De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

151쪽

C AT A R R H G S . Isis haec flocci penderunt , inflammatione pulmonum correpti perierunt; aut, tuberculis hoc in viscere relictis , futuras ad phthises praeparati fuerunt. Catarrhus in longum protractus, licet

febris deesse videatur , nihilominus Su Spectus est, ac transitum pituitosam pulmonum in tabem minatur. Haec ipsa, minora quidem, ac phthisis ulcerosa, discrimina agnoscit: Sed facile aut in istam , - aut, sputis derepente suppressis, in Spuriam peripneumoniam converm

s. 316. sine Medici auxilio quam plurimi Rcatarrhis , vel, tempore brevissimo , per lar gos Spontaneo S Sudores, -- vel , longiorem ac inaequalem post moram, per pituitae densioris, aliquando striis sanguineis rem istae, im piosae, ex parte affecta secessum , -- vel demnique per blandas diari ho eas sub sine morbe succedentes, liberantur. Hinc in simplici, nec febre, nec dolore fixo, vel dygpnoea stipato

catarrho, res ipsi naturae committi, ac illis, quae cuta ne Em transpirationem intercipiant , aut stimulum localem adaugeant , solici se e vim

152쪽

xso C AT ARRHUS. fatis, tenuiori sub victu, potuq Pe tepido, tempus, qUo Sponte Solvatur catarrhus, exspectari sine artis quovis alio conamine potest. Sunt

adeo, qui, loco potus tepidi, diapnoici, ad frigidae, ipsiusque glaciei ad usum in catarrhis, non certe ob aliam rationem, quam quod saepe haec ipsa transpirationem externam promoveant, ac phlogos in localem incipientem hinc inde dispellant, cum successu confugErint. Sed, quotiescunque febris, aut gravius Symptoma catarrhum comitatur, habito ad indolem istius, ad morbi causam, ad partem affectam, ad habit Um aegroti, et ad anni constitutionem respectu , artis Sine mora adhibendae necessitas urget. Rarum eSt, cor etam tam violentis symptomatibus, aut febre conspicua incedere: Sed interdum haec utique subintrant; atque inflammationis ad nares , ad sinus frontales, maxillares, Signa et abscessus metum futuri manifestant. Hoc in casu videndum est, quae febris phlogo Sin localem comitetur; ac si indolem vere inflammatoriam agnoscat, ad re

153쪽

C AT ARRHUS. Is 1 principia exposita ( i. y . - s6. , tractanda

est. Vapor aquae vel Sol tu S, vel cum aceto remisiae, naribu S, nisi penitus obstructis , attram ct US, -- hoc Vero in casu, ac in illo phlogo Sis ad fauces Extensad, balneum oris eae lacte tepido, malvae decocto, praeter alia posti Ssimum conducunt. Devicta localis inflammationis formidine, morbus si bi ipsi, prout dixi-MUS, committe ianus est. Si forsitan tenacitas pituitae excretioni reSi Stat, tunc vapori S, aut mannae in aqua Solutae, per nares attractio hane ipsam solicitat. Sternutatoria ali quando hic opem praeStiturunt, - Sed ob incertam ac facile iusto majorem actionem, non Satis arrident, medi

Jam facto ad nares internas, vel ad sinus frontales, maxillares, absces Su, hic ipSet, ne OSSa Subjecta corrodat, quam prompte fieri id potest, Chirurgiae ad leges, pure contento liberandus, vel materia purulenta, ichoro Sa Simnu fontali, maxillari inclusa, educenda eSt. Perforatio sinus frontalis mature et caute SV Scepta, ratione et experientia fundatur. Fias,1n antro maxillari detentum , nunc dente Co k la-

154쪽

is et C AT ARRHUS. lari, qui hunc ipSum attingat, uno vel altero, imprimis carie prae Sente, extracto, et Sectis, quae antrum investiunt, membranis, forsitan adhuc integris, - nunc, vel ad litveorum radicem , vel ipsas ad genas, vel palati ad fornicem, loco scilicet maxillae magis prominente, inciso, educitur. Ossis maxillae cum dentibus tribus a carie affectae portionem Satmagnam separari curavimus: quo facto, aegroia liquo rerum assumptos ex ore in anti Um, et ex

isto per narem cum impetu proiicere per iocum solebat, et tandem hoc a vitio perfecte convaluit. Sed ostium, quod ex antro ad nasi cavum in Sanis patet, frequenter a praesente inflammatione obturatur; nec facile, ut at qui proponunt, in jectio ipsas per nares haec in antra apud omnes perficitur. Quo loco Sinus maxillaris morbo se cum oris cavo communicat eo ne ciborum, Sub e Sti, portio penetret, cam

vendum est. Si ulcus cum carie, vel carne fungosa, hoc in Secessu nasclitur, haec artis chirurgicae auxilio curentur oportet. Quae, exe ausis virulentis, ipsis in naribuq oet aena, Se prodit: ea quantocyus internis, virulentiae Specifi-

155쪽

C AT ARRHNS. IS Scifice oppoSitis, impugnanda, ut simul externis

remediis Solicite tractanda est. Inter i Sta, mercurii corrosivi diluta solutio, ac tandem Suff-menta, potissimam hic laudem merentur. Ad branchum calarrhalem quod Spectat, is eadem , ac cynanche hujus indolis , ratione

gosis intensior accedat, ut mitior cynanche la-rr ea ( 1 s. tractandus est. UaporeS aquosi hic iterum egregie conducunt, et collectam ad laryngem pituitam resolvunt, rejectionem facilitant. Quas olim syrupo de e simo virtutes in raUcedine tribuerunt, ,- hae non alio, quam caetera , quae fauces lubre faciunt, obducunt, et ab acri sero quodammodo defendunt, fundamento nituntur. Linimentum volatile cum tinctura cantharidum ( N. LXII.

plastrum huic ipsi impositum , in casu latentis

rheumaticae, aut alterius, ac redinis conveniunt. In catarrho bronchiali, ut in caeteris speciebus, se Sed, ob majorem pulmonum nobilitatem, Scrupulosius, jam traditis generalibus praemceptis inhaerendum est. Humanitati non parum

156쪽

exitiosa fuit vulgaris, ac Si venaesectio in catari hos Ubique noceret, opinio. Haec quidem in casu febris catarrhum comitanti S nervosae, aut gastricae , experientia plerumque fundat ac st; ac si vires deesse videantur, aut lanitas pulmonum constituac habituali rum caurumam catarrhi , subministrata venaesectio catari h Um , dyS- pnoeam augere, vel ad pulmonis tubercula aegrotum di ponere valebit: sed frequentius, in iuniori praesertim floridaque aetate, inflammam toria catarrhi febrilis est indolerum; et omissa cruoris, fortiori sub malo, detractio, aut cavlefaciens Adhibita methodus, aegrotantes in peripi eumoniam , haemoplysin, aut et phthisin praecipitant. Vix interim tanta hic urget, ac alibi, sanguinis copiosius emittendi necessitas;

nec facile catarrhus, Ut vera pulmonum inflammatio, per Solam superatur lanceolam: Sed cerici naturae vires, certumque tempus, ut in narium ,- sic bronchiorum in catarrho requiruntur; sub quibus stagnans in folliculis mucosis pituita, mobilitatem, expelli ut possit, adipisca, vel stimulus a pectore revelli, ac impetus humorum a pulmonibus in culem derivari,

157쪽

ri, aut forsitan illud ipsum, quod pulmones

irritabat, per cutem sub aequali blandoque Sudore Separari qUeat . Quid quod non raso, leviori ac recente Sub malo, vel et in ipso catarrho nidemico, di amphoresi S per haustum Salinum pulveremqUE DO- veri, aut refractas tartari emetici dos es, per potus tepidos ex floribus sambuci et ex malesva, vel thapSo verbasco, vel hordeo parat OS, promota, se aut Vapor aquae per fistulam ad pulmones aliquoties in die attractus, ad bron chiorum catarrhum susticiani l Vel et frigida epota apud alios Suffecit, ac sua, per Stoma chum, pulmonum, aut cutis in ner Vos actione stimulum a bronchiis abegit, mutavit, ac breviori temporis intervallo, contradicente Scholarum theoria, catarrhum dissipavit. Sed maximas hoc in morbo laudes remediis,

quae bechica , pectoralia dixerunt , tribuendas esse crediderunt, qui specificam his ipsis in

pulmones virtutem adscribere nequidquam dubitaverant. Haec inter medicamina, tum illa, quae blanda mucilagine instructa sunt, ac Si

milia farinae syrupi , vel et pinguia, oleo id,

158쪽

-- tum contraria his ipSis Stimulantia, ex squilla marina, Oxime te imprimis Scillitico, ex gum-mi- ferulaceis, gummi ammoniaco, ex herme te minerali, aliisque, numerata fuerunt. Haec iterum theoria, neglecto casuum, sub quibus haec profuisse videbantur, accuratiore examine, quam plurimis damnosa evasit: et cum a pinguibus oleosis persaepe ventriculus apud illos laederetur; apud istos, praesente iam phi goSi, eg novo stimulo admoto, non aliter, ac de ipsa periptae umonia monuimus ( is 8. , inflammatio membranae mucosae bronchiorum non parum augebatur. Saepe istiuS, a mem h ranae, quae fauces obducit, affectione descendit, et a dulci mucilagine vel oleo sedatur irritatio: vel quae nauseaem, ut squilla, hermes, emetica, inducunt, per consensum ventriculi

et pectoris in nervos, vel in cutem Operantur, non virtute specifica pectoris pituitam incidunt , resolvunt ; sed saepe ob stimulum, quem nimis iam augent, puriformis copiam liquoris in bronchiis augere , et expectorationem

supprimere cernuntur.

Varia hinc et hoc in catarrho medendi, atque

159쪽

G T A R R H V S. 1setque nunc debilitans, nunc excitans, pro febris, causarum, aegroti habitu, diversa est ratio ..Vomitorium interdum , sub certa inflammationis verae in bronchiis absentia, sub morbi cum Saburris complicatione, sub pituitae collectae copia, tenacitate, vel debilitate, quam Ut e X- pelli haec posset, maiori, sub tussi habituali, ac stib ipsa pulmonum tabe pituitosa , egregie

conducet: sed tutior plerumque in catarrho aucto , praemisSi S, quae ob febrem, aut ob localem affectionem requiruntur, auxiliis, est hau stus salini cum refractis tartari emetici , aut vini antimoniati doSibUS, usus; nec raro tUS sis nocturnae cUm fructu per opium sopit Ur

ferocia .

Sub tussi diuturna, quae senes, laxoSque hommines divexat, antimonialia non minus, qUam polygalae infusum amarae , gummi ammoniacum aceto Scillitico Solutum , - Si acre herpeti cum , vel aliud Subesse videatur; ve SicanS , vel ulcus artificiale, potissimum conducunt Similia in tabe pituitosa pulmonum, sed simul roborantia eae cortice parata , victusque nu triens, equitatio, itinera maritima, vel Sub

160쪽

1 38 C AT ARRHUS. coelo sereno ac altioribus in locis instituta, interdum, ut diximus, emeticum, fumigationes aromaticae, indicantur. Si periodica catarrhi natura, aliaque, eandem ad intermittentium familiam spectare docuerint: ex cortice, ut in istis, porrecto, medela est,