장음표시 사용
291쪽
TRACT DE FORMATIONE FOETU s. os coarctari , Cum ego contra contendam me demonstraturum illos tum temporis dilatari Rationes'tu 1llum in hanc Opinionem pertraXerunt siliat, quod Observaverit cor, postquam mucro ejus accessit ad basim , durescere quinimo in ranis Maliis animalibus quae non habent nisi paulum sanguinis , albescere aut saltem minus rubere quam dum mucro recedit si fiat incisio quae ad ejus ventriculos usque pertingat, sanguinem v momenti per incisionem egredi quibus mucro accessiit ad balina, neutiquam vero iis
quibus recessit. Quocirca existimavit se rcch concludcre, cor quandoquidem durescit coarctari quod Vero in nonnullis animalibus minus rubeat, id argumento si sanguinem tum egredi: Denique exinde quod ille sanguis per incisionem egrediatur, existimandum csi hoc inde fieri quod spatium in quo continetur factum sit minus. Et hoc quidem poterat adhuc valde specioso CXperimento confirmari, nempe si canis vivi mucro cordis abscindatur δε per incisionem seratur digitus in alterutrum Ventriculorum4jus, quoties mucro cordis accedet ad basim manifeste senatietur digitum comprimi, desinetque pressi quotieS recedet quod omnino probare videtur ventriculos jus csse
angustiores, quando digitus magis in illis comprimitur, quam cum minus. Sed hoc tamen aliud non probat , nisi quod ipsa experimenta nobis saepe hallucinandi occasionem offerunt , siquidem illorum causas omnes postibiles non satis Xpendamus. Nam quanquam ieri potest, ut si
cor introrsum coarctetur , quemadmodum Harvaeo placer,
id possit efficere ut cor durescat in animalibus quae non habent nisi paulum sanguinis minus rubeat, ut sangui Sin HUS VCntriculis contentus per incisionem factam effluat,4 denique ut digittis in hanc incisionem inditus ibi comprimatur Hoc certe non obstat quo minus iidem omnes hi
effectus ab alia etiam causa possint proficisci, ab ea nempe Cc 3 quam
292쪽
ro RENATI DE s-CARTrs quam descripsi dilatatione sanguinis. Verum ut possinus assequi utra duarum harumce causarum vera sit, perpendenda sunt alia eXperimenta, quae utrique convenire non
postini. Et primum quidem quod afferre possim, est quod,
si cor propterea durescat quod fibra: us introrsum contrahantur, magnitudo ejus minui debeat; si vero idcirco dii
rescat quod sanguis quem continet dilatetur , augeri potius debet. Xperientia autem docet magnitudinem ejus nihil minui, sed potius augeri quod aliis Medicis causa fuit judicandi illud tum tempora tumescere. Verum cst quidem non multum augeri magnitudinem ejus , sed
ratio est in promptu; nam permultas habc fibras ab una ventriculorum parte ad aliam funiculorum instar tensas, quae impediunt quo minus multum dilatetur. Aliud cxperimentum quod probat ventriculos jus non fieri angustiores, scd potius latiores , cum mucrone ad basim ejus accedente durescit, est quod si pulli cuniculi adhuc vivi mucro cordis abscindatur, non dissicile erit oculorum judicio dignoscere ventriculos jus nonnihil dilatari iis momentis quibus duresciti sanguinem emittit. Quinimo cum ventriculi ejus , propter penuriam anguinis in animalis corpore residui , non emittunt nisi valde par a guttas, pristinam tamen latitudinem suam retinent. Quod vero non magis dilatentur , in causa sim fibrae qua utrinque tensa illos retinent. Quod autem idem non aeque appareat in canis aut cgetioris cujuspiam animalis, quam sit pullus cuniculi corde, id tribuendumst,ri magnam ventriculorum partem occupantibus: Urescente enim corde se intendentes , fieri potest ut digitum in ventriculis positum comprimant, quamvis inde ventriculi nihilo magis coarctetitur , scd potius dilatentur. His addam tertium experimentum, nempe sanguinem e corde egredientem non casdem habere qualitates quas intrando habuerat, scd mul
293쪽
scribit, non solum sngenda est facultas aliqua tuae sit motus hujus causa S cujus natura multo difficilius concipitur , quam illud omne quod per illam Xplicare se contendit; sed insuper aliae facultates supponenda essent quae sanguinis , dum in corde est, qualitatC immutarent. Contra quam admittendo tantum sanguinis hujus dilatationem quae necessario sequi debet e calores, quem in cordes, quam in alia quavis corporis parte , intensiorem esse omnes fatentur, clare liquet solam hanc dilatationem sui icci e cordi, a quam descripsi ratione movendo , simulque natime finguinis tantum immutandae, quantum experientia docet immutari quini in quantum concipere licet quod immutari debeat ut pi parcturi fiat aptior ad omnia membra alenda, aliosque usus omnes ad quos in corpore destinatus est 3 adeo ut facultates incognitas aut peregrinas idcirco ingere neutiquam necCsse sit. Qiurnam enim major praeparatio aut celerior singi potest , quam hi perficitur ab igne aut calore, quo validius agens in natura rerum non cognoscimus cum rarefaciendo sanguinem in corde particulas ejus separat ab invicem, quinetiam dividit, illarumque figuras omnibus possibilibus modis immutat. Quapropter valde miror quod quamvis ab omni arvo notum fuerit plus esse caloris in corde quam in Cetero corpore , sanguinemque post caloresrarcii Cri , nemo tamen hactenus repertus sit, qui cordis motum ab hac sola rarefactione proficisci an1madverterit. Nam quanquam
videtur Aristoteles de hoc cogitasse cum libri de Rcipiratione cap. 2 dicit, motum hunc esse smilem actioni liquoris qui caloris bullientis. Atque tiam causam pulsus esse quod
succus ciborum quos manducavimus in cor perpetuo grediens
vitimam ejus membranam sublevet , tamen quia nullam ibi
294쪽
ro RENATI DE s-CARTEssanguinis mentionem facit, aut structurae cordis, liquet illum casu tantum in aliquida vero non alienum sine ulla cognitione certa incidisse. Et certe haec ejus sententia sectatores nullos invenit, quamvis adeo Deli fuerit ut permultos fautores in complurimis aliis minus probabilibus habuerit Verani tamen motus cordis causam cognoscere tanti est momenti, ut sine hoc impossibile sit qui quam scire de Medicinae Theoria caeterae enim animalis funes iones ab hoc dependent Omnes, quemadmodum exsequentibus patebit.
xix D Ostquam constat finguinem in corde hoc pacto perpetita ui a tuo dilatari atque inde cum impetu per arterias pro- Προφ' pelli in alias omnes corporis partes, unde postmodum pereffluet ' venas ad cor regreditur , dissicile non est judicare illum
es utit suppeditare alimentum membris dum in arteriis est, potius quam cum invenis. Nam quanquam negare nolo nonnullas ejus partes esse, quae dum a Venarum X tremitatibus ad cor regreditur, poros membranarum Venae PCrtranseant, ibique adhaereant, sicuti praesertim sit in jecore quod proculdubio ex venarum sanguine alimentum accipit, quandoquidem arterias sere nullas habet: Nihilominus ubicunque alibi ubi arteria comitantur Venas, liquet sanguinem in arteriis contentum cum sit subtilior is, jore vi impellatur quam venarum sanguis facilius egredi ut se aliis partibus adjungat, nihil impediente membranarum
crassities tum quia illarum Xtremitates membrani constant non multo densioribus, quam venarum, tum etiam quia quo momento sanguis excorde affluens illas dilatat, eadem quoque opera membranarum istarum pori dilatan
295쪽
TRA T. DE FORMATIONE FOETU s. o9tur Atque tunc sanguinis istius particulae, quas rarefactio in corde facta ab iiivicem separavit, has membranaSundiquaque cum impetu pellendo, haud difficulter in po-
ros magnitudini suae congruo ingrediuntur , parvorumque etiam silamentorum, quae partes solida componunt, radices pulsatum eunt. Deindes 'cro detumescentibus a tet is, portisti coarctantur, hacque ratione permultae sanguinis partes agglutinata manent radicibus parvorum filamentorum, e quibus constant partes solidae, quas illa ni triunt permultae vero alia per poros flamentis istis circumpositos effluunt atque ita corporiScompositionem ingrediuntur.
Verum ut hoc distinctius intelligatur, advertendum est, omnium corporum quae vitam habent, quaeque alimentori sustentantur, hoc est, animalium Sc plantarum partes esse bςyinxi in perpetua mutatione, adeo ut inter illas quo dicuntur ira ut sanguis humores, spiritus, atque alteras qua so-
lidae appellantur, ut Ossa, caro nervi , membranae, ni-ij p pς
hil sit discriminis, nisi quod quaelibet harum particula bu .' '
multo tardius moveatur, quam illarum. Porro ad litelli gendum quomodolis particulae moveantur, cogitandum est partes omnes solidas non constare nisi e tenuibus flamentis multifariam cXtensis replicatis, interdumque etiam impleXis, quorum quodlibet e aliqua rami cujus piam arteriosi parte ortum habet partes vero fluidas, hoc est humores ripiritus uXta haec filamenta per spatia interposita fluere, innumerosque rivulos illic formare, qui ccarterias Omnes originem habent, estplurimum ex iis arteriarum poris egrediuntur qui sunt proXime radicem eorum flamentorum hic comitantur : Ac deinde post varios fleXus reflexus, quos una cum his flamentis in corpore faciunt, tandem ad superficiem cutis pervenire , per cujus poros humores isti de spiritus in aerem evaporantUr.
296쪽
Jam vero praeter istos poros per quos humorem spiritus decurrunt, alii adhuc sunt permulti angustiores, per quos primorum duorum, quae in Principiis meis descripsi, elementorum materia indesinenter fluit. Et quemadmodum duorum primorum elementorum materiae agitatio humorumi spirituum motus conservat , ita humores spiritus juxta haec silamenta partes solidas componentia fluendo, illa aliquantillum quamvis admodum lente, perpetuo promovent adeo ut partes illorum singulae curriculum suum habeant a radicis suae loco usque ad membrorum superficiem in qua terminantur ad quam postquam pervcnerunt, Occursu.aericaliorumve corporum hanc superficiem tangentium illas a flamento suo divellunt, jam vero simulatque pars aliqua ex filamenti cujusvis extremitate ita divellitur, alia aliqua radici ejus eo quem descripsi
modo adjungitur. Quantum vero ad illam tu divelli-riir, ipsa in aerem evaporatur, siquidem e cute effluat; sin vero ex aliqua musculi aut partis cujuspiam interioris superficie egrediatur, partibus luidis permiscetur , cundemque cum illis cursum tenet, hoc est, interdum extra corpus, interdum Vero pervenas ad cor, in quod non raro contingit ut regrediantur. Itaque liquet illamentorii in membna solida componentium partes habere motum ab humorumi spirituum motu neutiquam diversum , nisi quod multo tardior sit, quemadmodum etiam humorum spirituum motus materiarum subtiliorum motu tam dior est.
II Et hae quidem diverse celeritates essiciunt ut partes ista 2 u tum soliae tum fluida se mutuo collidendo minuantur,s aut augeantur multifariam se disponant pro diverso cujusque corporis temperamento Adeo ut ex gr. in adolescentia, quia parva filamenta partes solidas componentia nondum sunt admodum arcte invicem conjuncta, Vulique
297쪽
lique per quos partes fluidae decurrunt setis lati sunt, istorum filamentorum motus minus tardus sit quam in senectutes, plusque materiae illorum radicibus se adjungat, quam e illorum extremitatibus detrahatur quo sit ut
magis producantur, roborentur, augeantUr hoc ille pacto corpus crCscat.
Humores vero circa haec filamenta decurrentes, quan
do non sunt magna copia rivulos quibus continentur a corpustis cito pertranseunt; unde fit ut corpuSP trahatUr partesque solidae crescant, idque citra pinguedin1s accessionem SVς ix Verum quando hi humores multum abundant, non possim tam facile inter membrorum solidorum parva filamenta decurreres, quo fit ut partes illae quae figuras admodum irregulares habent ad ramusculorum instar, qua que adeo omnium dissicillime inter haec lamenta tran1- eunt, circa illa paulatim sinantur, pinguedinemque componant , quae in corpore non rescit, Ut caro, nutritione
proprie dicta , sed blum quia illius non siccus quam renim ita carentium partes, una se supra aliam sistente, ibi mutuo adjunguntur. Humores vero isti, decrcscente rursus illorum copia facilius celerius decurrunt proptCrea quod materia subtilis spiritus, qui illos comitantur, plus pollent ad illos agitandos unde fit ut pinguedinis partes paulatim resumant, secumque auferant; hacque ratione corpus macrescit. Quia vero procedente aetate parva flamenta partes Q XXIM
lidas componentia sese magis magisque comprimunt sibi-e iubet que magis adhaereseunt, perveniunt tandem ad tantum duritiei gradum ut corpus plane desinat cresceres, quia xl x-im Ut nutriri nequeat adeo ut inter partes solidas fluidas tanta disconven1cnt1 inducatur , ut sola senectus vitam adimat. Sed ut accuratius cou noscamus quomodo uua libet ali XXIV
298쪽
fit iduti, da idonea est , animadvertendum est sanguinem nihil a
,ό ' Eud esse quam plurimarum cibi , quem in nutrimentum ea ... , PimV' particularum congeriem adeo ut dubium esse ne de Himi queat quin partibu constet admodum inter se diversis Ei tum figura, tum soliditates magnitudine. Nec nisi duas
dae sunt causas novi cur harumce particularum Quaelibet scinouas clam corporis partes potius quam ita alia recipiat. Primacst, situs loci respectu cursus quem istae particulae tenent; altera est magnitudo&figura pororum inquOS ingrediuntur, aut corporum quibus se adjungunt. Certe enim supponere in qualibet corporis parte facultates particularum alimenti sibi convenientium electiva. attractiva. est fingere non intelligibiles Chimaeras , illisque plus cognitionis tribuere , quam ipsa anima nostra habeat quandoquidem haec nequaquam cognoscit id quod illas cogno
xxv. Uantum autem ad Ororum magnitudinem .sgu- '' 'ram, liquet illam sitflicere ut parte sanguinis certae cujus rum au dam magnitudini. figurae , in quasdam corporis par TU' te potius quam aliae ingrediantur: Nam quemadmodum habentur cribra diversimode perforata qua grana rotunda a longis, minuta a crassioribus possilia secernere; ita sine dubio sanguis a corde in arterias pulsus diversosporos offendi , per quos Partes ejus nonnullae transire
YYvi. Sed situs loci, respectu cursus quem sanguis in arteriis ' '. tenet, requiritur etiam ad efficiendum ut ex ejus partibus quae eandem figurami magnitudinem habent , sed non eandem soliditatem , solidiores ad certa partes tendant potius quam aliae. Et ex hoc quidem potissimum situ pendet spirituum animalium productio Animadvertendum
299쪽
de transeuntem secundum rectam lineam propelli versiis cerebrum quo cum non possit totus migrare propterea quod magnae istius arteria rami usque eo protensi Carotides nempe, admodum angusti sunt prae cordis apertura ex qua recens egreditur illae tantum ejus partes eo pertingunt, quae cum sint solidiores , vividiores etiam sunt calore cordis concitatiores facta, eademque de causa plus virium habent quam aliae ad institutum cursum ad crebrum usque persequendum in cujus aditu se per Carolidum ramusculos cribrando, ira sertim etiam per glandulam , quam Medici opinati lint non inservire nisi picii ita: recipiendae, ill equc satis CXigua sunt ut per glandulta hujus poros transeant siritus animales componunt quae
vero paulo crassiores sunt parvorum qua cerebrum componunt filamentorum radicibus agglUrinantur omnium VCrocrassistimare arteriis in comiteS VCnas migrant, servataque sanguinis forma ad cor regrediuntur.
Digressio in qua de Formatione Animalis tractatur.
De partibus quae in sermate formantur. Cognitio modi quo corporis parte omnes nutriuntur, XXV M. adhuc perfectior evadet , si perpendamus quomodo ex spermate primum producta sint. Quanquam autem nolui hactenus meam hac de re sententiam scribere, quia mihi satis multa experimenta facere nondum licuit, quibus meas de hoc argumento cogitatione confirmarem CStamen hic exigit ut ex maxime generalibus nonnulla obiter attingam, ea Videlicet e quibus minus periculi erit, ne novis cXperimentis plus luminis afferentibus , cogar me imposterum retractare. De permatis particularum figura
300쪽
r1 RENATI DE s-C ARTE f. sintra nihil pronuncio Satis fuerit dicere, plantarum semen, cum sit durum, solidum, posse habere partes suas certo quodam modo dispositas & sitas, qui mutari nequeat quin reddatur inutile. Sed vero non ita se habere de Animalium permate , quod cum valde fluidum sit duorum seXuum conjunctione ut plurimum productum, videtur non aliud esse quam confusa duorum liquorum miXtura, qui cum sint sibi mutuo fermenti loco, ita calefiunt, ut nonnullariorum particulae parem cum igne agitationem consequentes , dilatentur , premantque alias, hacqueis tione illas paulatim eo disponant modo qui ad membra formanda requiritur. Neque ver propterea opus est ut isti duo liquores sint valde diversi nam sicut eXperientia
docet veterem acescentis farinae subacta massiam posse recentem fermentare, tacemque, quam eiicit cerevitia suiscere ut sit fermenti loco novae ccrevitiae , ita facile credibile fit, duorum sexuum permata invicem permista sibi
mutuo fermenti loco esse. xxum. Primum autem quod in ista permatum mixtura fit, di ii quodque efficit ut guttae omnes desinant esse similes, st itincipi*x calor in eo excitetur, qui eodem modo agendo quo
in recent1bus vinis dum cstervescunt, aut etiam in oemo quod non bene siccatum in horreum conditum fuit calor, inquam, ille efficit ut nonnulta ejus particulae versus aliquem locum spatii in quo comprehenduntur, coeant, ibique se dilatando, ambientes alias comprimant quo pacto cor incipit formari. xxix. Deinde quia particula istae hoc pacto dilatatae tendunt
ἡ ad motum situm in recta linea continuandum, cor mi sipi- mari coeptum illis retistit, nonnihil ab illo recedunt, cursumque suum instituunt versus locum in quo cerebri basis postmodum formatur, hacque ratione in aliarum nonnUllarum locum succedunt, quae ordine suo in cor circulari-