장음표시 사용
142쪽
τι su LAE XXXV. DECLARATIO. 327
TABuLA XXXV. di Actione fiet cet, eptissione pilorum oculos irritantium, excisione, brum cum solliculo, curatione palpebra superioris, quando nimi- άψ Vel relaxatur, Vel contrahitur, paphylomatis, θpterygii, vulneris labiorum ingena mediantibus plagulis emplaquis ad mutuum contactum adductione, o oris leporini
correctione. FIO. I est modus parandi setaceum cum forcipe, Tabul. VII. Fig. X. 8c scalpello, Tab. XVIII. Fig. VI. depicto, quem Guil.
Fabr. Hild. cent. I. Obs. 4o. describit & priori, qui fit ferro candente, praeferendum censet, propterea quod ignis tum partem desiccet & roboret, tum etiam aegrotantibus dolorem, de horrorem inferat.Quoniam vero siccitas illa butyro recenti corrigitur,dein calor dc dolor mediocris, ad attrahendos peccantes humores, multum valent, aegrique a sectione aeque abhorrent, quam ab inustione, neglectis Hildani rationibus, quam plurimis seiaceum inusii optimo etiam successu, rationem decipiendi aegrum observans, quem Tabul. XXX. Figur. VII tradidi. Fic. ll. monstrat I. ΕυuJllionempturum, in palpebris Paulinam, Palpebra digitis invertatur, pili oculum pungentes & irritantes volsella extrahantur, cutisque globulo specilli candente comburatur,ut condensetur, ne pili in ea iterum renascantur. 2. Excisionem Atheromatis, quod nn medio frontis enatum, magnitudine nucem juglandem superavit. Inciditur in hac figura cutis, quae atheromatis fosticulum tegit, per transversum . scalpello falcato, in quarta vero figura per longitudinem, ut integer abscessus cum sua tunica, separaripserit. Incisionem frontis transversam alias considerabilem sequuntur tactus. Incisis namque per transversum fibris musculorum
sisentis supercilia dependent, & palpebrarum apertionem impedi-vpt: succedit etiam paralysis palpebrarum incurabilis, ob incisiinpςm nervorum: quod expertus est Adrianus Spigelius, in levi tan-
xym vulnere nervi frontis, ut annotavit in Fabr. corp,h-. l. 7 , c. 2.
'pi tamen hujusmodi tumor in medio musculorum frontis orieba xyx, sectioque transversa paucissimas musculorum fibras laedebat, ςδm nulla sequebatur aut paralysis, aut aliud vitium, quod palpζbr xym elevationem impediret. Ut autem atheromatis hujus excissio ς' tu inelligatur, tumorum tunicatorum curam hic brevissimis
143쪽
H8 ARMAMENTARII CHIRURGI ci. Τumores tunicati, ut meliceris, atheroma, de steatoma, aut le, unui pennculo cuspropendent Tab. XXXIII. Fig. II. aut bis, basi partibus quibi in inhaerent. Propenduli non exciduntur, sed iri putantur ad imum in pusillanimis, filo ad stuporem partis constriti lc felicto, donec tumor decidat ; in cQrdatis scalpello. Quodsi, νι tumoris propenduli abscissionem, sanguis copiose profluat, aut fi uri
aliquid de radice relinquat, tunc, ne recidiva sit metuenda, l6cui ferro candente leviter tangatur, escharaque ablata, cicatrice obdu catur. Hic chirurgiae modus expeditissimus est, & ob ulcus passuri ac re quale, curatio compendio transigetur. Qui latiore basi partibhi incumbunt, vel sunt exigui, vel mediocres, Vel majores, vel mari mi : exigui nucem avellanam, mediocres juglandem, majores overi gallinaceum, & maximi peponem magnitudine aequant. Maximi, ob venas et arterias, separari nequeunt, hinc amputandi sunt. Adi
putatio autem, seu abscissio, juxta Hier Fabrit. ab Aquap. fit forcipe, qui recipit di constringit totum abscessum, ad ejus radices, qui post modum, ad evitandum sanguinis profluvium, scalpellis incidentiabus ignitis, praesecatur totus supra forcipem squalem depingit
Guilli. Fabr. Hild. cent. i. obs. 2.) absque eo, quod cutis a folliculo diducatur. Locus deinde concoquentibus, mundificantibus, sarc, ticis, & epuloticis tractetur. Reliqui exciduntur, non amputantur.
Excisio autem fit hoc modo. Primo patiens, tum ad lumen illustre, tum ad chirurgum, quam commodissime vel in sella, vel in lecto, collocandus est; dc si timidus sit, sive puer, sive tamina, sive alius pusillanimis,manibus ad dorsum retractis religandus, ne vel dosoris impatiens sectorem in agendo
varie manibus impediat, aut pavens quoquo versum agitetur, ut ex Hipp. de ossic. Medic. Marcus Aurel. Severi n. l. de abscessib. an0m.c . 23. monet. Collocato aegro, capilli si tumor est i n capite, alias in pus non est) deradantur, atro mentoque signetur sect onis longitudo, quae tanta sit, quanta est tumoris rotunditas. Interdum tumor postulat duplicem dc cruciformem cutis incisionem, & tunc incino prima longior sit, quam secunda. Fit unica incisio supra tumorem exiguum de mediocrem , praesertim cum musculo frontis, vel tem porali inhaeret, ne transversim laedantur eorum fibrae, aut vasa. cyp
ciformem sectionem requirit mediocri proximus Zc major: ς 'etiam admittit tumor capillis tectus. In simplici & cruci formi iumen i ncisione cavendum, ne folliculus subjectus incidatur, in mili Ceride praesertim, evacuatur enim humor, & concidit tumor, ut fit licuius dissiculter separari possit. Necesse enim est, tunicam, q' materiam melli vel pulticulae similem continet, integram austrii
Πλm si vel minima illius portio relinquatur, renascendi illius' i sionem
144쪽
st,hem praebebit. In steatomate autem, cum adiposa illa pinguedo, olidioris vi substantia, dissiculter effluat, in λllieuli laesioneyt he adeo urgens periculum non eit; quod si etiam concidat ab - , suι, levi occasione tunica potest diduci. Debet igitur scalpellus sileeus, quo sola incidatur cutis, aciem exterius recurvatam habere ς, 11 Facta sectione, vel una per longitudinem, vel duplici per eludem, latior specilli par. Tab. VIII. Fig. VI. intercutim oc sollieulum , qui diversum a cute habet colorem , immittatur, qua sensim solliculus apprehensus a cute diducatur, quod facile fiet, quo-biim folliculus cuti non valde adhaeret. Quod si folliculus in cir euitu cuti magis adhVreat scalpelli obliqua manu detenti acie Tib. II. Fig. I.) x subter manubriolo scalpelli Tab. XII. Fig. IV. separetur. Inter separandum sanguis emuens sepissime spongia ibi tergendus, ne sectorem turbot. Si chirurgus ad fundum folliculi
pervenerit, venam, tumori nutrimentum afferentem, scalpelli acie, pertransversum oportet incidere, ne vel minima relinquatur
solliculi portio, de tumor regeneretur. Hoc peracto & folliculo ad unguem extracto, vulneris labia si laxiora prius cutim redundantem resecet, deinde in conjungat dimissa ob patientes multis doloribus Jam pertaesos sutura linteolis emplasticis in crucem appositis. Hac ratione duo atheromata, ad magnitudinem ovi anserini accedentia , in genu religiosi cujusdam felicissime curavi. Quod si folliculusjam sit ruptus, vel per se, vel per chirurgi in Guriam, tum necesse est, ut vel tumor revertatur, vel remaneat ulcus
foedum, oc ferme incurabile. Ubi considerandum tempus ruptionis. si modo sit ruptus, immittatur, inter cutem Zc folliculum, latior specilli pars,vel scalpelli manubriolum,donec membrana tumoris in totum fuerit separata. Quod si multδ ante sit ruptus, is vel septicis consumendus in timidioribus, vel ferramentis candentibus in fortioribus. quo consumpto vulnus o coquendum, mundificandum, carne replendum, de cicatrice obducendum. vid. Aetium retrab.' serm. ς. cap. 7.&8 dc Celsum l. 7. c. 6. ἡe cura meliceridis,steatomatis,& athe-r0matis manuali, quam his verbis describit. Omnia derasa ante,si capillis conteguntur, per medium in longitudinem, vel crucem oportet idcidere: sed steatomatis tunica quoque secanda est , ut effundatur Ricqvid intus coiit, quia non facile a cute, & subjecta musculorum ςλrde, ea tunica separatur. In caeteris, ut meliceride , ct atherom te, ipsi tunica inviolata servanda est. Protinus autem cute incisa, iuvisiss/lha dc intenta se ostendit. Tum, scalpelli manubriolo, tunicari β' unda a cute di carne est, ejiciendaque cum eo , quod intus con xipsti. Si quando tam en ab inferiore parte tunicae musculus
yter inhaesit , ne is laed1tur, superior pars illius tunicin for
145쪽
i 16 Astra Aurum Astii Cur nunc iei, a decidenda, alia , vel reliq a portio , ibi relinquendi se tota tu uita exempta est, orpo volveris committenda, fibula tu. sistis, a , moia eam admitς ς Ver hi. injicienda, & dej j α ἡ ' leamentum glutinans dandula est. Ubi Vel tota tunica, elat diis a quis mustulo firmiter inhaeret; vel aliquid ex ea relictum est . Dierodentia , , mel leviculum Wirem, puS moVentia adjaibenda sunt. Fio. III. ostendit: , in dextro oculo, palpebr. superioris relisi itionem , dc in sinistro ejusdem curationem quam Hier. Fabritiuiis Aquip. crudeli & obsolet ζ Celsi chirurgiae praeferre, M sequentis verbis commendare videtur: Ego autem, quando oculum supe=id palpebra operit , pono unum glutinum seu linteum glutisu is ,
imbutum. Sang. Dracon. Thuris. sarcocoli.
Mastich. an a V. F. pulvis, de cum ovi albumine agitato fiat mixtura , instar mellis , crassa. in eum duabus mel tribus habenis supra totam superiorem palpebram; Alterum vero similepriori linteo, quoad habenas, supra supercilium thfrontem , tum ambas, mel omnies tres habenulas superiotes attractas inferioribus habenulis alligo. Et ita aporitur oculus ; fit quoque, ut spatio temporis congruo , curetur palpebra relaxata I beneficio dicti glutinis adstringentis it siccantis, ct palpebram' ac fromeri contrahentis . narc curandi ratio optimὸ succedit, quia non tantum exiccat quod influxit , verum etiam novum humoris affuxum prohibet , quam expertus suin , in tiobili quadam Demina, teste Iohann. Georgio Baulero, qui huic fidem adhibere noluit , donee ipse essectum, cum admiratione , viderit. Fis. IV. ostendit in fronte sectionem cutis crucisermem suprasitheromatis Hiliculum , de quo supra Figur. II. Sectione per stat' lpellum falcatum, cutis facta , eam, si specillo separari nequit, Chi'rurgus 4 solliculo diducere incipiat scalpello Tab. II. pig. I quod di lye e assequatur, caute incedat, cultrumque transversim psti. qiuam rectiam adhibeat: reetus enim nimis velociter incidit, jussica iis
Hocessari. k it. νIn dextro oculo vitium T ius quod est , quando p l pebrae superior oculum contegere nescit.) exhibet, in sinistro cur tionem , ab Aquap. inventam dc propositam, quae mitissima ς' δe ii conti natatur, felicissima. Applicetur linteum glutino imbui.*ttii buique habenulis appensum superiori palpebrae 14 8c aliud gζητ)ita ut superiori linteo ex adverso, cum suis habenulis, resp00 ζὴν Glutino exiccato linteisque cuti firmiter adhaerentibus, e prys
146쪽
ibenulae invicem alligentur Valenterque subinde adstringantur. 6.od si haec duo lintea non sufficiant, tertium, cum suis habe
hesi, , applicetur fronti supra supercilium 3 & quartum gena
infra secundum , ὀ tertio ex adverso respondens ) apponatur, uibus similiter a lutinatis, habenulae colligantur, nodoque du-js ei adstringantur . sic fiet, ut palpebrae superior distendatur, adque inferiorem perducatur palpebram, & oculum tegat. Hunt curandi Quom ipse nunquam Jum expertus, sed administari sepius tiri. Fio. V. docet saphylomatis quod interdum latiorem habet basin Gὶ quam sit ejus. corpus reliquum , quandoque angustiorem n)feliquo. curationem quae fit per constrictionem appellatam. Si staphyloma fuerit in dextro oculo, commodissime aeger ad pedes Chirurgi collocatur, capiteque reflexo ipsius genibus innititur: Si vitium in sinistro, patiens sellae chirurgo adverta insideat. Staphylomatis, quod angustum obtinet fundum, conlirictionem Celsus lib. q. e: 7. describit. Disi iis palpebris ad ipsas radices, per medium saphylomatis fundum transverse ab eo angulo, qui manui extrae est cmmodus, ad alterum) acu duo lina, seu flum duplicatum, ducente; deinde medio fli duplicati inciso, acuque remota, unius lini,s u i simplicis, duo capita ex superiore parte, alterius ex inferiora strenue adstringere inter se oportet, quae paulatim secando id excidunt. Chirurgia autem haec, oc sequens, adhibetur, non ut visus jam deperditus revocetur, hoc enim impossibile est) sed ut moderatus decor aegrotanti reparetur.
staphylomatis, quod latiorem habet basin, curationem Paulus ineta lib. 6. ae re Med. e 19. tradit: Acum igitur sine filo, ab infern s sursum , per staphylomatis fundum trajicere, de alteram acum, duplex filum ducentem ab ocGangulo, qui ad manum ess rixtram, ad alterum , per staphylomatis fundum transigere, &N Bente priore acu, quae trajeffa 'itfine sis, fili ansa eu medium
secare dc ablata acu, alteram staphylomatis partem ad superna, alteram ad inferna , per fila deligare oportet. Hieronym. Fabrit. b Aquapente, in utroque staphylomate, utitur filo serico, simplici Zc non torto , atque etiam rubro , quoniam tinctura etiam strictionem atque sectionem adjuvat. Filis in utroque vitio con strictis album ovi concutiatur, lanaque exceptum oculo impona-xur, ad arcendam inflammationem. Altera die, post solutionem sistiae , oculus lenibus medicamentis tractetur , donec fila , una cum staphylomate decidant. Fia. VI. ostendit curationem plerygii, quod ab interno oculi Rgulo obortum, ultra pupillam se extendit,&, visum impediens,
'pςNm requirit Chirurgicam , quae quinque manibus peractRI 1 optime
147쪽
optime succedit, si eo, qui indicabitur, modo instituitus ut in staphyl omatis remotione dictum, rem collocato, Chthii, palpebrae, tum superiori tum inferiori, lint zum applicet iiiiiii rium, quorum utrumque i, b nul m longam habeat,quam mihili manus ab oculo longe distans pprehendat, ad que se trahi palpebrae diducantur , ta absquo incommodo hirurgi operihili
diductae conserventur. Alius minister Oculum annulo a ab. viii Fig. V. firmet applicito. Palpebris hac ratione diductis, ocul6qhiperannulum firmato, Chirurgus hamulum , mucrone suo m6 hi incurvatum Tab. VIII. Figur. IX, pterygio elevando circa mediu, pupillae cautus submittat, ne corneam Oculi tunicam laedat; dein i,eum modice inflexam, quae filum ex serico simplex,&rubro colos tinctum habet transmissum,subpterygio,per hamulum submissuri. olevato trajiciat, fili ambo capita manu sinistra apprehendat, & pte gium, filo distentum, manubrio scalpelli Tab. XII. Fig. IV. in dextii detento, a medio usque ad extremum, sensim dc sensim separet. Qeo secto, filum removeat, &partem unguis separatam hamulo appοῦ ,hendat, apprehensam distendat,&separationem plerygii manubrio. Io scalpelli continuet, donec ad majorem oculi pervenerit angulum, ubi unguis scalpello Tab. XII. Fig. II. tam accurate excidendus, ut neque ex eo aliquid reli nquatur, quod ulceratus vix ullam recipiat
curationem; neque ex caruncula aliquid detrahatur, ne affectus, quem ρύα. vocant, excitetur. Hac expleta Chirurgia, apponantur oculo exiccantia, de quibus vid. Sennert. Fabrit. ab Aquap. χCelsus.
F1s. VII. ostendit vulnus genae dextrae caesim inst ictum, & l, bium superius in medio ad dentes incisorios, instar ossis leporini,
F1G. VIII. monstrat dictorum affectuum curationem. Vulneris Iabia ad 'utuum contactum ducuntur, Mappositis linteis Emplusticis adducta conservantur, donec consolidentur. Os vero leporinum
Jeqnenti modo corrigatur: Labium fissum in utraque parte hamuli apprehendatur, Zc a gingivis scalpello idoneo Tab. II: Figa. separetur; id ei nde linteum inter gingivas de labium, ne rursus invicem aggluti nentur, immittatur, Ze glutinum utrinque, cum habenulis applicetur : quo facto, labia fissurae forfice renoventur, Zc renovata ad Imutuum contactum adducantur futuris, quae, ne tam cito abrum
pantur, attractis glutini habenulis conserventur, donec ubia in t0xum. beneficio Balsami Hispanici, coalescant.
148쪽
FIc. I. docet, quomod0 dentes cariosi 8M perforati, ad cariem sistendam, ferramentis candentibus sex Tabul. XIX. petitis di in foramen adactis adurantur. Fic. II. monstrat, quomodὁ dem in alieno loco genitus , ecbuccam Ofendens,ferramento Tab. XI. Figur. II. excidatur. Fis.lll. exhibet applicationem infundibuli,'Tabul. x Fig. XI. delineati ec descripti aeujus extremitas intra gingi vas extremas immittitur angusta,latior cibum liquidum excipit, it per angustam ad insophagum e trum, qui valde constrictos habent dentes, demittit. Fis. IV. monvat palatum ex lue Gallica erosum adeo, ut foramen illud in nassi etia cavitatem penetraret,& vocem articulatam pronunciari prohiberet: quod instrumento aureo, cui spongiolatait adnexa obturavi, ut patiens verba articulate dc distincte proferre potuerit. post usum decocti, rame illud ferramentis candentibus tetigi, quod natura, separatis prius aliquot ossiculis, carne replevit: ulcus carn repletu, collutionibus oris,dc errhinis exiccantibus, cicatrice obduxi. Fis. V. admonet Chirurgiar tyrones, ut in curandis aurium affectibus liquores convenientes bland E potius instillent , quam per siphonem auricularem violenter immittant, ne membrana tympani rumpatur,& incurabilis auditus gravitas subsequatur. Fis. VI. dentes constrictos valideque commissos diducit instrumento dilatatorio Tab. IX. Figo. adumbrato, ne teger fame pereat :ubi dilatatori i usus non conceditur,felicissimo successu clysteres nu trientes i nanum infunduntur, quod expertus sum i ta Melchiore Brith, qui0b vulnus ventriculi per i . dies solis clysteribus fuit nutritus. i. . VII. ostendit applicationem speculi oris, ad explorandos taurei masse tua summe necessarii Tab. XI. Fig IV. deprimit praedictumidstrumentum non solum linguam, sed etiam maxillam inferiorem d*pressam conservat, donec loco affecto penitius perspecto medic 'Rςdia fuerint adhibita visu ad latus posita,pluribusque perforat Riψῖδminibus, sola phaerumque deprimitur lingua; u oris vitia inno .Rς di spatulla annulo, qui acie praeditus,absterguntur crassiora lin gyR ζ erementa, quae ipsi, in febribus ardentioribus ut phirim umitoaaciter inhaerent. M
150쪽
pio. VIII. docet madum incidendi vinculum sub lingua nimis elimim, & loquelam, ut put Di, impediens: quod obstetric bilis in ungue , dc barbitonsores nostri imprudenter phlebotomo dilacerare solent, non raro cum magno sanguinis profluvio,& dolore, ut aliorum postea malorVm causa existit,quaeHier.Fabrit. abAqu p. eum annexo Chirurgiam hanc debite administrandi modo, verbia sequentibus recenset. Printer ling ae depre ovem, O, detersonem, tertia linguae chirurgia est, ut administretur, quando subjectunt
ae vinculum incidit inr, de qua antequam dico', vos admonitos velim, de obstetricum ubique locorum temeritate, quae passim, octisne di- formine, in quocunque receni nato infante, digitis inicis ungue, quem paratum&acutum ad id perpetuo gestant, incidunt, sub eorum lin-
ua ligamentum,quod incisionis opus nisi praestarent, posse infuturumoqui infantem nequaquam credere pollunt: quasi vero natura o,dmirabilem , nondum satis deploratam obstetricum f)re omnium inscitiam) non pollit loqui homo, qni locutionem, tanquam hominis propriam actionem, Obtinet, sine ali ius fatuae mulierculae opera, quae ipsi auxilietur, dc praesidio sit. Et ego vidi infantem
nuperrime natum, qui dum diutius detinebatur , ut expectaret secundinas, neque plorabat, nec quicquam molestum persentiebat, postquam vero obstetrix vinculum sub lingua imprudenter incidit ungue, statim ex dolore ploravit. Sed hoc minimum est, illud certe longe majoris momenti est,uidelicet propter eam unguium Chirurgiam, inflammatione oborta tape numero infantes papillamgenetricis vel nutriris conductae, apprehedere nequeunt, neque lac sugere,pro- iter quam causam saepissime moriuntur infantes, aut lactantibusi n- tumescunt mammae, quod adhuc longe pessimum est,parentes etiam
p0tius vel in partum immaturum ac di Fcilem: vel in simplicem impctentiam apprehendendi p pillam , vel in quodcunque aliud vitium,
quam in veram obstetricis imperitae culpam rejiciunt. Quae cum verissima, miror valde, quod lege sancitum cautumque non sit, ut prohibeantur infantum neces, ab obtetricibus saepi me illat . Vos igitur moneo, ut praecipiatis, no unquam obstetrices filios, prolemque u str m aut aliorum, unguibus a linguam attingant. Quod si vinculum illud in lingua majus fuerit, poterit quocunque tempore ex cindi, quod ligamento i men huic raro, imo rarissimὸ, accidit,
quia n tura noa hominem conderet ad loquendum idoneum, nisi etiam instrumenta ad id aptissima , construeret concederetque. Quod si ex centum millibus unus nascitur infans, cum ligamentomistre , quod Chirurgiam expostulet , nihil interest , sive satim ps partum, sive postictationis tempus, sive postea, a Chirurgo exere γδ ρ , incidatur. Quod si hoc eveniat, solemus praecipere, ux