장음표시 사용
31쪽
dictis patet,quid sit prognosticandum. Id solum notandum,quod Suph. r. traditur a Galeno nimirum homines, qui sunt humidiores,vel cerebro tantum, vel uniuerso corpore , O prae caeteris destillationibus tentati . Quare de materijs praesidiorum agere tempus est
I cc A materias igitur hirurgicas ante omnia hecessarium
est,ut decernatur,an mittendus sit sanguis per venam sectam. In hac vero difficultate, breuiter sic puto habendum esse, ut mileηntia νε-
praetentibus indicantibus,& coindicantibus; absentibus vero
prohibentibus, necessario secanda sit vena,in quocunque Catarrho, dummodo fuerit magnus, vitiumq sanguinis coniunctum habuerit. Est autem Catarrhus magnus ille, qui deicendit ad partem aliquam magni momenti, ista tu dignam, uti ad Oculos, fauces, pulmones, ad totum per 'venas,unde febris oritur; ad cor per arterias, unde mala cordis proficiscuntur. Est item magnus, qui copiosus est, cum plenitudine totius; qui per quam crassus lentus, viscidus;qui praeceps est, di suffocans; qui 'mala qualitate erodit,& ulcerat. Vitium vero sanguinis magnum in hoc casu nullum aliud est, nisi qua sanguis habet rationem causae, uel adiuuantis, dum scilicet miscetur cum muco; vel sine qua non, dum nimirum sanguis, vel re 'dundat in toto, vel est nimjs feruefactus, seu a prae I entia humoris salsi, biliosi, per venas illi commixti, seu ab obstructionibus in febre . Imo,si in ' dicetur aliqRod praesidium,cuius materia sanguinem possit feruefacere ,
vitiare, non est desistendum a venae sectione Indicatur enim hoc in casu, praesenti, ut minatur aliquod.malum futurum. Ex his vero facile pater, , coa . in Catatilio calido,sine dubio mittendum esse sanguinem,adest enim mor ς ρίη misebi magnitudo,uel imminet, adiungitur sanguinis vitium. Hinc Galen. 'c' bineth. I . in Catari hos also mittit sanguinem, Iliasis in Catarrho, cum
pruritu narium, palati, idem facit. Mesues quoque ad sanguinis vitiumr spiciens ,si corpus, inquit,fuerit calidum,& sanguineum,ac Catarrhusia.
lidus,conuenit sanguinis missio Evadit uero Catarrhus in corpore docto
calidus,o mixtionem uel sanguinis,uel bilis, uel succi salsi. Uimum porro
sanguinis in hoc casu quodlibet concurrere potest. Nam sanguis 4 cum muco misceti potest, & in toto redundare, feruefieri ex usu medicamentorum discutientium, uel saltem siccantium, quando excrementum catarrhile his opus habet . Nec est,quod quis obijciat, Catarthum calidunon is opus habere discutientibus. Respondeo enim, uerum id quidem esse ra 'tione qualitatis illius, sed non ratione copiae, quae indicat euacuantia discutientia, si materia tota sensibiliter non possit euacuari, ac sit impacta Con. ueniunt tamen magis siccantir,m Catarrho calido,quam diucutientia;quae siccantia, etsi non feruefaciant per e; per acciden tamen id facere posa sunt, quia siccitas est lima caloris. Quod vero Vornom ab se Gordoisius aiunt, sectionem uenae,in Catarrho calido,reddere hommes toto uitae tenapore raucos,nihil est, & experientiae repugnat: si id aliquando contigit, id ex uno potius, uel altero casu factiam est, quam ex uenae sectione. Est θ' 44ca-
igitur secanda uena in Catartho calido. Sed in Catarrbo figido, si si 'Pui gnus, uehemens,ac senguinis uitium adsit,uel immineat,ob ulum modicam em
32쪽
dicamentorum discutientium, calefacientium, sine dubio sectio vena probatur. quia adsunt indicantia. Notandum tamen in hoc Catarrho, si ad modum ipsius uestra, corpus sit frigidum, lauco sanguine refertum, abstinendum esse a venae sectione, quoniam sanguis in hoc casu potius rationem' bet remedii Sua enim praesentia temperat frigiditatem, hanco. at fori gi Et propter hos ,etiamsi in Catacilio frigido, corporei riter frigido,ausit febris, no mittitur saguis,qm febris similiter habet rationem remedii calefaciendo. Illud tamen sciendii est,praeter indicantia,respiciendum etiam, in mittendo sanguine, esse ad aetatem coindicante, & vires aliquando coindicantes, liquado prohibetes Aetas luitur sit forens, vires robustae, has prohibent, sicut in Catarrho calido,si subsit copia vitiosorum humorum, ac paucus sanguis, ut in corpore frigidor quod praeceptum ad
s..is, QR ducendi in esse ea copia,qua sanguis peccat, sed parcius quia ad vi--, res tuturas respiciens medicus, debet omne studium in id impendere, ut valida conseruentur,quo contra causam principalem pugnare,& medicamenta necessaria perferre possint. Vettim parcius adhuc, in Catarrho frigido, mittendus est sanguis, ob rationem dictam; praecipue vero quod
causas, vires quoque robustiores requirit De modo agendi. Sine dubio maius in Catarrho frigido,quam in calido foramen in vena infli en dum est,quo sanguis crassior commodius exeat. De tempore ita sentio, ineriis omni Catarrho,statim.' principio mittendum esse sanguinem. Nam tunc
t ... ιι 3 principi0' bemu vires magis robustas. Sunt tamen hac in re duo caetri .: ψμβς ς/pJςddi Piimu est Ga s. Meth. Iq. ubi cognoscens Galenus, ex et panem destillatione falsa,sanguinis missionem ad refrigerandum,comuenire ex altera vero parte,cacochymiam adesse exquisitam, sub qua fanguis delicit, vitiosus succus redundat, merito quorum duorum,uires lan guidae redditae,potius venae sectionem prohibent; prim lim iubebat, ut succus ille ad meliorem naturam uirtute ciborum redigeretur,ut cacochvmia quae erat legiti'a,euaderet notha,Ob noui sanguinis generationem,uiresti reficerentur,deinde adfectionem venae deueniretur. Nunquam enim, iavsu huius remedii,sunt vires despiciendae. Quare Ga loc.cit.c. g. in sputo tanguinis, ex Catarrho acri, non fuit ausus in matrona illa venam secare, quia vires ob inediam euaserant debiles. Secundus casus est Rhasis, qui an Catarrho calido, propulso cerebro, vi aeris externi refrigerato, non
vult statim mittendum esse sanguinem,sed prius capiti adhibet pannos calidos, tum demum, si illi non sussiciant, pro tollanda frigiditate illa, venam secat. Ratio huius est, quia tunc frigiditas illa vincitur a sanquine peccante. Cum enim necessarium sit, in hoc casu deuenire ad medicamenta magis calefacientia, vi quorum sanguis in toto redundans, posset trahi in caput, vel usu saltem eoru interiori inquinari,vitiatiq., ideo quamprimum est secanda vena. Id quod ego non tantum intelligo,de sanguine peccante in toto, sed etiam peccante alij modis, ut supra tactum est. Hi uintam. μμ . neνι - , si vitium sanguinis sit in toto, secanda est vena me-ciana n vitium sit in capite praecipue mihi probatur sectio venae Ceph sicae τ
33쪽
tuae si suppressae sint haemorrhoides, aperiendae venae sedales; si menses,
venae tali. Sed in calido Catarrho,euacuatio sanguini per venam frontis conuenit, per hirudines post aures, ubi caput valde fuerit rubrum, venae l. latae, amplae imo si inflammationis vestigia in faucibus appareant,
conuenit apertio venarum sub lingua. Venae sectionem sequuntur, eum=bἰrua
cucurbitulae scarificatae, hirudines, quae probantur, si Catarrhias non sit i ' ,σhim magnus,nec vitili insigne sanguinis adsit imo si sectio venae prohibeatur, , possunt substitui loco eius. Si vem substituantur venat sectionbapplicandae sunt partibus infernis, dummodo tamen partes illae non laboret doloribus, uel alijs assectionibus. nam tunc humeris, brachijsastigi possunt. Quod si adhibeantur,tanquam remedium principale, in morbo,& sanguinis vitio mediocri tunc , si Catarrhias descendat ad partes infernas, apponendae sunt partibus supernis, humeris inquam, ira cliijs ceruici, di occipitio,imoin syncipiti. Hinc Auic in destillatione ad petius, no applicat cucurbitulas dorso, sed partibus hisce, ne trahatur materia ad locum assectum. Qiaod si Catacilius partes superiores molestet, partibus infernis sunt adhibendae. Atque idem de partibus dextris,&sinistris intelligere oportet. Si vero impacta sit materia, alijs non conferentibus, parti ipsi laboranti apponendae sunt. Quae tamen omnia vera sunt de cucurbitulis quae gratia partis alicuius adhibentur. Quoniam, si ratione totius sint usurpandς,eo- de modo conueniunt adhibitae,ac quando adhibentur loco sectionis venata Quod si quantitas aliqua sanguinis detrahenda sit, poterunt adhibeti l res cucurbitulae, cum pluribus,&profundis scarificationibus, ac crebrius repeti. Quae vero de cucurbitulis dicta sunt,ea omnia de elcctione , 4ecto usu hirudinum intelligere oportet. Sed quia saepissime accidit,ut me Nyransim eis
dicus incidat in Catarrhos praefocativos;circa veriae sectione,&cucuibitu
las, in gratiam huius casus haec noto nimirum existente plenitudine, di in ι L 2 2cipiente materia figi in aliquo membro nobili, statim secandam esse ve iam, praelianam praeterea ad thoracis dilatationem, di pro dilatando anhelitu, super'
vertebra thoracis imponendam ctaeurbitulam : ad haecis ad diuersonem, partibus carnosis scapularum,' ariter cucurbitas affigendas. Sic enim
plureS,evadunt,quemadmodum plutes pereunt,si cum aliis remediis materiam agitantibus procedatur Subsequuntur cauteria, vesicantia. au D eau μή, i.
teria igitur maxime in hoc malo conueniunt , quia haec occurri,nt simul, ii lius ti copiae in motui vitioso. Quod igitur pertinet ad Catarrhum cali Ais histi sa, dum aliqui in eo cauterium in vertice omnino improbant, quia calefaciat caiarrho
cerebrum alij admittunt quidem, sed ium tantum, si materia in pulmones ': 'destillet. Si enim non destillet, alijs utuntur remedijs, quia,aiunt, materia calida ut quae irritet facultatem expultricem facile alijs modis e corpore AElia educitur; at si ad pulmones destillet,& sit copiosa, cauterium inurunt in si . tura coronali, idq. non solum ut copia in cerebro tollatur, scd ut retracta materia sursum perfuturam, prohibeatur ne in pulmones descendat, ac sic reuellatur. Sed priorum ratio omnino nulla est. Tantum enim abest, ut
cauteria calefaciant ut etiam refrigerent. Isti quidem actualis ignis, z. quamdiu manet, tamdiu calefacit sublato vero igne pars emoritur, locus fit frigidior, quia continuo distatur. Vnde parte quae cauteria gestant, si fluxio calida non sit, redduntur frigidiores. Posteriorum sententiam, ut circa cautetium in destillatione ad pulmones libenter amplector, ita non
34쪽
video, cur etiam non destisante materia ad pulmones, ibidem ad praese uationem cauterium adhiberi nequeat. Illud tantiam circa cauterium hoc noto, si huiusmodi Catarrhias a partibus naturalibus, ut iecore, originem habeat, abstinendum esse abeo. alias enim totum corpus euacuaretur per locum affectum, nim um cerebrum,quod est in conueniens. Quare in hoc casu gratia iecoris laudo cauterium in cruribus gratia capitis infra occipi- - . . . tium, vel 'rach ijs Iu Catari ho frigido Avicenna pariter cauterium
o a . . pui uiu lentςntiam go quQque laudo in materia pertinaci, quicquid contradicat PaparellabLa. cap IS. qui omnino cauterium hoc in casu improbat. Ratio qua me mouet est, quia materia frigida ex sua natura non ita facile euacuatur, cum ab ea facultas expultrix non irritetur,4 hinc non raro immineat periculum a poplex ae,in aliorum malorum. Caeter tim hoc Avicennae addo,non solum euacuationis, sed reuulsionis quoque gratia, in huiusmodi Catarrho,cauterium hoc locum habere posse, si scilicet materia copiosa destillet ad pectus, iraefocationem minetur. Tunc enim ad retrahendam hanc,non parum momenti habet tale cauterium, prius tamen toto euacuato,adhibitum. Sed nec in ceruice, ves occipitio mihi caut rium pro euacuatione improbatur: imo non desunt, qui libentius hic parent cauterium, quam in Syncipite, ducti irauitate materiae euacuandae, quae facilius per partes infernas educitur,&maiori viarum euacuationis commoditate. Quod ad aliarum partium cauteria attinet, idem in hoe
atarrho dicendum est, quod dictum est in calido. Nam si in Catatilio frigido materia suppeditetur ventriculo, vel alia parte abdominis, tune gratia ventriculi ad reuulsionem cruribus, gratia capitis ceruici, aut brachiss,ut cito materia a capite retrahatur, cauteria sunt assigeda, ob eandem quae supra allata est rationem. Atque haec ita de cauterijs statuuntur - - ui. Ego tamen, ut libere dicam,quod sentio, de hisce capitis cauterijs, quia ubdeo illa saepe parum iuuare. maxima cum dissicultate, & molestia seruari ad aliquod tempus aperta, iccirco eis praefero cauterium in ceruice duplicatum, quod vulgo Selaceum vocant. Nam hoc maxime caput euacuat
in destillatione ad pulmones calida,si non reuellit, saltem intercipit maestis .i,ue ': -hi fluentem Nec Obijciat mihi aliquis, setaceum tantiim operari influxionibus per partes externas, non autem internas,d proinde meliora esse eo in loco cauteria Quia primo, esto hoc verum primis diebus, at sabiem id ratum est certum, transactis aliquot diebus, partem ita imbecillem fieri, ut etiam ex internis partibus ad eam demandetur materia Seis eundo, Quia cauteria ipsa quoque ibidem parata, eo quod non seruantur profunda, sed carne implentur, nequaquam magis a partjbus intimis euacuant,quam seiaceum, quod aliquem dolorem excitando nonnunquam attrahit. Caeterum unum hac in re casum excipio,nimirum cum subito fluxio sistenda,&reuellendo evacuanda est. Hoc enim in casu non eo iniacias, quin excitatum in sutura coronali cauterium longe setaceum antecel- , a se ior Quare non possum non mirari, tum recentiores elios, qui omnino , ouia, qui si cauteria improbant,4 sola, siue setacea, siue cauteria occinitis amnim
ι,viaba,i. nussione in capiti circumferentia approbat, idq. tum tantum si materiasiuata vasis externis capitis adiatima. Nam reuera haec cauteria penithstollere.
35쪽
tollere, est reuestendi indicationem negligere, cosequenter vim methodi
medendi tollere. Nec vero quicquam valent rationes eorum,quibus hoc tis; ia is euincere conantur Probant enim id primo, Quia cauterium in occipite pras.η-tur.
praestat idem, quod in SPcipite. Secundo, Quia securius in occipite infugitur, cum in Syncipite sint partes magis sentientes,ob quas facile imminet conuulsior ex Hippoc tib de Uulneribus in princi ulcera usque ad os cranei penetrantia sint periculosa.aertio, uia ob situm decliuiorem cauteria in occipite materiam melius expurgant,cum ea potius ob grauitatem descendat, quam ascendat. Sed nullo negocio respondetur. Ad primum negatur idem praestare cauterium in occipite,quod cauterium in sutura co itinis. ronali, Quia primo in sutura re uellit,4 euacuat simul, in occipitio intercipit,& euacuat. Secundo,Quia ob raritatem suturarum, & vicinitatem c rebri,materia absque dubio melius, citius expurgatur per futuras, quam per occiput. Ad secundum, Dico,si ex toto partes sentientes pervadantura ferro ignito, nullum inde sequi periculum. Hinc videmus perforato neruo fieri conuulsionem, non eo ex toto inciso, sicut Galenus aliquando nobis indicauit, loquens de vulneribus neruorum. Quod vero ad Hippocratem attinet, nihil facit eius sententia contra nos. Hoc enim tantum vult, periculosa esse illa ulcera, si male tractentur, non autem sua natura.
Ad tertium, Dico imprimis,id quod assumitur,non esse verum de omni materia, sed tantum de frigida Calida enim, ut quae in vapores facile abit,
facilius ascendit,quim descendit. Deinde, esto facilius descendat, quam ascendat materia,tamen id verum tantum est de ea,vt talis,d per se consideratur, non autem quatenus, vel a facultate expultrice ad partem stam tanquam imbecillem expellitur vel inducto dolore aliquo,per frictionem, aut a cauterio, eo trahitur. Oad Vesicantia, ea conuenire in Ca n. mpia. Liarrho frigido,nemo est qui dubitet,id'. duplici nomine, tum ratione alte .ui Aesiis. rationis, quia scilicet intemperiem frigidam cerebri corrigunt, cum non insuperficie tantum,ut cauteria,calorem inducant, sed ad intimas etiam pamtes vim calefacientem transmittant: tim ratione reuulsionis, si scilicetis, teria frigida, impetuose delabatur ad fauces, sufibcationem minetur. Porro an in calido Catarrho conueniant, non pauci sunt qui dubitant, α α
liani auctoritate nixustis .c. s. ubi Galenum ea adhibere ausum reprehen 'dit tum hac ratione, Quia caliditatem cerebri augendo in causa sunt, ut suxio concitetur maior Quin imo Galenus in hac re sibi esse vidctu A s,mna ista
aperte scribit, se in Catari ho frigido libenter uti medicamento ex thapsia, .sed in calido se minime hoc probare. Contra tamen idem Gal. F. Meth. c. I g i in matrona Romana destillatione calida laborante,hoc ipso medicamento utitur ex thapsia,& stercore columbino, quod si non exulcerat, i. saltem rubefacit. Ego tamen eius sum sententiae, in Catarrho calido, si is cum impetu a capite descendat,maxime in pulo ionem,lic ut vel phtius p
riculum instet, vel perennis,4 molestissimae tussis, qualem ego aliquando obseruaui,ab eius cemodi fluxione concitatam esse, non minus conuenire, quam instigido Experientia enim docet hoc praesidj j genere celerrimei iugionem sisti : mala praedicta evitari. Ea vero quae in contrarium a iis σω alata sunt, facile remouentur. Nam quoad Trallianum D . ita vult, ne m
36쪽
admittendum esI hoc genus medicamenti, equidem existimo eum an iuria Galenum reprehendere. Ad rationem respondeo, expectari commodum subita revulsione,Catatilium sisten: e,quam hoc medicamentum praestat, quam a caliditate, quam cerebro communi- , at,d ideo minu malum esse eligendum,ut maius vitetur. Quoad Gai 'se e Facile enim loca dicta concilian-cHMM u. tur,ld I bitariam Primo enim respondetur, quando Galenus laudat
vis vita vitiolum, eius copiam,quae duo,euocata materia ad superficiem cutis perulum huius medicamenti,statim corriguntur, quasi tolluntur. Ubi vero idem medicamentum reprobat, respicere ad intemperiem capitis calidam, qua potius vluillius medicamenti calidi augetur,seu, quod idem est,hic respicere hoc medicamentum tanquam alterans cibi tanquam reuellens.
drach. .M. cum aceto si ino, vel aqua ardentii papa. In qua compositi ne balis locum tenent cantharides Leandem iuuant Synapi,feimen li acre acetum lcylliticum,seuaqua ardens, ratione acrimoniae, & caliditatis Ioi rigunt ratione emplasticitatis,fermentum,& caricae;ratione proprietatis ocicultae, semina ameos, qua corrigunt vim cantharidum inimicam vesica Applicatur autem resicatorium hoc Syncipiti, in medio capite ad suturam
ctione vincula extremorum, eorum j. lotiones cum aqua calida partibus
us: β,bx suis . cruribus adhibita, de quibus nihil est dicendum,cum lorum in hoc casu utilitates nemini esse sent ignotae. Vnum tantἰm T-- 'I' ibi sistendis Catarrhis capillos
Axque hoc scribit Alex. Benedictus veronensis, a Graecis no tissimum obseruari Magnam enim partem capillorum manu vehementer apprehensam eos vellicare,donec crepitu cutis ab osse recedat,4 sic destit. lationes ex quacunque causa frequentissime sistere. Ad has easdem materias pertinet,quod Plinius scribit,in manu dextra medios duos digito lino colligato destillationem arcere, atque idem facere praeligatum pollίcem in ped maxime si canina cuti, d giti iam dicti,4 pollex obuoluantur. Illud quoque Aetiyhuc spectat, qui iubet plantas pedum constanter tricare cum pice in oleo plurimo distatuta. Sed ad medicamenta venio.
NU Enica Ma Ni igitur respiciunt materiam, ves prout oenita
tu in partes subiectas , ratiQne copia occurrunt evacuantia; ratione motus intercipientia, ac reuellentia. E cuibus euacuantia rursus,ves totum respiciunt, vel parte. Si vero ad eani, prout gignituri
37쪽
gnitur, referuntur, sic sese offerunt alterantia caput. De his clanibus I. breuiter agam, exorsus ab ijs, quae euacuant totum In materia igitur Eliacuantia calida, pro leni eda aluo,in potuco uenit Syr.ros.sol. vel man.el.ctim melle totum in mas l. viol diluta cu liquore aliquo refrigeranti Probolocouenit cassa cum manna Dantur autem ventriculo ieiuno . Ad praeparationem materiae Imiistia. probantur decoctum cichoret,endi uiar,betonicae, hordei mundi, cum Syr. de succo en diu de ros . rec Quod si materia sit admodum tenuis, deco 'clo lactucae,& violar Syr. violat de tui tib de papauere addi poterunt imo
tunc magis decucta, quam Syrupi, ut qui facilebilescant, ex usu erunt, loco Syliaporum, mucilago psyllis, ac gummi Tragacanthae decoctis adij ci poterunt. 3bi vero materia habeat aliquam crassitiem, poterit decocto ad ij ci hordeum erunt item immiscenda Syr. et cet.simpl. oxymel.simpl. sicut Materia pulmones petente Syr. de Farfara liquiritia vero, falsara,
capillusq. Veneris decocto opportune admiscebuntur. Nec mirum videatur alicui, memetonicam, alioqui calidam,immiscere decoctis,quoniam, sicut in electione purgantium materiam calidam,&acrem, 'S. Iret,s . viii
debimus, seligenda sunt, quae diuersos succos educant, quia semper aliquid pituitae, vel salsedinis ex putredine contradiar, immiscetur; ita etiam praeparantibus non immerito immiscetur betonica pituitam respiciens. In horum autem praeparantium usu, persistendum est,quousque in urinis cernantur notae coctionis . . Pro purgate, laudatur in materia biliosa Syr. ros .sol Pisu.Mia. cu Rhabaib. agar.troch.elcctuariu rosat. Mes vel de succ.rosar.cu cassia, adiecta portione aliqua agarici,obrationem ex Gal. . Met id ductam, qui dat ibi piliit ex colocynth in destillatione acri. Conueniunt item pitulae aureae Proponuntur autem pitulae, quia cum materia etiam sit in capite, ideo ab eo attrahentibus, veluti pitulis, uti oportet: quarum tamen, ut electuariorum caliditas, si timeatur, dari potest post illa a poetema ex sero, vel aqua hordei. . Quoad rectum usum horum purgantium,quaedamno ei ia . vitanda sunt. Circa Quando agendum, Notandum primὸ, conuenire pla purgaritia fiagantia, ubi praesens est materia purganda in Ioso; quoniam, ex q.acui. 87
non in omni Catarrho utendum est veratro, cum interdum soli capiti sit prospiciendum, ubi nimirum materia non peccat in toto. Notandum secu-ὶ , dum purgantia exhibentur, semper supponi debere coetionem ma teriae educendae. Verum circa hoc dissicultas est. Nam quaeritur a non
paucis, an incipiente fluxione ad pectus, liceat statim ad purgans deuenire, a ,Σ
nulla praemissa materiae praeparatione. Sunt quidam,Vti Trincauest. de alij, gara ne prae
qui dicunt, si immineat aliquod praeceps periculum, licere statim, ut pur
gante si vero non immineat, prius praeparandam esse materiam, quippe quae alias agitata,cum purgantibus non cedat jacile impellatur,vel ad ven Aliorum in triculos cerebri, unde poplexia, Epilepsia vel ad nuces, unde Suffocatio. i q. Praeceps autem periculum imminere dictit, vel ex materia tenui, in motu praecipiti, vel ex eiusdem materiae malignitate, quatenus acris, Merodens
est, o 6.Epid. 3aexa 8. vel quia propensa est ad aliquam partem, ubi de grauiori periculo est metus,ut de angina, dei litisi. Non imminere vero hoc periculum dicunt,si materia sit crassa, vel copiosa etiam, sed quae non confertim moueatur. Q iod si aliquis illis obi jciat,quod traditur ab Hippocr. cocta solum esse medicanda,nisi materia turgeat respondent bi-nriam. Primum, cum in Catarrho calido, tea ui statim datum pingans .
38쪽
id non fieri gratia euacuationis, sed reuulsionis cum euacuatione; Hippo- solam . Sed cum haec solutio. directe pugnet cum Hippoc sententia, qui aperte fatetur,nunquam purgandum esse sine humorum praeparatione, nisi materia turgeat ideo Secunda addunt saluti em, nimirum calida hanc, e tenuem destillationem,habere rationem materiae turpentis. Sed&haec responsio adeo a veritate est aliena, ut nulla ratione defendi possit. Nam materia turgens ex Galeno, Hippocri ratione motus est indifferens ad
nRaut non licere in casu dicto, ut eicetiue purganti; aut, si liceat, id fieri, quia materia supponitur cocta fastem in toto. Nam cum in praecipiti destillatione supponatur,materiam peccantem,pro maiori parte, toto ad caput propulsam esse, uti ad partem imbecillem, videtur colligi posse, quicquid in toto remansit, id esse coctum, Muietum. Nam si excrement aliqua praua uni in corpore,ea j separata a bonis succis,pro maiori parte, ad partes ambecilles traiasmittantur calorq naturalis in toto vigeat,facile fieri Poteit, ut excrementa, quae in toto remanent, a calore hoc separentur, proinde tanquam coctae uacuari possint. Et hanc fuisse causam puto, cur G. LI. Locaca adolescenti cuidam alopecia laboranti, simul ac eum visitauit,colocynthidem dederit,isq. sic senatus fuerit. Atque haec quidem,meo audicio, vera est sententia. Caeterum , quoniam sunt quoque loca apud Hippoc.' Galen in quibus proponi videntur casus purgandi etiam materiam crudam,fico,in praesenti,quia materia fluit vel ad fauces, vel ad nubmones, quae sunt partes inseruientes cordi per respirationem, si quis illis locis insistere voluerit, posse medicamentum purgans dari. Sic enim gat ille 'pra punctione nerui, ne cerebrum trahatur incomientium; 'ppo M init. 6. Mindolore nephritico illico dat pharma-
sunt elonicar,salutar,liquiritiae,pastulata decoctum, cum Oxum.simpl. meli.
teria pituitosis,de qua hic loquor,saepius non sufficit una praeparatio. Quod si pituitos a materia est tenuis,&aqirosa, conueniunt calida,sicca, incrassantia, ed non value diluta. Ideo probatur hoc in casu melios simpl. cum byrupo de myrto,adiecto tantillo decocti thuris,sandarachaei per hanc in telligo resinam iuniperi, vel cedri ac nuc cupres quod aromatizetur cum τμην -- mace, caryophyl. gall.musc. In purgantibus crassam pituitam intermitia sunt metrossol. cum agata troch. vel Diaphaen cum Diacathol vel nil deliter eum agar vel hiera Pacliij inter sortia, est imprimis puluis cata utiae. Hic enim sumptus cum modico cinamomi ad scr.j. sis vel etiast ij in robu-
:zez. molostia pituitam detrahit Sunt
Mechaocan, vel sem.ebuli. ubi admixta fuerit melancholia,quemadmodum
39쪽
dum praeparantibus borrago, melita, fumaria, ac Syropi ex his parati junt
admiscenda; ita etiam pro purganti exhibendae pilul.cochiae cum elleb vel ex elleb solo. Quoad rectum usum, Circa quando agendum nemini du- .ctus Uu, bium est,quin conueniant praesente materia. Sed cauendum est a crudita g m te: quoniam materia pituitos saepe est crassa,rebellis,ac contumax, ita ut non facile ,4 cito purgetur, ideo purgantia sunt repetenda. Illud tamen aliquis quaerat, An, quemadmodum de Catarrho calido dictum est , ita inor paramn;
hoc frigido, materiam erassam a principio aliquando purgare liceat nulla ID.
praemissa praeparatione. Ac quidem licere hoc, aliquis inde confirmauerit,quod si esset copiosa, moueretur aspectus, vel fauceSconfertam,procul dubio immineret aliquod periculum suocationis, asthmatis,cui non nisi purgando statim obuiam iri queat . Verum,cum ex altera parte,s,m dicamentum purgans detur, quoniam materia haec ob lentorem vi cras item, contra nititur medicamento, facile fieri potest, ut agitetur,atque prscipitata in partes iam dictas, mala illa pariat, aut ad ventriculos cerebri delata ,a poplex iam excitet; ideo puto abstinendum esse a medicamento pu gante peros sumpto, et q. clysteres acres substituendos esse, deinde vero' coctam materiam medicament per os dato euacuandam. Subse II. quuntur medicamenta euacuantia partes. Quae cum referri possint ad pan. Maia otiates cum suscipientes,& attrahentes, id est, totum, eius partes; lii Aman porς dantem,nimirum cerebrum: quae ad priores partes pertinent, petenda sunt ex proprijs tractaribus morborum particularium . Quae vero caput eu I
cuant,vel sensibiliter id agunt, vel in sensibiliter. Quae sensibiliter id prae , za.
stant, duorum sunt generum, euacuantia nimirum per aluum, lepos, ac usuui . nares Per aluum vacuatur materia catapotijs supra propositis Peros voth, mares educitur capulpurgijs, id est masticatorijs, gargarismis, inum vitonibus palati, errhinis, sternutatorijs Circa quae tamen Votandum primὸ, sternutatoria ijs qui ex pectore laborat,& valida tussi,minime con uenire, ne ex forti agitatione magis in pectus Catari lius concitetur. No 'tanda eis. sandi in sec-ὸ,nulla capulpurgia conuenire sub Catarrhi initium &toto p D r non evacuato, utpote quae sic maioris fluxus possint esse eausa, & Catarrhi lcoctionem etiam impedire; ad quod respicieno Ga Itae humoribus, com. 8.dicebat,grauedines inter initia laedi a sternutatiotissius, quia humores sunt
crudi, incocti. h. Noranaeum erim, si materia desiciae vici Lauces , pectus,
di ventriculum, tunc caput purgandum esse per nares tantum, ne materia
trahatur ad partes illas . At si destillatio non defluat ad os, nec id ventri mando μculum, commodior euacuandi Via est peros. Nam per nares tuto id non l possumus facer quia saepius eo attracta materia obstruuntur, di aufertur δε- olfactus. Quare non nisi coacti per nares evacuamus, imo si nares asscian si tur,& oculi laborent, minime per nares est evacuandum. Sed in materia . ., non destillante ad os si tamen oris parte ulcere afficiantur, per os nullo modo evacuandum est. At si dentes tantum, gingiuae sint imbecilles,li cebit per os euacuare, non tamen masticatorijs, sed inunctionibus palati , vel gargarismis , Notandum quam circa gargarismos,eos in cura Catar ..
rhi suspectos esse,in his casibus . Primo si adsit suspicio Catarrhi adie, I rectus in pulmones fuere soliti. Hinc in paratis ad asthmia, &ilitisin non meonueniunt. Nec obflat, quod Mesue in hoc casu laudat gargarismos . Nee enim euacuantes intelligit,de quibus nos hic igimus sed sistentes, 4:
40쪽
reprimetues,ex rebus stiplicis paratos. Secundo, si Catarrhus sit subtilis,&acutiis, cuius fluxus facile concitatur. Tunc enim in ore incrassantia potius deturrenda sunt. Tertio an paratis ad suffocationem, & in sustoc tionibus,qua subito fiunt. Quarto', dum Catarrhus est copiosus, iraecipuIs motus. Caeterum,tametsi conueniunt Caputpurgia in Cat tho,
tamen non statim ad ipsa veniendum est; sed, quoniam & ipsa opus habent. auqu humori praeparatione, aquatione, praeparantia ijs sua praemitten- . , iunx Quare si humor calidus,acris capulpurg risit euacuandus,cum haec agitando possint materiam magis praecipitem reddere, unde facile fieri
Posset, ut in asperam arteriam,pulmones, alias l. partes praecipitetur, pus erit,praemissis praeparationis loco refrigerantibus,incrassantibus,, attem perantibus. Quod si humorierassu ijs sit educendus, quoniana haec vehementer commouent,praecipue sternutatoria,&ideo necessario coctionem
humoris,quae sit in quiete, impediunt, copiam augent,sic humorem ad euacuatione reddunt dissicilem, attenuantibus, incidentibus prius utendum est. Porro cum praeparantia haec duplicia sint, alia quae praeparant hanc materiam in capite, alia quae praeparant eam iam fluxam, transmi Liam extra cerebrum, haec sola hoc loco proponenda sunt. Nam priora exu mat is drctis de praeparatione materiae in toto sunt manifesta. Si igitur materia AT nuat ' i'aira, colatorium,in calida, ut moderati iis suar,pro refrigerant Dys, incrassantibus &lenientibus conueniunt indita in nares aqua rosar. portulacae lactucae,iu iubarum, sebesten, papaueris; uiolatonum forte obstructum esset a materia crassa, denta,ob locii . Q lorem excocia, densata, prcbantur aqua hordei cum saccharo, vel Syrum ros .recent iniecta item sumtus ex sei ne lini hordeo, ves sulfure, praus in aceto maceratis,&arefactis ex Mesue aut etiam suffitus ex sacchator item
navit in. propς dic Minitium narium cum oleo violato, vel butyro loto. In materia frigida laudatur iniecta inares, decoci u chamaemeli, almanat, rutae sem nigelis, origani suffitus ex seminibus nigellae: odorameneum eisdem seminibus modice torrefactis in linteolo delitatis: sinime nilimiais et Ri thino, chamaemelino, cinygd. amari suod si materia fluat ad
rauera, nueniunt legiam,seu lambitiua,&gargarismi In materia istb. tur calia ,ex usu sunt Syr. derosis, Viol tu iubis, portulam, papauere ad lambendum; inter solidiora, Dia tragacantho album,4 cum bolo, diaco.
ion gargari mus, quis ex is in aq ros. se uersi camphorae, ob magis itere,ac scinare voluerimus decoct. adstringetium, ut rosata lentium. sine cortice, eoriandrorum: si.vero incrassare, & refrigerare decoctum succus lactucae,portulacar planta' item, de capit.papau.albi ves emulsiose fissa, O seminum illius cum qua lactucae . In materia crassa conueniunt
v bendum Syri acet. simpl. oxym simpl. Syri debeton de hyssopo sinu, in eundem tum faciunt conseruae capitales calidae: ad gargarizandum projhantur decocta simplicium dictorum capitalium, byssopi, origani, vessandarachae Arabum,ues spicae nardi inae omnia in Catarrho calido vetii panda sunt frigida actu,ves saltem tepida; in frigido calida. Atque haee prae. - 'parantia sunt. Quoad ipsa caput purgia Errhina probantur , tum solida iv modo in nonarium foramine, modo in alio imposita, tum liquida Pro