Menandræi Plocii argumentum ex diversis fragmentis

21쪽

iminii umuis , Inean his Simonis patris umimiantum, magali tamen momenti ver an rates,ia. Filium enim o udit nobis, matris injuriis jectum , liae dive est, et Mer--i Quae --

temilium cruri . vi 'taptis istiusmodi mulim -- incidere possvi, quam silii amorerm illam es viatis holimrus indotatam. Indo irae et contenti mea. ad quas portinere ridetur hic

Prae erea, quoties in graecam et latinam idram Amina quaedam inreodueitiis, cui suis ottalum est nomoro te nescit quis missiturim ait exitus. Quis enim ita atria Aiuulariae --mis omnibus, non tantum dicam conari an quae, sebulis, aed et recenti thus et nostris pii altiso. Is nam aetatus et moritias maxime id metas et utilis, et spectat ama simia est jut-dimimus, qui diaci Nadan perfilia voluptat Peracta seruilae, in uni, quum jam illos mitius

timuerant beatos ac voti compotes relinquunt. Sed quis puellae fuerit vitiator et maritus vitiatae suturus sit, nobis nunc, ne comicorum more inberremus, est explanandum. edo non parvi

22쪽

alumeriti re, in hac explanatione, Terentii, hujus dimidiati mandri, Hecyram, quae quasi

inera Plocii parsavisse videtur, Non tantam sana poeam anthrari varditatem in comoediarum iuvemtione ad inere. ut eo ectura a veritate nimis abhorreat, eamdem materiam iterum a Mena ψro fuisse tristatam, quum pri serum quo loco Homum desinit, eo ipso Hecyra incipiat. Unde augurari liceret ante He rani Vocium in scenam prodiisse, etiam si non altera mihi esset hoc idem conjiciendi causa. quum considero et minus in-- -- , ut ita dicam mecyris esse, et magis a consueta vitae imaginae albanam, et id- post .riori tempore, marcente jam quasi primo hujus materia flore, Ex poetae ingenio evasisse r). Nec vitrum innandaeum his iisdem vestigiis4nstitisse;

Poetam enim constat, si hominum morea deseristit et varias personas in Monam dirutiicit, perMope Postmuim surriptum sita argumentum quodam affindo quadam sepis servatum tractavit, deinde

quasi alteram ea usdem argumenti satiem animp. si Si quis miretur ierentium, indutorminargumenis naueri potuerit eligere, prius tamen, ut videtur, id est Hecyram, elegisse, hoc tantam meminerit Plocium jam prius acie uilio si se usurpatum, neque ideo rursus a Terentis urarpari potuisse. Non is in mos erat, ut ipse testatur, Adelph. Prol. caeterum Hecyra, tertium edita, tunc solummodo plaeuit. Vid. Merr. Prol.

23쪽

conciper', quam novis coloribus depictam, non nimis tamen priori dissimilem, spectandam hominibus producat. Quid autem veri in hac conjectura sit peritiores videatit; ego ad propositum redeo χst ergo in Hecyra, ut in Plocio puella, nomine Philuniene, quae, postquam ab ignoto Litata fuit, in matrimonium Pamphilo datur. Illam Pam lus, postquam repugnante animo et alio amore oc patus duxit, duobus mensibus non attingit ut qui inoirem epudiare et patri dit meratam velit reddere. Ubi vero eximia puellae festivitate illectus assim meam coepit, in longinquam Peregrinationem, coactus a patre, proficiscitu, unde domum inptimo mense post miPlias regressus, Philianienen invenit parturiente . Totus, bulae nodus hos immatum part implicatur. Omnia tamen prospere eveniunt. Annulum virgini vitiatae detractum Pamphilus Bacchi liumretrici dedit, et hihimen Bacchidis digito annexum recogi oscit. Inde nodos solvitur inde Pamphilus et puerum sustollit et pueri matrem amplectitur. Ergo post nuptias Hecyra, ante nuptias Plocium incipit Hecyrae anmalus finem lacit Plocio.... Plocium i). Etenim si Aeschini

24쪽

erga a bilam amorem pro Min admittimus quid pro obstat quin pro certo admittam λ)perspicuum est ri nod um labula fore arcte im'plicitum, et varios inde suturos esse juveni aD

sectus, quum ipsi et curae et impedimento sint, hinc mater, quae indotatam nurum aspernatur, illinc Pamphilae partus impro visus a Pris perum ac felicem istis curis et impedimentis reexitum, dummodo quacumque via ac ratione Aeschinus compertum habeat se et puellae vitia. torem et pueri patrem esse. Quo autem modo hoe simplicius enandor assecutus fuisset quam Plemcio, Seu monili, quo titulo labula isseribitur pQuemadmodum igitur in Hecyra annulum Pamphilus Philumenae, quum in vim inerret, detraxit, ita in Plocio, monile Aeschinus -- Philae, quum illam vitiaret, subduxit. Necesse est enim aut hoc ipso aut alio quocumque modo stupratam a se puellam et eamdem pueri matrem agnoscat. Ration- vero, qua hanc agnition amonile adduxerit, non valde eidem Hecyrae inoo dissimilem suisse actitror; imo suspicor Aesinin Sororem, Antiphilam, ut hoc solum ageret, s

lare, his enim est τοπλόκιον, plus uita ratione solvendo aetionis nodo inservire potuit. CL Plaut cisteli. Rudens Cistella et vidulo utriusque sabulae nodum vivit.

25쪽

hulae intervenisse. Annulum Philumenae per vim

noctu detractum Pamphilus Bacchidi dedit quid obsint quin Antiphilae sorori minisse simili modo

comparatu in Aeschinus dedisse supponatur λ mgi me a Ver errare videremur, qui hoc cori, ceremus, Antiphilam scilicet, dum aegrotantem vicinam inviseret et duium sibi a Datre monile gereret, Pampbilae manifestum vitiatoris iudicium praebuisse ZMulta certe et diversa accidere potu rum, nec in tali re quidquam asstrinare sat s num esset Nunc ero, quidquid hoc est, in dubium venit utrum antequam Pamphila peperisset a post partum Aeschinus per sororein stinui et monile, ut ego suspicor, aut autum per monile quod verisimillimum, credo, videbitur, vitiatam a se virginem agnoverit. Si ante partum, propter hoc solum Aeschinus.amat et Pamplitiam sibi uxor in poscit, matrique obstariti adversatur; si partum, duplex est nodus, tum quia ex inpro

viso virginis amatae partu in SuspicioneS, et Sol licitudines, et iras et hujus modi asso uis Aeschiunus incidit, tum quia illi cum matre nihilominiis tui tandum eist. Hanc ego opinionem priori animponendam puto, quae et arti simul et graeco componendarum fabularum mori ningis congruat. Sic ego titulum, non ullo sine dubio, sed pro-

26쪽

babiliter expficari posse arbitror, quod in tali re

desideraria let. Qi ibusdam tamen visium ait monile allegorice admissum pro titulo fuisse, quod antiquorum scriptorum ingenio, praesertim comicorum, scenicaeque consuetudini minime consentaneum judico omnes enim titulos umptos videmus vel

e re aliqua fabulae adjuncta Budens Cirpeus,

Eunuchus, Depositum, Annulus vel ex unius in dramate agentium personarum patria alui conditione Paenulus, Persa, Andria, Perinthia, Amrigae, Fidiceu, Navicularius); vel ex indole quam scriptor suscipit delineandam Μiles gloriosus, Superstitiosus, odiosus); et ex ipsa re, ex ipso fabulae argumento per titulum declarato Mau-tonaimoriimenos, orbam ducens, Bis de sipiens); vel ex proprio nomine Thrasyleon, Phormio, Thais etessio. Sed ne unum quidem allegoricum

comoediae titulum apud Latinos reperias; unowe in Aristophane apud Graecos allegorica nomina pro titulis arsurpant ur. Non autem ipso titulo .

i Ex Plauto sumpti sunt tituli: Rudens Paenulus, PerSa, Niles gloriosus; e Terentio Eunuchus, Andriit, Mauisnama rumenos, Phormio e Menandro clypeus, Depi situm, Annulus, Perinthia, Auriga, Fidicen, Navicularius, superstitiosus, Odiο-sus. Bis deeipiens, Thrasyleon, Thais e Philemone orban,

27쪽

eonstat allegoria, sed choro Bunm Aves, mpae, Nubes), a viem manisestandum adhibetur. Hac conjectura remota, necesso est ex aliqlia rerum quibus inter se junctis et conglutinatissabula fit, titulus Minarpetur. Quae autem res Posint commodius in hunc usum adhiberi quam κωcium ilhad, aut monile, cujus indicio ductus

Aeschinus, pro seserno Scense antiquae more, i-tiatam a se virginem ac futuram uxorem agnOS-cit Quanquam caetera deluuio statui omittere, non illum lamen locum prius deseram quam hoc deviter attigerim, scilicet qua causa tot ingenuae virgines in anuquis fabulis itiata apparuerint, quod prosecto longissime a nostris moribus a, horret. Nempe, ut mea fert opinio, propter mulierum apud veteres conditionem res ista sese habuit. Nihil enim erat graeca mulie nisi uxor procreandis civibus, si liberali Ortii, aut meretrix, si servili, viris oblectandis destiuata Nullam personam agebat puella in scena, dum innupta aut intemefata maneret, quippe quae re potius quani mulier esset. Quapropter in graecis aut i tinis labuhs, ut amantem semper juvenem, ita

amatam semper, nunquam sere ipsam amantem virginem videmus minoris momenti erant i ginis assectus aut amor, quam ut Spectatores valerent commovere. Inde tot virgines quibit Vi-

28쪽

tium, id est damnum oblaturi est, Poetae iii scenam pronalem, quum nullo alis pacto nisi partu, talibus personis possent speetantium conciliare animos. Inde etiam suspicari Possumus, quam saepe et impune in antiquis illis temporibus talia lacinora admissa fuerint, quae in rem quasi VenMem, non in . mulierem, id est in civem, ut

apud με, fiebant i).

Nunc vero mihi incutabit ut quid et quo modo in dramate egerint Parmeno, enedemi Servus, et Simo, Aeschini pater, paucis orbis expediam. Parmenone, utpote minoris ponderis Peraona, ordiar. Servus bonae frugi, ait Gellius, quum pro ribus domi staret, et propinquare Partum herili silia atque omnino vitium oblatum igno-

1 Vid in Adelph. Hegionem tale facinus me antem:

Persuasit nox amor, vinum, adolescenti Rumanum est Aet. IlI, M. v.

cf. Micionis in eadem sabula vina: Virginem vitiasti,/quam te jus non suerat tangere. Jam id peccatsiim primum magnum magnum, at humanum dicere alii saepe item boni. stamen: Aetire, M. V. cf. Plaut. cistelL, ast I, M. M. Mercator venit huc ad ludos Lemnius. Isque hie compressit virginem adolescentulus. cf. de dura mulierum apud antiquos conditione Plaut. Mereat. Aet IV, c. I.

29쪽

ram, gemitum et se natum aridit puella in puem vis enitentis, suo u m pacto fieri potestinet semina, at in int hahitaret, et pater. vino eam rem ignoravisint, nam ea es, ut Ge m indieavit, eum patre 'at , Id parum veri , iamiis videtur. Qua miram ex versu caecilii sui tacitato, Placere Meterit graviter, postqv im est mortua,

augurari licet viduum fuissemenedemum, atque ideo ignorare potuisse quod sane mater nunquam orasset. At perspicuum est Parmenonem proseribus dom stare ut spectantibus, quae domi

fiunt, vivis vocibus tradat. Nostris vero temporibus scriptor, si eamdem materiam decenter tractare potuisset, rem sorte jam pridem factam semulo narrandam commisisset, ut et ipse denander; sed apud Μenandrui res praesens agitur audit servus ploratum ac gemitum puellae in puerperio enitentis sorsan et spectantes audiunt si); timet servus, irascitur, suspicatur, si Fid. in Adelph.

Miseram me differor d'loribus.

Juno Lucina, ter opem, serva me, obsecro. Autim,se. v.

dein vinus legitur in Andria , ast ut M. II. cf. Plaut. Aulul. aet. Iν se. VII, '. 10. Perii, mea nutrix obsecro te, uterum dolet. Iuno Lueina, tuam fidem l

30쪽

miseretur, dolet; -- et Uectantes, irasoumtur, Suspicanitu, miserentur, dolent. Nihil in scena tardum aut igidum; cal mi omnia et Duunt. Hue primum animumanclinabam ut red rem inde initium Plocio sitisse, quo initio nullum magis ad capiendos spectantium animos aptum et idoneum posset reperiri; sed qua tantum exordium sequerentur Placidiora esso solent, nisi ars desit, . rerum principia rectiusque ille s

cit qui

Noli sumum ex fulgore . sed ex sum dare uiuein Cositati

Rem igitur in medio relinquam. Parmenonem vero quoddam quasi vinculum

utriusque familiae, id est enedemi et Simonis,fuis se arbitror. Nihil pro se agit berum amat herique filiam quidquid dolent aut gaudent, dolet ipse et gaudet, et quemque 'nimi assectum

Vultu ac sermone significat Scenam si quando Vacat, occupat, Spectatoresque, postquam di-Vereo Praecipuarum personarum motus et assectus viderunt ac senserunt, eosdem itorum in Servo, qui totum se hero devovit, rursus ident

ac sentiunt caeterum Parmenonem merum Μωnander effecit philosophum, honesta omnia in gno animo amplectentem, eleganti ac docto se mone uterilem, quod satis declarant fragmenta