Lex Frisionum, Lex Angliorum et Werinorum

41쪽

TIT. D. --MTI. IJ En II1.L Si quis alteri manuin absciderit, o solid. et denarios' comp. II. Si indidem ad imum membriim praeciderit, I

solid. componat.

III. Si medium in eadem iunctura praeciderit,r solidos o dimidium. IV. Si annularem, in solid. ii minimus fu rit, solid. V. V. Pollex x toto absesssus sic componitu sicut 1 digiti si omnes abscindantur, id est, solidis xxv et dimidio. VI. Abscissio A palma r solid. componatur; si manus abseissa terram cadens tetigerit, ipse casus IV

solid. componatur.

VII. Si diutius quilibu superiori articula prae- risus fuerit, tertia portio compositionis eius exsolvatur. m. Si in subteriori praecisus fuerit, duae partes compositionis solvantur. IX. Si in ima iunctura, id est, ex toto abscissus fuerit ' , tota solutio componatur.

X. Si non praecisus, sed debilitatus et inutilis pependerit, medietas.

42쪽

ConPONATUR. 1 I. os ex toto abscissus, componatur ut manus, id est, trib. et L solidis triremisso'. II Pollex pedis undecim solidis et quarta parte solidi componatur. III. Proximus digitus polliei tribus solidis componatur.

IV. Secundus duobus solidis et duabus partibus solidi componatur, tertius et quartus similiter. V. Si fortia pars digiti suerit abscissa, tertia pars

solutiOIIis componatur.

VI. Si duae partes, similiter duae partes compo

nantur.

VII. Si totus, tota solutio componatur VIII. Si quis alium ita in caput percusserit, ut surdus et mutus ossiciatur, ero tribus solidis et tremisso comp. Si alterum, et non utrumquo fuerit, medietas mulctae Omp. IX. Si auris cisto abscissa orit, ter duod eis solidis componatur. X. Si nasus abscissus fuerit, ter xx duo F solidos et tremissem componat.1 Uadenbrojus hane habet mi eam: τ ieribus, quas in ripto eo ori fur. τὶ remissa. Itemnia et Soliolanus semicias. a Non deest io capitulum in edit. Siccamae, ubi legitur p. 33, sed omissum est in edit. Gaerineri. Recte miniimi qui alterum exscriptii repreliendit Richthosen p. IX. 4 tremisse. merold et Richthosenci tremissem. 5 ter XX duos. Siconia, cliviamis et alio ter vos. Diyitia ' Corale

43쪽

XI. Si nasus una parto perforatus fuerit, ter xv solidis componatur. m. Si ot cartilago perforata suerit, ter in s

lidi componantur. XIII. Si otiam ex altera parto telum exierit, ita ut tria foramina facta sint, ter XII solidi componan

tur.

XIV. Si maxilla perforata sierit, ter o solid.

componat. XV. Si superentum in transversum praeessum fuerit, ter I solid. componat. XVI. Si ex percussione deformitas aciei illata fuerit, quae de XII pedum longitudine possit agnosei quod litiwam dicunt, ter I sol componat. XVII. Si granones praecisi erint, laxo sol. componat. m. Si oeulus vel os ita pereussa suerint, ut torqueantur, ero sota componat. XIX. Si palpebra praecisa fuerit, ter I solidi

componantur.

XX. Rugae frontis tres, si in transversum messae ciuerint, ter XII solid. componantur. XXI. Si una, ter o solidi. XXII. Si homo ab alio ita in caput percussus fuerit, ut nec rigus nec calorem pro vulneris impatientia sufferro possit, ter I solidi componantur.

44쪽

XXIII. Si quis alium in caput ita percusserit, ut testa per retur , ter XII solid. componat. XXIV. Si ossa do vulnero exierint tantae maxnitudinis, ut in scutum iactum in podum spatio distant homine possito audiri, unum toro solid. componat, aliud te duobus, tertium ter uno solido. XXV. Si quis alium percusserit, ut ferrum in osse figatur, ter tribus soli lis componat. XXVI. Si os apparuerit, non tamen incisum fuerit, tor solido et tremisse componat. XXVII. Os quodcunque ferro praeessum fuerit, teris solid. componatur.

XXVII1. Costa si praecisa fuerit, ter tribus solid.

componat.

XXIX. Si non praecisa, sed ne is perconfixa sierit, ter solido se semisso componatur. XXX. Si quis alium trans costam ita percusse est, ut vulnus ad interiora venerit, ter xii solid. componat.

XXXI. Si stomaestus vel botullus porseratus suerit, ita ut stercus per vulnus exierit, ter xiv solid.

XXXII. Si quis in iuncturam membrum 3 cuius-

45쪽

libet ita percusserit, ut humor ex vulnere decurrat, quem si agi dicunt, teres solid. componat. XXXIII Si quis alium ita percusserit, ut osse laesi medulla decurrat, ter quatuor solid. comp. XXXIV. Si quis alium vulneraverit, et ipsum Vulnus sanatum cicatricem depressam et non reliqua carni aequam duxerit, quod pido dicunt, ter Im solidis

XXXV. Si brachium aut crus percussum fuerit, et ex ipsa percussione decrescerit' a sua grassitudine quam prius habuerit , quod melido dicunt, ex imis iidis comp. XXXVI. Qui de anterioribus dentibus vinum Mcusserit, ter duos solid. componat.

XXXVII. Si do angularibus, terra solid. --

ponat.

XXXVIII. Si do molaribus, ter IIII solidos. XXXIX. Si crinem' alteri de capite abstraxerit, tortu solidos componat. XL. Si illum per capillos comprehenderit, similiterier IIII solido PDInponat.

XLI. Qui alium in aquam impinxerit, ita ut me gatur, tor IIII solidos componat. XLII. Qui alium susto percusserit, ut lividum fiat, te solidum et semissem componat.1 Li Magri. Da scribendunt Frincedi ei. Siccama Giduvngr. Iteroliliis, eumque secutus Richthosen Πώwngi. s. eiusdem Glosa lilii , l . BG. 2 decrescerit. Ita barbare emendarunt Lindenbrorius, asser, Galapsi decreverit. 3 si cri/iem. In Codie IIeroldino: sic erimen necle iteroldus mulavit crimen in crinem, sed perperam cum eodem voeabulum si retinuit Siecama.

46쪽

XLIII. Si tantum sanguinem dimiserit, ter solidum componat.

XLIV. Si quis alium unguibus crataverit, ut non sanguis sed humor aquosa decurrat, quod cladesi eant, ex x donariis Hesionicis componat. XLV. Si quis alitii in tergum aut pectus ita obneIR erit, ut Vulnus sanari non possit, sed per fistulas sanies decurrat, tor XII solid. COII1ponat. XLVI. Quodcunque membrum percussum ita debilitatum laurit, ut ibi inutile pendeat, medietate componatur, quam componi debuit, si penitus fuisset a

scissum.

XLVII. Si quis oculum excusserit , ter x solidis

componat.

XLVIII. Si non oculum excusserit, sed pupillas' ter viginti solidis componat. XIAX Si quis alii duo , aut tres aut eo amplius, vulnera uno ictu intulerit, et negara voluerit, quod uno ictu tot vulnera sucisset, liceat ei, qui vulneratus est, sua solius num sacramentum peragere, quod tot vulnera uno ictu ei suissent illata, et componat iuxta quod vulneris fuerit magnitudo unumquodque vulnus secundum suam longitudinem componendum est. L. Si longum fuerit, quantum summus articulus indicis est, uno solido compon.

1.L Si quantum duo articuli indicis sunt, duobus solidis. LII. Si quantum duo articuli et tertius dimidius, tribus solidis.1 humor aquoso. Lindenbrosus ei salipi': quosus nemid nam lectionem ludi in sic utina, alter, nichili diu 2 pupiIlus ueroldiis ei Lindenbrogitis, quibus eum laeti nichinosen νpupillos Siccania, alter ei auri, pupillus. Diuitiae by Corale

47쪽

LIII. Si quantum totus index, IIII solidis. LIV. Si supra longitudinem indicis spatium, quod inter indicem et pollicem est, fuerit adiectum , V solid. LV. Si adiectus fuerit inferior articulus pollicis, vi solidis. LVI. . Si et superior adiiciatur, quod vocant mela hoc est, unius spinna longitudinen habuerit, ter viii

LVII. Si quantum inter pollicem si modium extendi potest, longum fuerit, ter duodecim sol id comp. LVIII. Si longius fuerit, iterum ad indicis articulos recurrat, et metiatur, et sicut superius, adiiciatur et solidorum compositis.

Apud oecidentales miones, inter Plebi ei Sinenum, quoi unciarum ueri sensitudo vulneris, in solidorum compositione persolvitur donec ad quinquaainia ei iras solidos perveniat, ei unum iremiMem ibi nobilia bonio centum ei sex solidis ei duobus remissi a simpla compositione solvitur simillier inter Wisaram ei Laubaelii. simillier mamn ac pedem.

LIX. Oculum viginti quinque solidis' debere componi. LX. Qui testiculos alii' excusserit, ter L tres s lidos et tremissem.

LXI. Si brachium supra cuuium, aut coxam trans-punxerit, ex Vi solid. componat.

48쪽

LXII. Si brachium sub cubito, aut tibiamri MD Finxerit, ter III solid. componat. LXIII. Si nasum transpunxerit, ter ΣΠ solidos. LXIV. Si linam parietem transpunxerit, Vi solid. V. Si unam maxillam traiispunxerit, sex solid. LX J. Qui alium In sumine , vel in qualibet aqua, in profundum imi)iiaxerit, ut pedibus terram tangere Iron possit, sed natare debeat, ter XII solid. --

VII. Qui alium in periculo aquas liberaverit, mr solid. mercedum accipiat. LXVIII. Si aballus, aut bos, aut quodlibet animal, homini vulnus intulerit, dominus eius, iuxta qualitatum vulneris, in simplo componere iudicatur, et tres partes de ipsa mulcta componantur, quarta portione dimissa.

inter Wisaram . et Laubachi tota compositio 'in simplo persolvitur.

LXIX. Si homo quislibet telum manu tenens, et ipsum eas quolibet inciderit super alium, extra volum talam eius, qui illud manu tenet, in simplo iuxta qualitaton vulneris componatur. LXX. Similiter et puer, qui nondum XII annos habet, si cuilibet vulnus intulerit, in simplo componat. LXXIIIaes omnes compositiones liberi homi ni sunt. a in pu ιem. Nec ma seo sin, Walter saupp portem. 2 attuletiumsilia ei alter V Midos; Gauire: --M.

3 LXXL. Totum hune locum omisit Waliemis, ei per errorem bis attuli verba quae capitula xxii leguntur. 4 Rue Ricbibose cum ueroldo haed. aeteri editores sicomae emendationem probarunt. Dj9itiae by o Ie

49쪽

LXXII. In nobili liomines dimidio maioris. LXXIII. In lito modiolato minoris.

inter Flebi et Silicsalatii solidita est duo denarii et dimidius, ad novain non elam. lnic Wisaram et Lautaebiduo lenarii novi solidus est.

LXXIV. Si lingua praecisa, medio, elido com

LXXV. Si quis hominem , tuum effoderit , et ibi aliquid tulerit, ut caetera furta componatur.

3 EMARUS DICIT.

LXXVI. Si quis liber uxorem alterius contra legem tulerit, reddat eam , et lacinus ter L tribus solidiso tremisse si componat , et pro laeta ad partem regis weregildum suum. LXXVII. Si quis illicitas nuptias contraxerit, separabitur ab uxore sua, et liceat tam ei, quam et uxori legitime nubere. LXXVIII. Si oro soparati fuerint, et iterum ad invicem fuerint reversi, eregit dum suum uterque

componat. Inter Latii iacti ei inter Flebi tres denarii novae monetae solidiim faciunt. In nobili homine. Ieroldiis et si eam rognohili hominis. Walier: In nobile homine. Richlh. in istili homini. 2 Lauhaehi. Ileroldus et nichthosen Lauhaei. 3 si quis homine in Siccam et alter si hominem. Foderit. ieroldus et Richtholanci fodierit. 5 tremisse. meroldus, Stemma, WaIler, Richili. t emissem. Digit Ze by Orale

50쪽

TIT. xv E E , QUI ALTERI VIA lCOATn ADIX M T. I. Si libor libero in via manus iniecerit, et contra legem viam contradixerit, aut aliquid tollere Voluerit, terrim solid. componat, aut si negaverit, olus iuret

in manu prori --LLO IACTAVFILIM 1. Sic ei componat, quasi eum laste percussisset, dimidium solim componat. TIT VI ME IMMEM C m. I. Si quis multoro occiderit, solvat eam iuxta conditionem suam, similiter sicut o masculum eiusdem conditionis solvor debet.

TIT. o. - --- ---ε λL Si quis in lumino viam publieam occluserit, xu solid. componat WLEMARUS. TIT. VIII. DE HEBE FCGomis. L Si servus, aut ancilla, aut equus, aut hos, aut quodlibet animal, fugiens dominum suum, ab alio fuerit

i Tit. V. Heroldus, Siccam et Richthosen iterim, Π ΠLIlinc tota Additi in illoriim editionibus undecim constat titulis.