De formandis medicinae studiis et schola medica constituenda

111쪽

MEDICINAE STUDIIS. I .det: singiuarumq, substantiaim magnitudinem, numerum, figuram, situm,conne isti nem, usum, actione, contemplabitur. Quas res per compositionem Deus & natura praenoverunt, ur aedificator primus , omneΞd

mus partes ad usum aliquem ante statu bat. Homini vero non exacte, sed tantum quadantenis novisse datum est, quam sviam compositoriam medicum formando seu ramus: ob idq; universam corporis huma ni naturam, & omnescorporis ejus disposi, tione2 sanas, aegras,neutras, harum denique dispositionu malum causas salubres nulubresilie ras,signis pr0 ijs a medico pernosci oportere eonfirmamus. Vnde tres primae & generalissimae statuuntur, Physiolo gia, Hygitine Therapeutice. Physol etia est tractatio de corporis humanii naturae, cit cujus absolutam cognitionem, fiustra aut sanitatem tueri, aucmorbosprofligare contendis..Hygieme est,quae corpus sanum similibus: servat per sumenda, admovenda, educenda,.sacienda: tempore & dignitate pri Thera peutica, hoc es curatoria,quae corpus aegru sanitati restituit,. morbo per contraria pro sigato..

Nij medicinam in patres primas plures,

dividunt, tanquam superior divisio omnes medicinae partes non exhauserit, sed eastani tum quae corpus sanum d rerum spectant . expresserit

112쪽

permultas, de quibus mox agemus. U Pathologia affectus praeternaturam mor borum scilicet & symptomarunt differea. eia. declarat. . ariologia docet eausas morborum sythis plomatum, sanitatis,& eorum quae sanitate sequuntur. Sunt enim usae salubres, in is

Sem ollae,signa declarat si lubria, insaluo. bria, utra: & ea vel dem strativa praesem tium aEustuu i prognostica futuroru , vel memoratio praeteritorum, quorum multo minor est usus quam duorum priorum

nerum . .

. Sed hae tres medicinae partes sub tribus ibys generibus primis facit ' comprehendunc' Nam sanitatem servare, aut morbu abigere i equeas, nisi per signaueutrunq; cognoveris,& causas utrique salubreg adhibeas,insalubre ' fugias. Vt rursu8 sub Therapeutice, Diaete ricen victus rat1oneest liminaceu cacen medi leametis,praesertim sumpt1s, sedetiam admotiis: Ch burg cen manu urantcm, mum nostri majores locaverund: ad qua Cosmitices . id est ornatri x, ct Commetice, hoc est, fuca m:ria interdu quoq; reducitur interdum ad l Myg:Mne, uti Analiptice, dest, renuisit - i

113쪽

, a nen rationibus. Q propter harum Ga linus meminittin libris anicatis tuenche, at Therapeutacii. , Vtrique e turri, ' ειnete inquam &ΤΙ - rapeuticae, merito conveniat Gerocomice, hoc est, senes educandi ratio: cum senectus neque integra sanitas sit,neq, omnIno morb , sed status quidam neuter : ut in morbumpartatorum,aut a morbo revalescentium. iob id Galenus eam in libri salubribus in-rer ne utras di spositiones descripsit,ut Pedo- trophic quae pueros educat, at Evecticen ac Gymnasticen infer sanas. Alij scrupulosius divideres, tot prope dum Therapeuticae differetias adscripserui, quot sunt corporis partes ,de harum morbi,. quale, furit: Οphchallatice, oculorum morbis prospD

i Odontice, dentium Cyna hice, cynanchis. . Pleutritice, pleuritidibus. Paracentice. i. pinetaria, in hydrope μDiffusione. 1 Tomice id est,incisoria,in hernia. Lithotomice, quae calculum vesicae, S sed

114쪽

saleἡ quo non pestilentior alterri curans, scripta Iacobo Castrico HasAroeano A

tverpiensi Medico Ne interim omittam, quae annis circiter quadraginta ante hydr tieea inventaest, Atapticen, hoc est, unctoriam, quaeluem initio Hispanicam, nin1c ve

eo toti orbi commvn m & publicam,ipae-leybantia multis saeviqrem, multis alioqui Φmptomatis illi senilem , curare conatur unguentis ex aronto vivo ,& alijs quibusdam. Cujus hodie quaestus est Ionge uber rimus,sibique adjunxit magna ex parte L ptodiaeteticen cum ligni Guaiaci decocto, hinterdum Thymiamaticen, hoc est, iussituquintim ex argento vivo.& sulphure funes ustis curatricem. - Cujus partis alutices, ituriensa hodie volumina plena invenias, utctiam parva urbe atque adeb villa aliptes aliquis peritus & reunctor vivere etiam laute suo lucro possit: evin adictis nuper therapeutices parti culls ophthalmice,odotite, &caeteris alijs dicti medici , jam inde a GaIeni κtate vivant Romae tantum, & Alexandriae,& Parissis, & in alijs solum magnis urbibus,

parvas vero saepe mutare cogantur.

2 Clim igitur tres tantum sint medic, nae partes primae, Physiologia,' Mne,Therapeutiet, & in his caeterae comprehendans, doceamus jam quibus Hippocratis & Gai ni libris , quo ordinetems , unamquanq; per

iustam Musiologicis obuiauspitati,quq

115쪽

MEDICINAE STUDII s. m

illinaturam eo oris humani dam inde ab M lementis ad usque persectam organi e u & totius fabricam omnibus integris aesoniabus naturalibus italibus,anima bus praedD tamPerdoceant. Legant autem uia, in hoc ordine. PHTSIOLOGICI LIBRI., De natura hominis, Hippocratis liber

unus, cum Galem: in eum commentaro

quinque, quorum duobus jam factis, tres hos scripsit Galenus, asserentes librum de Natura hominis non esse adulterinum, sed verum Hippocratis,& his suis placitis Hippocratem ubique consentire,contra quoruRG

calumniam. ' , Galanus in libris suis. ' melamentis secundum Hippoc. inna- tura hominis Galeni commentar. lib. a. ς-μεμ 'In quorum demonstratione ea tantum atti centur m/git Galenus,quibus est usus Hippocrates, cae sycera docet libro decimotertio Domonstra- ς-- stionu libroquinto &sexto de Placitis Ascle s p pri piadis: lib. de Facultatib' medicameloru purgantiu: in libello hac de re scripto:& in libet D in lo ipsi asseripto , quod qualitates sunt sine

corpore.

An sanguis natura sit in arterijs Galenusio Erasistratum. De humoribus, 1. Hippocra. cum Galeni s comment

116쪽

malis proinni semen .

ne atra bile, Gal.I. Alter ver. ex Galen MAetio collectus. De feminis genitivi natura,Hippoe . , spetinate,lci 2. Gal. : De ratione procreandi liberos, Gal.que Erit in comment.in lib. de nat.hu. Ili De membrorum compageineu denae.humana, Gal. attrisutus in veteri versione. ne iratura foetu . Eisj. ineformatione foetiis M.' An animal it quod in corpore eontinetiri

Galen. tDe partu septimestri & octinaestri, H. --. De superistatione mulierum, Hipp. De non perserentibus & infoecundis, Hipp. De virginum natura, Hipp. Defoeminea natura. Hippocratis. De calore nativo contra Lycum,reprelis dentem Aph. 1 libi. Hippocratis. Introductio,seu medicus Herodotis liber, non Galeni, ut ex eommentario Galent s. particulae secundae,lib.sexti Epide oesiquido apparet. Depueri dentitionetib.i Hippoc. De ossium natura, Hlyp. eotbme, id est: ossium divisio, a qua cur incipiendum, ratio est initio Administ a

thlebotome, venarum. Neru

117쪽

Myotome, musculorum divisio:& simulΤ mliares g- otome,id est,tendonum. - ,- organi Arthrotome, articulorum. E ea cosa, - e Myotome eompendio tradit omnia actionu au. de musculis scripta , in libris administratio rbores δε-i ni m anatomicarum,ad quas moxab Osteo- clarantur. tome transiri potest, omitiis cartilaginum, ligamentorum, vasorum, nervorum ana -- parus quin mis, utpote inibi descriptis. runda orga: ophthalmotome,quam etiam lis Io de Usu nisam anapartium docer. se re in L

Metrotome, id est, uteri divisio lib. I. Obst Q-di trici cuidam strina. meminit De instrumento offactus lib.r. Gale. in ι De carnibus, Hippocrat. brisseis,s

De articulis Hipp.cum Galeni commem medica, ne iamrijs 4. MI p-De glandulis omnium partium, Hipp. Atilios p-De corporum sectione,Ηipp. ret sed usae e locis in homine Hipp. in seerres' De virginum & foeminarum natura Hipp. f.nee dea

Administrationum analomisarum lib- Iis. .n aspecia a pulcherrimi: quorum decimus,ct reliqui se- rar: in. legiquentes desiderantur. . tot. - 1uia ' De anatome Hippoeratis, libri 4. Galeri. cio.. De anatoine Erasi irati,libriduo Galani. 2 ' Inirnis . Deseritu.

118쪽

- DE FORMA Nnis i

De anatome parva. Galeno asscriptus in teri versione. Epitomatum libri quatuor in libros vi. ginti Marini anatomicos, omnium eorporis Partium quantumvis exiguarum anatomi , fusissime exprimentes, in quorum Io qum stiones tractantur de cerebro, an motus qui isit pulsatorius , & an respiratio in cerebrum fiat: & decimus septimus de Principatu cς- i

Epitomatum libri duo, in liuros Lyciana

Commentarij de ignoratis in anatomeὶ lLyco Macedonico Quinti discipulo, omnia ldnanatomispertissimo. ' lDe usu partium corporis h umani lib. n. lomnium anatomaticorum pulabeirimcdω lctissimi, plane divini , a qui ah omnibus in- ltelligantur dignissimi. Ex quibus uesticis iquo Arabe, lib. io. de juvamentis membro, trum excerpti,& veteri versione semilatini lsunt facti ut in prologo veteri in lib. de Vsir lpartium pater legenti An posttot tamque absolutos Hippocra- ltis & Galeni anatomarum libros , homi es physiologiam ex Platonis Timeo, qui est dς lihominis natura: aut ex Ciceronis lib. a.dς lNatura deorum, discere requiris 3 Multo mi lnus, opinor, ex Guidonis,Mundini, Alexam ides Benedicti libris anatomieis, vel barbari , luel ignor tia crassi1sima plenis: Oinnitun- minimum l

119쪽

MEDICINAE STVI II S. M

aninimum ex Carpi picturis, partes hominis

prope omnes expinnentibus, quam infeliciare norunt,qui veram naturae historiam,hoe est,humani corporis sessionem manibus suis aliquoties tractarunt, atque oculis suis nosemel observarunt. Id vero munus etiamsi felicissime obivisset, mulierculis oculos pictura inani pasturis tantum oblectamento fuisset, & personatis quibusdam medicis

stentationi. Medicum autem rationalem remorantur magis umbrae hujusmodi, quam pro moveant. Nam corpus ipsum medico saturo est saepe videndum, saepe manibus tractandum, idque totum non superficie tenus: ut partium corporis omnium substantiam . magnitudinem,numerum ,figuram, situm , conneXionem, tanquam ungues & digitos cognoscat, non autem solam partium superficiem pictura expressam. Quapropter inte cidit sexdum nata farrago illa Carpi, silmptuosa quidem, sed nullam in rem utilis.

Quod si plantas non dico pingi, sed ne describi quidem volvit Galenus,verum per manus tradi & doceri, an futilem vanamque partiucorporis nostri picturam tolerasset 3 an his formatum recepisset medicum nisi forth pictos homines curaturum Neque credas ad has Galeni anatomicas descriptiones ubique exactissimas & verissimas, quicquam posse etiam maxima doctissimorum industria aecedere. Quod tu probe judicabis,si libros ejus

120쪽

ues aliauis De subirantia facultatum naturalium. I. auris suis ' De facultacibusnaturalibus tres. istum De urinarum secretione lib. i. contra eos I, ibis. scriptus, qui sanguinem a renibus mutatu, iat tibris A urinaS creare putant,Gal.inlib.de Atra bile. De facultatibus animalibus. I. Anima, de 'De mente mancus est liber Hippoe.

μου Dς placitis Hippocr tis & Platonis, lib. t. se οὐ docoe: sed primus desideratur. sensus es Animi mores, corporis temperaturam se κ