimine plerumq; deponat. Vn de tunc,ut praesidia,quibtis i trireturogus Macetinueniunt, ita quibuς penitus intercipimus, Iinii 'tiosa suti fomitigo diligeti aer veth quti taxat: A1θρω

304쪽

PART TERTIAE

te'dus exeessus, qui vel multis utiliter perage dis limpedimento sit, vel quo vires dissipam ni-- lx' morbum,& qus futura sunt multa feris

au deii olitio explieatur,atqui primum,qua-

m T quidem causae antecedentis 24. abollandae artificium tale est, quale hactenus docebam', caui sam modo coniunctam, P tenus ex arte permissum fue- rit, extirpare, doceamus opor-

a tecedenti oriatur, foueaturque, sicuti antec dens ex procatharticis, seu praeincipientibus fit, dc conseruatur, atque inter cau sandum morbum, haec,'tilis, simili seco progressu, gerat sese, nempe quod primum incipiat, demum vero facta per sistar,sane merito inter curandum, quoniam Vir que u . quatenus fiethlum, sed quatenus stat, ita 4bolen g est, v t non can tum illius,quod morbi factum e , dissipetur sed praeterea ne ultro ince prui Pgrediatur, intercipiatur omnino ε, ideo pustquam id de antecedenti causa hactenus accu- te factum, ex quo tum ipsuis extirpandae ratior 6 diligen-

305쪽

diligenter explicata, tum demum moderatio pN- incipientium principiorum omnium, unde illius origo est,demonstratast. Rationabiliter iam de causa coniuncta ident agamus est necessarium, quς quamuis ita causam antecedentem consequa tur, ut illa sublata, ipsemet ulteriori prorsus careat augmento,insuperque licet ipso statim curationis aggressu, quo primum omnimoda causae antecedentis destructib architectatur, omne coniunctae causae augmentum arceri facile possit, ut non nisi deinceps, quod illius factum est, dissipandum istin Quatur; nihilominus ex quo impossibile est Medico cauis antecedentis partes omnes ab initio simul dissipare, quin adhuc illarum multae superstent, Per quas ulterius coniuncta causa foueatur,& creicat; profectδ,ut funditus coniuncta causa haec, una cum reliquo antecedentis, evanescat, modum conseruarionis,& originis,unius ab altera, inprimis animaduertere opus est,eundemque demum, quoad possit, intercapere ; etenim quod antecedentis causae relictum,coniunctie vero iam

pridem factum fuerit, facilius dissipabitur. Ortitur autem coniuncta causa ex antecedenti, Ut dictum est, quoniam haec humor peccans est, qui morbo proxime adli resces, ipsum met immediato facit, atque conseruat, quiq; ex tota humorum massa,quscumq; fuerit,ortu habet,quatenus ex ea alicubi ultra modia cumulatus,ac ut propria quatitatis,sic qualitatis simemapistergreuus,tade vim insert

306쪽

Inseri sanitati. Via itaque qua ille cumulatus, intio est originis eius, quae insupeL cornode intercipitur,sublaro omni modo,quo mulatio fit. Cu mutatur aurem et fluxioni vel cogestionis mota do. Congestio praeter naturam ex humoribus seni sim fit,qui alimenti vice,ves fere/n panem distribuuntur; cuius geminς assignantur causaeά Vna quarum ex parre virtutis est, illius nempe,tum a Lxeratrici ritum expultrici sum iaci llitas, 11uc ex dic Glutione ea sitie ex opprestione contigerit ι Et Atera ex parto humoris, illius videlicet iam distri buti, vel dualivati , vel quantitatis error ι Cum enim pars vel ita uiribus imbecillis praedira sit,iit nec attingentem humore infibi,in propriam mutare substan ti ana , nec d cmum affluentem eum a

se longe propellere possit in illos, possctyobstat nihilominus vitii eiusdem impedimen rum, siue ili lud quantitatis, siue quali satis si r; necessario qua

dam praetet naturam congestio hi quam parte sen sim, magis, ae magis humot acciri mularrir, qui tandem ipsirus morsi principi sim proprium est ιIluxio vcrdest humorum incursio eorrcitatio ala que copiosior, quam pirii sit ex usu, eaque vel timina oris nucnris, ut Ammisue trinsi tus malitia fit,iis partis mandantiς occasione, uel partis recipientis desei, c- tingit. Humor quandoquidem clua Dratς, qualitare V e peccans, totiqi releu parti, cur

inestini mis Qrtasse molesturiae ad fluedum bellosius osseusin ut 3xpulisnti virtute inde alio peti intria

307쪽

s v lcum diu ibi deuticon tineri illh ncni misit, suo, saltem pondes decit silm in subiecta spartes teri :dit; rmpiturai tenet primum si αι suetae expul- dionis vis pcllim nisi iii a lese habea it) totius eiusdem pam aliqlia;la attini ves cassi,de ili,& eu iden-ti liuemperie laxa, qtioniani prete cesteris ea ipsa. tunc ad recipiendum pano, nee ad resistendum. gueat, dolore v h I qtiopiam, u et cillotc bificiatur, si - uel unquam,cies recipiEdum appositior est,ad eam

intramen ubi meatuum ductus faciles,paratosqlle, decliuirere in nudas , maiorem , ac faciliorem. etiam sux- in uenies iα Caeterum, utrum eon instesve, quaeione,cu- .Hu- ipsa fiat, non ita tactu stoninibus perci- viriquando utrinsesstadiari& orIgo: obscura fanis uid anir . Sit talmen an iccedentis hiu moris sp, ctem,quali intemve, mi is acrera ex phliderit. Si deinde motum M ira penarii eiusde ita diligina terribseruararet . ET ut timis, s partis recipiestris conditionem , ac si tu ni eYamiuauefit, manda a tys ciu-xem, 'un de hurnor ip se habet originem, dispostici nem, ac potitum, spru pcrpenderit, Omlic in tun ς rei agnoicendae possibilem con iecturam cons Uretur. Ethnim hinnor qui tenuis, & acris su eri t, quoniam ad Rhendi in apprime aptus, ideo si ali cubi cumuletur,uerisimile est, fluxione cumulari, Contra, si crassus ille, uiscidus, & lenis extiterit.

308쪽

congestiope. Praetaerea, dum repentini, & breui temporis interuallo cumulus fiat, fluxione, cum senum, & longo tractu solum, per congestionem climulus adueniat. Id vero eti1 in externis facile siti. appareat,attamen in internis hoc dissicillimucaptu, si Nisi sidii quis, ex partἡ meipienti cim cunspc ia,insuper & humoris origine examinata, aliquid ulterius cmijciat. Niunque s pars ipsa recipies eo corporis situ stet, cui superemineat alia, quaayridem praeter naturam succis oppressarii demum vel quia ualidior,vel quia praestantior su&ad longius retinendum ineptior, ideo onus sumn deponat, & in hanc illam recipienhemmmittat, seu descendere sinat, tum quia ad incipiendum, ob inditam dispositionem aliquam , sit mari me prompta, tum quia ad expellendu quod superest, eandem ob causam, impotens est, sane iuncussu-xione cumulationem euenisse credibile est. Non autem si pars alio situ steterit, & adhuc modis omnibus illa ad recipiendum, S retinendum Parata fuerit, nec humoris qualixas, nec motus, aliud indicauerit l, tunc quoniam potius verisimiliussit, per congestionem , ex humore antecedentis iis, morbi rationem habente, coniunctam cau

sam cumulari. ii in

Ergo re utcumque se habenti, ut omnis cumulatio arceatur,quae ibet tum congestionis, tum fluxionis occasio abolenda est. A cumulatione ve

o per fluxionem effecta, puta quae ut plurimum

309쪽

Contingit , sumpto principio, illud potissimum

animaduertemus, eam ob multiplicem sui occa, sonem, non nisi dissicile, &.vario aemedioruni usu, tractaque temporis solum,arceri consilesse. adeo quod tape etiam contingat, dum causis , vel occasionibus eius,obuiam itur,laterea ex selo fluxionis vigente impetu,ipsam coniunctae causae cumulationem augeri. Quare verumque, si liceat, na praestare opus est,hoc est , & occasioni ipsi aduersari, & insimul impetum fluxionis, pro posse, intercipere; uel si hic plurimum vigeat,occasiono ipsa,vel causa postposita, reuulsione arcendus ima petus est, causa dein, seu occasio eius, quomodolibet dissipanda. Est: porro Maulsio, Iliabentisi& fluentis humoris,in contrarium tractus,in con trarium scilicet, quatenus in proprium ille. ecquo discessit,fontem,retractione,reuertitur. pomautem, a quo fluens humor prouenit,& in quempvel quem versus, per reuulsionem retra ruri: multiplex esse potest; alius quidem communis, alius autem pene proprius. Communissinsduta plex esse videtur,tum videlicet prima,tum securida corporis regio,ubi,ut alias diximis humoram'. tecedentis causae rationem habens, qualiscumque fuerit,continetur,& quamquam duplex regio hqet uniuersum complectitur corpus, ut nullibi locoruo certus humoris fons esse uidearur, nihilominus nos maiora regionis utriusq; vasa, prae alijsomniabus, statuimusitatem, puta secutad uncta caua, . . ' &pru

310쪽

& primae, mesenterium,quod his potissimum to cis, humor, quasi in fonte, copiosior contineatur. Proprius autem sons est, pars orta nostri qua pia, a qua in partem sepe aliquam ruit quod morbum facit, pars inquam affli elae ipsi belle conueniens,

consentiensve, in quam plerunque, ex communi fonte congeritur, quod demum rui t in alia, quam Vtique determinatam cuiusque decernere hic locus non Patitur. Vtcunque vero sit,profecto dum antecedentis humoris, in coni uncta causam morbi,fluore decumbentis,impetum, reuulsione, impedire tentemus, necessario ad fontem proprium semper illum reuocabimus. Etsi cautione hic dignum videatur,non in omni morbo reuulsionem

ex arte semper imperare oportere, quando st Econtingat, aegrum ualde hoc ipse undecunque s eho fluore subleuari, quia iam fortasse humor, quicunque sit, ex nobiliori loco in ignobilem, vel

etiam in proprium emunctorium transseratur, ubi morbu excitari nouum melius est, quam dete rius malum nobiliori loco fieri, atque tunc prosecto reuulsio semper noxia est, secus autem re se habenti, necessaria, & merito praescribenda. Ea itaque duplici succedet modo ; per euacuationem inquam cum attractione; & per attractionem sine euacuatione . Primo sane modo reuulsio fit, si fontis, unde humor emanat, manifesta, Sc gene- . Tosa tentetur euacuatio, ita ut sons ipse exinania- i ur: tunc Oenim non dubitandum, quin Verus, a G, γ, constans