Herodotus graece [et] latine

301쪽

que dehinc ista faciendo, dare

operam ut illOS UperemUS. Namque, Ut ego audio, MASSagetae bonorum sunt Persicorum inSueti, et magnorum commodorum eXpertes his ergo talibus viris propone in OStri castris lautam Irstructarum epularum copiam, magna vi pecorum muctata chim crateribus

etiam effuse vini meri, atque Omnis cibariorun geueris. Hoc To M. I. ubi fecerimus, vilissimis quibusque militum ibi relictis, cum reliquis retro ad flumen O recipiamus. Aquitis enim bonis conspectis illi, nisi me fallit opinio, Se ad ea convertent unde nobis supererit oportunita egregiorum facinorum. SO8. Atque haec, quidem in medium Venere Sententiae. CyruM autem, prior repudiata, . Croesique probata len

302쪽

του.

tentia, indixit Tomyri ut retrOcederet, utpote se ad illam trajecturo. Illa, quemadmodum primo Spoponderat, retroceSSit. Cyrus in Cambysis filii sui, cui regnum tradebat, manu praebuit Croesum, ac majorem in modum ut hominem honore beneficiisque prcSequeretur, praecepit, Si sua adversu Massagetas trajectio non recte cedereti Haec ubi praecepit, EOS e remisit in Persidem, ipse cum c piis suis flumen trajecit. 209 Transmisso Araxe ubi nox advenit, Vidit per quietem in terra Massagetide talem visionemri videbatur Cyrus in somΠΟ cernere maximum natu filiorum Hystaspis, habentem in humeris alas, quarum altera Asiam, altera Evi opam inumbraret.

303쪽

Hystaspi qui Achaemenides erat, Arsami filius erat ex liberis natu maximus Darius, tunc ferme vicesimum aetatis mTum agenS, in Perside relictus, quod non maturus militiae esset. Experrectus Cyrus de visu apud se cogitabat qui quum ei magni momenti videretur, 3 ocat Hystaspici cmotis arbitris, inquit; Filius tuus, Hystaspes, mihi atque regno meo insidiari deprehensus est hoc unde clare certeque noVerim, ego indicabo. Dii mei curam gerunt, et UAZ UnqUe Ventura sunt mihi ostendunt. Igitur proxima Oct in quiete vidi liberoriam tu OrUIn natu maXimum, in humeris habentem alaS, quarum altera

304쪽

- ἐλευθέρους Ιἔρσας Aαι ' αντι δε αρχεσθαι

Asiam, altera Europam inun)braret. Ex quo vi So nulla dubitatio est, quin ab illo 1ihi tendantur insidiae. Quapropter tu quamprimum in Persidem xevertere facitoque ut quidar ego subactis his illuc rediero, filium tuum mihi sistas ad caurum dicendam. 2lo. Et Cyrus quidem haecla illutus est, sibi insidiari Dari- Una Suspicatus. At daemon huic ipsi portendebat illum ibi mortem oppetiturum, et ejus reg-ntim ad Darium Me perventurum. Respondens igitur illi Hystasperi Absit, inquit, O reX, ut quispiam vir, genere PerMS, tibi moliatur insidias : quod quis sit, is primo quoque tempore Norte mulctetura tu enim Persas ex ruis liberos effecim,

305쪽

διαζας τον 'Aράξεα, ἡ ε ἐς Πέρσας, φυλάξων

ex subjectis aliorum, omnibus imperantes. Quod siqua tibi visio filium meum indicat rebus ΠΟVi contra te studere, ego tibi eum dedo pro tuo arbitratu tractandum. Hoc reddito ponSO, Hystaspes trajecto Araxe in Persidem contendit, Cyro filium suum Darium custoditu

rus.

2II Cyrus autem ab Araxe progressu diei iter, quae Croesus admonuerat Xequitur Telictaque illic inutili manu, mox cum integra et pura exercitus parte ad Araxem revertitur. Hos itaque relictos ex Cyri exercitu a o rediens tertia Massagetici exercitus pars sese defensantes interimit. Eadem, conSpecto epularum apparatu, OSt ad- VerSariorum caedem, ad epulanis

306쪽

πολλους λεν σφεων ἐφονευσαν, πολλω δ ἔτι πλευνας ζωγρησαν, καὶ ἄλλους, καὶ τον της

dum diScumbit; refertaque cibo ac vino Soporatur. PerSae Su- Perveniente occidunt quidem multos horum, sed naulto plures vivos capiunt, cum alios, tum vero ducem eo m reginae Tomyris filium, cui nomen erat

2l2. Tomyris, cognito Xercitus ac filii sui casu, misso ad CIrum caduceatore, ita inquit: Inexplebilis cruore 3 re, ne Spiritus tollas ex hoc quod actum est. Si fructu vitino, quo ipsi distenti adeo desipitis, ut descendente in corpus vino mox improbis vos verbi expleamini, tali veneno fallens filium naeunt vicisti, non proelio et viribus. ouare mei ad mitte consilium, bene nunc tibi consulentis abi,

reddito mihi filio, ex hac re i

307쪽

τέων ἀνενει ἐντων ἐποιε ετ λογον. o δὲ της

ne ferens impune quod tertiae Massagetarum parti insultavisti. Quae nisi feceris, per Solem juro Massagetarum dominum, fore ut ego te, etsi inSatiabilem, cruore tamen Satiem. 213. Haec verba ad se perlata

Cyrus pro nihilo habuit. Filius reginae Tomyris Sparagapises, ubi a vino relaxatus, didicit quo

in malo SSet, exoravit Cyrum, ut vinculis solveretur Statimque quum solutus est ac manuum Ompo effectus, SeipSum interimit atque hic quidem talem obit mortem. 214. Tomyris autem, quum Cyrus ipsi non auScultaret, On-

tractis omnibus suis copiis ita conflixit cum Cyro, ut hane

308쪽

τα αυτους διαστάντας ἐς αλληλους τοξεύειν' μ - ε, ως σφι τα βέλεα ἐξετετίζευτο, συμμ

pu nam ex omnibus, quae abbarbaris viris editae Sunt pUgnae, acerrimam censeam extitiSSe. Eam autem ita gestam fuisse accipio : primum illos spatio distantes, Sagittas in se invicem misisse deinde sagittis abstinartis concurrentes, lanceis et gladiis conflixisse : ac diu pumantes confertim stetisse, neutris sugere volentibus ad extremum Massagetae superaverimi ibiaque cum per naagna exercitus Persici pars prostrata fu i tum vero Cyrus ipse occumbit, quum undetrigin ta omnino regnaSSet annos. Cujus cadaver inter Caesorum Persarum Stragem na 3πis perquisitum, quiana iuvenisset, caput in utrem demisit, quem humano cruore comple-Verat et cadaver mutilans iu-

309쪽

του βίου, πολλων λογων λεγομενων, δέ χοι

χαλκω τα παντα χρεονται. σα μεν γαρ ες

αἰχμας καὶ ζορις καὶ σαγάρεις, χαλκω τα

quit Tu quidem me viventem et in pugna victricem tui perdidisti, dum dolo cepisti filiuni meum: at ego te, prout intorminata Sum cruore SatUrabo. Haec de Cyri vitae exitu, de quo multa referuntur, mihi maxime verisimilis videtur narratio. 2I5. Massagetae et amictum gerunt et victum habent Scyllaico inrilem. Ex eqia Sari 2liantur, et pedites , UtrGqu enim genere plent. Sagittarii hemsunt atque haStati, S gγre emore gestantes in Nar: Drusauro illeTtes et aere. UtUPtUr namque rere in InnibUS, tima hastas, ad Sagittarii acule- CS ad Sectares pertiner RU-ro autem in cunctis, quae ad

capitis, ad balteorum, ad xii

310쪽

σις Νόμοισι δε χρεονται τοιοισδε γυναῖκα ριεν γαμιξει καστος, ταύτη δὲ ἐπὶ κοιναχ ρξονται. o γαρ Σκύθας φασὶ Ελληνες ποιε- ειν, ου Σκύθαι , οι ποιεοντες, ἀλλα α m

Iarum ornamentum Spectant. Equorum itidem pectoribus Teo thoraces circumdant circa habenas frenaque et Phaleras aurum adhibent, ferro atque argento nihil prorsu utentes: nam quum in eorum regione immensa sit auri atque aeri copia ferri tamen atque argenti nihil est. 216 orbis lis utuntur: singuli quidem uxorem ducunt,

sed ea communiter Utuntur. Nam quod Graeci memorant facere Scythas, id non Scythae faciunt, sed Massagetae Siquiden vir Massageta quotie cupidine capitur mulieris, SUSpensa pro plaustro pharetra, Sine metu concumbit. Terminus aetatis nullis eis propositus est: sed ubi quis admodum senuit, convenientes propinqui omnes eum inaniolaΣt, et cum eo ἄ-