장음표시 사용
401쪽
Damnatus ad perpetuum carcerem, seu Monast xium,ad pinnam,vel ad poenitentiam peragendam, si inde aufugiat,vel fugam tentet, quamuis iudicandus sit immea. nitens quamdiu estin fuga, non tamen ob hanc causam
s Sic fimiens si misericordiam petat, & paratus sit E cIesi. satissa cere, fiue sponte veniat, siue comprehensus, etiam si fuge commodam excusationem non habeat,reco ciliandus est ; maiori tamen pgna propter fugam asscieti
dus. Pen. d. comment. Iq6. vers. Itaque.
6 Si praedictam fugam P a cedunt,comitantur,vessii sequuntur signa,sive prioris,sive alterius erroris, sicut dolawn sufficerent ad reum conuincendum de lapsu, non est improbabile,quod talis fugitiuus potest tanquam relapsus condemnariuetutius tamen est oppositum, dummodo signa, & coniecturae non sint a iure approbatae, & iu catae sufficienres ad conuincendum aliquem de relapsu. Pen. d. comm. Ig6. vebis. Atque hanc. et siti iniunctas poenitentias non modo non adimplet. sed animo obdurato adimplere recusat, helut impenitens est iudicandus, &nisi resipiscat, tradendus est Curio seculari. Idem esto iudicium de so, qui P nitentiam impositam propter haeresim probatam recipere renuit. Pen. MI. mment. ιμ. versic. citerum. Farinata dict.quari. I93. f. r.
8 Acceptatas poenitentias non adimplens, cum nullaei competit excusatio,licet non censeatur relapsin.tanquain impoenitens puniendus est, nisi respiscat: si tamen excusationem habeat,iuxta exculationis qualitatem a culpa liberatur. Vt omnem suspicionem culpae esugiat, occurrenti impedimento, aut necessitate, consulat Inquisitores. Pen. d. comment. r c. versie. Sed veniamus. que ad vers. Et hFintelligo. FariCac. d. g. r. num.
9 Si omittens adimplere poenitentiam iniunctam, in em non adimplendo culpam aliquam comu r, ex qua
402쪽
iuris praesumptione itidicatur relapsus: ut visitare ii reti. cos,fauorem eiS impendere,receptare, deducere,assectare, dona,vel munera eis donare, vel mittere, quae excusari non possint,vi relapsus tradendtus est curiae seculari. Pen. d. tonia Farinac. d. g. 7. num. . io Committens in non adimplendo pinitentiam crimen aliquod, nec haereticum sit, nec sapiens haeresim, nec
ad illud vitandum poenitens se obluauit, quamuis adias tale crimen prohibitum si,neque relapsus,neque impet nitens i
dicatur. Pen d eomm. versie. Sin autem.
11 Qui illud commisit crimen , ad quod vitandui
specialiter se obligauit: ut ad non exercendas usuras, cunti illam haeresim abiurauerit, quae docet non esse peccatum usuram exercere,non est iudicandusrelapsus:curn secundum ius ex hoc delicto relapsia non concludatur: sed interroga dus est per tormentum,quid de ea re sentiat,ac iuxta conseiasionis qualitatem,ut relapses,vel ut deficiens in poenitentia Inaniatur. Pen. d. eomment. vers. Si vero. ix Qui eam committit culpam, ad quam non iterum committendam se obligauit, non reputatur relapsus ex eo, quod in abiuratione vicit: Quὸd se eontra Mirata fecero in futurum protinus voti haberi pro relapso, cum haec o ligatio secundam iuris regulas intelligatur. Pen. dict. eomma c. vers. Sed occasione, ἐν duobus sequentibus.13 Quando haereticus Ecclesiae reconciliatur sub p napecuniaria de parendo mandatis, potest Inquisitor ab ipso petere cautionem, seu fideiussionem de parendo sub tali poena: & si non paruerit,eam a fidei utare exigere. Decim.
i Licet ad poeta itentiam personalem non adimpletam obligari non possint succedentes in bonis haeretici, vel sus pecu de fide,nec etiam ad mitentiam imponendam,cogitamen possunt ad soluendain P nitentiam, viventi impositam exigendam de bonis ipsus defuncti. Eymeric.3. para.
ic Noa adimplens petiuinatam. ex uaguitate carnis, non
403쪽
von iudicatur imp nitens: si Vero ex malitia,putans se ad id non teneri, vel quia credit non errasse in fide, in eo errore persistendo,pro quo fuit condemnatus: vel quia existimat non posse Inqui mores penitentias iniungere, pertiis nax eiti tisreticus,& ut relapsus puniendus. Decian.
De panis aligendis, vel remperandis .
r C Ine causa non potest Iudex, aut Inquisitor minuere, o vel augere poenas a lege, statuto, aut consuetudine
1 Existente iusta,& rationabili cauta,licitum est iudiciordinario poenas temperare, augere,vel immutare, habetNad hoc concessum arbitrium a iure.TiraqueIL in dict. praefan
3 Augere,vel minuere poenas pro ratione qualitatum.& circumstantiarum occurrentium, etiam in crimine ita resis potest Inquisitor. Gondisal.de haret. quari. 17. Farina .
4 Quamuis in aliis criminibus Iudex post latam se tentiam non possit poenam minuere inconsulio Principe, ii crimine tamen hqresis, vel suspicionis illius id inquisitori
s Si in lege, aut liatuto cautum sit,ne Iudex taxata Pcenam minuatives augeat,nullum ei relinquitur arbitrium
404쪽
ad illaria augendam, minuendamve. Farinac. 1 num.. is sequentibus. ε6 Poena,qtiae per legem, aut statutum applicatur parti, non potest Iudex,uel Illis uisitor minuere. MIenoch δε arbitr. Θ s. Sol. de iustitia. Θ iure, lib. .
v Arbitrium,quod Itidici,vel Inquisitori conceditur in attamento,&relaxatione pqne, duplex esse potest plenum scilicet, seu Iiberum, regulaturia. Menochius ic Iib. i. 8 Arbitriuiti plenum est eontusio a lege,υel homine fa-
qua potest Iudex proprio ductus appetitu, dolo tamen alieno, quod placuerit statuere. Menoch. d. quail. c. num.I. 9 Arbitrium regulatum est concessio a lege, vel homine facta,quapoteis Iudex secundum ius pationem,ct aquitatem animi sui proferre sententiam. Melaoch. quant. 6.num. a.
. io Arbitrium in causis criminalibus, & in poenarum taxatione concessum, semper intelligitur de arbitrio boni viri,quod iure, & ratione regulatum est ; cum in hoc inelu . datur preiudicium tertij. Menoch. OU . I.quaa.sium.s.
11 Τunc arbitrium regulatur 1ure,quando Iudex ex si milibus iure,vel consuetudine determinatis adsimilia pro cedit, etiam in criminibus, cuius silmilitudinis in determinando debet expressam mentionem facere . Menochius
11 Quando eiusdem criminis dantur diis poenaliquas Iudex alternative potest imponere ; si circumstantiae, O
qualitates occurrentes postialant, ut maior Poena impona . tur,licitum est Iuesci poenam augere: in dubio tamen mianorem imponat. S. inom.1 . a. q. 6 . artic.ε. ad I. Menoch. a. m. I sq. 2.
. 13 Si verba legis,quq poenam alternatiue ponit, diri .
pantur in personam delinquentis r ut si dicat: Soluat centum, Veredat aetuitate: eleetio est delinquentiλ non Iudicis. Menoch. dict. lib. I. quare. s . num. o. ct s.
a Non lotest sudes guebitrati poenam
405쪽
ilio tis,quae perlegetra,vel stultituin non ponitur. Menoch. lιb. I. num. I. is seqq.13 Si delictum sit atrox,& tales circumstantie concurrant,ut de iure,vel consuetudine ob illas delinquensr mo tem meteatur,poterit Iudex mortiS pq nam arbitrari, dummodo Iudex sit superior,nec tale arbitrium alias prohibeatur. Menoch. d ferq.Clar. in praxis fio. qua I J3. num. II. AntoniuS Gom. rom. 3. variar. de delicitianum. 8. Dixi de Mest. tracti.a .cap. I 8. num. Io. θ hqr supra
16 iniamuis Itirdex possit de itire mutare poenam mortis a lege taxatam interueniente iusta causa, non tamen potest mutare illam in aliam mortis poenam minus ignobilem aut in aliam corporis amici tuam, sed Dium modo in exilium,in psnam pecuniariam, vel in alias similes; at rosecundum consuetudinem potest commutare poenam mortis in eam, quae est afflictitia corporis: ut mitigatio, missio ad triremes, etiam in perpetuum. patinac. dict. q. Ι7.
i7 In augendis,uel minuendis penis attenditur ad qualitatem delicti,utrum sit leue,an graue ; enorme, seu atrox, an grauius,atrocius,vel magis enorme. Quae autem sint huiusmodi,Iudicis arbitrio determinandum relinquitur. Me-
. I 8 Delictum laue, graue,& grauissimum dignoscitur ex qualitatibus,& circumstant ijs perinae, instrumentiquo Perpetratur,cati' ob quam committitur, loci, temporis,&similium. Carrer. in pract. erim. tradi. de homicidio. g. Circa igitur tertium, sqq. Farinac. d.quas I. I 8. num. σ3.
19 Delictum mali exempli,tanquam perniciosius com
io Delictum, quod est de genere prohibitorum,sium committatur clam,si,ie Pauli ineta reppiatur grauius quoad
406쪽
p nae impositionem, sed Squaliterpunitur. Farinata q-λ
xi Si materia in qua committitur delichim, sit genere permitarum,grauius peccat, qui clam delinquit, &grauius est puniendus,quam qui palam. Farinac.ι num. 7 I. versia. Secundo casu. i, Delicta commissa cum dolo, clim sint grauiora , gauius puniuntur, quam quae sine dolo perpetrantur.
C A P V T XXXI. Destis , vel illius carentia quando augeat, alit minuat delicti poenam.
1 ' Olus malus in genere sumptus, est machinam
Ira Mi decipiendum, circumueniendum,fallendumque alterum adhibita, cum aliud agitur. aliud simulatur. Sylla. verbo Culpa. num. I. Farisaciu5 crimis. quais. Τ δ.
2 Dolus alius verus , alius praesumptus. Verus dolus est machinatio ad decipiendum, circumueniendum , falle dumque alterum mam Hyὸ ara ita. Hoc non tollit quin etiam praesumptionibus,&indici', dummodo manifesta sint,probetur. Menoch. detrUumptionibus lib. s. praesumpt. 3. num. c. Farinac. d. qu a. δδ.num. c. o sequentibus. 3 Dolus praesumptus est machinatio ad decipiendum, circumuenienaum auendumque alterum praesumtiue adhi-ιua. Barth in I. od Nerua num. 13.1. depositi. Farinac Lquari. δδ. num. θρο- . 4 Fraus licet communiter cum dolo confundatur,ab eo tamen differt, & est actui malitiosis tendens depermisso ad ργohibitum. NI Oct. pr umpl. 3. num. Decian. crim. Iib. I. cap. s. rubr. de fruuicnum. I. Farin. d. quHI. δδ. a sum. II. ρμώβ. -- e 1.
407쪽
3 Culpa in genere sinapta est deuiatio ab eo , quod
realia hominis potuit nauideri. Bart. l. Quod Neruar. J depositi. Farin. d. δδ. num. 6 Culpa pro ut in se continet dolum, est voluntaria δε- elinatis a bono,vel ex malitia, vel ex negligentia procedens
et Culpa a dolo separata est excessus , siue peccatum per imprudentiam admisi um in alicuius damnum, quod tamen per prudentiam ,si adesset aduertentia, euitari posset Deciani εν Farin. proximὸ eitatis locis.
8 Culpa quadruplex est, latissima videlicet, lata,leuis,
& leuissima Menoch. lib. s. praesumst. 3. num. I 24. Decian. d. cv. c. num. γ. Θ. Farinac.d. quaa. ἔδ. num. XI. ΘΡΤq-ς Latissima culpa est, qua procedit Grealliditate ama- 'eia , vel machinatione ad decipiendum, circumueniendum , fallendumque alterum adhibita ex veris indici=s praesumpta ,
S in hac cynsideratiqne media est inter dolum, & culpam
latam . Salicet in L Si nulla num. 7. . C. de pignorat. Farin. d. quis. δδ num. 1s. 9seqq.1 o Culpa lata est deuiatis eircum spina ab ea dilis nita .
quam communiter habent homines , qui fune eiusdem pro fe sonis, conditionis. Sylv. verbo Culpa. num. a. Farinac. d. quiat. δδ. num. m. O .ii Leu is culpa facere,vel non Deere iἀ, quod diligenae
paterfamilias faceret,vel omitteret in rebusfuis. Sylv. verbo Culpa. num. a. Menoch. de praesu ib. s. praesum. 3. numa 3.Decian. eram. lib. I. cap. c. num. ao. Farin. d. quHI.δnnum. Ieqq-11 Culpa leuissima est deuiario incircumjecta ab ea diligentia, quam habent homines diligentissimi eiusdem eo ditionis,ct professionis SI J . d. num. a. Deci . d. cap. c. .a3.Farin. d quae Zῖ. cm. δῖ. 9seqq.13 Appellatione culpae in dubio venit culpa leuis; res- .piciendum tamen in ad fabrediam ma etiam . Deciano ἀ
408쪽
14 In dubio non praestimitur dolus, neque fraus, & ad dolum, de fraudem excludendam omnis interpretatio facuenda est, potiusque praesumenda est culpa , quam dolus,
licet etiam culpa non Prasumatur. Menoch. a. praeo . anum. 14. Mascard. de prcbat. lib. I. concl. II. num. i. , lib. 2. concl. 814. num. 3 . Farinac. quaest. 89. inise L
1s Quado lex requirit dolum ad punitionem lata culpa non aequiparatur dolo,secus vero si verus dolus non requiri
tur . Sylv. verbo Culpa. num . . 2 .
16 Fraus, de dolus pra sumptionibus , dc coniecturis probantur, quae esse debent effracta, de sufficientia; quae autem sint huiusnaodi, iudicis arbitrio detenninandum relinquitur. Menoch. de prou . lib. I. quant. 38. a num.
3 o. is lib. s. praesump. 3. ὰ uum. 2. Mascard. lib. I. concl. ueso. num. FarinaciuSdi f. 89. in peti. a. per totam.
17 Praesumptio non doli fortior est, ouam praesumptio doli , nisi agatur de probando dolum rcsultantem ex altri
18 Nonnullis sunt praesumptiones, Quae reguIariter do- Ium excludunt. Prima sumitur ex qualitate personae. ut si strustica, imperita , dcc. Menoc. diei pr6umpl. 3. num 38. ct 39. Mascard .li I. concl. J 3I. num. 13 Farinac. quaH. 89. inisect. 3. num. 44.ctogy. 19 Secunda, ex defeetia causa , qua quis dolum con misisse dicatur. Menochius dict. prafum . 3. num. II. ΘΡqq. o num. 8 s. Mascard. d. conci . s31. uum. 3 . as. θ77. Farinac. d.i pedi 3. num. ss. Θ seqq.2o Tertia,ex eo, quod quis utitur iure suo; aut iure permittente aliquid agit, vel exequit actum fieri solitum. Menoch. d. praesumpl. 3. num a3. Mascarae dict. conclus. II. num. I 2.' Io lib.2. conci . 3IS .num4 I .Fatain ..inoe L
i I Drta,ex actu palam commisib,qui licet in specie sit prohibitu genae triticii eit porrussus. Albertin. de .
409쪽
ariosc. quas3. a3. num. 79. Farinacius d. λοψ.3. n m. . Hoc tamen Iudicis arbitrio relinqtritur. Menoch.
1 1 Quinta, ex ignorantia facti,diimmodo sit probabi
Σ3 Sexta, ex actu,qui in persisnam beneuolam, propinquam,vel coniunctam exercetur. Menochius d.praefumpria. lib. s.num. as. θ seqq. MastarduS M. conclus131. num a LFarinac. d. inspe9.3. num. 68. 24 Septima, ex eo, quod suis operatur ex obedientia superioris: ex necessitate ossicij:aut ex interuallo temporis. Mascard. daeonclus 3 I. num. s. o lib. 2. conclus. 8I .num.ns. Farinac. dist. in yecir.3. numero G. or II. θ' num. sequentibus. Dummodo tamen delicitaria, manifestum non sit.
is Sicut pr dicis causae dolum in totum,vel in partem excludunt: sic ex contrarus prs sumitur. Vt si persena sit docta; si detur causa,ex qua dolum quis commisisse dicatur; si quis facit contra ius: si clam committatur actus prohibi-riis; si quis scienter operatur: si quis exercet achim contra inimicum: si aliquis contra obedientiam facit, aut quod
ad alium spectat operari. Farinac. dict. quaest. v. mssea.4. fere per totam.
16 Pr sumitur etiam dolus ex pha cedenti trachmi: exactu facto cum personis suspectis,uel prohibitis:aut ex qua
27 Praesumitur dolus ex Mendacio:ex falsa expressione, di assertione:ex eo quod qtiis affrmat pro Vero, aut certo, quod verum,uel certum eue ignorat: ex eo quod aliquis i cet, quae dicenda erant, vel obscure loquitur. Menochius
Σ3 Pras imitur dolus ex nimia, & insolita diligentia, vel cautela: &generaliter ex omni aditi insolito. Menochius
410쪽
i; In causis fidei non attenditur ad causas excludentes, vel in ludentes dolum,quoad Poenam, quae incurritur ipso facto ex delicto externe commisso: neque etiam ubi delicto pqnaelia iure taxata. Ratio est, quia in huiusnodi ps nis Iudcx non babet arhitrium 3 o Quando I roceditur ex Praesumptionibus, & indici s,cor siderandε iunt causet,quae dolum includunt, aut e cludunt, ut poenλ ia Pon tur tunc Onim arbitrari debet siquistor
Tadina ex credulitate, ignorantia, iracundia , vel 4tate minhityr . x Vando lex requirit dolum ad punitionem desin
queatis,quaeli pol causa,vel credulitas,etiam leuis, qui excusat a dolo, aufert, vel minuit penam delicti. Clar bdit .l.6O ve fc.Et gemeraliter. Anton. GOmez. Eis delira πιι.de iniuriis, num .2. ad sitiem. F rinac.r.9o. innec t. num. I sq.: Ignor latia iuris naturalis,gentium, & diuini crassa, di supina,sed asseclarare ariter, quia non excusat a dolo,