장음표시 사용
11쪽
Illustrissimis, d Sapientissimis
AMPLISSIMIS IVL. CAESAR CLAUDINVS S. P. D.
N TE R. praecepta catera,quibus filiumsuum Thessalum, magnus iste Hlyppocrates, ad auitagloria itationem censuit imbuendum, ii num quo e est, nec postremum,me ensentia; qui urbi sua,vel vernaculi essent, velfaltem, miliariores caeteris morbi, ijs pracateris etiam,s cognoscendis ut vacaret, C cognitis medicinam studeret facere. Vt enim, qui in ipsis Rei,
publica visceribusarassetur , hostis, ' qui foris gerit
bellum, formidabilior, i 6 maiori periculo, editur iis rem se habere in morbi , qui soli natiua quadam proprietate. tanquamgenio, in moi tam auiunt valetudinem. Hoc Hippocratispraeceptum, cum semper alias, ex eo adeo , qlio medicinam facio, tu doceo, tempore, tumsuperioribusproximis diebus praecipuo quodam studio, obseruandum mihi existimaui cumpro temporis ratione, de Catarrho mihi,frequenti auditorio, disserendum esset ut scilicet, quam fieri, set a curatissime, in js, quiad mali huius pertinerent,qua cognitionem qua curationem, versarer . Experiendo siquidem acto multorum annorum periculo didiceram,
mn magis Aegypto olim Hephantem, Achaeis lippitudinem, Atheniens ibuspoda gram,quam hunc Bononiae nosir esse infestum. In hac vero cura, dum, ut dixi, versatus essem, pro ingeni viribus attentius es itare caperunt, qui audierant, quapluribus,inter dicendum ut solet,expunastem, ea ut in pauciora contra ia,c scripto comprehensa,s cpublici iuris facerem. Non potui nolle hoc qui nihil non
12쪽
molo eorum cause, qui huic semessest,utilissimo mortalium generi, studio addixerunt Assorem igitur lysges, spaucispagellis rem totam complexus, sub vestroeam amplissimo nomine, apparere in publico multis de causiis volui. Nam praeter quam, quod res ipsa non videbatur deberi alijs quam lys, quorum saluti erat scripta ego etiam iamdudum mea vobis omnia deuoui. Accessit ad haec omnia, iudi cium earum, quod nuper de me honorificentissimum jecinis, O quo me nihil tale cogitantem benignissime ornastis. Hoc enim omnino aliquam a me gratitudinis significationem agitabat. Eam vero,tametsi debueram fortassis luculentior ali. quo,s maioris operascripto edere malui tamen cito, quod me δίeresentirem, neddere, quam, cumulatius licet reddendum, diserre longius. Quippe Hexistimanon tantum bis dare eum, qui cito dat, sed bis etiam gratias agere, qui agit cito Uefirum erit, si siri fimi Senatores, non a gnumgratitudinis, quamgratitudinis ipsum assectam pensare: sic statuere, cum sapientissimo Seneca, qui grate beneficium accipit, eum non omnem, at primam saltem eius pensionemsoluisse , si det faciatis enixe maiorem in modum a vobis peto, daturus operam,ut impo ierum, sinon seu nomine, at sub aus ici, saltem, ris, maiora , beriora in publicum sum, indies a me, magis, ac magis proferantur. Id quod praestare nuper iam edito, De Ingrestu ad firmos Tractatu, conatus sum valete.
CL Avor Nus Medicus nussi hac aetate secundus Curandis Morbis, vulneribus, potens. Haec Matris gratus Hudiorum Patribus offert, Pro in se contis munera muneribus. uid plura his pus est Zanimus nitet undi magnus, Undii m na simul gratia, pars fuit. Hi pergunt donis cumuiare frequentibas litam , Ille has pignoribus condecorare suis. Si Marcio ambita immittit sua stamina terra, Flumina renituit sic sua terra Mari. gelia Senatorum, ac ciuis contentio, bella Vnde Urbi tibias besta salus venit. Carrite Felsine Neroes vestigia coepta, Tu maia Paeonia nobilis arte fuga. Athenicula exultate Chori prisium nitorem Credite cum prisco tempore adeseprope Sunt Artaxerxes vobis ex aethere Dasi osis pariter iapsus, ct Hippocrates. Sunt, ct Traiani meliores arce iverna BZmissi, melior mente Ga-μ adest. iduos o laxandri relus non nomine magni Nomine diuerso magnus Arsoteles
13쪽
V multi sint assectus, in quibus prae caeteris
medici desudare industriam vi studium decet et tum haud scio, ullusne sit,qui hoc nomine Cristarrho, vel possit, vel debeat anteferri. Nam praeterquam quod malum hoc communissimum est nostris temporibus, 'plurimorum morborum seminarium, ac veluti mater, etiam hominicumprimis, forte soli es infestum. Cuius rei tres ego causas existimo, nam,insignem cerebri
humani humiditatem,ob quam Arist. I Og si ιν cara, his eis. hominem mastis caeteris brutis tussirr turma' ο A. is, uit alteram,ingluuiem,cui prae caeteris animantibus, magno tuo malo,ho
mo est deustus; unde Plato a. de Rep. sub persbna Socratis, scriptum reli quit, non fuisse cognitum tempore Homeri Catarrhiam , sed suo demum tempore,ob exuperantiam cibi, di potus, genus mortale inuasisse postremam situm ipsius humani capitis,quod veluti tectum domus corporeae,&tanquam ignis caminus, fumos: Vaporea intac5, qui in corpore gignuntur, destillationum non infimaSc usas, eXcipit L e hoc malo,pro virium mearum tenuitate,acturus in praesentia,nilij dubito, quin meoicinae quidem studiosis rem gratam istilem; alijs vero omnibus non inrucundam, suscipiam tractandam. Quare nec de utilitate trdinationis huius, nec de λeius difficultat quicquam mihi propositum est,ut fieri solet, in eius limine dissererer quippe quotum alterum ex sese manifestum est, nec eget demonstratione; alterum ex ipsius dissertationis nostrae decursu,satis,opinor, euadet conspicuum; ita ut non sit necesse,longe petitis rationibus illud citendere. Ad rem igitur ipsam recta aggrediar, ubi tantillum prius de ordine dixero,quo usurus sum . Hic vero nihil ab eo recedet,quem alias, in singi lis enarrandis morbis,tenere consueui. Considerabo enim , ut in alijsi, ctenus, ita hoc etiam in malo , quaedam gratia finis medici quaedam amgratia mediorum ad finem Gratia sinis perpend-m Nomen Generatio. nem, Essentiam , Disterentias ac Proprietates bigua vocatas ζωratione. A essentiae
14쪽
essenti jurius semiain, subiectum patiens, caulas . Gratia vero mediorum ad finem de Indicationibus curativis, Pr0gnostico, Materijs praesidio rum pertractabo Sed age singula,quo ea proposita sunt ordine,persequamur r
van igitur ad nomen attinet, per Catarrhum intelligo Vitium cerebri, prout est organum non quidem facultatis anti,Mis,sed naturalis nutritium; merito cuius etiam alijs facultatibus ministrantibus utitur. Sumitu vero hoc nomen Catarrhi, aliquando latius, aliquando pressius. Nam cum Catarrhus designet destillationem, seu defluxum a capite in varias corporis partes .hinc, si consideretur, prout refertur ad omnes e capite defluxus, in quamcunq fiat parbem , latius nonae eius sumitur, sicci de eo locutus est Plato in 3. de Repub. a Daph. ia Atque Catarrhum hoc modo acceptum,Hippocr. si Celso credimus It . . c. a.Corygam nominauit;quod tamen nomen, caeteri post ipsum Graechin sola raucedine seruarunt, destillationen vero illam indifferentem appellarunt καfαζαγμοὶ : quemadmO- dum Caelius Aurelianus inter Latinos lib. a. cap. 7. influxionem . Pressius vero accipitur pro decubitu ad ori proximas partes tantiim , nimirum ad palatum os,nares&fauces; quomodo sumitur 3. deSIn pt. cais muOcuque autem modo sumatur, semper Catarrhus,si de notionali eius definitione sermo sit,cum Paulo,eru descensus humoris excrementitij a capite in Partes subiectas,aut cu Avicenna,cursus materiae a cerebro priter naturam.
EN ERAT v Catarrhus ubi cerebro occurrit aliquid morbisi-cum,merito cuius facultas eiusdem alteratrix frustrata,excre mentum crassum,quod gignit, gignit morbisicum, ita ut ec rebro egrediens corpus necessario laedat. Hic vero modus generationis,ut intelligatur illud in memoria reuocare oportet, quod traduum est a Galeno, & ab alijs medicis saepe, nempe singulas
nostri corporis partes ad se trabere alimentum, quo nutriantur caeterum,si huiusmodi partes bene valeant, alimentum sit probum, tunc optimam fieri concoctionem, pauca progigni excrementa contra , si partes male habeant , uel alimentum prauum sit, tunc coctionem vitiari, parum alimenti in substantiam partium mutari, multa autem generari Xerementa. Hac enim ipsa ratione Catarrhus quoque generatura de sepam I. S1.n. cerebrum bene habeat,sanguis q. laudabilis ad ipsum mittatur,tunc optima sit coctio, & pauca excrementa generantur, quae facile per opportuna loca naturaliter,& sine noxa aliqua expurgantur. At si cerebrum male habeat, &sanguis morbificus illi occurrat,rationi cosentaneum est,alimen tu sore pati. um,excrementa vero copiosa,saepius etia mala qualitate referta;quae cum a naturam possint regi,& detineri,ad parte subjecitas, per vias patentes, a cerebro piarcipitantur;cum natura comparatum sit,ut unaquaeq; pars,quaecunque illi molesta sunt,ad alias partes propellat, et e diffsebris imo rara
15쪽
Cafarrho Tractatas. EssENTIA CATARRHI, ET EIus e AVSAE.
X his Catarrhi definitio haec colligi potest,ut Catarabus su ex. De his cremenimn crasmI dens corpus prodiens is cerebro O Aemi tam eo,ob eiusdem truseatam contionem. Intiac vero detinitione causae omites Catari hi continentur, formalis scilicet,materialis,& efficiens. Nam finalem non habere locum in affectu priter naturam, de se manifestum est. Formalis igitur cauis iij verbis continetur, excrementum crasium t kec Obstat, quod Catarrhus significet motum , --- excrementum autem sit mobile. Quia in Catarrho semper fluit materia rh IDym . . morbifica, quo fit, ut per hanc omnino ille definiendus sit definitione eL sentiali Nam si desiniretur per fluxionem,uefinitio potius esset notionalis. Dicitur vero excrementit,ad differentiam alimeti,quo cerebrum nutritur. Dicitur excrementum crassunt ,quoniam in qualibet coctione duo generantur ex ementa unum tenue, aliud crassiim. Tenue in cerebro est vapor, qui in sublime elatus persuturas cranij excernitur. Crassum est mucus pituitosus,qui per membranam perforata egreditur,& ad varias partes,potissimii in vero ad os perducitur. Est autem Xcrementum in Catari ho necessario crassum. Nam tametsi tenue etiam adsit aliquado,semper tamen cum crassis illud est mixtum Materialis causa explicatur,dum licitur excromen mara tum a cerebroproriens,ct corpus laedens. His enim verbis significatur locus generationis,nimirum cerebrum Significatur nocus affectius, nempe corpus. Sed&praeter haec ijsdem designatur, excrementum hoc esse Symptoma,& causam morbificam.Nam cum sit assectus praeternaturam,neces ea ur, resario erit vel morbus,uel caula morbi,uel bymptoma Nou est morbus, ut IT is ede se patet. Est igitur causa morbi,qua laedu corpus et est Symploma exae ea. nere excreti mutati, prout prodit a cerebro praeter naturam. Nam de ratione Catarrhi est,ut generetur in cerebro, sicuti videbimus. Porro egredi, seu prodire a cerebro debet Catarrhus Alias.n.non esset Catarrhus.Cuni autem egrediatur, necessario delabitur in partes infra caput, & proinde in totum. Laedit uero totum, quoniam est morbificum,4 quid praeter naturam,hinc febres, intemperantias, malas compositiones, solutasu unitates parit. Cum enim in corpore, eius partibus quiescat Catarrhus,statim,ace cerebro egressus fuerit,d ibi quiescat pretier naturam,necessirio laedit,&ipsum,&partes illius.Causam efficiente immediatam,& proximam illa verba commonstrant,genitam ob cerebri concoctistrae r Pratam. Verum o.....ut exacte tota haec definitio,&consequenter essentia Catarrhi intelligatur,circa formalem causam,id est,excrementum, circa efficientem,idest,
frustrata cerebri concoctione,susus digrediendii nobis est, quam factu est. Quoad excrementu igitur,ipsum Hsiderare dupliciter oportet,prout eausa ea agit in corpus,&prout ipsum laedit. PrioriS rationς do speciebus eiu agζn hi dum est. Ideo enim agit,quia specie est determinatum. Posterioris caula de
eiusdem vitio dicedum est. Ea siquidem ratione laedit,qua praeter naturam rus dies s. est,in vitiosum Circa primum. Excrementum hoc est substantia mucosa,vel syncera,ri dicitur mucus pituitosus iue permissa cum sangui ne,bile,melancholia,&mucus vocatur modo inguineus, modo biliosus, modo melancholicus Circa secundum, vi/b-di Sympl. cap. Lia.. Proponit
16쪽
proponit omnia vitia huius excrementi. Peccat siquidem substantia, quan- μμ titate, qualitate, quiete,& motu . Sub Iantia peccat, quatenus potest essis
putriduat veneficum, Venereum. Obseruantur enim non raro vagantes μὴ ' - Catarrh. venenati ac pestilentes,non secus ac Venerei. Peccat quantitate, ramalis. . . quatenus emittitur eli cerebro maiori copia,quam decet. Peccat penes qualitatem tum primam, tum secundam Penes primam peccat, prout sentitur ab aegris calidum uel frigidum. Denes secundam in vitio est , ratione uel modi substantiae, prout est crassueti aut tenues uel obiectorum sensuum,coloris puta,dum est rubrum,flauum viride nigrum odoris, dum foetet; sapo- ris, dum dulce,amarum,acre salsum, acidum gustu deprehenditur Peccat ειρη-t secundum qui tem, quatenus detinetur eu quiescit extra cerebrum. Ibi.n. semper prς ter natura est,nisi egredratur per nares, praecipue vero per os suo tepore. Dico excit cercbrum elle praeter naturam. Nam si aliquis quaerat, sitne in cerebro secundum naturam,ei respo deo esse, dum modo necopiosius generetur zut per vias conuenientes non excretum detineatur. Nam ut sic,etitim in cerabro euadit inorbificii,& varia mala capitis parit,ut Apo-Dmdit plexiam, chpitas dolore, tu iusmod . Peccat tandem motu,quatentis prae, ternaturam excernitur. Porro ratione huius motus perpendere Oportet,
terminum a quo fluit Catatilius pactu per quod fluit,& terminii ad quem
' i'in eaus Synvi. . Est autem cerebrum nulla alia ratione terminus a quo, nisi per motu transmissionis,qua scillicet, se propellit excrementa Sympr. . , a causal Propellit vero , quia eXpultri uel euadit robustior, ut ei retentrix uxer-entum cedere cogatur; vel impellitur ab excremento Euadit expultrix robustior, in μ' dum subito, vi externi aeris, cerebrum densatur, aut capiti repleto aliud quodcunque occurrit vehementer frigidum , a quo materia veluti a manu infra exprimatur ..iph. ia. id quod eo accidit magis,si frigiditati iungatur siccitas. Sic enim magis violenta fit expressio. Vnde Oxyrhodinorum,
aliorum id genus medicamentotu occursu, non raro Catarrhi concitantur. Impellitur eadem expultrix ab excremento peccate,vel copia,sic enim suo onere afficit expultricem vel qualitate,sic enim tenuitate,acrimonia,mali .gnitate,&c eandem stimulat. Atque huc referenda est colliquatio facta a
causa calefaciente,ut aere calefieto a sola, igne . Nam media colliquatione attenuatur excrementum fluxile redditur. Breuiter huc pertinent,non tant lim quae robur impulsionem expultricis per se promouent sed quaecunque adiuuant eandem, uti sunt causae omnes liquantes exprimentes, balneum laxans, perturbasq. capit:s lotio hinc mulieres frequenter fiunt catarrhosae exercitatio nimia, an uni pathemata, tegumenta capitis calida d grauia . Quarum causarum occasione noto, fieri posse ut Catarrhus sit calidus , cerebrum frigidum contrara tametsi saepe sint similia. ., i quod animaduertere plurimum ad curationem facit. Spacium pre q. is per quod fluit Catarrhus ex Hippocrib. glandulis est uel secundum natu ram,& hoc pertinet ad palatum, nares,&c vel praeter naturam, tertinet vel adipacia inania inter membrum,& membrum,ut cum materia per partes externas delabitur a cerebro vel ad organa tum animalia, ut quando
materia destillat per spinalem medullam,& neruosa tum vitalia,ut quando descendit per Tracheam tum naturalia, ut quando defertur eadem per Oesophagum,venas,arterias Terminus ad quem Catarrhus praecipitatur
17쪽
pitatum est tum totum corpus,tum quaelibet eius pars Pro huius vero ter a. mini ratione, in ateri et defluxus varia mala d multiplices morbos excitat M i ' Rrmi
Vbi enim ad totum ea desciatur, si descendatic venas febres causet ca ir. Taritiales,pumscente in ijseo,quod influxit: totius maciem, sanguinienim comvsxta cauta est,quo minus bene corpus nutriatur si per spaci sis.
inania, partes cxternas, Cachexiam. Quod si in partes certas decubat, hae necessario sunt extra cerebrum, tertinent ad organa, tum animalia, δ' ' ''ium Vitalia,tum Naturalia. Per animalia organa intelligimus,liam eas in In paVsibo, ne Sparte S, quae caput circumstant, tum praecipue organa sensus,&motus nimalibur.
propite dict a. Quoad partes caput circumstantes, ad oculos fluens, Epibphoram carari balem producit id nares,colygam Graece, grauedinem L tinis, 3. de S mptina c. q. et Proga .cap. 9: ad fauces, quandoq anginam, exHippocr. ac Laph. 16. maxime si pluuiosis temporibus stillet saepissit ince o. I ue finit. cap.9. branchon, seu raucedinem nam primum fit vox rauca, deinde parua, tandem nulla cadis, palatum, Catarrhum nomine generis dictum: ad gargareonem, uuam seu staphylen ad dentes eorum persor tiones, dolorem: ad glandulas oris,antiades, pari sthmia, prout recipitur, vel in glandulis,quae in oris termino utrinque sunt, vel in eis proxime adiacentibus. Si vero fluet ad organa sensum, fiunt caecitates surditas, tinnitus, fluctuatio,Odoratus priuatio; Si ad organa motus, in nervoru ori ginibus, a popleXias, paralyses,stupores, tremores, conuulsiones; in articulis, .nOlψres cata tritales excitati dico dolores catarrhales, quia etiam in alijssuxiopibus concitantur.)Quoad vitalia organa, illapsa in pulmoneS,prae In vis iis . ter Catarrbum nomine generis dictum, I. 7 h. ia tussim, asthma,&iliti sim: anpleuram, tumorem catarrhalem: in thoracis cauitatem, em pyema estici P .aph.38 Quoad naturalia dia ventriculo cruditates parit, appetetiam In t-rεἰ laedit 1. de pueriau . . ob humiditatem, di frigiditatem nec enim omnis frigiditas appetentiam facit;sed illa tantum,cui iungitur siccitas, teste coaca. B, com. ao in intestinis , dolores colicos , fluxus alui cerebrales in catarrhales .in venis iecoris, lienis, obstructiones in inde febres, hydropes etiam,o materiam refrigerantem, alia mala plurima, pessima. Qia modo autem unaquae t harum partium,acquirat ratione termini ad quem, facili test intes Egere. Nam,cum fluxio fiat, vel transmissime, vel attracti
ne,certum est, partem quamlibet iam dictarum, euadere terminii ad quem,
ratione transmisit unis quidem, quatenus suscipit influentem materiam, ob imbecillitatemve in ipsa temperiri dum est aut frigida nimis,aut humida', auistigida δε humidi vel in compositione, dum pars est rescitia vasis
aptioribus, aut constat ex dubstantia rariore ratione vero attractionis, quatenus vel calore, vel dolore astecta est,ecq necessario intensiori, quam Lin termino a quo Vra lim circa ea Praedicta sunt, aliquot occur Di petita j, m disticuliate, una spectatis ad ea quae circa terminu ui a quo allata re dict siqnx; aliae ad ea, quae de spacio sunt definita. Quoad primi im,Contra id, ' Vir 'quod circa terminum a quo di istum est, Catarrhum copestari s frigor mr coarctationem exprimente, insurgit Mercatus, in Ae Catarrho, in s aera de morbisparticularibus, probat in suam sententiam ea ratione Milo Jmpossibile sit,cerebrum,vivente animali, tantam sustinere possie frigiditag. r. N pr ηηωφά. tem,quanta ad hoc requiritur, ut partes, prae congelatione condens tae, exiressionem satiant, Propterea putat jpse, Catarrhum quidem concitarii, ira a B tum
18쪽
tum i calor tum a frigore externo,sed utroque liquefacit messae calorem
quidei Γ, id per se, immediate praestare frigus vero pe Iiud. media, te,nimi tum qui partes extimas densando,calorem partium interiorum cogit, auget, qui postmodum materiam catarrhalem fundit, usquar. Sed haec sentcntia manifeste contrariatur Hippocrati, in libAeloc in hom. in lib. de morbosacro tex. I .essa 3. h. Ia ubi Catarrhus concitari traditur, aftagido exprimen te,non autem calo em cogente 4 Ga L loco citato, utitur exemplo spongiar,manibus expressae. Sed&ratio eam refellit Saepe enim accidit,ut tam celeriter homines incidant in defluxum catarrhalem, ex Digiditate,ut nullo modo fieri queat, ut per frigus, tam cito calor partium internarum augeatur,cum hoc non nisi tempore contingat. Praeterea, si ijiditas haec est ambientis, non cerebri, quae occurrens capiti repleto panniculos cerebri coarctat, qui angustiori pacto conclusi, exprimunt humorem excrementitium replententa Nec uero frigus illud ambientis, id egit
congelando,sed coarctando, quod puliberrime exemplo pulsus,4 respirationis explicare licet quippe in quibus manifeste videmus, per coarctationem excrementa fuliginosa expelli. Ex quibus pater, ationem Mercati . a s. e. VPPODςx f/isum, nimirum fieri congelationem Quoad difficuliatos, circa sp cium, per quod defluit Catarrhus, Fernelius lib. 6. Pathologia c. I 8.ρὸν,-a, nullo modo vult per venas,siastem in arthritide, permeare materia ira a Vapite dissuentem Argumentum eius est. Quia pituita e cerebro dc fluens, causa arthritidis, e venis nequaquam cxcidere pura posset, cum in venis omnes hirmores simi commixti Excidit autem pura, quia sit simul cum sanguine excideret, ille in atticulo collectus necessario saceret inflammati nem,quod est contra ἡxperientiam. Augetur dissicultas, periri,quod etiam ad neruos,&spinalem medullam,referri potest . Quia nimiium, si materticatari halis per has partes deferretur,necessarium esset, sanguinem, alimen. tum totius corporis, Wspiritus animales, inspurcari. Verum haec pauci sunt,meo iudicio, momenti. Nam quantum ad id attinet quod non inparet, quomodo succus syncerus possit expelli, dico inprimis, hoc fieri, vi
facultatis expultricis, cui proprium est, ut id tantum expellar,quod noxium est . Dico praeterea', noxium hoc non esse ita purum, ut excludat omnem
mixtionem,sed purum a praedominio, quoniam uel nihil, uel parum quid, ei admiscetur. Nec vero fit inflammatio, etsi sanguinis aliquid simul excidat,in arthritide,quia materia haec intra cauitates recipitur, non autem in substantia membrorum,in qua ,si inflammationem parere debet, recipiatur necessse est. Sed nec necessario humores alimentales conspurcantur. Quia hoc tum fit tantum, cum excrementicia humores moram trabunt in venis, non autem cum pereas solummodo deferuntur, quemadmodum in praeis senti casu non raro accidit Accedit, quod tametsi aliqua conspurcatio sanguinis accidat, id tamen pallina nutriciadis partibus incommodet, cum ..-ὸ , unaquaeq. pax trahat, quod sibi conueniens est,es noxium reijciat. a.d
ita , illud quod de pacij inanibus,4 interculaneis dictum est, aliquam dis G
enian ssis cultatem parit. Nam cum cerebrum, terminus a quodcfluentis catari hi
. . . ' ' constitutum sit,non videtur,quomodo inde,ad ea pacta, materia catatili lis possit confluere, cum non appareat via, per quam confixus iste fiat Huic vero difficultati ita respondeo, faciles communicari materiam cataris rhalem illis spacijs, per venas,a cerebro cxtra caluariam excidentes Patet
19쪽
enim ex Anatomica inspectione, venas iugulares internas, ascendere ad cerebruna, atque membranas, deinde ex membrana crassa easdem venas, per suturas,& forte etia per foramina caluariae usque ad pericranium in .dire. Id quod probatur auctoritatibus, primum Galeni, deinde Vesalij. Ac ex Galeni quidem tribus id locis constat. Primum ex9Ae parsic.6. ubi ait, venas non tantum ad duplicationem cranij ex dura metamge, sed etiam ad pericraneu,peruenire, easq. venas, alias magnas, alias paruas esse. Deinde ex9- suparr.c. I in ne,ubi habet, vasa tenuia persuturas cranei exire,crassioribus autem vasis, naturam sua fecisse foramina. Postremo,lib. de disperii.venar.cI. ad inem, via pariter ex externis iugularibus, in caluam '. quasdam venas exire, asseritur. Iam vero Vesa Ilus G. 3 cap - em,ex presse ait, per foramina ossium verticis, ter futuras exire venulas in ciuuariam, vicissim ex caluaria in cerebrum ingredi. Sed haec de irmati Catarrhi causa satis sunt.
Quantum spectat ad causam essicientem Catarrhi, ea, ut dictum fuit, 'Lι --
est frustratio coditicis cerebri. Nam ob frustratam cerebri coctionem, o causa oci-nerantur in eo excrementa,ut dictum est. Velum quam ob causam frustre S D tur haec facultas,explicandum venit. Certum autem est,eam non frustrari
ratione sui,sed ratione instrumentorum,& obiecti. Id quod respondet ei, T
quod dictum est a Galeno, 3. de Sympi cavs.cq ubi ait, omnia Symploma d. 'fj j iuria prodire,ex intemperie partium similatium , morbis instrumentorum et tri ς' .ri materia peccante,' sim copia,tum qualitate. Quo etiam spectat,quod . d. - 'Symptinaus.c. I. Inabotur,acitionem aedi, lasa faciastate, ob errorem eXternum. Nam laesione iaculiatis,designantur morbi partium, cum facultates per se sint impassibiles: error externus instituatur per materiat 3 puantitate, qualitate peccantem. Haec vero omnia idem sunt ei, quod dixi, frustrari facultatemcerebri concoctricem, vitio instrumenti, Mobiectu Ac νι- liuiu tio quidem instrumenti vitiatur, qua cerebrum morbo ait quo aflicitur: btio uero obiecti, qua facultati coetrici ost itur obiectum coctile vitiosum .
Id quod appositissime declarari potest, exemplo Diarrheae, ex s. de Sympr. eaec . Nam sicuti Diarrhea est passim quae fit ex coctione laesa in venticulo;ita Catacilius fit laesa coctione in cerebro; sicuti coctio ventriculi laeditur, laeso organo facultatis coctricis ac vitio obiecti; ita 4 Catarrha sfit laeso cerebro, vitio obiecti, illi oblati Porro respiciens ad vitium T strumle ,Galico cisato, proponit, aen intemperantias, iam malas compo,
sitiones: rcspiciens vero ad vitium obiecti , proponit materiam quantit te, qualitate peccantem vatque merito quidem intemperiei, dicit facultatem labefactari merito malae compositionis impediri, quo a tamen intellige per accidens,quatenus iacultates,in hoc statu opus habet orgariis. i , Verum nos singulas has causas accuratiuS, i perpenda inus, exorsi a mor M. . . . . bis instrumentorum. sub quibus non ipsos tantii morbos instrumen ης' strum is
torum, tanquam causas principales, sed etiam causas, hos morbos fo- uentes, adiuuantes k recensebimus, Ad principales igitur quod ab tinet, Intemperies quae ad generationem Cata tibi secit, dii ijgid esset talest, calida fi equenti iis tamen frigida est: quoniam temperies cerebri na khii.hὸ cata ruralis,est frigida, humida,ob quam propensionem habet, ad generatio tnem Catarrhi, 3. aph. amisic Catarrhus fa sab hac intem perihest Catarris e uisitus, ideo Gai respiciens ad Catarrhum, qui N. 9 frequen-
20쪽
frequ latex se,& exquisiuisaest,ipsum inime frigidorum vitiorum reponitia ale Temper. Mima de Sam fuenae rior 3. b.visimo. Non negat tamen Galenus, Catari hinniem etiam labini imperit: calida aio id clare affir-niat, o eodem respiciens, ride Turinae Sanit. 9 redarguit illos, qui in omni a rho, calida capiti admouent, crecentes Catarrhum semper fieri, ab im temperie frigida. Porrb qua ratione intemperatura haec Xtraque,concurrat ad geneiandum Catarrhiam, videndum est. Quod igi- ad intemperiem frigidam attinet, prius speciem illius, deinde vimieius risis- .=I., dem Oportet perpedere . i Quoad speciem, potest e se iuncta, intemperies te .. - ' igi d/,00ns nium uin humiditate ex Gal. a. de Temper.est. sed etia cum Ar '. siccitate, exec dem facibi cs3.aph. vis. quicquid contradicat Paparen, ride Catarrho oo. Cui rei etiam ratio adstipulatur, Quia in omni des ictu caloris inuati,audus succu genetrari potest. At hic non minus est cum
τοῦ - , intemperitibulus ad generandum Catarrhumacigiditas bifaria concurrit. um Primum, qua est,estula, ut labefactato cerebri calore nativo,non bene conis. - ciatur alimentu vincatui iam in cenim excrementum pituitosum,&i . . .. . t μ' xjβς0piguum, gignitur,que admodum accidere videmus, cuilibet 34xtiles igera Secundo ira vapores excrementitios,a toto corpore,. 'in erebrum elatos, nec res egredi permittit. Hinc mn cessario densa illos, grauesq. efficit, ut, mixti cum excremento '- ili cerebri descendant,q G i per modum pluuiar, qui modus ab Aristot. 4ndicatus fuit, o de Somno,s Vigi ae in. a. departibus anim.cJ cui etiam adstipulatur Avicenna, qui adfert exemplum lembici plumbei sua frigiditate, vapores rei destillandae surstim elatos, densantis,& proinde in aqua .i .n , ςrxenti que huic sententiae obstat, quod superius, contra Merca tum, constitutum est,frigiditatem,quae capiti occurrist,non congelare,nunc aurem dicitur deos are. Quia supra, de frigore fuitsermo,tanquam de causa mouente nunc vero tanquam de causa generam et Quod si quis di-aeati,idem illud posse adduci contra densationem, quod contra congelatic irem; scilicet non esis possibila, in parpore vivente, tantam reperiri stigidbtatem,quae possit partes densaret; b c respondeo eum falsum astumere, qui astigiditas densans,multo est congelante, quae solum in rebus extremisce,seruatur, emissior. Caeteriuri sin emperies harc frigida cerebri, gene rans e crςmentum catarrhaly, qt De que modo agat his latitudinem quandam,quippe quaeie 663. Mnia & remissiti viantensa esse potest ex quibus, illa quidenti excrementum pituitosum, vel dulce, vel insipidym1αε-prei. gignit, haec vero acidum. Iam untem peries calida, quemadmodum &
αλ.. rcua umidit te. Quoad vim, intepeties calida simplicitςr,bifariam com S rrit ad gener tionem excrementi catarrhalis nimirum attrahendo &
fundendo Attia hend concurres,quatenus m teriam copiosiorem in celida impliei rebrum allicit quam poss-Hinc enim iure merito destillationis causa statui Dialis fluadendo id praestat, ut excrementum iri catarctale reddatur, calidiu ,&tenuius,praesertim coadiuuantes,qua partia situ naturalea, ut habitus corporis rarior, siue naturalis is fieri; siue acquisitus X stram non naturale , rij infra sub Sole olfactus arota tuna, corum praesertim, -. P l quar